ROZDZIAL 6

ROLA WYGLADU I CECH FIZYCZNYCH w KOMUNIKACJI Międzyludzkiej

I. Nasze ciało: uroda i atrakcyjność

1. ROLA WYGLĄDU:

• z wyglądu można odczytać wiele imeresujących nas infonnacji

• jest to wskaźnik charakteru, osobowości, wychowania. talentów

• na podstawie wyglądu można przewidzieć zachowanie danej osoby

• jeżeli postrzegamy rozmówcę, jako cz!owieka o atrakcyjnym wyglądzie. to nasze kontakty z nim będą zdecydowanie bardziej pozytywne

• osoby atrakcyjnie fizycznie przewyższają swoich mniej atrakcyjnych partnerów pod wieloma względami: sukces. osobowość, popularność, seksualność, sila perswazji. szczęście

• osoby atrakcyjne fizycznie, nawet gdy nie mają przypisywanych pozytywnych cech charakteru. to \V dalszym ciągu wywierają pozytywne ważenia na innych

• osoby o nieatrakcyjnym wyglądzie zwykle określane są negatywnie. są mniej przychylne, nawiązują mniej kontaktów

• już 2-3-miesięczne niemowlęta zatrzymują spojrzenie dłużej na twarzach atrakcyjnych

• kulturowe podstawy atrakcyjności ukształtowane już są przed uplywem 6 roku życia

• nauczyciele postrzegaj ładne dzieci jako bardziej inteligentne, lepiej przystosowane spolecznie, dysponujące większym potencjałem intelektualnym itd ..

• nauczyciele nawiązują znacznie rzadziej i bardziej negatywnie interakcję z dziećmi mniej atrakcyjnymi fizycznie

• atrakcyjność może także się lączyć z takimi cechami jak: egoizm, snobizm. próżność brak współczucia, tendencja do komplikacji małżeńskich

• częste przebywanie w towarzystwie os6b atrakcyjnych. może zwiększać naszą atrakcyjność.

2. ZWIĄZEK EMOCJONALNY I MAŁŻEŃSTWO:

• wygląd fizyczny jest najważniejszy w momencie, gdy powstający związek uczuciowy wiąże się z realizacją krótkoterminowych celów i większym naciskiem na działania publiczne

• atrakcyjność fizyczna jest istotnym elementem w doborze partnera

• mężczyźni najczęściej wykluczają kobiety o niedostatkach urody, usposobienia, moralności i zdrowia

• kobiety nie wydają się szczególnie niechętne wobec poślubienIa niezbyt przystojnego mężczyzny

• obserwuje się rosnąca wygląduśród mężczyzn świadomość roli wyglądu zewn.

• kobiety atrakcyjnei finansowo niezależne przypisują duże znaczenie urodzie partnera

• mężczyzna chce aby jego przyszła żona byla od niego bardziej atrakcyjna. a kobieta woli mężczyznę równego jej urodą

• każdy czlowiek odczuwa pociąg tylko do najbardziej atrakcyjnego spośród potencjalnych partnerów. ale rzeczywisty dobór zależy od innych czynników

• naturalną tendencją jest dobieranie partner6w zbliżonych do nas atrakcyjnością. (co daje większe szanse na trwały związek)

• dążymy do zawarcia znajomości z jednym z najbardziej atrakcyjnych partnerów przy minimalnym prawdopodobieństwie odrzucenia

• jeżeli dysponujemy wysoką samooceną to możemy dążyć do zdobywania bardzo atrakcyjnych partnerów nawet przy dużej różnicy w wyglądzie

3. ATRAKCYJNOŚĆ SEKSUALNA:

• zależy od czasu, wieku, doświadczeń. preferencji. od tego. czy oceniana osoba jest bliska czy obca

• może zależeć od tego. czy mamy szansę nawiązać z ocenianą osoba kontakt seksualny

• może zależeć od własnych przyjemnych doznań emocjonalnych z wczesnego dzieciństwa i może powodować poszukiwania partnera o tych samych wartościach. zainteresowaniach i ideałach

• zależy od cech fizycznych (zależnych od norm danej grupy, idealów promowanych w środkach masowego przekazu, które mogą mieć niewiele wspólnego z faktyczną sprawnością seksualną).

4. W PRACY:

• atrakcyjność fizyczna może być cechą decydującą o uzyskaniu dobrej pracy, zdobyciu prestiżu zawodowego i negocjowaniu wyższego uposażenia

• zdarza się. że atrakcyjny kandydat jest zatrudniany nawet mimo. że inni mniej atrakcyjni kandydaci dysponują bardziej odpowiednimi kwalifikacjami

• mniej atrakcyjni fizycznie pracownicy często są dyskryminowani w ocenie efektywności są mobilizowani do większych starań

• dzisiaj, w świecie biznesu największe szanse na awans mają kobiety. które nie są ani zbyt bardzo, ani zbyt mało atrakcyjne: jest to skutkiem tego, że sukces jest często kojarzony z męskimi cechami osobowości. a bardzo atrakcyjna kobieta jest zbyt kobieca, aby móc podołać stawianym zadaniom.

5. PERSWAZJA:

."-.

• przekonywanie innych o naszych racjach luh namawianie ich do wykonania czegoś

za nas jest często jest często funkcja stopnia, w jakim potrafimy wykazać własna kompetencję w danej dziedzinie oraz efektywności i trafności argumentacji

• atrakcyjność, fizyczna jest pomocna, gdy dotyczy kwestii o słabym zaangażowaniu emocjonalnym, zobowiązań krótkoterminowych, jednorazowych

• efekt perswazji zaobserwowano już u 10-11 - letnich dzieci

• atrakcyjny fizycznie nadawca już na wstępie dysponuje większym potencjałem wzbudzania \"" odbiorcy zaufania i oczekiwań efektywnej realizacji zadania

• atrakcyjność fizyczna odgrywa największą rolę w początkowej fazie procesu perswazji

6. SAMOOCENA

• kobiety które postrzegają siebie jako atrakcyjne fizycznie mają wyższą samoocenę. uważają się za bardziej szczęśliwe i wykazują niższy poziom zachowań neurotycznych

• używanie kosmetyków przez kobiety między 18 a 60 rokiem życia powodowało korzyści psychologiczne płynące z ich działania. a między 40 a 60 rokiem życia używanie kosmetyków powodowało znaczna poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego i poprawę samooceny

• pozytywna ocena innych osób jest szczególnym bodźcem do rozwoju samooceny; do tej grupy należą osoby, które same dysponują wysoką samooceną, osoby w stanie pobudzenia seksualnego, osoby wyglądające tak jak my, osoby dobrze nas znające oraz ci, o których wiemy, że nie porównują nas do idoli.

7. ZACHOWANIA ASPOŁECZNE

• atrakcyjny wygląd oskarżonego może ograniczać prawdopodobieństwo skazania lub skłaniać orzekających do wydania łagodniejszego wyroku

• osoby mniej atrakcyjne spotykają się z poważniejszymi zarzutami i dostają dłuższe wyroki

• przy oskarżeniach o gwałt atrakcyjność ofiary nie jest korzystna gdyż można sądzić że sprowokowala przestępcę

• istni.eją teorie, że po wyroku skazującym na więzienie, jest możliwość wprowadzenia radykalnych zmian w wyglądzie zewn. Oskarżonego co zredukuje zachowania aspołeczne

• uzupełnienie tezy dot. piękna idącego w parze z dobrocią:

1. rola interakcji - rozmowa i różne typy zachowań oddziałują na percepcję wyglądu, w toku rozmowy z innymi ludźmi stajemy' się elementem obiektu który oceniamy: tego typu relacja może potencjalnie wplywać na sposób w jaki postrzegamy partnera rozmowy:

b. rola innych czynników - ocena wyglądu innych osób może podlegać wielu czynnikom

.."- ..... -

tj. kontekst w jakim odbywa się ocena, słowa ocenianej osoby. Jej płeć;

3. zmiany standardów oceny w czasie - zmiana oceny ·wyglądu drugiej osoby może diametralnie się zmieniać:. kobiety oceniane w wieku szkolnym jako atrakcyjne miały mężów z wyższym wykształceniem i lepszymi zarobkami, ale były mniej zadowolone z życia i gorzej przystosowane; kobiety ocenione jako mniej atrakcyjne w wieku szkolnym miały taki sam status co ich atrakcyjne koleżanki i były zadowolone z ,życia i lepiej przystosowane: kosmetyka korzystnie wpływa na ocenę atrakcyjności i osobowość. stosuje się ją także w wielu schorzeniach i ułomnościach.

II. NASZE CIALO: CECHY OSOBISTE.

1. TWARZ:

• twarze najbardziej symetryczne uznawane są za najbardziej atrakcyjne

• może oddawać cechy osobowości i temperament jej właściciela

• ludzie są niewolnikami stereotypów dot. fizjonomii, dlatego rysy twarzy mogą, wpływać na korzyść bądź szkodę danej osoby (gdyż pomagają ~u one zredukować niepewność i zyskać poczucie kontroli nad codziennym życiem, mogą wpływać na zachowanie nadawcy i odbiorcy)

• Laser, Mathie - badanie: twarz o grubych brwiach postrzegana jest jako: m 111 eJ ciepła, bardziej gniewna, bardziej poważna. bardziej surowa. mniej· wesoła i mniej spokojna w porównaniu z twarzą o wąskich brwiach: grube wargi łączone są z większym ciepłem i mniejszym napięciem niż wargi wąskie: twarz oceniana jest jako bardziej napięta j podejrzliwa w porównaniu do innych

• McArthur - dorośli o dziecięcych rysach twarzy oceniani są jako słabsi. Bardziej ulegli i bardziej naiwni niż osoby o dojrzałych rysach twarzy

• Dziecięce rysy twarzy wpływają na atrakcyjność gdy poziom rysów dziecięcości jest ludzi jest wyższy to ocenia się ich jako ciepłych, uczciwych, szczerych

2. SYLWETKA

Sheldon ­- wetek I odpowiadające im stereotypy związane z temperamentem:

1. endomorf - miękki, zaokrąglony otyły (zależny od innych spokojy zrelaksowany zadowolony beztroski ospały pogodny powolny chętny do współpracy uprzejmy tolerancyjny afektowny ciepły wielkoduszny pełen sympatii głębokiego serca hojny tkliwy życzliwy przyjacielski łagodnego usposobienia)

2. mezomorf - grubokościsty muskularny atletyczny (dominujący wesoły pewny siebieenergiczny impulsywny wydajny yełen entuzjazmu skłonny do rywalizacji pełen determinacji towarzyski chętny do dyskusji rozmowny aktywny apodyktyczny odważny przedsiębiorczy śmiały beztroski stanowczy pełen optymizmu(

3. ektomorf - wysoki chudy delikatny (niezależny spięty niespokojny skrępowany zamyślony dokładny rozważny delikatny nieśmiały chłodny podejrzliwy poważny ostrożny taktowny czuły zamknięty w sobie)

aby obliczyc własne wyniki należy zsumować liczbe wybranych przez sibie określeń w każdej kategorii (np. 6/12/3)

• wysoka korelacja między sylwetką a cechami osobowości może wynikać z doświadczeń życiowych , wpływu otoczenia, samooceny oczekiwania innych osób etc.

• istnieją jasno zdefiniowane I ogólnie akceptowane stereotypy wiążące sylwetkę z temperamentem I na tej podstawie można zakładać że mają one silny wpływ na percepcję osób o określonej budowie ciała, a także na reakcje I oczekiwania wobec nich

• kojarzymy określone cechy charakteru I temperamentu z określoną budową ciała co istotnie wpływa na komunikację międzyludzką

• psychologiczna awersja do osób otyłych manifestuje się u dzieci utrzymywaniem większego stanu konwersacyjnego . osoby otyłe często okresla się negatywnymi cechai a także są one dyskryminowane , otyłość koreluje z mniejszym prawdopodobieństwem zawarcia związku małżeńskiego , nższymi dochodami , słabszym wykształceniem

3. WZROST

* badania naukowe w obszarze dot. 3 typów percepcji z nim kojarzonych:

a) wzrost a status:

- wysoki wzrost kojarzy się z władza i statusem

- cechy zachowania u osób wysokich okresla się mianem”współzawodnictwa” a u osób niskich”kompleks Napoleona”

- nie widzi się jednak różnic między skutecznością perswazji mówcy wysokiego i niskiego

- osoba wysoka może wywołać przytłaczające wrażenie

b) wzrost a atrakcyjność

- wysocy mężczyźni postrzegani są jako bardziej atrakcyjni

c) wzrost a kompetencje

- wysocy mężczyźni są oceniani jako bardziej kompetentni pracownicy oraz że otrzymują wyższe wynagrodzenie niż ich nisi koledzy

- mężczyźni szybciej awansujący w hierarchi przedsiębiorstwa byli znacząco wyższi od reszty osób uczestniczących w szkoleniu

4. OBRAZ WŁASNEGO CIAŁA:

• obraz własnego ”ja” jest bardzo waznym wymiarem w komunikacji międzyludzkiej

• jest podstawą z którego wyrastają własne zachowania interpersonalne

• kobiety I mężczyźni mają własne ideały dot. Ciała oraz rozmiarów piersi I gentialiów

5. KOLOR SKÓRY:

- najsilniejszy bodziec determinujący relacje między ludzkie w kulturach zachodnich

- dla wielu kolor skóru jest miarodajnym kryterium podziału społeczeństwa(na przyjaciół I wrogów)

6. ZAPACH CIAŁA:

- bodźce zapachowe dostarczają zwierzętom wielu różnych inf. Tj. zbliżanie się wroga, pobudzenie sekualne, manifestują stany emocjonalne

- zasób słów do okreslenia jest dość skąpy , co prowadzi do trudności w identyfikowaniu różnych woni

- reakcje na bodźce zapachowe mogą być przetwarzane świadomie lun nieświadomie, ale komunikat tego typu jest niezwykle silny

- w stanie silnego pobudzenia emocjonlanego sygnały chemiczne i olfaktoryczne mogą stłumić , zwykle dominujące bodźce werbalne i wzrokowe

- umiemy z reguły poznać innych po zapachujednak dokładność identyfikacji zalezy w dużej mierze od liczby współzawodniczących bodźców, spośród których mamy wybrac ten właściwy

- istnieja silna zależność miedzy zapachem a procesammi fizjologicznymi

rola zapachu w kontaktach między ludzkich podlega uwarunkowaniom kulturowym

- na komunikację międzyludzką oddziałują także zapachy otoczenia które mogą kreować nastrój, lub przywoływać wspomnienia

7. WŁOSY:

- długośc włosów może dramatycznie wpływać na percepcję osoby oraz na interakcję

- niegdyś długie włosy u mężczyzn spotykały się z dużą niechęcią społczną; w latach 60 dyskryminacja długowłosych mężczyzn przejawiała się w wynajmnie miezkań, przyjęciach do pracy I na studia

- media inf o reakcjach bądź restryjach wobec osób o zbyt długich włosach lub zbyt krótkich(długie włosy u mężczyzn sa oznaką słabości)

- w przypadku obiet bardziej powszechna jest niechęć wobec krótkich włosów

- owłosienie może obniżać I zawyżać ocenę

- mężczyźni goląc się do łysek skóry również narażają nsię na społeczne potępienie

III NASZE CIAŁO: UBIÓR I INNE REKWIZYTY

1. UBIÓR:

- ważny czynnik oddziałujący na pierwsze wrażenie

- jest wyrazem naszego nastawienia do pracy , szkoły, innych osób itp

- kobiety zwracają uwagę najpierw na strój w rozmowach z innymi kobietami, natomiast u mężczyzn zauważają najpierw sylwetkę, twarz, dopiero później strój

- strój powinnien być dostosowany do pełnionej roli I do otoczenia

- w większości sytuacji nasza percepcja innych opiera się głównie na ubiorze I tylko w nieznacznym stopniu na innych czynnikach

- ubiór stanowi istotny element oceny obcych osób

- na nasze reakcje w stosunku do stroju wpływac mogą także różnorakie czynniki w rodzaju orientacji społecznej I psychologicznej, tła obserwowane osoby lub sytuacji w jakiej prowadźmy obserwacje

- aby zrozumieć zalezność między ubiorem a komunikacją, musimy uświadomić sobie różne funkcje pełnione przez ubiór, strój może stanowić dekorację , kamuflaż, ochronę, bodziec suksulany, element podnoszący samoocenę, sygnał przynalezności do grupy, manifestację roli bądź pozycji społecznej

- ubiór wpływa na oczekiwania wobec zachowań danej osoby (np. jakiś rodzaj munduru)

- strój pomaga ukształtowąc wyidealizowany obraz siebie

- ubiór jest środkiem komunikowania inf o noszącej go osobie

- ubiór może rozwijać lub komunikować określone wzorce komunikacji(np. nowe ubranie może być powodem radości I dumy, ciasne buty mogą niekorzystnie wpływać na wydajność w działaniu)

2. POSZCZEGÓLNE ELEMENTY UBIORU:

• kazda analiza ubioru musi uwzgledniać wpływ rekwizytów (plakietki, tatuaże maski, kolczyki, biżuteria) , gdyż one także mają silny wpływ na komuniakcję międzyludzką

• rekwizyty noszą inf. O naturze relacji międzyludzkich lub świadczą o określonych postawach I cechach obrazu własnej osoby

---