Zespół cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka jest stosunkowo często występującym schorzeniem związanym z wykonywaniem pracy zawodowej. Słabo nasilone objawy bólowe pojawiają się u większości osób z grup ryzyka. Stosunkowo nieliczna na szczęście grupa wymaga pomocy medycznej.
Patomechanizm
Zespół powstaje, gdy dochodzi do procesu chorobowego w obrębie tzw. kanału cięśni nadgarstka. W warunkach normalnych jest wystarczająca ilość miejsca zarówno dla ścięgien jak i dla nerwów zaopatrujących rękę. W przebiegu procesów chorobowych w obrębie ścięgien, przebiegających z objawami ich zapalenia, dochodzi do ucisku na przebiegające w sąsiedztwie nerwy.
Grupy ryzyka
W rozwoju choroby istotną rolę odgrywają warunki pracy, zwłaszcza zaś praca z urządzeniami wywołującymi wibracje, długotrwała praca przy użyciu klawiatury komputerowej lub inna praca czy czynność wymagająca długotrwałego zgięcia nadgarstka. Innymi czynnikami, które jak wykazano mogą mieć wpływ na rozwój zespołu, są: cukrzyca, choroby nerek, ciąża, choroby stawów, alkoholizm, otyłość i inne.
Objawy i rozpoznanie
Rozpoznanie zespołu nie przedstawia większego problemu. Objawy bólu i mrowienia w okolicach palca wskazującego i środkowego, nadgarstka, a także osłabienie mięśni kciuka może wskazywać na podejrzenie występowania zespołu. Charakterystyczne jest, że objawy powyższe pojawiają się lub nasilają w czasie czynności wykonywanych ze zgięciem nadgarstka, takich jak kierowanie samochodem, wbijanie młotkiem gwoździ czy mycie naczyń. Regułą jest, że objawy te nie dotyczą małego palca. Objawy mogą pojawiać się i nasilać także w nocy, doprowadzając do obudzenia się pacjenta.
Potwierdzeniem rozpoznania może być badanie przewodnictwa nerwowego nerwu pośrodkowego.
Przebieg
Choroba nieleczona może prowadzić do znacznego ograniczenia funkcji mechanicznych ręki wynikających z uszkodzenia nerwu pośrodkowego i w konsekwencji do niezdolności do pracy.
Leczenie
Po ustaleniu rozpoznania rozpoczyna się leczenie zachowawcze. Stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, w przypadkach trudniejszych leki sterydowe. Uzasadniona jest często fizykoterapia, w tym zwłaszcza odpowiednio stosowane ćwiczenia relaksujące. Niektórzy zalecają z kolei unieruchomienie nadgarstka poprzez założenie sztywnego opatrunku.
W wypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego wskazane jest leczenie chirurgiczne.
Profilaktyka
Profilaktyka zespołu cieśni nadgarstka sprowadza się przede wszystkim do właściwej ergonomii pracy. Zbyt długa praca przy komputerze (szczególnie wykonywana bez podparcia rąk), czy praca z urządzeniami wywołującymi wibrację powinna być przerywana w celu wykonywania ćwiczeń, a w przypadkach narażenia na więcej niż jeden czynnik ryzyka należy okresowo wykonywać badania kontrolne.
(WP)