ZESPÓŁ CIEŚNI KANAŁU NERWU ŁOKCIOWEGO

1. R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“

EPIDEMIOLOGIA:

drugi co do częstości występowania zespół cieśni (po zespole cieśni kanału nadgarstka)

ETIOLOGIA:

przewlekły ucisk na nerw łokciowy w okolicy stawu łokciowego :

• więzadła Struthersa

• pasma łącznotkankowe Osborne’a

• zmiany zapalne stawu łokciowego

• torbiele galaretowate pochewek ścięgnistych

• przerosłą głowę przyśrodkową m. trójgłowego

• dodatkowy mięsień (nadkłykciowo – łokciowy)

• przewlekły ucisk zewnętrzny :

• praca biórowa

• opieranie łokcia o brzeg otwartej szyby podczas jazdy samochodem

• złe ułozenie w czasie znieczulenia ogólnego

PATOGENEZA:

położenie nerwu łokciowego w okolicy łokcia :

• nerw łokciowy po przebiciu przegrody międzymięśniowej przyśrodkowej w połowie długości ramienia biegnie pod arkadami Struthersa (pasma łącznotkankowe rozpięte między przegrodą, a nadkłykciem przyśrodkowym)

• dalej biegine w bruździe n. łokciowego wokół nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej przykryty przez pasmo łącznotkankowe i skórę

• na przedramię przechodzi między głowami m. flexor carpi ulnaris (tu pasmo powięziowe Osborne’a)

OBRAZ KLINICZNY:

objawy czuciwe :

• choroba rozpoczyna się od niedoczulicy, drętwienia, parestezji palców IV i V

• często występują strzelające bóle wzdłuż przyśrodkowej powierzchni przedramienia

objawy ruchowe :

• chory skarży się na niezgrabność ręki, jej łatwą męczliwość, zwłaszcza przy ruchach precyzyjnych (np. gra na instrumentach, pisanie na maszynie)

zaniki mięśniowe :

• w okresie późniejszym

• dotyczą kłębika i mięśni międzykostnych

ROZPOZNANIE:

• dolegliwości można wywołać gdy pacjent oprze się na łokciu przy mocno zgiętym przedramieniu

• jeśli funkcja mięśni zginacza głebokiego palców i zginacza łokciowego nadgarstka są upośledzone to znaczy, że uszkodzenie jest zlokalizowane powyżej łokcia (gałązki do tych mięśni zlokalizowane są powyżej łokcia)

• badanie elektrofizjologiczne jest pomocne, ale nie rozstrzygające

RÓŻNICOWANIE:

uszkodzenie korzeni C₈ – Th₁

uciska na poziomie splotu barkowego

ucisk na poziomie nadgarstka

jamistość rdzenia

stwardnienie zanikowe boczne

polineuropatia

LECZENIE:

leczenie zachowawcze :

• w przypadkach bez zajęcia włókien ruchowych

• czasowe, przerywane unieruchomienie łokcia w pozycji wyprostnej

• wyrobienie u pacjenta odpowiednich nawyków :

  • siedzenie z dłońmi na kolanach i stawami łokciowymi zgiętymi pod kątem nie więcej niż 30^o

  • nie opieranie się o łokcie

• leczenie przyczynowe :

  • w przypadkach tj. zapalenie stawu łokciowego, ucisk zewnętrzny

leczenie operacyjne :

- jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi efektów i u chorych z niedowładami

4

4