Kompetencje organów administracji publicznej

Funkcje zarządzania - procesem działania

Funkcje zarządzania są spełniane przy wykorzystywaniu instrumentów w postaci:

• Ekonomiczno - finansowych

• Prawnych

• Rachunkowych i innych

Uporządkowanie i projektowanie funkcji następuje w formach organizacyjnych, takich jak:

• Systemy decyzyjne zarządzania

• Zarządzanie strategiczne

• Zarządzanie finansami

• Zarządzanie zasobami

• Zarządzanie kryzysowe

• Systemy funkcjonalne

• Systemy techniczne

• Układy zintegrowane

SYTUACJA KRYZYSOWA

Następstwo określonego zdarzenia, które powoduje znaczne zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, poważnie ogranicza funkcjonowanie struktur państwowych, samorządowych, więzi społecznych oraz środowiska naturalnego. Zawiera takie elementy jak:

• Sytuację rodzącą zagrożenie

• Administracja (kierownictwo) nie jest w stanie podołać zmianom będącym następstwem zdarzenia

• Zdarzenie inicjujące jest na tyle istotne, że stwarza zagrożenie bytu organizacji, rządu a nawet państwa

Sytuacje kryzysowe są zjawiskami o charakterze ekstremalnym, często gwałtownym, występującym nieregularnie.

Występują z różnym nasileniem, szybkością, kierunkiem i dotyczą różnych obszarów funkcjonowania organizacji, w zależności od tego jak zostały zidentyfikowane zagrożenia i w związku z tym jaka jest determinacja do przeprowadzenia zmian.

W każdej organizacji konieczne stają się więc zmiany strukturalne, technologiczne oraz osobowe.

OGÓLNY PODSTAWOWY ZBIÓR ZAGROŻEŃ

1. Urbanizacja i związana z nią infrastruktura jako źródło zagrożeń środowiska na skutek zanieczyszczenia wód i powietrza przez środki transportu oraz duże ilości odpadów.

2. Awarie przemysłowe - pożary, wybuchy, emisja i uwolnienia substancji szkodliwych w wyniku przetwarzania, transportu i składowania materiałów niebezpiecznych.

3. Działalność agrarna - wykorzystywanie w dużej skali nawozów sztucznych, środków owado i chwastobójczych, które doprowadzają do skażenia środowiska

4. Oddziaływanie zjawisk naturalnych takich jak powodzie, huragany, trzęsienia ziemi, osuwiska, itp.

5. Sytuacje spowodowane przez zagrożenia ekonomiczne i gospodarcze w aspekcie zagrożeń związanych z zachowaniem równowagi mikro oraz makroekonomicznej i finansowej, czy też z zapewnieniem gwarantowanych dostaw surowców strategicznych.

6. Kryzysowe sytuacje społeczne i polityczne, w tym także sytuacje występujące w innych państwach (migracje ludności, niepokoje społeczne, działania wojenne, itp.)

7. Zagrożenia wynikające z umiędzynarodowienia przestępczości zorganizowanej (handel bronią, narkotykami, kobietami, dziećmi)

INFRASTRUKTURA BAZĄ ZARZĄDZANIA

Infrastruktura - podstawowe urządzenia i instytucje zapewniające należyte istnienie i funkcjonowanie społeczności, które wykonują świadczenia w zakresie:

• Usług obejmujących transport, komunikację, energetykę, irygację, meliorację, itp. (infrastruktura ekonomiczna)

• Usług w dziedzinie prawa, bezpieczeństwa, kształcenia i oświaty, służby zdrowia, komunikacji osobowej, itp. (infrastruktura społeczna)

Infrastruktura krytyczna

Systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące do zapewnienia sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorstw.

KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483)

Art. 9

• Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego

Art.15

• Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej

Art. 16, ust.2

• Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność

Art. 126, ust.1

• Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej.

Art. 126, ust.2

• Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.

Art. 146, ust.4

• Rada Ministrów w szczególności:

pkt. 7 - zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny

pkt. 8 - zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa

Art. 228, ust.1

• W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: wojenny, wyjątkowy lub klęski żywiołowej

KONWENCJA GENEWSKA z dnia 12 sierpnia 1949r o ochronie ofiar wojny i protokół dodatkowy.

KONWENCJA HASKA z dnia 14 maja 1954r o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego.

Ustawa o stanie wojennym, stanie wyjątkowym i stanie klęski żywiołowej określa tryb wprowadzenia i zniesienia odpowiedniego stanu, a także zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres ograniczeń wolności i praw człowieka.

USTAWA z dnia 18 kwietnia 2002r o stanie klęski żywiołowej

W czasie stanu klęski żywiołowej działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia kierują:

• Wójt (burmistrz, prezydent miasta) - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono tylko na obszarze gminy

• Starosta - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednej gminy wchodzącej w skład powiatu

• Wojewoda - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego powiatu wchodzącego w skład województwa

USTAWA O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE z dnia 5 czerwca 1998r (Dz.U.Nr 91, poz.577)

Art.15

Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa, a w szczególności:

1. Kontroluje wykonywanie przez organy zespolonej administracji rządowej zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa Rady Ministrów

2. Kontroluje wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne samorządy zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

3. …

4. Zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej i samorządowej działających na terenie województwa i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawac4a. dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy

5. …

6. Wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw

Art. 16, ust. 1

Wojewoda może wydawa, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art.15 pkt.4, obowiązujące również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.

USTAWA O SAMORZĄDZIE WOJEWÓDZTWA z dnia 5 czerwca 1998r (Dz.U.Nr 91, poz. 576)

Art. 14, ust. 1

Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie:

1. Edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego

2. Promocji i ochrony zdrowia

3. Kultury i ochrony zabytków

4. Pomocy społecznej

7. Zagospodarowania przestrzennego

8. Ochrony środowiska

9. Transportu zbiorowego i dróg publicznych

10. Obronności

11. Bezpieczeństwa publicznego

Art. 18

Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należy

• Uchwalanie zagospodarowania przestrzennego

USTAWA O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM z dnia 5 czerwca 1998r (Dz.U.Nr 91, poz. 578)

Art. 4, ust.1

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

1. Edukacji publicznej

2. Promocji i ochrony zdrowia

3. Pomocy społecznej

4. kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami

5. zagospodarowania przestrzennego i nadzoru budowlanego

6. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

7. ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska

8. Obronności

Art. 41, ust.1

W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rada powiatu może wydawa powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy

USTAWA O SAMORZĄDZIE GMINNYM z dnia 8 marca 1990r (Dz.U.Nr 16, poz. 95)

Art. 6, ust.1

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7, ust.1

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

• Ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska

• Wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz

• Ochrony zdrowia

• Porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej

---