a.) SYSTEM REPARTYCYJNY.
System repartycyjny (zwany również systemem umowy pokoleniowej) to tradycyjna forma systemu emerytalno - rentowego, który przynajmniej od zakończenia II wojny światowej funkcjonował we wszystkich krajach rozwiniętych. W Polsce występował do dnia 31 grudnia 1998 roku. Jest on nadal stosowany we Francji i Włoszech.
Polega on na tym, że osoby pracujące płacą składki, a z nich państwowy zakład ubezpieczeń na bieżąco wypłaca emerytury tym, którzy już zakończyli Pracę. Składki nie są inwestowane i nie pracują jak kapitał, czyli nie jest możliwe ich pomnażanie z korzyścią dla następnych pokoleń.
Upraszczając - emerytura dziadka finansowana była składkami wnuka. Wysokość wypłat nie była rezultatem własnych, dokonywanych przez lata pracy oszczędności, a - w wielu wypadkach - skutkiem przetargów branżowych i nacisków politycznych. Póki pokolenie wnuków jest dostatecznie produktywne, a emerytury dziadków niezbyt wygórowane i niespecjalnie liczne, taki system jakoś funkcjonuje. Nowoczesne społeczeństwa charakteryzują się wzrostem długości życia z jednej strony i zmniejszaniem się wskaźnika urodzin z drugiej. Na dłuższą metę nie da się utrzymać sytuacji, w której coraz mniejsza armia wnuków finansuje emerytury rosnącej rzeszy dziadków.
Ma on liczne wady, które szczególnie nasilają się przy obecnych trendach demograficznych, czyli starzeniu się społeczeństwa. Określany jest jako :nieprzejrzysty, anty-motywacyjny i niesprawiedliwy.
Przyczynami tak niekorzystnego określania tego systemu są:
1) zmniejszenie przyrostu naturalnego na świecie - gwałtowny wzrost osób w wieku emerytalnym, a spadek liczby osób objętych składką - czyli coraz mniej pracujących przypada na jednego emeryta i coraz mniej zarabiających utrzymuje jedną osobę pobierającą świadczenia emerytalne,
2) odmienne traktowanie dłużników - prawo do umorzeń zaległości i układów ratalnych dla dużych przedsiębiorstw, a bezwzględne ściąganie należności od firm małych,
3) wzrost kosztów obsługi świadczeń w wyniku wzrostu realnej wartości emerytur i rent w stosunku do wynagrodzeń,
4) łagodzenie poprzez system skutków bezrobocia,
5) brak ścisłego związku między sumą zapłaconych składek a świadczeniem,
6) podatność na manipulacje polityczne,
7) finansowo zależny od wahań na rynku pracy i stanu budżetu państwa.
Mimo tych wszystkich mankamentów miał jednak dla emerytów jedną ważną zaletę. Była nią odporność na załamania gospodarcze i skutki długofalowej inflacji. Waloryzowana odpowiednimi wskaźnikami emerytura, mimo hulających dookoła ekonomicznych i politycznych zawieruch, wciąż utrzymywała swoją wartość.
b.) SYSTEM OPARTY NA UBEZPIECZENIACH KAPITAŁOWYCH
W tym systemie środki pracujących są inwestowane, najczęściej przez specjalne fundusze emerytalne w np. akcje przedsiębiorstw czy obligacje państwowe. Inwestycje teraz rozpoczęte przynoszą w dłuższej perspektywie zyski i tworzą na starość prywatny kapitał zawarty w funduszach, z których wypłaca się zyski.
Działalność tego typu niesie ze sobą ryzyko załamania na rynkach finansowych, podobnie jak inwestowanie każdego innego kapitału. Niekorzystnie również wpływa na ten system długotrwała wysoka inflacja.
Natomiast jego zaletą jest znacznie większa odporność na starzenie się społeczeństwa, wzrost bezrobocia, spadek płac realnych oraz zmienność poglądów polityków.
System ten występuje w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Chile i Argentynie.
c.) SYSTEM MIESZANY
Ten system został stworzony, aby zaradzić wadom wyżej wymienionych systemów. Koncepcja mieszana, czyli finansowanie z różnych źródeł, łączy zalety obydwu systemów i jednocześnie minimalizuje ich wady. Z jednej strony w dużej mierze chroni przed skutkami starzenia się społeczeństwa, wzrostu bezrobocia czy przetargów politycznych, z drugiej strony do pewnego stopnia zabezpiecza przed groźbami, jakie niesie niestabilność rynków finansowych i długotrwała inflacja.
Takie rozwiązania działają już w Szwajcarii i Danii, od 1994 roku w Szwecji, a od 1998 roku na Węgrzech.
Cała składka na ubezpieczenia społeczne (35,94-38,83% pensji brutto) przekazywana jest do ZUS-u. Zakład dokonuje podziału składki w następujący sposób:
- 19,52 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie emerytalne,
- 6,00 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie rentowe,
- 2,45 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie chorobowe,
- od 0,97 proc. do 3,86 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie wypadkowe.
8. I FILAR reformy stanowi zreformowany Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przynależność do pierwszego filaru jest powszechna i obowiązkowa, składka na nowy ZUS wynosi 12.22 proc. wynagrodzenia. Wyjątek stanowią starsze osoby (urodzone przed 1949 rokiem) w okresie przejściowym, które są już mocno zaawansowane w nabywaniu praw do emerytury według starych zasad. Osoby te odprowadzają na ZUS 19.52 proc. swojego wynagrodzenia, nie skorzystają natomiast z oferty II filaru. Z kolei urodzeni w latach 1949-1968 sami zadecydowali, czy podzielić składkę pomiędzy ZUS i fundusz emerytalny, czy też wpłacić całe 19.52 proc. do ZUS-u.
I filar nadal działa na zasadzie repartycyjnej - osoby pracujące opłacają składki, z których finansowana jest wypłata bieżących emerytur.
Oprócz zbierania składek i wypłacania świadczeń w ramach I filaru, nowy ZUS spełnia inne ważne funkcje:
prowadzi indywidualne konta płatników składek, na których są odnotowywane takie dane, jak okres opłacania składek i ich wysokość, okresy bez pracy (urlopy, zwolnienia) itp.
gromadzi składki w ramach I filaru
wypłaca emerytury, renty, zasiłki chorobowe, zasiłki pielęgnacyjne i inne świadczenia
podejmuje decyzje, dotyczące Funduszu Rezerwy Demograficznej
pośredniczy w przekazywaniu składek do funduszy emerytalnych
prowadzi centralną bazę danych na temat osób ubezpieczonych.
Suma zgromadzonych na koncie składek, po zrewaloryzowaniu, będzie stanowiła podstawę do obliczenia przyszłej emerytury w ramach I filaru (to jest płaconej przez ZUS). Emerytury w I filarze są wypłacane ze składek osób aktywnych zawodowo i opłacających składki. Aby uniknąć niespodzianek, związanych z wahaniami demograficznymi, utworzono specjalny Fundusz Rezerwy Demograficznej. Będzie on zasilał system w momentach kryzysowych - gdy liczebność płacących składki będzie zbyt niska w stosunku do liczby osób pobierających emeryturę. W sytuacji odwrotnej Fundusz Rezerwy Demograficznej będzie absorbował nadwyżkę, tworząc kolejny bufor bezpieczeństwa. Ponadto fundusz ten będzie zasilony częścią wpływów z prywatyzacji, a w latach 2002 - 2008 trafi do niego jeden punkt procentowy wpłacanej przez pracujących składki.
Cechy I filara:
z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
obowiązkowy
zarządzany przez państwo
umowa pokoleniowa (system repartycyjny)
indywidualne konta
osobowość prawna
składka wolna od obciążeń
świadczenie będzie obciążone podatkiem dochodowym
środki nie są dziedziczone
emerytury w 100% gwarantuje Skarb Państwa
9. II FILAR reformy stanowią otwarte fundusze emerytalne, które zarządzają w naszym imieniu składką, stanowiącą 7,3 procent wynagrodzenia.
Przynależność do drugiego filaru jest powszechna i obowiązkowa. Wyjątek stanowią starsze osoby w okresie przejściowym, które są już mocno zaawansowane w nabywaniu praw do emerytury według starych zasad. Urodzeni przed 1949 rokiem w ogóle nie skorzystają z oferty funduszy, urodzeni w latach 1949 - 1968 mieli prawo wyboru pomiędzy starym a nowym systemem. Przystępując do II filaru, należy wybrać Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE), któremu ZUS przekaże naszą składkę i które później wypłaci nam należne świadczenia emerytalne. Fundusz będzie starał się pomnożyć nasze pieniądze, prowadząc aktywną politykę inwestycyjną: kupując akcje, obligacje i inne papiery wartościowe. W chwili przejścia na emeryturę rozpocznie wypłacanie oszczędzonych pieniędzy, pomnożonych dzięki prowadzonym inwestycjom.
Kontrolę nad funduszami sprawuje Urząd Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi (UNFE). Fundusze są zobowiązane do składania sprawozdań ze swojej działalności. Jeśli wyniki "naszego" funduszu uznamy za niezadowalające, możemy przenieść zdeponowane środki do innego OFE.
a.) Zmiana OFE
Należy pamiętać, że można być członkiem tylko jednego OFE. Jednak decyzja o wyborze OFE nie musi być ostateczna. Ustawa stworzyła możliwość zmiany wybranego funduszu.
Po wybraniu nowego OFE, trzeba podpisać z nim umowę, a następnie zawiadomić na piśmie fundusz, do którego dotychczas były wpłacane składki, że zawarło się umowę z nowym funduszem.
Fundusz z którego z usług się rezygnuje pobierze opłatę, jeśli staż członkowski był krótszy niż 24 miesiące.
b.) Członkostwo w OFE
Chcąc przystąpić do OFE należy wypełnić odpowiedni formularz, dostępny u przedstawicieli funduszy. Umowa z OFE zostaje zawarta z chwilą podpisania jej przez obie strony: osobę przystępującą do OFE i osobę reprezentującą OFE. W deklaracji wpisuje się datę i godzinę złożenia deklaracji. Umowa o członkostwo może być zawarta wyłącznie w formie pisemnej. W terminie 30 dni od daty zawarcia umowy swojemu członkowi OFE otwiera indywidualny rachunek, na który trafia 7,3% wynagrodzenia brutto. Od przekazanej przez ZUS składki PTE pobiera prowizję - jest to jednorazowa opłata określana procentowo. Składki na kontach w OFE są podzielone na równe części - jednostki rozrachunkowe.
c) Bezpieczeństwo składek w II filarze
Twórcy reformy emerytalnej nie zapomnieli o zabezpieczeniu środków na przyszłą emeryturę zbieranych i pomnażanych w ramach II filaru. Aktywa funduszu emerytalnego przechowywane są na koncie w banku, zwanym depozytariuszem. Rolą banku depozytariusza jest także występowanie w imieniu członków funduszu z powództwem przeciwko PTE z tytułu szkody powstałej przez niewykonanie lub przez nienależne wykonanie obowiązków w zakresie zarządzania funduszem i jego reprezentacji.
Każdy fundusz jest zobowiązany do osiągnięcia minimalnej stopy zwrotu. Jest to stopa zwrotu niższa o połowę od średniej ważonej stopy zwrotu wszystkich otwartych funduszy w danym okresie lub o 4 punkty procentowe od tej średniej, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa. Jeżeli stopa zwrotu któregoś z funduszy byłaby niższa od wymaganej, powstały niedobór pokrywany jest w pierwszej kolejności ze środków pochodzących ze specjalnie w tym celu utworzonego rachunku rezerwowego, na który są przekazywane środki powszechnego towarzystwa, a w drugiej kolejności z jego środków własnych.
Kolejnym elementem zabezpieczającym emerytury z II filaru jest Fundusz Gwarancyjny. Tworzony jest on z wpłat pochodzących od wszystkich OFE. Jego administratorem jest Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Fundusz ma być wykorzystywany, gdy któryś z funduszy nie osiągnie wymaganej minimalnej stopy zwrotu, a środki zarządzającego nim PTE są nie wystarczające na pokrycie niedoboru.
W przypadku ewentualnej upadłości PTE zarządzanie funduszem przejmuje bank depozytariusz, który przekazuje zgromadzone środki do innego towarzystwa.
Ostatecznym gwarantem wypłacalności otwartych funduszy emerytalnych jest Skarb Państwa.
Składki na II filar gdzie są lokowane i w jakiej wysokości.
Składka OFE - lokowana jest według uznania OFE, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów Obecnie OFE mogą inwestować jedynie 5% swoich środków za granicą.
Nie ma mowy o całkowitym zniesieniu limitów inwestowania przez OFE.
e.) Limit składek
Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są limitowane. Limit jest równy 30-krotności średniej prognozowanej miesięcznej płacy. W momencie, gdy osiągnie się ten limit, składki nie są pobierane. Dzięki temu te pieniądze zostają wypłacane pracownikowi co miesiąc do końca roku kalendarzowego, powiększając wartość jego pensji.
f.) Podział składek w razie rozwodu
W przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeństwa, środki zgromadzone na rachunku członka OFE podlegają podziałowi jako majątek wspólny małżonków. Środki, które w wyniku podziału przypadły byłemu współmałżonkowi, są mu przekazywane w formie wypłaty dopiero wówczas, gdy OFE otrzymało dowód potwierdzający prawo współmałżonka do tych środków.
Wypłata środków odbywa się w różny sposób w zależności od sytuacji byłego współmałżonka. Jeżeli były współmałżonek należy do OFE, wówczas środki są przekazywane na jego rachunek w OFE. Jeżeli nie należy on do OFE i w ciągu 2 miesięcy od przekazania do OFE dowodu potwierdzającego prawo do środków nie wskaże rachunku w OFE, wówczas jest dla niego otwierany rachunek w OFE, którym może on dysponować w różnym zakresie. Jeżeli były współmałżonek jest w wieku emerytalnym lub pobiera już świadczenia emerytalne, wówczas może otrzymać wypłatę pieniężną. Podobnie dzieje się, jeśli były współmałżonek urodził się przed 01 stycznia 1969 roku i zgromadzone środki są niewielkie - do 50% przeciętnego wynagrodzenia, gdy rachunek w OFE otwarto do końca 2001 roku lub do 150% przeciętnego wynagrodzenia, gdy rachunek otwarto później.
g.) Dziedziczenie składek
Kapitał zgromadzony przez uczestnika II filaru podlega dziedziczeniu, co oznacza, że po jego śmierci zebrane na indywidualnym koncie w OFE środki są wypłacane najbliższej rodzinie lub
innym osobom uposażonym. Połowa środków zgromadzonych na rachunku zostaje przekazana na rachunek współmałżonka. Pozostała część oszczędności emerytalnych zmarłego przypada osobie wskazanej przez niego, a w przypadku nie wskazania takiej osoby - członkom najbliższej rodziny w równych częściach, a w razie ich braku, w ostatniej kolejności - spadkobiercom.
h.) Emerytury pomostowe
Przywileje branżowe zostały zastąpione tzw. emeryturami pomostowymi. Są one przeznaczone dla osób wykonujących szczególnie szkodliwe prace.
Komisja specjalistów z zakresu medycyny pracy wskazała kilkanaście zajęć, które mogą być wykonywane bez uszczerbku dla zdrowia tylko przez pewien czas. Po jego upływie pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikowi inną pracę, możliwość przekwalifikowania się lub emeryturę pomostową. Z emerytur pomostowych będą mogły korzystać osoby, które do końca 2006r. nie przejdą na emeryturę według starych zasad.
i.) Wypłata emerytur
Świadczenia emerytalne z II filaru, po osiągnięciu wymaganego wieku emerytalnego - dla kobiet 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat - będą wypłacane przez specjalnie powołane zakłady ubezpieczeń emerytalnych. Zadaniem zakładów emerytalnych będzie także dalsze inwestowanie kapitału zebranego przez lata aktywności zawodowej. Z wstępnych ustaleń wynika, że zakłady emerytalne zostaną utworzone najwcześniej w 2008 roku, czyli tuż przed osiągnięciem minimalnego wieku emerytalnego przez pierwszych członków OFE.
Ustawa określająca zasady funkcjonowania zakładów emerytalnych i wypłaty emerytur jest w trakcie przygotowania.
Cechy II filara:
obowiązkowy (nie dla wszystkich)
kapitałowy
prywatnie zarządzany
indywidualne konta
nadzór państwowy (KNUiFE)
uczestnik może należeć tylko do jednego wybranego funduszu emerytalnego
możliwa zmiana funduszu emerytalnego
składki są inwestowane
świadczenie emerytalne będzie obciążone podatkiem dochodowym
środki zgromadzone w OFE podlegają dziedziczeniu
9. III FILAR -uczestnictwo w nim jest nieobowiązkowe. Świadczenia, które będą wypłacane w ramach obowiązkowych filarów mają nam zapewnić pieniądze na przeżycie. Emerytura taka ma wynieść zaledwie połowę otrzymywanego wcześniej wynagrodzenia - dlatego warto pomyśleć o uczestnictwie w III filarze.
Dodatkowe ubezpieczenie określamy według własnych potrzeb i możliwości - to główna cecha III filaru. W dowolnym momencie możemy rozpocząć oszczędzanie, sami określamy też wysokość składki. W III filarze samodzielnie ustalamy też warunki wypłaty przyszłych świadczeń. Może to być renta wypłacana okresowo, renta dożywotnia czy nawet jednorazowa wypłata całego kapitału. Warunki trzeba wynegocjować z wybranym towarzystwem ubezpieczeniowym. Szczególnym przypadkiem w III filarze są pracownicze programy emerytalne (PPE), które mogą być tworzone w ramach zakładów pracy. PPE muszą spełniać kilka warunków, określonych w ustawie z sierpnia 1997 roku:
równy dostęp do uczestnictwa w programie dla wszystkich pracowników, spełniających określone przez pracodawcę kryteria
umożliwienie przystąpienia do programu co najmniej połowie pracowników
wpłata na osobę nie może przekroczyć 7 procent średniego dochodu osób uczestniczących w programie
wypłata świadczenia nie może nastąpić przed ukończeniem przez ubezpieczonego 60 roku życia.
Gromadzona w ramach PPE składka może trafiać do: towarzystwa ubezpieczeń na życie, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, pracowniczego funduszu emerytalnego lub otwartego funduszu inwestycyjnego (powierniczego). PPE jest korzystnym rozwiązaniem z podatkowego punktu widzenia. Kwota składek stanowi dla pracodawcy koszty uzyskania przychodu - pod warunkiem, że nie przekracza 7 procent średniej płacy brutto osób uczestniczących w programie. Ponadto nie jest wliczana do podstawy wymiaru obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne (I i II filar).
Kto nie ma możliwości skorzystania z pracowniczego programu emerytalnego, powinien zastanowić się nad wykupieniem indywidualnej polisy w towarzystwie ubezpieczeń na życie. Składka jest wówczas płacona z opodatkowanych pieniędzy, za to przyszła emerytura jest zwolniona od podatku (odwrotnie niż w I i II filarze).
Cechy III filara:
całkowita dobrowolność wpłat i samodzielna decyzja o ich wysokości
nieograniczony wybór formy oszczędzania i terminu rozpoczęcia lub zakończenia wpłat
kapitałowy
prywatnie zarządzany
indywidualne konta
nadzór państwowy (KNUiFE)
może mieć jedną z poniższych form: pracowniczego funduszu emerytalnego, umowy o wnoszeniu przez pracodawcę składek pracowników do funduszu inwestycyjnego, umowy grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia na życie z zakładem ubezpieczeń, umowy grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia na życie z towarzystwem ubezpieczeń, na podstawie której pracownicy staną się jego członkami.
11. NOWA SKALA PODATKOWA
Obowiązująca do końca 2008 r. skala podatkowa jest trzystopniowa. Oznacza to, że obecnie płacimy podatki, w zależności od wysokości uzyskiwanych dochodów, według trzech stawek: 19%, 30% i 40%. Od nowego roku skala będzie miała tylko dwie i to w dodatku zupełnie inne od obowiązujących stawki, w wysokości 18% i 32%.
Od przyszłego roku nawet przedsiębiorcy, którego miesięczny dochód wynosi 8 tys. zł, nie będzie się opłacało opodatkowanie 19-proc. podatkiem liniowym
Takie będą skutki obowiązywania nowej, dużo korzystniejszej dla podatników skali podatkowej. Przypomnijmy, że dochody nieprzekraczające 85 528 zł będą opodatkowane według 18-proc. stawki. Po jej przekroczeniu trzeba będzie odprowadzić do urzędu skarbowego 32-proc. podatek. Tak jak dotychczas podatnikom będzie przysługiwała kwota zmniejszająca podatek (556,02 zł).
Warto podkreślić, że zmiany te wynikają z uchwalonej już dawno nowelizacji ustawy o PIT. Nie chodzi więc o projekt, który może utknąć w trakcie prac parlamentarnych.
14. Informacje ogólne o KRUS
Ubezpieczenie społeczne rolników uregulowane zostało ustawą z 20 grudnia 1990 roku (tekst jednolity: Dz.U. 2008. Nr 50 poz. 291 ze zm.) Realizację zadań wynikających z ustawy powierzono odrębnej instytucji - Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zobowiązując ją do prowadzenia zadań wyodrębnionych z systemu powszechnego, w tym m.in. obsługi rolników w sprawach dotyczących obejmowania ubezpieczeniem społecznym rolników i opłacania składek na to ubezpieczenie, przyznawania i wypłaty świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń: emerytalno-rentowego oraz wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego, prowadzenia działalności prewencyjnej na rzecz upowszechniania zasad bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych oraz eliminowania zagrożeń w miejscu pracy i życia rolników, prowadzenia dobrowolnej, nieodpłatnej rehabilitacji leczniczej dla osób uprawnionych doświadczeń KRUS, zagrożonych niezdolnością do pracy, bądź trwale lub okresowo całkowicie niezdolnych do pracy w gospodarstwie rolnym. Od 1997 roku KRUS prowadzi odrębny dwuinstancyjny system orzecznictwa lekarskiego w związku z ustalaniem prawa ubezpieczonych w KRUS do świadczeń zależnych od niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym lub medycznej oceny stanu zdrowia. Z dniem wejścia Polski do UE Kasa realizuje zadania związane z koordynacją zabezpieczenia społecznego w krajach Unii Europejskiej.
Kasa realizuje wiele dodatkowych zadań zleconych przez państwo, m.in. wypłaca tzw. krajowe renty strukturalne, realizuje świadczenia kombatanckie dla inwalidów wojennych, obsługuje ubezpieczenie zdrowotne rolników, ich domowników, emerytów i rencistów, a także członków ich rodzin, pełniąc zarazem na rzecz NFZ funkcję płatnika składek na to ubezpieczenie. Więcej o ubezpieczeniu zdrowotnym rolników, domowników, emerytów i rencistów rolniczych oraz członków ich rodzin, a także o dodatkowych świadczeniach zlecanych KRUS do realizacji, w tematycznym dziale:
W ubezpieczeniu społecznym rolników funkcjonują na odrębnych zasadach finansowych dwa rodzaje ubezpieczenia:
ubezpieczenie emerytalno-rentowe, finansowane w przeważającej części z dotacji budżetowej, uzupełnionej dochodami ze składek ubezpieczonych rolników;
ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, realizację świadczeń z tego ubezpieczenia gwarantują jedynie składki od rolników, gromadzone w Funduszu Składkowym Ubezpieczenia Społecznego Rolników. Fundusz ten jest osobą prawną, funkcje zarządu pełni z urzędu Prezes KRUS, pod nadzorem Rady Rolników.
5. Struktura organizacyjna KRUS
Prezes KRUS
I Zastępca Prezesa
II Zastępca Prezesa
Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego kieruje Prezes jako centralny organ administracji rządowej, podległy ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi. Na mocy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1217 ze zm.) w związku z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7 poz. 25 ze zm.) - dalej skrótowo: u.s.r., Prezesa Kasy powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek ww. ministra właściwego. Na mocy art. 76 u.s.r., Prezes KRUS pełni z urzędu, pod nadzorem Rady Rolników, funkcję zarządu Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników.
Prezes KRUS może mieć jednego lub dwóch zastępców. Zastępcę Prezesa Kasy powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi na wniosek Prezesa Kasy, złożony po zasięgnięciu opinii Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników.
Za realizację zadań przydzielonych poszczególnym strukturom Kasy odpowiadają przed Prezesem dyrektorzy Biur Centrali Kasy, dyrektorzy Oddziałów Regionalnych, kierownicy Placówek Terenowych oraz dyrektorzy innych jednostek organizacyjnych, tj. centrów rehabilitacji rolników i ośrodków rehabilitacyjnych mających status samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
18. Wszystko o rentach strukturalnych
Coraz więcej rolników zamierza przejść na wcześniejszy odpoczynek. Pozwala im na to prawo unijne. Podpowiadamy co należy zrobić, aby otrzymać rentę?
W Polsce obwiązuje ustawa o rentach strukturalnych. Do otrzymania renty uprawniony jest rolnik, który spełnia następujące warunki:
1. Wiek: kobieta - 55-60 lat, mężczyzna - 60-65 lat.
2. Jest właścicielem gospodarstwa liczącego co najmniej 3 ha.
3. Przez ostatnie 10 lat działalność rolnicza była jego jedynym lub głównym źródłem dochodu.
4. Przez ostatnie 10 lat podlegał co najmniej przez 5 lat ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.
5. Gospodarstwo zostało przekazane następcy, sprzedane lub przekazane Skarbowi Państwa.
6. Nie prowadzi już działalności rolniczej.
Renty strukturalne otrzymywać można w Polsce do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego, tj. maksimum przez 5 lat. Renta strukturalna wynosi obecnie 1,5 razy najniższej emerytury, czyli ok. 900 zł.
Uprawniony rolnik musi złożyć wniosek o przyznanie renty strukturalnej w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w I kwartale roku. Wypłata pierwszej renty następuje najwcześniej od 1 stycznia roku następnego.