Potrzeby psychospołeczne osób upośledzonych umysłowo
Potrzeba |
Brak zaspokojenia potrzeby |
Wpływ otoczenia i wpływ na otoczenie |
|
Niska samoocena; zaburzenia w zachowaniu (agresja, autoagresja); ucieczka przed innymi; zahamowanie rozwoju psychospołecznego (dziecko nie osiąga możliwego dla siebie stopnia rozwoju); brak motywacji, stereotypia ruchowa |
Rodzice - zaprzeczanie ,że występuje upośledzenie; zamykanie dziecka w domu (ograniczanie kontaktów dziecka z innymi, co blokuje jego rozwój społeczny); błędy typu: nadopiekuńczość, stawianie zbyt wielkich wymagań dziecku; agresja słowna wobec dziecka (złość na dziecko i inne negatywne emocje wobec niego) Otoczenie - unikanie osoby upośledzonej i jego rodziny; strach przed dzieckiem spowodowany niewiedzą o upośledzeniu; dziecko często odbiega wyglądem i stanem umysłowym od swoich rówieśników co powoduje trudności w nawiązywaniu kontaktów z otoczeniem (często występuje też brak umiejętności kontaktu z innymi)
|
|
Brak akceptacji; zaburzenia emocjonalne; nieumiejętność okazywania uczuć; niepewność co do innych osób i sytuacji; lęk; zaburzenia zachowania; poczucie winy u dziecka; stereotypia ruchowa |
Rodzice- bezwarunkowa miłość oznacza akceptację dziecka takiego jakim ono jest; brak tej miłości może spowodować agresję fizyczną, słowną lub nawet porzucenie dziecka; Często bywa to też powodem nieporozumień między małżonkami. |
|
Brak stałości miejsca i osób; niepokój; narastające zagrożenie mogące wywołać zaburzenia emocjonalne, agresję; zamknięcie w sobie; Zahamowanie kontaktów z otoczeniem (strach przed tym co obce); stereotypia ruchowa; |
Rodzice - poczucie bezpieczeństwa wiąże się z opieką i troską wobec dziecka upośledzonego; sama obecność dziecka upośledzonego powoduje brak poczucia bezpieczeństwa u rodziców (dotyczy to np. niepewności co do przyszłości dziecka). Zapewnienie dziecku opieki często wiąże się z wieloma wyrzeczeniami ze strony rodziców. Otoczenie - dla osób zdrowych obecność osoby upośledzonej umysłowo stanowi często zagrożenie. Wynika to z niezrozumienia tego rodzaju niepełnosprawności; osoby upośledzone umysłowo mogą okazywać agresję, zaburzenia emocjonalne itp. Strach powoduje unikanie osób upośledzonych umysłowo. |
(potrzeba ruchu, zabawy)
|
Bierność; zahamowanie rozwoju poznawczego; mała sprawność fizyczna i manualna; stereotypia ruchowa |
Rodzice - często ograniczają aktywność dziecka, są nadopiekuńczy lub boją się że dziecko zrobi sobie krzywdę lub spowoduje zniszczenia; hamując aktywność dziecka, zmniejszają możliwość jego rozwoju Otoczenie- nie zawsze akceptuje osobę upośledzoną jako towarzysza do zabaw; strach przed niekontrolowanymi emocjami, agresją; często boją się że dzieci zdrowe nie będą w pełni rozwijały się w obecności osób upośledzonych umysłowo |
|
Brak motywacji do działania; zaniżona wartość siebie; bierność; brak radości z wykonywanych działań; unikanie samodzielnych działań; zahamowanie rozwoju poznawczego (dziecko nie ma możliwości poznania sytuacji i działań w których się sprawdzi)
|
Rodzice- radość z podejmowanych przez dziecko działań i jego samodzielności; działalność dziecka pomaga ocenić jego sprawność; wyręczanie dziecka we wszystkim powoduje, że nie ma ono motywacji by robić cokolwiek. Otoczenie - strach, lęk że dziecko zrobi sobie lub innym krzywdę; niedocenianie dziecka może powodować u niego frustracje
|
|
Zahamowanie lub niepełny z możliwych rozwój poznawczy; unikanie samodzielnych działań; bierność
|
Rodzice - nadopiekuńczość i złe rozumienie choroby; traktowanie osoby upośledzonej umysłowo jako niezdolnej do podejmowania jakichkolwiek działań Otoczenie- najczęściej uznaje osobę upośledzoną umysłowo za niezdolną do samodzielnych wyborów i decydowania o sobie, a także nie zdolną do działań
|
|
Brak motywacji, bo dziecko nie widzi efektów swej działalności; brak sukcesów powoduje negatywne emocje, niską samoocenę; niechęć do podejmowania działań; zahamowanie aktywności. |
Rodzice- wyręczają dziecko w wielu czynnościach nie dając mu możliwości działania; sukcesy dziecka są też sukcesami rodziców. Rodzice powinni motywować dziecko do działań. Otoczenie- często nie traktuje efektów działalności dziecka jako jego sukces; brak pochwały powoduje brak motywacji u dziecka |
|
Spadek lub brak motywacji; utrata wiary we własne siły; niska samoocena; bierność; niechęć do innych |
Spostrzeganie i okazywanie radości z odniesionych przez dziecko sukcesów sprawia że ma ono zachętę do pokonywania trudności. |
|
Zachwianie psychiki; nasilona agresja; konflikty; rezygnacja; brak wytrwałości; bierność (aż do apatii);trudności w nawiązywaniu kontaktów; poczucie słabości; uleganie opiniom innych |
Traktowanie osoby upośledzonej umysłowo jako małe dziecko; |
|
Wycofywanie się z kontaktów z innymi ludźmi; brak samoakceptacji a także akceptacji innych; zahamowanie rozwoju społecznego |
Rodzice- często ograniczają kontakty dziecka z innymi ludźmi zwł. z osobami zdrowymi; boja się że dziecko nie zostanie zaakceptowane w takiej grupie Otoczenie- często nie akceptuje osoby upośledzonej umysłowo jako równoprawnego członka; unika kontaktu z nim; |