- 4 -

W - II

Formuły strategii w ujęciu wielowymiarowym.

1) formuła Minzgerga strategia = 5xP

P- plan działania ( plan )

P- wzorzec zachowania się operacji

P- poszukiwanie najlepszej pozycji na rynku (position)

P- kierunek rozwoju organizacji (perspective)

P- kompozycje narzędzi konkurowanie (play)

2) formuła Karter strategia = 4x F

F- być pierwszy na rynku w biznesie (first)

F- koncentrowanie się na biznesie (focus)

F- szybkie dostosowanie się do zmian i podjąć wyzwanie (fesibility)

3) formuła A. Herza strategia = 6x wymiar

-5-

4) formuła K. Obłój strategia = 4xszkoły

5) formuła M. Bratnickiego strategia =5x racjonalność

6) formuła B. de Wita i R. Meyera strategia = 3xwymiar procesu

I Treść strategii:

Formułując strategię dokonujemy podstawowych wyborów (decyzji strategicznych) w zakresie:

1. koncepcji biznesu (wizja przeds. i jego otoczenia, misja)

2. domena działania (rynki i produkty)

3. architektura przedsiębiorstwa ( modele techniczno-ekonomiczny, społeczny, organizacyjny)

Ad. 1)

Wizja jest obrazem przyszłości, którą chce organizacja osiągnąć i do której dąży.

Misja jest wyrażeniem - w języku zrozumiałym dla pracowników i otoczenia- dalekosiężnych zamierzeń i aspiracji organizacji. Określa powód istnienia, kierunek działalności, podstawy jej tożsamości.

Misja organizacji powinna :

• wyznaczać kierunek i dotyczyć przyszłości

• wyrażać marzenia i wyzwanie, które są udziałem pracowników ( najemników, lojalistów )

• zapewniać, że proces działań jej realizacji jest wiarygodny (spójność działań i intencji)

Funkcje misji:

• odzwierciedla osobowość organizacji

• stanowi podstawy komunikacji organizacji z otoczeniem (w różnych okresach)

• jest syntezą sposobu zachowania przedsiębiorstwa

-6-

Problemy w formułowaniu misji:

• misja musi być lapidarna i pojemna,

• misja musi zawierać marzenia i wskazywać operacyjny sposób ich urzeczywistnienia,

• musi być ogólna i konkretna.

Ad.2) DOMENA DZIAŁANIA

Odpowiedź na pytanie na jakich rynkach organizacja chce osiągnąć sukces dziś i w przyszłości, oznacza wybór:

• produktów (usług),

• odbiorcy,

• konkurencji oraz

• sposób radzenia sobie z nią (konfrontacje, zagospodarowanie niszy, unikanie konkurencji).

W określeniu domeny organizacja musi brać pod uwagę:

1. misję w tym:

• tempo wzrostu jej pozycji na rynku,

• sposób budowania przewagi,

• budowę i ochronę reputacji,

• udział w potencjalnych innowacjach i szansach rynku,

2. opłacalność rynku w tym:

• rentowność,

• perspektywy rozwoju,

• bezpieczeństwo,

3. innowacyjność zachowań strategicznych ( z wykorzystaniem wzorców bazowych strategii),

Ad.3) ARCHITEKTURA ORGANIZACJI

Odpowiedź na pytanie jak ustawić nasze zasoby, kompetencje aby można było tę strategię zrealizować poprzez: odpowiednią konfigurację

1. techniczno - ekonomiczną,

2. społeczną,

3. organizacyjną,

- 7 -

Ad.a) model techniczno - ekonomiczny:

• które elementy w systemie techniczno - produkcyjnym organizacji tworzą istotną wartość użytkową dla strategicznych odbiorców (koncepcja hierarchii wartości).

• co wykonywać w ramach organizacji a co kupić na rynku (made or buy):

• kryterium kosztowe (Ks=Kp)

• kryterium strategiczne (kontrola na rynku, zdobycie wiedzy, budowa przewagi konkurencyjnej)

• jak koordynować działanie w cyklu produkcyjnym, aby zoptymalizować proces w wymiarze kosztowym i czasowym (aspekt logistyczny

Ad.b) model społeczny:

• jaki powinien być typ relacji pracownik - organizacja?

• charakter wzajemnych zobowiązań,

• poczucie wspólnoty interesów,

• tradycje, historia, tożsamość,

• jaki powinien być dominujący typ relacji interpersonalnych

• klan (rodzina),

• rynek (konkurencja),

• migracja (izolacja),

• konformizm (spokój)

• jaki powinien być proces zarządzania personelem.

• selekcja i rekrutacja,

• adaptacja,

• uznanie,

• kontrola,

• awans,

• wzorce osobowe,

Ad.c) model organizacyjny:

• kryteria grupowania zadań, odpowiedzialności i kompetencji w ramach struktury:

• wg funkcji,

• wg subsystemu techniczno - produkcyjnego (dywizjonalia),

• wg zadań,

• wg procesu

• 8 -

• poziom scentralizowania i sformułowania decyzji kierowniczych:

• na jakim szczeblu hierarchii zarządzania i jakie podejmuje się decyzje,

• obowiązujące formalnie procedury podejmowania decyzji,

• mechanizmy koordynacji działań :

• dyscyplina technologiczna,

• dyscyplina kosztowa,

• dyscyplina logistyczna,

• budowa zespołu.

KRYTERIA KLASYFIKACJI SZKÓŁ STRATEGII

Meteologiczne podstawy budowania strategii organizacji wyznaczają dwa kryteria:

• behawioralne tj. dominujący sposób postępowania w funkcjonowaniu i realizacji strategii (planowość - inkrementalizm)

*inkrementalizm - postępowanie małymi krokami

• strukturalne tj. postrzeganie struktury organizacji (kooperacja - portfel domen)

korporacja struktura organizacji portfel domen

Strategia jako plan Szkoła planistyczna	Strategia jako równowaga portfela Szkoła pozycyjna
Strategia jako Szkoła zasobów	Strategia jako koncepcja zmian organizacji Szkoła ewolucyjna

- 9 -

1. Szkoła planistyczna:

1. założenie:

• otoczenia przedsiębiorstwa jest poznawalne we wszystkich swoich aspektach, zależnościach i oddziaływaniach oraz prognozowalne w swoim rozwoju

• w tworzeniu strategii liczy się perspektywa naczelnego kierownictwa (głównego stratega),

• budowanie strategii jest zdyscyplinowanym, formalnym procesem,

• efektem procesu planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia (dokument, który mówi co, kto, jak ma robić)

2. dorobek szkoły

• wyróżnianie decyzji strategicznych w przedsiębiorstwie,

• wskazanie odpowiedzialności naczelnego kierownictwa za budowanie strategii,

• zastosowanie analizy SWOT,

• strukturalizacja procesów planowania strategicznego.

- 10 -

Odpowiedzialność naczelnego kierownictwa za decyzje strategiczne:

• posiada informacje o stanie całej organizacji i reprezentowanie jej,

• posiada niezbędną wiedzę o otoczeniu organizacji,

• posiada niezbędne kompetencje do reprezentowania interesów właścicieli organizacji.

Analiza SWOT

• audyt strategiczny,

• analityczna podstawa wartościowania strategii i budowanie planów.

Wykład III - 11-

Krytyka szkoły planistycznej

Zalety:

• wielowariantowe prognozy,

• interakcyjne procedury planistyczne,

• zdyscyplinowanie procesu budowy strategii,

• zapotrzebowanie na rzetelną ..........

Wady:

• centralizacja i atomizacja procesu planowania,

• schematyzm i usztywnienie organizacji,

• podatność na gry polityczne.

Szkoła pozycyjna

1. Założenia

• istotą strategii jest osiąganie przewagi w walce konkurencyjnej,

• punktem wyjścia do budowy i analizy strategii jest otoczenie,

• istnieją dwie główne strategie gwarantujące przewagę:

• poprzez minimalizację kosztów,

• poprzez jakość oferowanych dóbr.

2. Dorobek szkoły:

• narzędzie określenia przewagi konkurencyjnej - wykorzystanie badań operacyjnych w optymalizacji procesów,

• baza danych PIOMS (Profit Impas of Market Strateg),

• model pięciu sił modelu konkurencyjności Portera,

• koncepcja grupy strategicznej,

• użycie metafory wojny oraz teorii gier w celu badania konkurencyjności,

• związek ekonomii z zachowaniami strategicznymi przedsiębiorstw,

• typologia strategii podstawowej,

• metody portfelowe analizy strategicznej.

3. Krytyka szkoły:

Zalety:

• bogaty zestaw narzędzi wykorzystywanych w analizie otoczenia,

• określenie struktury przedsiębiorstwa (strategicznej),

• określa typy strategii jako funkcji pozycji firmy,

- 12-

Wady:

• operacyjny charakter narzędzi badawczych,

• nie uwzględnia kompetencji (wiedzy),

• pomija się związki przyczynowo - skutkowe,

Szkoła zasobów i umiejętności

1. Założenia

• aby zrozumieć źródła sukcesu organizacji trzeba zrozumieć jej zasoby, umiejętności,

• podstawą analizy strategicznej jest poszukiwanie przyczyn.........

• między zasobami i założeniami musi istnieć powiązanie

2. Dorobek szkoły:

• zasady postępowania doskonałych organizacji:

• obsesja działania (działanie szybkie),

• bliski kontakt z klientem,

• autonomia i przedsiębiorczość,

• zasoby ludzkie są najbardziej efektywne,

• koncentracje wartości,

• ograniczanie profilu działania,

• ograniczanie liczebności zarządu,

• dyscyplina i luz,

• wyznaczanie drzewa kompetencji dla rynków i produktów (wynikających z kompetencji głównych),

• poszukiwanie przewagi konkurencyjnej i sposoby ich wdrażania,

(UZUPEŁNIĆ)

- 13 -

3. Krytyka szkoły:

Zalety:

• zwrot kierunku wewnątrz organizacji,

• uznanie wiedzy i umiejętności menedżerów w powodzeniu organizacji,

• integracyjny charakter strategii,

• akcentowanie czynnika kreatywności w wyborach strategicznych,

• koncentrowanie się na realizacji strategii jako procesu systematycznego budowania zasobów,

Wady:

• język metafor i przykładów,

• unikanie specjalizacji operacjonalizacji pojęć,

Szkoła ewolucyjna

1. Założenia

• strategia jest spójnym wzorcem decyzji i działań,

• procesu tworzenia strategii nie można sformalizować ani zaplanować,

• przyjmuje się bez dowodów empirycznych, iż organizacje mają naturalną zdolność uczenia się.

2. Dorobek szkoły

• zasady budowania strategii,

• procedura planowania strategicznego jest wykorzystana krok po kroku dla tworzenia ogólnych zakresów działania ........

• nie da się zbudować jednego planu działania dla całej organizacji,

- 14 -

• metoda badawcza polega na wyjaśnieniu procesu budowy strategii poprzez opis przypadków firm,

• zasady postępowania menedżerów:

• są sprawnymi politykami,

• decyzje kierownicze nie mogą naruszać interesów grup organizacji,

• zasada pragmatyzmu - nie tworzy rozległych wizji ale skupia się na sprzyjajacych organizacji.....

3. Krytyka szkoły:

Zalety:

• badanie i interpretacje rzeczywistości organizacji,

• przestrzeganie przed .......... i ograniczeniami planowania,

• wyjaśnienie przyczyn zmian,

• koncepcje wzorca działań i jego trwałość wobec zmian

Wady:

• dowolność w interpretacji studiów przypadku,

• ograniczenie uogólnień wyników studiów przypadku,

• brak wizji przyszłości w działaniach ewolucyjnych,

• brak opisu przypadków niepowodzeń firmy,

• fetysz zdolności „uczenia się”, upraszczanie problemu.

Planowość

Postępowanie

Inkrementalizm

Strategia jako rozwój głównych kompetencji

---