Materiały na pokrycie: stal ocynkowana; stopy aluminium (magnez, krzem), ze wzg. Energetycznych mało stosowane. Materiały wytrzymałościowe: co 3m, szczeliny co 75cm. Materiały na pokrycie: - szkło ogrodnicze: surowe, gładkie (stroną gładką na zew) 3-4mm; - folie, poliwęglany 4-6mm (przepuszczalność pary wodnej, otworkami z góry w dół). Wsp. przenikania ciepła: szkło k=6,0-6,8; szkło termoizolacyjne 4,2-5,2; folie 6,0-8,0. Kryteria doboru materiału pokryciowego: przepuszczalność dla promieniowania, przepuszczalność dla promieniowania podczerwonego; niezmienność przepuszczalności w czasie (8-10lat); podatność na przepuszczanie pary wodnej; wytrzymałość; cena. . Oszczędność energii cieplnej w szklarni: stosowanie ekranów termoizolacyjnych (montowane na wysokości ścian, mała zdolność emisji, przepuszczalność dla pary wodnej); ekran zagrzejnikowy (folia aluminiowa); stosowanie oszczędnych powłok (poliwęglany), obkładanie folią pęcherzykową montowaną na ścianach bocznych wyłączenie szklarni z eksploatacji w czasie zimy; utrzymanie optymalnej temperatury; zwiększenie szczelności w szklarni; optymalne rozmieszczenie elementów grzejnych. |
Dostarczanie CO2: w postaci zestalonego lodu; w postaci skroplonej (możliwość sterowania ilością uzależniona od fazy rozwojowej rośliny i natężenia światła). Doświetlanie roślin: fotoperiodyczne - sterowanie długością dnia i nocy 50-200 lux; asymilacyjne - wielokrotnie większe niż fotoperiodyczne 5000-10000 lux. Rodzaje lamp: żarowe (mały % E, dużo wydzielanego ciepła), lampy żarowe halogenowe (E=5-6%), świetlówki (E=20%), świetlówki o różnej barwie luminoforu, rtęciowo-żarowe i metahalogenowe (E=30%), wysoko prężne lampy sodowe (E=50 %) - dużo energii elektr. zamieniana jest na świetlną. Metody ochrony roślin w szklarni: agrotechniczna (optymalne terminy siewu), fizyczna (parowanie podłoża), mechaniczna (uzupełnienie innych metod, wyłapywanie szkodników), hodowla odpornościowa, biologiczna (hodowanie drapieżników niszczących szkodniki), chemiczna (dezynfekcja, dezynsekcja). Zamgławianie: brak śladu oprysku, oszczędność czasu, duża skuteczność, brak rozwoju grzybów. Uzyskiwanie mgły: dyspersyjna - na zimno (na ciecz działa silny strumień powietrza), kondensacyjna - na ciepło. |
Materiały na pokrycie: stal ocynkowana; stopy aluminium (magnez, krzem), ze wzg. Energetycznych mało stosowane. Materiały wytrzymałościowe: co 3m, szczeliny co 75cm. Materiały na pokrycie: - szkło ogrodnicze: surowe, gładkie (stroną gładką na zew) 3-4mm; - folie, poliwęglany 4-6mm (przepuszczalność pary wodnej, otworkami z góry w dół). Wsp. przenikania ciepła: szkło k=6,0-6,8; szkło termoizolacyjne 4,2-5,2; folie 6,0-8,0. Kryteria doboru materiału pokryciowego: przepuszczalność dla promieniowania, przepuszczalność dla promieniowania podczerwonego; niezmienność przepuszczalności w czasie (8-10lat); podatność na przepuszczanie pary wodnej; wytrzymałość; cena. . Oszczędność energii cieplnej w szklarni: stosowanie ekranów termoizolacyjnych (montowane na wysokości ścian, mała zdolność emisji, przepuszczalność dla pary wodnej); ekran zagrzejnikowy (folia aluminiowa); stosowanie oszczędnych powłok (poliwęglany), obkładanie folią pęcherzykową montowaną na ścianach bocznych wyłączenie szklarni z eksploatacji w czasie zimy; utrzymanie optymalnej temperatury; zwiększenie szczelności w szklarni; optymalne rozmieszczenie elementów grzejnych. |
Dostarczanie CO2: w postaci zestalonego lodu; w postaci skroplonej (możliwość sterowania ilością uzależniona od fazy rozwojowej rośliny i natężenia światła). Doświetlanie roślin: fotoperiodyczne - sterowanie długością dnia i nocy 50-200 lux; asymilacyjne - wielokrotnie większe niż fotoperiodyczne 5000-10000 lux. Rodzaje lamp: żarowe (mały % E, dużo wydzielanego ciepła), lampy żarowe halogenowe (E=5-6%), świetlówki (E=20%), świetlówki o różnej barwie luminoforu, rtęciowo-żarowe i metahalogenowe (E=30%), wysoko prężne lampy sodowe (E=50 %) - dużo energii elektr. zamieniana jest na świetlną. Metody ochrony roślin w szklarni: agrotechniczna (optymalne terminy siewu), fizyczna (parowanie podłoża), mechaniczna (uzupełnienie innych metod, wyłapywanie szkodników), hodowla odpornościowa, biologiczna (hodowanie drapieżników niszczących szkodniki), chemiczna (dezynfekcja, dezynsekcja). Zamgławianie: brak śladu oprysku, oszczędność czasu, duża skuteczność, brak rozwoju grzybów. Uzyskiwanie mgły: dyspersyjna - na zimno (na ciecz działa silny strumień powietrza), kondensacyjna - na ciepło. |
|
|
Czynniki decydujące o rejonizacji szklarni: łagodność zimy i ilość opadów śniegu, obecność zakładów przemysłowych, typ gleby i podgleby, poziom wód gruntowych, ukształtowanie terenu, światło i temperatura, dostępność wody, opady atmosferyczne (grad śnieg - niekorzystne). Typy szklarni ze względu na pokrycie: szkło standardowe 4,,, szkło pokryte warstwą cynku - AGRIPLUS, folie (stabilizowane, niestabilizowane), poliwęglany (4mm, 8mm, 16 mm, 25mm). DEZYNFEKCJA PODŁOŻA Dezynfekcja chemiczna - przesuwa się okres zbioru (okres kwarantanny), środek w postaci płynu, gazu, proszku, wymagają długiego okresu zalegania w glebie. Dezynfekcja termiczna: podgrzewanie podłoża do 95C i utrzymywanie przez 15min., poprawia się struktura gleby, okres kwarantanny 15-20 dni. Przygotowanie gleby: Podłoże powinno być w odpowiedniej wilgotności (30-60% wilgotności polowej), gleba spulchniona o 5cm głębiej niż przeprowadzana dezynfekcja. Dezynfekcja powierzchniowa: (para wprowadzana od góry) nakrycie podłoża folią termoodporną, 1 1 fazie miesza się pare z powietrzem (eżektor) i wpuszcza pod folie, później tylko sama para wodna, dezynfekcja trwa 3-5 godz. |
. Zbiór kapusty: kombajn do zbioru kapusty: płozy, nóż tarczowy obcina główkę i transportuje na środek transportowy. Zbiór brukselki: kombajnem, pracownik wkłada je do maszyny i następuje jej obrywanie. Zbiór sałaty: maszyna posiada czujnik który wybiera główki o odpowiedniej wielkości. Zbiór zielonego groszku: dwufazowy: ścięcie plantacji i przewiezienie do młocarni groszku (czas między ścięciem a omłotem max. 6 h). Jednofazowy: zielona masa wrzucana jest do kosza zasypowego, następnie transportowana do zespołu młócącego (bęben ażurowy oraz wałek z bijakami), następuje niszczenie łuszczyn i zielony groch przechodzi przez powierzchnię ażurową, następnie przesiewanie i wydmuchiwanie zanieczyszczeń wentylatorem. Zbiór fasolki szparagowej: strączki są wyczesywane, ważne aby roślina miała silny system korzeniowy. Zbiór ogórków: zbiór ręczny, zbiór wieloetapowy, stosowane ścieżki technologiczne po który porusza się ciągnik z platformami, do zbioru jednokrotnego stosowane są kombajny, w przypadku odmian szybko dojrzewających - podcinanie całej rośliny i obrywanie ogórków. |
Czynniki decydujące o rejonizacji szklarni: łagodność zimy i ilość opadów śniegu, obecność zakładów przemysłowych, typ gleby i podgleby, poziom wód gruntowych, ukształtowanie terenu, światło i temperatura, dostępność wody, opady atmosferyczne (grad śnieg - niekorzystne). Typy szklarni ze względu na pokrycie: szkło standardowe 4,,, szkło pokryte warstwą cynku - AGRIPLUS, folie (stabilizowane, niestabilizowane), poliwęglany (4mm, 8mm, 16 mm, 25mm). DEZYNFEKCJA PODŁOŻA Dezynfekcja chemiczna - przesuwa się okres zbioru (okres kwarantanny), środek w postaci płynu, gazu, proszku, wymagają długiego okresu zalegania w glebie. Dezynfekcja termiczna: podgrzewanie podłoża do 95C i utrzymywanie przez 15min., poprawia się struktura gleby, okres kwarantanny 15-20 dni. Przygotowanie gleby: Podłoże powinno być w odpowiedniej wilgotności (30-60% wilgotności polowej), gleba spulchniona o 5cm głębiej niż przeprowadzana dezynfekcja. Dezynfekcja powierzchniowa: (para wprowadzana od góry) nakrycie podłoża folią termoodporną, 1 1 fazie miesza się pare z powietrzem (eżektor) i wpuszcza pod folie, później tylko sama para wodna, dezynfekcja trwa 3-5 godz. |
. Zbiór kapusty: kombajn do zbioru kapusty: płozy, nóż tarczowy obcina główkę i transportuje na środek transportowy. Zbiór brukselki: kombajnem, pracownik wkłada je do maszyny i następuje jej obrywanie. Zbiór sałaty: maszyna posiada czujnik który wybiera główki o odpowiedniej wielkości. Zbiór zielonego groszku: dwufazowy: ścięcie plantacji i przewiezienie do młocarni groszku (czas między ścięciem a omłotem max. 6 h). Jednofazowy: zielona masa wrzucana jest do kosza zasypowego, następnie transportowana do zespołu młócącego (bęben ażurowy oraz wałek z bijakami), następuje niszczenie łuszczyn i zielony groch przechodzi przez powierzchnię ażurową, następnie przesiewanie i wydmuchiwanie zanieczyszczeń wentylatorem. Zbiór fasolki szparagowej: strączki są wyczesywane, ważne aby roślina miała silny system korzeniowy. Zbiór ogórków: zbiór ręczny, zbiór wieloetapowy, stosowane ścieżki technologiczne po który porusza się ciągnik z platformami, do zbioru jednokrotnego stosowane są kombajny, w przypadku odmian szybko dojrzewających - podcinanie całej rośliny i obrywanie ogórków. |
|
|
Metody uprawy roślin w szklarniach: doświetlanie roślin, zwiększanie wilgotności, dostarczenie CO2, położenie ekranu cieniującego; uprawa w pojemnikach tacowych o poj. 3-5l wkładamy do rynien z pożywką (lepsze wykorzystanie przestrzeni, oszczędne gosp. wodą i nawozami); uprawa w cylindrach o poj. 5l ustawiane na podłożu macierzystym; uprawa w jednostkach uprawowych o poj. 30l o podłożu naturalnym. Odkażanie pożywki: filtry piaskowe, podgrzewanie do temp. 70C, jonizowanie, naświetlanie promieniami ultrafioletowymi λ=234nm. CKP- cienka warstwa kultury przepływowej: niezawodność urządzeń, problemy z napowietrzaniem pożywki, max. dł. rynien 4m. Wymagania stawiane konstrukcjom szklarniowym: wytrzymałość na śnieg 45kg/m2 i działanie wiatru 130km/h; niskie koszty eksploatacji; max wykorzystanie światła; szczelność. PODŁOŻA Wełna mineralna: duża porowatość, optymalne stosunki wodno powietrzne, mała gęstość poniżej 100kg/m3, mała pojemność cieplna, mało patogenów glebowych, duża jednorodność. Kultury hydroaeroponiczne Podłoże naturalne: zawartość sub. miner. 10-30%, wody 40-50%, powietrza do 40%, woda łatwo dostępna 20-30%, sub. org. 20%. |
Zadania regulatora: pomiar wielkości regulowanej; porównywanie wielkości regulowanej z zadaną, wzmacnia różnice między wart. zadaną a istniejącą; wytwarza sygnał sterujący. Rodzaje regulatorów: proporcjonalny P, całkujący I, różniczkujący D. Regulacja wstępna wody w kotłowni: cel stosowania: zmiana strat ciepła w rurach przesyłowych, lepsza zdolność regulowania temp. wody w szklarni, zapobiega korozji kotłów. Systemy dostarczania ciepła: promieniowanie, konwekcja, przewodzenie. Małe zużycie ciepła realizuje się poprzez: równomierne doprowadzenie ciepła pod rośliny, dobre osłanianie ścian bocznych. Równomierność rozkładu ciepła realizuje się poprzez: montowanie różnych systemów ogrzewania (górne i boczne). Czynniki klimatyczne: promieniowanie, temperatura (o stopień wyższa niż w uprawach polowych) wiosna (19C, nos 16C), jesień (20C, 16C noc, wilgotność (10C - 8g pary wodnej na kg suchej masy, 20C- 15g pary wodnej na kg sm), skład atmosfery. Czynniki związane z podłożem: wilgotność, porowatość, zawartość mikro i makro elementów, zawartość patogenów glebowych i substancji hamujących ukorzenianie roślin, temperatura podłoża. |
Metody uprawy roślin w szklarniach: doświetlanie roślin, zwiększanie wilgotności, dostarczenie CO2, położenie ekranu cieniującego; uprawa w pojemnikach tacowych o poj. 3-5l wkładamy do rynien z pożywką (lepsze wykorzystanie przestrzeni, oszczędne gosp. wodą i nawozami); uprawa w cylindrach o poj. 5l ustawiane na podłożu macierzystym; uprawa w jednostkach uprawowych o poj. 30l o podłożu naturalnym. Odkażanie pożywki: filtry piaskowe, podgrzewanie do temp. 70C, jonizowanie, naświetlanie promieniami ultrafioletowymi λ=234nm. CKP- cienka warstwa kultury przepływowej: niezawodność urządzeń, problemy z napowietrzaniem pożywki, max. dł. rynien 4m. Wymagania stawiane konstrukcjom szklarniowym: wytrzymałość na śnieg 45kg/m2 i działanie wiatru 130km/h; niskie koszty eksploatacji; max wykorzystanie światła; szczelność. PODŁOŻA Wełna mineralna: duża porowatość, optymalne stosunki wodno powietrzne, mała gęstość poniżej 100kg/m3, mała pojemność cieplna, mało patogenów glebowych, duża jednorodność. Kultury hydroaeroponiczne Podłoże naturalne: zawartość sub. miner. 10-30%, wody 40-50%, powietrza do 40%, woda łatwo dostępna 20-30%, sub. org. 20%. |
Zadania regulatora: pomiar wielkości regulowanej; porównywanie wielkości regulowanej z zadaną, wzmacnia różnice między wart. zadaną a istniejącą; wytwarza sygnał sterujący. Rodzaje regulatorów: proporcjonalny P, całkujący I, różniczkujący D. Regulacja wstępna wody w kotłowni: cel stosowania: zmiana strat ciepła w rurach przesyłowych, lepsza zdolność regulowania temp. wody w szklarni, zapobiega korozji kotłów. Systemy dostarczania ciepła: promieniowanie, konwekcja, przewodzenie. Małe zużycie ciepła realizuje się poprzez: równomierne doprowadzenie ciepła pod rośliny, dobre osłanianie ścian bocznych. Równomierność rozkładu ciepła realizuje się poprzez: montowanie różnych systemów ogrzewania (górne i boczne). Czynniki klimatyczne: promieniowanie, temperatura (o stopień wyższa niż w uprawach polowych) wiosna (19C, nos 16C), jesień (20C, 16C noc, wilgotność (10C - 8g pary wodnej na kg suchej masy, 20C- 15g pary wodnej na kg sm), skład atmosfery. Czynniki związane z podłożem: wilgotność, porowatość, zawartość mikro i makro elementów, zawartość patogenów glebowych i substancji hamujących ukorzenianie roślin, temperatura podłoża. |
|
|
Dezynfekcja wgłębna (para wprowadzana od dołu) przy pomocy rurki perforowanej umieszczonej na 2/3 głębokości zagonu. Można stosować pług parowniczy, prędkość przesuwu 5-20km/h, czas dezynfekcji krótszy (1-2h), większe efekty.
Szklarnie wolnostojące: lepszy mikroklimat, lepsza odporność na szkodniki, większy kąt pochylenia, dobra cyrkulacja, lepsze usytuowanie wschód-zachód. Szklarnie zblokowane: mniejsze zapotrzebowanie ciepła na jednostkę powierzchni. Wady tuneli foliowych: duży nakład prac dotyczących montażu i wymiany folii, mała odporność folii na promieniowanie i ścieranie, trzepotanie folii na wietrze, kondensowanie na powierzchni folii pary wodnej, trudności z wentylacją, Zmniejszenie tych wad możliwe poprzez: niższy koszt montażu, montaż we własnym zakresie, folia silnie napięta, dłuższa trwałość folii, ograniczenie stykania folii z częściami nagrzewającymi się. Mechanizacja zbioru warzyw: Dojrzałość fizjologiczna (zbiór cebuli, korzeniowych, grochu, fasoli). Dojrzałość użytkowa - lepsze walory smakowe (ogórki pomidory, kalafiory), dojrzałość zbiorcza.
|
Zbiór cebuli: gdy posiadamy suszarnie zbiór jednofazowy, dwufazowy: podkopana roślina wysycha na polu przez 7 dni, następnie zbiór. Zbiór pomidorów: jednofazowy, musi być 8szt/m2 i specjalna odmiana pomidora, wykorzystywana siła bezwładności. Mechanizmy napędowe wietrzników: linkowy (do linki pociągowej przymocowane są linki otwierające wietrzniki, zamykanie pod wpływem ciężaru, tani, możliwość samoczynnego otwarcia, trudności ze szczelnością, nierówne otwieranie). zębatkowy (odporny na działanie wiatru, równomierne otwieranie, trudności w konserwacji, utrudnia prace przy ścianach bocznych), dźwigniowy (urządzenia dźwigniowe osadzone na wale obrotowym umożliwiającym otwarcie dwóch wietrzników w kalenicy) układy kombinowane, układy zasilania pneumatycznego i hydraulicznego - siłowniki |
Dezynfekcja wgłębna (para wprowadzana od dołu) przy pomocy rurki perforowanej umieszczonej na 2/3 głębokości zagonu. Można stosować pług parowniczy, prędkość przesuwu 5-20km/h, czas dezynfekcji krótszy (1-2h), większe efekty.
Szklarnie wolnostojące: lepszy mikroklimat, lepsza odporność na szkodniki, większy kąt pochylenia, dobra cyrkulacja, lepsze usytuowanie wschód-zachód. Szklarnie zblokowane: mniejsze zapotrzebowanie ciepła na jednostkę powierzchni. Wady tuneli foliowych: duży nakład prac dotyczących montażu i wymiany folii, mała odporność folii na promieniowanie i ścieranie, trzepotanie folii na wietrze, kondensowanie na powierzchni folii pary wodnej, trudności z wentylacją, Zmniejszenie tych wad możliwe poprzez: niższy koszt montażu, montaż we własnym zakresie, folia silnie napięta, dłuższa trwałość folii, ograniczenie stykania folii z częściami nagrzewającymi się. Mechanizacja zbioru warzyw: Dojrzałość fizjologiczna (zbiór cebuli, korzeniowych, grochu, fasoli). Dojrzałość użytkowa - lepsze walory smakowe (ogórki pomidory, kalafiory), dojrzałość zbiorcza.
|
Zbiór cebuli: gdy posiadamy suszarnie zbiór jednofazowy, dwufazowy: podkopana roślina wysycha na polu przez 7 dni, następnie zbiór. Zbiór pomidorów: jednofazowy, musi być 8szt/m2 i specjalna odmiana pomidora, wykorzystywana siła bezwładności. Mechanizmy napędowe wietrzników: linkowy (do linki pociągowej przymocowane są linki otwierające wietrzniki, zamykanie pod wpływem ciężaru, tani, możliwość samoczynnego otwarcia, trudności ze szczelnością, nierówne otwieranie). zębatkowy (odporny na działanie wiatru, równomierne otwieranie, trudności w konserwacji, utrudnia prace przy ścianach bocznych), dźwigniowy (urządzenia dźwigniowe osadzone na wale obrotowym umożliwiającym otwarcie dwóch wietrzników w kalenicy) układy kombinowane, układy zasilania pneumatycznego i hydraulicznego - siłowniki |
|
|