Spis tłumaczeń:

1. Czyste tłumaczenie

2. Tłumaczenie z podkreślonymi częściami mowy

Czyste tłumaczenie:

Lingua latina	Lingua polonica
Puer libros lecturus in bibliothecam properat.	Chłopiec mający zamiar przeczytać książki spieszy się do biblioteki.
Puer in bibliotheca libros lecturus est.	Chłopiec chce czytać w bibliotece książki.
Spero eum (puerum) libros lecturum esse.	Mam nadzieję, że on (chłopiec) będzie czytał książki.
Mox pater veniet.	Wkrótce przyjdzie ojciec.
Audite!	Słuchajcie!
Iam pater domum intraturus est.	Już ojciec ma zamiar wejść do domu.
Pater nos laudabit.	Ojciec nas będzie chwalił.
Spero patrem nos laudaturum (esse).	Mam nadzieję, że ojciec nas będzie chwalić.
Non possumus scire id, quod futurum est.	Nie możemy znać tego, co jest przyszłe. {„co przyszłe” można zastąpić: „co będzie”}
Futura scire non possumus.	Nie możemy znać przyszłości.
Frater meus in aliena urbe manet.	Mój brat pozostaje w obcym {lub „innym”} mieście.
Puto eum mox domum adventurum (esse).	Sądzę, że on przybędzie wkrótce do domu.
Pater dicit fratrem die festo apud nos futurum esse (fore).	Ojciec mówi, że brat w dniu świątecznym {lub: „w święta”} będzie u nas.
Mater sperat filios suos viros bonos fore (futuros esse).	Matka ma nadzieję, że synowie jej będą (w przyszłości będą) dobrymi mężczyznami.
Pater ad filium scripsit se rus venturum.	Ojciec napisał do syna, że on [ojciec] przybędzie na wieś.
Amici iurabant se numquam nos deserturos.	Przyjaciele przysięgali, że oni nas nigdy [nie] opuszczą.
Promisisti te mihi adfuturum.	Obiecywałeś, że ty będziesz przy mnie.
Gaudeo patrem nos laudare, laudavisse, laudaturum esse.	Cieszę się, że ojciec nas chwali, chwalił i będzie chwalił.
Iuramus verba nostra vera esse, fuisse, fore (futura esse).	Przysięgamy, że nasze słowa są, były i będą prawdziwe.
Iuramus nos id non facere, fecisse, facturos esse.	Przysięgamy, że my tego nie robimy, nie zrobiliśmy i nie będziemy robić.

Notatka (aby wygadać się z niektórych zdań):

W łacinie nie ma podwójnego przeczenia („Nigdy nas nie opuszczą”), gdyż nie ma sensu zaprzeczać zaprzeczenia [dziwnie brzmi]. Wystarczy jedno nie lub inne słowo wyrażające zaprzeczenie, tutaj mamy „Nigdy nas opuszczą”, co znaczy to samo, co „Nigdy nas nie opuszczą”.

Poprawnie więc będzie w gramatyce łacińskiej dosłowne tłumaczenie: „Ja nigdy ci ufałem!”

Znaczy ono to samo co w gramatyce polskiej: „Ja nigdy ci nie ufałem!”

Gdyby w łacinie zastosowano dwa przeczenia w jednym zdaniu (jak np: nigdy ... nie ...) to zdanie przestaje być przeczące i staje się zdaniem twierdzącym (jak w matematyce 2 minusy dają plus).

Legenda Tłumaczenia:

[ ] - domyślnie, nie ma słowa w danym zdaniu odpowiadającego, ale można dodać aby uchwycić sens

{ } - mój prywatny komentarz

Podstawowe Badanie zdania:

Lingua latina	Lingua polonica
Puer libros lecturus in bibliothecam properat.	Chłopiec mający zamiar przeczytać książki spieszy się do biblioteki.
Puer in bibliotheca libros lecturus est.	Chłopiec chce czytać w bibliotece książki.
<ACI> Spero eum (puerum) libros lecturum esse.	Mam nadzieję, że on (chłopiec) będzie czytał książki.
Mox pater veniet.	Wkrótce przyjdzie ojciec.
Audite!	Słuchajcie!
Iam pater domum intraturus est.	Już ojciec ma zamiar wejść do domu.
Pater nos laudabit.	Ojciec nas będzie chwalił.
<ACI> Spero patrem nos laudaturum (esse).	Mam nadzieję, że ojciec nas będzie chwalić.
Non possumus scire id, quod futurum est.	Nie możemy znać tego, co jest przyszłe. {„co przyszłe” można zastąpić: „co będzie”}
Futura scire non possumus.	Nie możemy znać przyszłości.
Frater meus in aliena urbe manet.	Mój brat pozostaje w obcym {lub „innym”} mieście.
<ACI> Puto eum mox domum adventurum (esse).	Sądzę, że on przybędzie wkrótce do domu.
<ACI> Pater dicit fratrem die festo apud nos futurum esse (fore).	Ojciec mówi, że brat w dniu świątecznym {lub: „w święta”} będzie u nas.
<ACI> Mater sperat filios suos viros bonos fore (futuros esse).	Matka ma nadzieję, że synowie jej będą (w przyszłości będą) dobrymi mężczyznami.
<ACI> Pater ad filium scripsit se rus venturum.	Ojciec napisał do syna, że on [ojciec] przybędzie na wieś.
<ACI> Amici iurabant se numquam nos deserturos.	Przyjaciele przysięgali, że oni nas nigdy [nie] opuszczą.
<ACI> Promisisti te mihi adfuturum.	Obiecywałeś, że ty będziesz przy mnie.
<ACI> Gaudeo patrem nos laudare, laudavisse, laudaturum esse.	Cieszę się, że ojciec nas chwali, chwalił i będzie chwalił.
<ACI> Iuramus verba nostra vera esse, fuisse, fore (futura esse).	Przysięgamy, że nasze słowa są, były i będą prawdziwe.
<ACI> Iuramus nos id non facere, fecisse, facturos esse.	Przysięgamy, że my tego nie robimy, nie zrobiliśmy i nie będziemy robić.

Legenda Tłumaczenia:

<ACI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<NCI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<DP> - w tym zdaniu jest konstrukcja Dativus Possessivus

<OI> - w tym zdaniu jest konstrukcja Orzeczenia Imiennego

-->Szukaj odmiany sum, esse, fui <== jest to charakterystyczne w tej konstr.

kolor - podmiot

kolor - orzeczenie

kolor - przymiotnik

kolor - verbum regens

kolor - infinitivus

W przypadku ACI podkreślam tylko podmiot (w accussativie) i orzeczenie (w infinitivie) zdania podrzędnego (tej części po słowie „że”).

---