Zespół cieśni kanału nadgarstka

Opracowała:  lek. med. Joanna Szalewicz

Zespół cieśni kanału nadgarstka - jest to zespół objawów spowodowanych uciskiem nerwu w kanale nadgarstka.

ANATOMIA

Kanał nadgarstka jest to ograniczona przestrzeń po stronie dłoniowej nadgarstka .Od góry jest ona ograniczona przez troczek zginaczy rozciągający się pomiędzy nasadą dalszą kości promieniowej a podstawami kości śródręcza.Ponad troczkiem zginaczy przebiega ścięgno mięśnia dłoniowego długiego.Troczek zginaczy jest utworzony przez :więzadło poprzeczne nadgarstka, rozcięgno rozpięte pomiędzy mięśniami kłębu i kłębiku w części dalszej oraz powięz głęboką przedramienia..Dno kanału nadgarstka tworzą kości nagarstka. Więzadło poprzeczne nadgarstka jest to grube pasmo włókniste przyczepiające sie po stronie odłokciowej do kości grochowatej i haczyka kości haczykowatej, po stronie odpromieniowej przyczepia się ono do guzka kości łódeczkowatej oraz guzka kości czworobocznej większej.
Kanał nadgarstka zawiera :
1.nerw pośrodkowy,
2.scięgno zginacza długiego kciuka
3.osiem ścięgien zginaczy palców II-IV

Ryc.1 Nerw pośrodkowy przebiegający pod więzadłem poprzecznym nadgarstka.

EPIDEMIOLOGIA

Zespół kanału nadgarstka dotyczy pacjentów w każdym wieku, najczęściej są to jednak pacjenci po 50 r.ż oraz osoby narażone na zachorowanie z powodu charakteru wykonywanej pracy w wieku 20-40lat.

PRZYCZYNY POWSTAWANIE ZESPOŁU CIEŚNI KANAŁU NADGARSTKA

Bezpśrednią przyczyną powstania zespołu cieśni kanału nadgarstka jest wzmożone ciśnienie w kanale powodujące ucisk nerwu pośrodkowego, co powoduje upośledzenie funkcji nerwu .
Najczęstsze przyczyny powstawania objawów składających się na zespół cieśni to:
1.Stany zapalne w obrębie pochewek ścięgien wchodzących w skład kanału nadgarstka
2.Urazy - złamanie kości nadgarstka lub nasady dalszej kości promieniowej ( wylew krwi w obręb ograniczonej przestrzeni jaką jest kanał nadgarstka powoduje wzrost ciśnienia ww okolicy)
3.Choroba reumatyczna
4.Przeciązenie nadgarstka spowodowane wykonywaną praca bądz aktywnością fizyczną - ciągłe ruchy skrętne, stale utrzymywane zgięcie grzbietowe podczas wykonywania pracy.

OBRAZ KLINICZNY

1.Drętwienie ,mrowienie i ból palców ręki - szczególnie dotyczy palców I - III
2.Ból i drętwienie ręki - nasilające sie zwłaszcza w godzinach nocnych
3.Parestezje w obrębie całej reki - nie tylko w obszarze unerwienia n.pośrodkowego co jest spowodowane istnieniem gałęzi łączących pomiędzy nerwem pośrodkowym i łokciowym.
4.Początkowo okresowe a potem stełe osłabienie siły mięśniowej ręki - zwłaszcza osłabienie chwytu szczypcoweg
5.Bóle, drętwienia i mrowienia mogą promieniować do ramienia, barku i szyi
6.Ulgę często przynoszą potrząsanie ręką lub opuszczanie kończyny górnej w dół

BADANIE KLINICZNE

1.Test Phalena - test zgięcia nadgarstka .Badany opiera łokcie na stole i swobodnie zwiesza ręce na okres 60 sek.Jeżeli w tym czasie wystąpią drętwienia i mrowienia test uważamy za dodatni
2.Objaw Tinnela - polega na opukiwaniu okolicy nadgarstka wzdłuż przebiegu nerwu pośrodkowego - w przypadku pojawienia sie drętwienia, przeczulicy w obszarze unerwianym przez nerw posrodkowy test uznajemy za dodatni.
3.Objawy ruchowe - osłabienie mięśni kłębu, zwłaszcza odwodziciela krótkiego kciuka. Badanie obejmuje siłę chwytu szczypcowego końcami palców pomiędzy kciukiem i palcem serdecznym
4.Objawy autonomiczne - zmiana zabarwienie skóry, zaburzenie wydzielania potu w obrębie ręki i palców, kruchość i łamliwość paznokci.

DIAGNOSTYKA

Diagnostyka zespołu cieśni kanału nadgarstka polega przede wszystkim na badaniu klinicznym. Badaniem potwierdzającym diagnozę wstępna jest badanie EMG - przewodnictwa nerwowego w obrębie nerwu pośrodkowego na poziomie nadgarstka.Pomocnym może być też badanie USG kanału nadgarstka.

LECZENIE

Metoda leczenia zespołu cieśni kanału nadgarstka jest zależna od stopnia zaawansowania choroby, radykalne leczenie operayjne podejmowane jest w przypadku gdy objawy są dokuczliwe, nie ustepujące mimo leczenia zachowawczego.

1.Leczenie zachowawcze - przy objawach ograniczających sie jedynie do okresowego dretwienia i mrowienia palców zwłaszcza po wysiłku, stosujemy ortezy nadgarstka, leki p/zapalne, odpoczynek , oraz Vit B6 - nie potwierdzono skuteczności w badaniach klinicznych. Znaczną poprawe przynosi również wstrzykiwanie kortykosterydów , które redukując stan zapalny i obrzęki zmniejszają tym samym ciśnienie w kanale nadgarstka.
2.Leczenie operacyjne - stosujemy w przypadku gdy leczenie zachowawcze nie przyniosło oczekiwanych rezultatów, objawy drętwienia i mrowienia utrzymują sie stale ,lub gdy pacjent zgłosił sie do lekarza zbyt póżno i doszło już do zaniku mięśni kłębu .W takim przypadku leczenie polega na chirurgicznym odbarczeniu kanału nadgarstka poprzez przecięcie więzadła poprzecznego nadgarstka.

Technika i rodzaj zabiegu operacyjnego są zależne od chirurga operatora.
Obecnie stosuje się dwie techniki:
 -dekompresję otwartą - przewagą tej metody jest dobre uwidocznienie pola operacyjnego, możliwość dokładnego skontrolowania dna kanału nadgarstka oraz uwolnienia ewentualnych zrostów z pochewkami maziowymi ścięgien zginaczy
-dekompresję endoskopową - pozwala na szybszy powrót do aktywności , rana pooperacyjna goi się znacznie łatwiej z uwagi na niewielkie cięcie

WYNIKI LECZENIA

Wyniki leczenie operacyjnego są zazwyczj dobre, najczęściej natychmiast po zabiegu operacyjnym ustęują dolegliwości bólowe.Drętwienia , mrowienia oraz osłabienie siły mięśniowej ustępują wolniej i nie zawsze w pełni.Zazwyczaj ręka do pełnej sprawności powraca w ciągu ok 10 tygodni natomiast poprawa przewodnictwa nerwowego wymaga od 1 roku do 2 lat.

 Piśmiennictwo u autorki.

---