M. R. Mayenowa: Pojęcie języka poetyckiego i pojęcie stylu
pojęcie stylu i pojęcie języka poetyckiego są używane jako synonimy, służące do określania roli języka w literaturze pięknej. Jednak synonimami nie są.
Styl:
dotyczy całego obszaru wypowiedzi językowych;
mówi o zasadach wyboru znaków językowych z istniejącego repertuaru i o budowie koherentnych całości, spełniających określone funkcje;
daje się rozszerzyć na inne kulturowe zjawiska;
funkcja, którą ma spełniać dany tekst i środowisko społeczne mówiącego, wraz z jego specyficzną skalą wartości - to główne motywacje kształtu stylistycznego wypowiedzi (s. 7).
Język poetycki:
w nim dokonuje się przekształcenie charakteru znaków i struktur znakowych;
osłabienie referencjalności, quasi-sądowy charakter zdań mających formalne cechy zdań oznajmujących;
teksty buduje tak, by nad siatką językowych znaczeń powstawała siatka nowych, semantycznych sugestii;
typ tekstów - metaforyczny; nieprzezroczysty charakter znaków w takich tekstach.
Oba pojęcia są potrzebne przy analizie tekstu poetyckiego.
Styl w tekście Modlitwa Anny Kamieńskiej - frazeologia charakterystyczna dla Biblii, tekst jak model modlitwy liturgicznej. Funkcja poetycka - analiza.
Zjawiska uchwytne tylko z punktu widzenia funkcji poetyckiej nie mieszczą się w pojęciu stylu, który w proponowanym rozumieniu wymagałby odniesienia takich właśnie cech do całej grupy tekstów, których właściwości byłyby umotywowane funkcjonalnie i społecznie (s. 10).
Mukarovsky - język poetycki wchodzi w dwa szeregi - 1) wewnątrzpoetycki i 2) szereg społecznie rozwarstwionego języka literackiego:
naczelnym zadaniem stylistyki jest wprowadzenie języka danego tekstu literackiego w szereg złożony z wariantów socjologicznie określonych języka narodowego,
otwiera krąg poetyckiego tekstu, czyniąc z niego ekspresję ideową.
Wewnątrz szeregu literackiego - szereg literacki wytwarza korelacje wchodzące w zakres charakterystyk stylistycznych; w zakres wchodzi też analiza wewnętrznych zasad budowy tekstu, które pozwalają tekst odczytać jako indywidualną wypowiedź. Wewnętrzne zasady manipulacji znakami są treścią pojęcia „język poetycki”.