Spis tłumaczeń:

1. Czyste tłumaczenie

2. Tłumaczenie z podkreślonymi częściami mowy

Czyste tłumaczenie:

Lingua latina	Lingua polonica
Quid agis?	Co robisz?
Quid agebas (egisti)?	Co robiłeś (zrobiłeś)?
Quid acturus es?	Co chcesz zrobić?
Cupio scire, quid agas, quid ageris, quid acturus sis.	Życzę sobie wiedzieć, co robisz, co robiłeś, co będziesz robić.
Cupiebam scire, quid ageres, quid egisses, quid acturus esses.	Życzyłem sobie wiedzieć, co robisz, co robiłeś, co będziesz robić.
Boni viri docent, quid homini utile sit, fuerit, futurum sit.	Dobrzy mężowie nauczają, co ludziom użyteczne jest, było, będzie.
Boni viri docebant, quid homini utile esset, fuisset, futurum esset.	Dobrzy ludzie nauczali, co ludziom użyteczne jest, było, będzie.
Interrogo, ubi liber tuus sit.	Pytam, gdzie jest twoja książka.
Interrogavi, ubi liber tuus esset.	Zapytałem, gdzie jest twoja książka.
Dic, quis id fecerit.	Mów, kto to zrobi? {*}
Non dixit, quid facturus esset.	Nie powiedział, co będzie robił.
Dic, quid facturus sis.	Mów, co będziesz robił. {*]
Nemo ignorat, quanta vis sit amicitiae.	Nikt nie wie, jak wielką przyjaźń ma siłę. {***}
Saepe non utile est scire, quid futurum sit.	Często nie jest użyteczne znać, co będzie.
Iam ante prospexi, quanta procella rei publicae impenderet.	Już wcześniej przewidziałem, jak wielka burza zagraża republice. {**}

{*} - osobiście nie słyszałem nigdy o „Dic”, więc potraktowałem to jako „Dice”, co jest imperativus-em (trybem rozkazującym) od dico, dicere, dixi, dictum = powiedzieć, mówić - czyli odznacza „mów” lub „powiedz”.

{**} - „procella, procellae (f)” znaczy nie tylko „burza”, ale także „zamieszki”. Tutaj „quanta” (= jak wielka) odnosi się do „procella”. Burza może tutaj oznaczać jakąś katastrofę lub zamieszanie w republice.

{***} - tutaj jest dosłownie „Nikt [nie] nie wie”, czyli jedno, proste zdanie zawiera dwa przeczenia w sobie. Staje się przez to zdaniem twierdzącym: „Nikt [nie] nie wie” = „Każdy wie”.

Legenda Tłumaczenia:

[ ] - domyślnie, nie ma słowa w danym zdaniu odpowiadającego, ale można dodać aby uchwycić sens

{ } - mój prywatny komentarz

Podstawowe Badanie zdania:

Lingua latina	Lingua polonica
Quid agis?	Co robisz?
Quid agebas (egisti)?	Co robiłeś (zrobiłeś)?
Quid acturus es?	Co chcesz zrobić?
Cupio scire, quid agas, quid ageris, quid acturus sis.	Życzę sobie wiedzieć, co robisz, co robiłeś, co będziesz robić.
Cupiebam scire, quid ageres, quid egisses, quid acturus esses.	Życzyłem sobie wiedzieć, co robisz, co robiłeś, co będziesz robić.
Boni viri docent, quid homini utile sit, fuerit, futurum sit.	Dobrzy mężowie nauczają, co ludziom użyteczne jest, było, będzie.
Boni viri docebant, quid homini utile esset, fuisset, futurum esset.	Dobrzy mężowie nauczali, co ludziom użyteczne jest, było, będzie.
Interrogo, ubi liber tuus sit.	Pytam, gdzie jest twoja książka.
Interrogavi, ubi liber tuus esset.	Zapytałem, gdzie jest twoja książka.
Dic, quis id fecerit.	Mów, kto to zrobi?
Non dixit, quid facturus esset.	Nie powiedział, co będzie robił.
Dic, quid facturus sis.	Mów, co będziesz robił.
<DP> Nemo ignorat, quanta vis sit amicitiae.	Każdy wie, jak wielką przyjaźń ma siłę.
Saepe non utile est scire, quid futurum sit.	Często nie jest użyteczne znać, co będzie.
Iam ante prospexi, quanta procella rei publicae impenderet.	Już wcześniej przewidziałem, jak wielka burza zagraża republice.

Legenda Tłumaczenia:

<ACI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<NCI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<DP> - w tym zdaniu jest konstrukcja Dativus Possessivus (dativus + nominativus + esse)

<OI> - w tym zdaniu jest konstrukcja Orzeczenia Imiennego

-->Szukaj odmiany sum, esse, fui <== jest to charakterystyczne w tej konstr.

kolor - podmiot

kolor - orzeczenie

kolor - przymiotnik

kolor - verbum regens

kolor - infinitivus

kolor - w DP jest to Dativus (jest podmiotem zdania)

W przypadku ACI podkreślam tylko podmiot (w accussativie) i orzeczenie (w infinitivie) zdania podrzędnego (tej części po słowie „że”).

Zapamiętaj: Przecinki oddzielają zdania nadrzędne (podkreślone linią) od podrzędnych.

---