Ekonomika

Turystyka - ogół działalności ludzi, którzy podróżują, przebywają na wypoczynku, w interesach i w innych celach na czas krótszy niż rok (bez przerwy) w miejscach znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem.

Rekreacja - działanie na rzecz ludzi, tym różni się od turystyki, iż niepotrzebny jest wyjazd ze stałego miejsca zamieszkania.

Ekonomika turystyki - to nauka zajmująca się badaniem zjawisk i prawidłowości ekonomicznych występujących w turystyce, mająca na celu ustalenie metodami naukowymi najbardziej efektownych instrumentów polityki turystyki i zarządzania, zmierzających do optymalnego zaspokajania szeroko rozumianych potrzeb społecznych związanych z tą dziedziną.

Dynamiczny rozwój turystyki nastąpił od połowy XIX w Szwajcarii, Austrii.

Dobro turystyczne - dobro lub zespół dóbr, danych przez naturę, historię lub przez działalność człowieka, na które występuje popyt turystyczny.

Produkt turystyczny = dobro tur. + urządzenia tur. + usługi tur.

Usługi turystyczne:

• podstawowe: nocleg, wyżywienie, przewodnik

• komplementarne: ubezpieczenie, naprawy, np. rowerów, pralnia w hotelu

Podział usług:

Materialne: osoba - ulga gastronomiczna, noclegowa, transportowa, medyczna, kosmetyczna; przedmiot - usł polegajace na sprzątaniu, pralnicza.

Niematerialne: osoba - usługi oświatowe, informacyjne, kulturalne, np. przewodnicza (oświata), koncerty, wystawy (kulturalna); czynności niemat. - konsultacyjne, usł finansowe (np. kredyty na wakacje), usługi prawne.

Cechy produktu turystycznego:

• konsumpcja jest jednorazowa

• różnorodność produktu, usługi

• podstawą zakupu jest wyobrażenie; idea dotycząca głównie miejsca docelowego

• popyt jest nietrwały

• musi odbywać się w określonym czasie i miejscu i nie może być magazynowany (ale rezerwowany tak)

• świadczenie usług i konsumpcja występują jednocześnie

• nabyciem produktu jest tymczasowe prawo do jego użycia

• ocena produktu kształtuje się w bezpośrednim kontakcie między klientem a świadczącym

Ekonomiczny charakter produktu (musi spełniać 3 warunki jednocześnie):

1. musi służyć zaspokojeniu konkretnych potrzeb (tzw. Akceptacja społeczna)

2. Musi mieć określoną cenę

3. Musi mieć charakter wymierny

Ruch turystyczny - przemieszczanie się ludzi (z punktu widzenia ekonomicznego)

• ożywienie gospodarcze

• przepływ środków finansowych

• wzrost liczby nowych miejsc pracy

• rozwój techniki i technologii

• rozwój infrastruktury miejskiej

Negatywny aspekt - większe nakłady na ochronę środowiska

Aspekt czasowy ruchu turystycznego:

• ruch tur, świadczenie usł tur jest realizowane w sposób jednolity

• związany z czynnikami klimatycznymi

• czynniki kulturalne (olimpiady, mś)

Ruch tur dzielimy na etapy (5xP)

1. Przygotowanie

2. Podróż tam

3. Pobyt

4. Podróż powrotna

5. Podsumowanie (nowy element - czy nie wydaliśmy za dużo pieniędzy i czy jeszcze skorzystamy z oferty tego biura?)

Infrastruktura wpływa na produkt turystyczny

• sieć dróg

• odpowiednie usytuowanie węzła komunikacyjnego

• fly and drive (przylot i wynajęcie samochodu)

• stacja benzynowa

• zaplecze gastronomiczne

• stacja obsługi samochodów

• placówka bankowa

• aparaty telefoniczne

• hotel, motel i punkt sanitarny

Warunki naturalne rozwoju turystyki

• warunki związane z litosferą - góry, doliny

• war zw z atmosferą - gęstość powietrza, korzystne temperatury, jakość pokrywy śnieżnej

• war zw z hydrosferą - rzeki, potoki, oceany, morza, sztuczne zbiorniki wodne

• pokrywa glebowa

• szata roślinna - relikty flory

• świat zwierzęcy - wędkarstwo, łowiectwo, obserwacje ornitologiczne, zwierzęta pod ochroną

• krajobraz

Produkty pracy ludzkiej wpływające na rozwój turystyki:

• wytwory pracy ludzkiej - budowle architektoniczne, ciekawe kompleksy budowlane

• miejsca związane z historią - np. pola Grunwaldzkie

• obiekty o charakterze technicznym, technologicznym

Dysfunkcje turystyki:

• traktowanie turysty nie jako gościa ale jako towaru

• turyści nie przestrzegają regionalnych zwyczajów i zakłócają

• zwiększanie poziomu hałasu, zanieczyszczenie środowiska

Motywy podróży turystycznych:

• społeczne - chęć, potrzeba naśladowania innych; chęć znalezienia się w określonej grupie społecznej; chęć poznania innych cywilizacji, społeczności; chęć bycia oryginalnym, zaimponowania w innym środowisku; chęć wyrwania się ze stałego miejsca zamieszkania,

• rodzinne lub plemienne - wprowadza brak nudy, utrzymywanie więzi rodzinnych, chęć odpoczęcia od rodziny, motyw chęci pokazania dziecku świata, pozawanie świata razem z dzieckiem

• osobiste, egoistyczne - chęć nawiązania kontaktu z naturą; kompleks tarzana u mężczyzn; narcyzm u kobiet; zmiana osobowości podczas podróży; osobista potrzeba ciepła słońca, kontakt z wodą, ze zwierzętami, konieczność regeneracji sił.

Funkcje turystyki:

• wypoczynkowa

• zdrowotna

• wychowawcza

• edukacyjna

• kulturowa

• ekonomiczna

• etniczna

• ekologiczna

Popyt - suma dóbr, usług i towarów, które turyści są skłonni kupić po określonej cenie

Różnice między produktem a popytem na oferty turystyczne:

1 Produkt tur = dobra + usługi

2 Ocena subiektywna

3 Element finansowy

Co wpływa na popyt:

• moda

• efekt demonstracji

• elementy turystyki socjalnej

Klasyfikacja czynników popytowych:

• czynniki ekonomiczne - ogólno-gospodarcze, dochodowe, cenowe

• społeczno-psychologiczne - czas wolny, czynniki demograficzne, kulturalne, motywy podróży

Ceny charakterystyczne dla popytu turystycznego:

• jest niejednorodny i heterogenny

• występuje w grupie wydatków na konsumpcje swobodną

• popyt efektywny jest uzależniony od wzrostu dochodów w większym zakresie niż innych rodzajów konsumpcji

• jest elastyczny dochodowo

• jest mobilny

• jest substytucjonalny

• jest odnawialny

• łączony

• elastyczny cenowo

• sezonowy

• może być inflacjogenny

• wypadkowa popytu na wszystkie składniki podaży w b. Dużym stopniu zależy od społeczno-gospodarczej polityki państwa

Popyt potencjalny - zakładamy że wszyscy obywatele danego państwa chcą i mogą korzystać z produktu turystycznego za daną cenę.

Podaż

1. pierwotna

2. wtórna

Mierniki podaży turystycznej:

• biura podróży

• baza noclegowa

• transport

• atrakcyjność turystyczna

Gospodarka turystyczna - proces zaspokajania potrzeb turystycznych przez działania gospodarcze.

Zadania gospodarki turystycznej:

• zadania związane z bazą noclegową,

• zad zw z transportem

• zad zw z atrakcjami

• zad zw z organizatorami turystyki

Oddziaływanie turystyki na sektory gospodarcze

• budownictwo

• handel

• hotele i restauracje

• transport, gospodarka magazynowa, łączność

• pośrednictwo finansowe

• obsługa nieruchomości

• administracja publiczna

• edukacja

• pozostała działalność usługowa

• organizacje i instytucje międzynarodowe

Kapitałochłonność w turystyce:

Koszty = Koszty stałe + koszty zmienne

Wydatki na turystykę zalezą od czynników:

• czasu

• przestrzennego umiejscowienia

Cena - wartość wytworzenia towaru powiększona o koszty ogólnospołeczne.

Metody tworzenia cen:

• metoda kosztowa - koszty + %zysku = cena, im wyższe koszty tym większy zysk. W ogóle nie stosowana.

• Metoda kosztowo-popytowa - koszty + zysk; w zależności od popytu zmniejszamy zysk albo koszty, albo to i to

• Metoda popytowo-podażowa - jaki popyt i jaka może być podaż.

W praktyce najczęstsza jest metoda mieszana tworzenia ceny uwzględniająca wszystkie elementy tworzenia ceny (popyt, podaż, koszty, zyski, sytuacja ogólnoekonomiczna, stopa bezrobocia, ceny światowe).

Cena powstaje w wyniku negocjacji między dostarczycielem usług a odbiorcą.

Ceny w turystyce mogą podlegać szybkim zmianom.

Rodzaje cen:

Cena podstawowa i w odniesieniu do niej - upusty lub rabaty, polityka lojalnościowa, wiek uczestników, czas trwania imprezy - pokrywają co najmniej koszty wyprodukowania produktu

• nowy producent wchodzi na rynek i chce ten rynek zdobyć.

• Producent, który chce na rynku w drodze konkurencji wyprzeć innego producenta - cena dumpingowa - poniżej kosztów wytworzenia.

• Ceny dumpingowe są zakazane na rynkach wewnętrznych - nieuczciwa konkurencja

Sprzedaż promocyjna - założenie że w danym okresie czasu sprzedajemy ofertę po niższej cenie (upust%)

Strategie cen na rynku turystycznym:

• cena penetracyjna - gdy mamy duży popyt, gdy jest nowością lub gdy nie możemy ocenić popytu do końca

• cena konkurencyjna

• „spijanie śmietanki” - absolutna nowość

• strategia cen postulowanych

• strategia cen transakcyjnych

• ceny psychologiczne

Ceny światowe i różnice kursowe:

Różnice kursowe - biuro podpisało w listopadzie umowę z hotelem na 50€, w lutym 50% ceny, następne 50%. W maju kurs się zmienił a klient już zapłacił w lutym (może być korzystne i niekorzystne)

Ryzyko kursowe - w umowie musi być zawarte wg. Jakiego przelicznika płacimy

Przedsiębiorstwo turystyczne musi jednocześnie spełniać następujące wymogi:

• osobowość prawna

• wydzielony majątek

• określony w swoim statucie zakres działania

• określoną w swoim statucie formę organizacyjną działania (1 lub sieć)

Podział rynku: (segmentacja)

• według rodzajów świadczonych usług

• wg geografii

• wg wieku

• wg celu podróży

Kanały rynkowe (sposób dotarcia do klienta):

• własne placówki sprzedaży

• agenci i przedstawiciele handlowi

• detaliści i hurtownicy

• sprzedaż bezpośrednia

• internet

Marketing - to określenie celów i funkcji turystycznych, opracowanie wskazówek postępowania za pomocą strategii cząstkowych, służy zwiększeniu sprzedaży.

Cele polityki turystycznej osiąga się z pomocą infrastruktury marketingowej:

1. Produkt

2. cena

3. promocja sprzedaży

4. dystrybucja

5. reklama

Targi i giełdy turystyczne jako forma promocji i wymiany doświadczeń.

---