• ZakÅ‚ady publiczne

To jednostka organizacyjna uprawniona do nawiązywania stosunków administracyjno prawnego. Realizuje zadania publiczne i korzysta z władztwa zakładowego.

• SÄ… to :

• SzkoÅ‚y

• Przedszkola

• Biblioteki

• Muzea

• WiÄ™zienia

• MogÄ… być tworzone w różny sposób :

• W drodze ustawy (szkoÅ‚y wyższe)

• W drodze aktów administracji rzÄ…dowej

• W drodze aktów administracji samorzÄ…dowej

• Przez osoby fizyczne za pozwoleniem organu administracji publicznej

Osoby korzystające z zakładów to destynatariusze

• Rodzaje zakÅ‚adów

• Otwarte - muzeum

• Ograniczone - szkoÅ‚a wyższa

• ZamkniÄ™ty - zakÅ‚ad karny

Dobrowolne - Szkoła Wyższa

Przymusowe - zakład karny

Samoistne - muzeum

Niesamoistne - zakład komunalny

Publiczne - zaspokajanie potrzeb społecznych

Niepubliczne - prywatne

1. Cechy zakładów :

• WyodrÄ™bnienie organizacyjne

• Åšwiadczenie usÅ‚ug niematerialnych

• MajÄ…tek

• Substrat osobowy (personel)

• Użytkownicy (destynatariusz)

• WÅ‚adztwo zakÅ‚adowe

• 2. WÅ‚adztwo zakÅ‚adowe

Stosunek prawny łączący organy zakładu a użytkowników nawiązuje się z mocy prawa

Decyzja administracyjna (umieszczona w zakładzie opieki)

Orzeczenia sądu (zakład karny)

Oświadczenia woli

Cechą władztwa jest nadrzędność wobec destynatariuszy.

Władztwo wynika z upoważnienia organu zakładu i konkretnych regulacji na podstawie i w ramach prawa.

• 3. statut

1. Nadaje organ tworzÄ…cy

2. Zawiera :

• NazwÄ™

• SiedzibÄ™

• Cel dziaÅ‚ania

• GospodarkÄ™ finansowÄ…

• 4. Nadzór

• Organizacje administracji publicznej

• Wojewoda

• WÅ‚aÅ›ciwy minister

5. W Polskich systemach prawnych nie ma ustawy ogólnej dotyczącej wszystkich zakładów.

Zakład tworzony jest odrębnym aktem prawnym.

• 6. ZakÅ‚ady

1. Oświatowe (szkoły podstawowe, licea, gimnazja)

2. Opieki zdrowotnej (szpitale, przychodnie, żłobek)

3. Pomocy społecznej (domy opieki).

4. Reedukacyjne ( poprawcze, karne).

• 7. Korzystanie

• Otwarte - ograniczone

• Dobrowolne - przymusowe

8. Samodzielność

1. O pełnej zdolności prawnej - autonomicznej, samodzielne jednostki

2. O częściowej zdolności prawnej - przyporządkowane -i odpowiedzialne majątkowo tylko wobec osób trzecich wobec nie wobec podmiotu je tworzącego.

3. Nie mające osobowości prawnej - są ściśle podporządkowane podmiotowi jego tworzącemu.

9. Jest formÄ… decentralizacji.

ZUS - organ administracji publicznej

1. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z 1998 roku.

2. Siedziba w Warszawie

3. Jest organem administracji publicznej (samodzielnym)

4. Ma osobowość prawną

5. Organy :

Prezes - powoływany przez Prezesa Rady Ministrów\

ZarzÄ…d

Rada nadzorcza

• Zakres dziaÅ‚ania

• Stwierdza i ustala obowiÄ…zek ubezpieczenia spoÅ‚ecznego

• Ustala uprawnienia do Å›wiadczeÅ„ i ich wypÅ‚atÄ™

• Wymierza i pobiera skÅ‚adki na

- ubezpieczenie społeczne

Ubezpieczenie zdrowotne

Fundusz pracy

Fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

4. Rozliczenia z płatnikami składek

5. Od 1 stycznia 1999 prowadzi indywidualne konta ubezpieczonym.

6. Specyficzna działalność :

- rehabilitacja osób zagrożonych niezdolnością do pracy

• Struktura

1. centrala

• gabinet prezesa

• biuro rady nadzorczej

• 24 departamenty

2. terenowe

• oddziaÅ‚y wojewódzkie

• inspektoraty

• jednostki terenowe

• II. Fundacje

Osoby prawne typu zakładowego.

To jednostka organizacyjna wyposażona w osobowość prawną, utworzona z inicjatywy osób fizycznych lub prawnych, do realizacji w sposób trwały wskazany w akcie fundacyjnym celu użyteczności publicznej z przekazanego majątku.

Fundator określa cele fundacji, ustala jej statut, sposób zarządzania majątkiem oraz jego przeznaczeniem.

1. 24 stycznia 1952 zniesiono w Polsce fundacje.

2. 14 kwietnia 1984 ustawa o fundacjach (1991 nowelizacja).

1. Ustawa ta dotyczy tylko prawa prywatnego

2. Fundacje prawa publicznego są tworzone odrębnymi ustawami lub umową międzynarodową.

3. Fundacje

1. Prawa prywatnego

- na podstawie ustawy z 1984 r., dla celów użyteczności publicznej

2. Prawa publicznego

- tworzone z inicjatywy państwa, samorządu terytorialnego, kościołów, tworzone na podstawie odrębnych ustaw

3. Niesamodzielne

- tworzone z zapisów darowizn na rzecz osób prawnych, istnieją tylko przy osobie prawnej.

4. Art. 12 konstytucji - wolność tworzenia i działania.

5. Fundacja ma majątek i cele -> nie ma członków, ma organy

6. Tworzona aktem notarialnym, aktem fundacyjnym w formie aktu notarialnego (testament) także (oświadczenie woli zmierzające do utworzenia fundacji).

7. Rejestrowane sÄ… w Krajowym rejestrze sÄ…dowym

! Osoby prawne typu zakładowego!

8. Podstawą fundacji jest majątek ( w pieniądzach, papierach wartościowych itp.).

9. Tworzona sÄ… przez :

1. Osoby fizyczne ( bez względu na obywatelstwo)

2. Osoby prawne

10. Organem nadzoru jest właściwy minister

11. Zakres, przedmiot ustawy o fundacjach

• Reguluje cel

• Podstawy dziaÅ‚ania

• Treść statutu

• Uzyskanie osobowoÅ›ci prawnej ( wpis do KRS)

• WÅ‚aÅ›ciwy sÄ…d rejestracyjny

• Nadzór nad fundacjami

• Likwidacja

12. Statut zawiera :

Obligatoryjnie :

• NazwÄ™

• SiedzibÄ™

• Adres

• MajÄ…tek

• Cele

• Formy

• Zakres dziaÅ‚ania

• SkÅ‚ad i organizacja zarzÄ…du

• Kompetencje zarzÄ…du

13. Likwidacja

• Po zrealizowaniu celi

• W przypadku wyczerpania Å›rodków finansowych

• ZÅ‚ożyć wniosek do KRS

14. Cechy :

• Osoba prawna

• MajÄ…tek na dany cel

• Użyteczność

• TrwaÅ‚ość

• Cel - spoÅ‚ecznie użyteczny

15. Paragraf Stadla

- fundacja powołana testamentem, ale jeszcze nie zarejestrowana

• III. Stowarzyszenia

1. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989r.

2. Jest to korporacja, zrzeszenie osób, które łączy stosunek członkowski

3. Podstawą stowarzyszeń są członkowie, czyli substrat ludzki ( majątek niekoniecznie).

4. To dobrowolne samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych ( powstałe w celu realizacji wspólnej grupy zamierzeń, dla wspólnego działania).

5. Cechy :

1. Dobrowolność

2. Samorządność

3. Trwały charakter

4. Działalność niezarobkowa

6. Rodzaje

Rejestrowe Zwykłe

Założyć je może 15 osób	3 osoby
Ma osobowość prawną	Nie ma osobowości prawnej
Może powoływać jednostki terenowe	Nie może powoływać jednostek terenowych
3 stowarzyszenia - związek stowarzyszeń	Nie może łączyć się w związki stowarzyszeń
Może zrzeszać osoby prawne	Nie może zrzeszać osób prawnych
Może prowadzić działalność gospodarczą	Nie może prowadzić działalności gospodarczej
Może przyjmować darowizny, spadki, dotacje	Tylko składki członkowskie, nie może korzystać z ofiarności publicznej
Ma statut	Ma regulamin

7. WÅ‚adza i organy

Władza - walne zgromadzenie członków

Organy - zarzÄ…d, Rada lub Komisja Rewizyjna

8. Podlega wpisowi do KRS ( SÄ…d Rejenowy)

9. Przepisom ustawy z 1989r. nie podlegajÄ… :

• KoÅ›cioÅ‚y

• ZwiÄ…zki religijne

• Partie polityczne

• Komitety wyborcze

• Zw. Wyznaniowe

• SamorzÄ…dy zawodowe

Są to de facto stowarzyszenia ale działają na podstawie odrębnych przepisów

10. Brak jest domniemania wyłączności celu ( tzn. że mogą istnieć wiele takich samych stowarzyszeń z takim samym celem).

11. Rodzaje II :

1. Podstawowe ( działalność na podstawie ustawy z 1989r.)

2. Specjalne ( na podstawie obranych przepisów)

12. Nadzór

1. Wojewoda - stowarzyszenia jedn., samorzÄ…du terytorialnego

2. Starosta - inne niż w.w.

13. Zakazy ( art. 13 konstytucji)

14. Likwidacja - samorozwiązanie i zmniejszenie członków poniżej założycieli.

---