Literatura:
B. Mikuła: „Organizacje oparte na wiedzy” (część II głównie) 2006
Egzamin: przed sesją: 4.06.2012 - test wielokrotnego wyboru
Wykład: 1: 20.02.2012
Gospodarka oparta na wiedzy.
Bell ery:
Era przed rolnicza
Agrarna do 1800 r
Przemysłowa / industrialna (nowożytne zarządzanie) do połowy lat 60 XX w. (inni twierdzą że ta era trwała do końca XX w.)
Postindustrialna
Powstanie nauki o zarządzaniu: 1903 rok, książka Taylora;
Syntetyczne ujęcie ewolucji orientacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem:
ORIETNACJA |
TYP OTOCZENIA |
DOMINUJĄCA KONCEPCJA ZARZĄDZANIA |
LATA |
GŁÓWNY PROBLEM |
GŁÓWNA MAKSYMA |
PRZEDSIĘBIORCZA |
Spokojne - przypadkowe |
z. przez doświadczenie i intuicję |
1820 - 1880 |
Jak wzrosnąć w siłę? |
Wygrywa silniejszy i bezwzględniejszy |
PRODUKCYJNA |
Spokojne - ze strukturalizowane |
z. funkcjonalne (np. Ford, Fayol, Taylor, duży podział pracy, speclizacja) |
1880 - 1930
|
Jak zapewnić tani produkt? |
Wygrywa wydajniejszy |
RYNKOWA |
Przekształcające oddziałujące |
z. marketingowe |
1930 - 1970 |
Jak rozszerzyć rynek? |
Wygrywa bardziej konkurencyjny |
GLOBALNA |
„burzliwe pole” |
z. strategiczne |
Po 1970 do połowy lat 90 XX w. |
Jak uczynić wiedzę ludzką najbardziej produktywną? |
Wygrywa mądrzejszy i szybszy |
NA WIEDZY |
Sieciowe turbulentne -> nie przewidywalne |
z. wiedzą i zasobami opartymi na wiedzy |
Po II połowie lat 90 XX w. |
Jak sprawnie zarządzać zasobami wiedzy? |
Wygrywa potrafiący sprawnie wygenerować wyróżniającą wiedzę i ją wykorzystać |
Orientacje:
PRODUKCYJNE - zalanie rynków masowymi tanimi produktami, dlatego trzeba było zmienić orientacje
RYNKOWA - żeby przyciągnąć klienta, wszelkie narzędzia marketingowe (reklama w mediach), produkt : zwiększenie jakości, funkcjonalności
GLOBALNA - powiększenie gospodarek, globalizacja, Toyota - wpuściła naukowców do swojej firmy którzy opisali jej działania, organizacje otwarte -> Lean management,
GOSPODARKI OPARTE NA WIEDZY (GOW):
Wg Komitetu Rozwoju Ekonomicznego Austrii to gospodarka w której produkcja, dystrybucja i wykorzystanie wiedzy jest główną siłą napędową wzrostu, kreowania bogactwa i zatrudnienia wzdłuż wszystkich przemysłów
Wg Banku Światowego to gospodarka w której wiedza jest nabywana, tworzona rozpowszechniana i wykorzystywana efektywnie celem wsparcia rozwoju gospodarczego
L. Zienkowski określą ją jako gospodarkę, w której wiedza jest taka (nakłady i stany wiedzy) staje się ważniejszym czynnikiem determinującym tempo rozwoju i poziom rozwoju gospodarczego od nakładów i stanu (wolumenu) środków trwałych
GŁÓWNE CECHY GOW:
Uznanie wiedzy za podstawowy czynnik wytwórczy będący podstawą racjonalnego wykorzystania pozostałych czynników - pracy, kapitału i ziemi
Globalizacja
Sieciowość - ciężko jest coś przewidzieć, ciężko jest określić przyczynę danej sytuacji
Turbulencja -
Zdominowanie wielu sfer działalności gospodarczej wykorzystywaniem techniki komputerowej
Zmiana oczekiwań i stylu życia społeczeństw
PRZYKŁADAMI ZAGROŻEEŃ O WIELKIEJ SKALI DLA GOW SĄ:
Napięcia wynikające z różnic kulturowych lub odmiennych poglądów polityczno - gospodarczych
Niekorzystne zjawisko demograficzne i próby ich eliminacji przez wykorzystanie imigrantów z krajów 3-go świata, którzy mają więcej roszczeń socjalnych niż chęci do uczciwej pracy
Lokalne konflikty militarne pod pozorem zapobiegania wykorzystywaniu szczególnie niebezpiecznych rodzajów broni, a realizowanych w rzeczywistości dla celów uzyskania dostępu do atrakcyjnych finansowo zasobów naturalnych
Terroryzm (różnej postaci)
Inflacja
Nieokreślona sytuacja na rynkach finansowych
Bardzo duża szybkość rozprzestrzeniania się zagrożeń (np. różnego typu wirusów)
Spowolnienie poprzez redukcję wielkości zanieczyszczenia środowiska naturalnego
Chaos - impulsy niskosygnałowe, np. wypowiedzi polityka
Turbulencja - wynika z chaosu, drżenie wszystkiego
Wykład 2: 27.02.2012
Sposoby zachowania się społeczeństwa tuż przed zaistnieniem nowej gospodarki:
Praca --> indywidualna lojalność pracownika wobec pracodawcy
Uczenie się --> tradycyjne „klasowe” sposoby uczenia się w klasycznych instytucjach, instruktaż
Życie społeczne --> przyjaźnie lokalne rodzinne, media pojedyncze, koncentracja na pojedynczych sprawach
Inwestowanie --> równoważenie ryzyka doradztwo orientacja transakcyjna
Konsumpcja --> lojalność w stosunku do marki, konsumpcja lokalna
Sposoby zachowania się społeczeństwa w nowej gospodarce:
Praca --> przedsiębiorcza, lojalność pracownika w stosunku do siebie
Uczenie się --> w każdym miejscu i czasie, przez całe życie, wspomaganie komputerowe
Życie społeczne --> zainteresowanie globalne, e-przyjaciel, zainteresowanie wieloma sprawami
Konsumpcja --> komfort, koniec istnienia bariery odległości
Inwestowanie --> wrażliwość cenowa, samo decydowanie, orientacja na zwrot
Normalność kontra nowa normalność w gospodarce:
Element |
Norma dotychczasowa |
Nowa normalność |
Cykle gospodarcze Wzrosty i zwyżki Spadki i recesje Potencjalny wpływ na wyniki przedsiębiorstwa (otoczenie) Ogólna charakterystyka sposobu inwestowania Tolerancyjna ryzyka rynkowego Postawa konsumencka Preferencje konsumenckie |
Przewidywalne Określone (średnio co 7 lat) Określone (średnio co 10 lat) Niski
Ekspansywne, wielokierunkowe Akceptowane Pewność siebie Stabilne, ewoluujące |
Brak Nieregularne, nieprzewidywalne Nieregularne, nieprzewidywalne wysoki
ostrożnie, ukierunkowane Unikane Niepewność Pełne lęku i walki o bezpieczeństwo |
„Motorem” napędzającym rozwój współczesnej gospodarki są tzw. Organizacje oparte na wiedzy (organizacje wiedzy)
ORGANIZACJE WIEDZY:
To organizacje, których działalność bazuje na wiedzy i szeroko rozbudowanych relacjach. Ich wiedza w połączeniu z wiedzą parterów jest zasadniczym źródłem tworzenia wartości przy czym wartość ta ukierunkowana jest nie tylko na właściciela czy klienta, ale na wszystkie podmioty wchodzące w interakcję, a więc pracowników, społeczeństwo, organizacje partnerskie i inne, także konkurencyjne, poprzez fakt możliwości współistnienia i rozwoju.
Tworzą i sprzedają one produkty, w których wartość wiedzy przewyższa wartość materii lub/i usługi oparte na wiedzy, a klient zmuszony jest z nich korzystać, gdyż wiedza w nich zawarta chrakteryzuje się albo rzadkością występowania i jest chroniona, albo jest na tyle specjalistyczna, że jej pozyskanie jest utrudnione (zbyt kosztowne lub czasochłonne).
Kierunki rozwoju organizacji i zmiana ról pracowników:
XXI wiek
GOSPODARKA SIECIOWA OPARTA NA WIEDZY (organizacje wiedzy)
2000
Organizacja wirtualna kapitał intelektualny organizacja inteligenta
Kooperacja zarządzanie wiedzą
1990
Organizacja sieciowa organizacja ucząca się
Organizacja tradycyjna
(o strukturze sieciowej, tensowej, hybrydowej,
Macierzowej, zadaniowej, dywizjonalnej,
funkcjonalnej, sztabowo-liniowej
1900
ORGANIZACJA WIRTUALNA: nie ma osobowości prawnej, jest rozwinięciem sieciowej, łączenie w realizowaniu wspólnego celu, nawet bardzo dużych przedsiębiorstw, a nawet osób fizycznych, nie ma żadnych umów między nimi, uzgodnienia realizowane poprzez sieć internetową źródło informacji, szukanie partnerów,
Organizacja Inteligenta - w pełni świadoma jak dostosowywać się do otoczenia i oddziaływać na niego, wzór - ideał.
Pracownicy wiedzy - specjaliści, fachowcy, ich wiedza wyróżnia się na rynku, zaawansowania wiedza nie zbyt często spotykana, łatwość znalezienia zatrudnienia.
Wykład 3: 5.03.2012
Organizacje tradycyjne a organizacje Gospodarki Opartej na Wiedzy.
|
Organizacja tradycyjna |
Organizacje GOW |
Cel |
Wypracowanie zysku |
Tworzenie wartości globalnej (wartość dla klienta finansowego, firm kooperujących, właściciela, pracowników, państwa i innych interesariuszy) |
Skupienie uwagi |
Na masowej produkcji dóbr materialnych |
Na projektowaniu i zastosowaniu technologii, informacji i wiedzy |
Strategia |
Bierna lub reaktywna a wiec brak reakcji organizacji na zmiany zachodzące w otoczeniu lub reagowanie z opóźnieniem |
Pro aktywna czyli wyprzedzanie zmian zachodzących w otoczeniu i wcześniejsze przygotowanie organizacji oraz mechanizmów działania do nich tak aby wykorzystać je jako szansę |
Dominujący zasób |
Kapitał rzeczowy i finansowy |
Wiedza i kapitał intelektualny |
Wartość rynkowa |
Wyznacza głównie przez posiadane zasoby materialne |
Wyznaczona głównie przez posiadane zasoby niematerialne |
Dominujący kierunek inwestycji |
Inwestowanie w zasoby materialne |
Inwestowanie w rodzaj i wykorzystanie wiedzy i kapitału intelektualnego. |
Kultura |
Sprzyjająca unikaniu niepewności - niska tolerancja niepewności łączy się ż dążeniem do redukowania niepewności i działaniem w warunkach małego ryzyka, wartości organizacyjne to: wzrost wydajność standaryzacja i kontrola |
Wysoka tolerancja niepewności przez środowisko społeczne wiąże się z gotowością do działania w warunkach deficytu wartości organizacyjne to: jakość obsługa klienta różnorodność innowacyjność i relacje |
Podejście do niepewności |
Traktowanie zdarzeń nietypowych jako zagrożenie |
Traktowanie zdarzeń nietypowych jako źródło inspiracji i szans |
Sposób działania |
UStrukturalizowane i stabilne trzymanie się stereotypów i odrzucanie informacji z nimi sprzecznych koncentrowanie uwagi na sprawności procesów zachodzących wewnątrz organizacji |
Każdorazowo dostosowanie do sytuacji ciągłe rekonstruowanie świata wewnętrznego i zewnętrznego organizacji odrzucanie stereotypów. |
Podstawowa wiedza |
Wysoce wyspecjalizowana |
Interdyscyplinarna |
Podejście do zmian |
Podkreślanie stabilizacji roli organizacji traktowanie zmiany jako zagrożenie zmiany wymuszone są wprowadzane periodycznie z określonym tempem i w sposób łatwy do przyswojenia |
Orientacja na zmiany, zmiany nagłe o dużym tempie o niejednokrotnie radykalne, ciągły proces doskonalenia zasada polityki zmian jest organizowane odrzucenie przeszłości. O przeszłości mam pamiętać aby nie popełniać tych samych błędów. |
Zródło władzy menedżerów |
Umiejscowienie w hierarchii organizacyjnej |
Posiadana wiedza |
Relacje władzy |
Stabilne zhierarchizowanie oparte na emocjonalnych aspektach kierowniczego autorytetu |
Heterachia niestabilność wkładu władzy |
Zależność pracownika |
Wysoka; od przywódcy |
Duża autonomia wsparta wiedzą i profesjonalizmem |
Role zespołów kierowniczych |
Optymalizacja jakości i produktywności, aplikacja surowej energii powtarzalne każdego dnia operacje obróbka zasobów i innowacji separacja i specjalizacja pracy i organizacji |
Jakość = produktywność= adaptacyjność i reakcja aplikacja idei poszukiwania dla tworzenia innowacji obróbka wiedzy i zdolności podejścei holistyczne i integracja pracy i innowacji. |
Relacje miedzy ludźmi |
Stabilne minimalna ruchliwość poczucie przynależności |
Duża ruchliwość dzięki stosowanej rotacji harmonia we współdziałaniu |
Formy organizacyjne |
Stałe, ustrukturalizowane |
Wysoka dynamika zmienności |
Strukutra organizacyjna |
Tradycyjne, skoncentrowana na funkcjach przedsiębiorstwa z dominacją zależności hierarchicznych, duży nacisk na kontrolę |
Sieci kooperacyjne powiązanych jednostek samo zarządzających się, skoncentrowanych na procesach nieformalne mechanizmy wywierania nacisku (komunikacja uczestnictwo, kultura) |
Granice |
Jasne i wyraźne między funkcjami jednostkami organizacyjnymi i organizacjami |
Zatarte, niewyraźne zarówno między funkcjami jak i jednostkami organizacyjnymi i organizacjami |
Współpraca z dostawcami kooperantami i klientami |
Brak ścisłych więzi kooperacyjnych, konkurencja cenowa pomiędzy dostawcami i kooperantami, ograniczone kontakty z klientem i częsty brak reakcji na preferencje klientów. |
Ścisła współpraca partnerska oparta na zaufaniu możliwość śledzenia jakości w całym łańcuchu zaopatrzenia wysoki poziom obsługi klienta, angażowanie klientów do współpracy. |
Dominująca komunikacja |
Pionowa, sformalizowana |
Pozioma/horyzontalna, nieformalna |
Uczestnictwo w grupie |
Wyłączne i trwałe |
Duża ruchliwość, uczestnictwo tymczasowe, |
Dominujący rodzaj tożsamości personalnej |
Tożsamość grupowa |
Tożsamość indywidualna |
Marketing |
Koncentracja na transakcjach - dominującą zasadą marketingu masowego np. koncentracja na cechach produktu, sprzedaż jednego produktu wielu klientom, zdobywanie nieprzerwanego strumienia nowych klientów, badanie klienta, korzyści, skali |
Koncentracja na relacjach - dominują zasady zarządzania relacjami z klientami np. koncentracja na wartości dla klienta, sprzedaż wielu produktów jednemu klientowi zdobywanie nieprzerwanego strumienia nowych zamówień od obecnych klientów udział klienta, korzyści zakresu. |
Produkcja |
Oparta na ekonomi skali, długie ciągi produkcyjne rzadkie zmiany produkcyjne, wąski asortyment produkcji, stosowanie wyspecjalizowanych maszyn |
Oparta na ekonomii zakresu, krótkie ciągi produkcyjne, częste udoskonalenia pdosuktów i produkcji, szeroki asortyment, elastyczne maszyny o łatwym montażu i niskim koszcie. |
Drogi w teorii do zarządzania wiedzą
Źródeł powstania koncepcji zarządzania wiedzą jest niewątpliwie wiele. Do zasadniczych przyczyn można zaliczyć:
Rozwój nauki, a główne cybernetyki, informatyki i zarządzania
Ewolucja i rozwój koncepcji zarządzania - zmiany jakie wystąpiły w otoczeniu organizacji zmusiły do odszukania nowych sposób zarządzania. Powstają więc takie koncepcje i metody jak: zarządzanie strategiczne, zarządzanie informacjami, komunikacją wewnętrzną w przedsiębiorstwie, lean management, kaizen, organizacja ucząca się, organizacja wirtualna, modele i metody pomiaru kapitału intelektualnego itp.
Orientacja globalna i praktyczne stosowanie zasad zarządzania strategicznego, między innymi otwartości, współdziałania z otoczeniem, globalności, kreatywności i pełnego wykorzystania wiedzy ludzi
Wzrost poziomu konkurencji
Głoszone idee o wejściu gospodarki światowej w erze informacji i wiedzy
Rozwój sieci Internetu i pojawienie się stąd wynikających nowych sposobów działania
Wzrost poziomu wykształcenia społeczeństw i stawianie nowych wymagań wobec pracodawców, jak i pracobiorców
I wreszcie zmiany w sposobie działania firm konsultingowych i rozpropagowanie przez nie idei zarządzania wiedzą
Wykład 4: 12.03.2012
Wiedza - wg. Filozofii prawdziwe i uzasadnione przekonanie, dwa nurty:
Racjonalizm - wiedza pochodzi z umysłu człowieka, tworzone przez dedukcję
Epistemologia - źródłem wiedzy jest doświadczenie zmysłowe, wiedza ma wtórny charakter, uzyskujemy ją poprzez indukcję
Irracjonalizm - związany z metafizyką, człowiek otrzymuje wiedzę przez kontakt z istotą boską
Wiedza na temat zarządzania - Zbieranie informacji i wyprowadzanie wniosków - empiryzm
W ramach zarządzania wiedzą wykształciło się już kilka sposobów rozumienia wiedzy.
Ogólnie rzecz biorąc wiedza jest przedstawiona jako:
Powiązania informacji z ich zrozumieniem
Efekt myślowego przetworzenia informacji i doświadczenia
Ogół wiadomości człowieka
Odzwierciedlenie stanu rzeczywistości w umyśle człowieka
Potwierdzone przekonanie
Najczęstsze próby definicji wiedzą wiążą ją z danymi informacjami.
Na przykład:
Wg. Brooking:
Dane - jako fakty, obrazy, liczby wyrwane z kontekstu (np. zieleń, 997)
Informacja - to dane przedstawione w kontekście ( np. plan miasta, artykuł w czasopiśmie)
Widza - to informacje w kontekście wraz z ich zrozumieniem jak ich użyć. Zrozumienie to wypływa z zasobów wiedzy posiadanych przez ludzi lub/i też intuicji.
Według Skyme:
Dane - to pozbawione kontekstu fakty i liczby (np. niebo, 4156)
Informacje - zaś stanowią dane przedstawione w określonym kontekście (np. całkowite zachmurzenie nieba)
Wiedza - to informacje posiadające konkretne znaczenie
Wiedza prowadzi do mądrości (inteligencji) postrzeganej jako ogół posiadanej wiedzy i umiejętności jak tę wiedzę wykorzystać.
Piramida (hierarchia wiedzy):
Inteligencja
Wiedza
Informacje
Dane
Dwa podejścia do wiedzy:
Zachodnie - informacja to jest element wiedzy, kładziemy nacisk na potwierdzenie wiedzy a nie przekonanie
Japońskie - informacja to narzędzie budowania wiedzy i przekazywania wiedzy między ludźmi,
Według Nakamury jako - „emocjonalny naturalizm”, ujęcie wiedzy utożsamiające ją z mądrością nabywaną przez osobowość jako całość, będącą nierozerwalnie związaną z ludzkim działaniem; zwracają uwagę na przekonanie, dlatego do podjęcia decyzji potrzebują dużo czasu na zdobycie przekonania
Ten punkt wiedzenia reprezentują Nonaka i Takeuchi. Piszą oni: „w teorii organizacyjnego tworzenia wiedzy przyjmujemy tradycyjną definicją wiedzy jako „potwierdzone przekonanie”, przy czym w porównaniu do epistemologii kładą oni Nasik nie na „potwierdzenie:, lecz na „przekonanie”, „…my traktujemy wiedzę jako dynamiczny i głęboko humanistyczny proces sprawdzania prawdziwości osobistych wyobrażeń”
Cechy wiedzy:
Wiedza może być tworzona różnymi metodami
Jest trudna do uchwycenia i pełnego wykorzystania, ale w przeciwieństwie do zasobów materialnych może być wykorzystywana przez różne osoby w różnych miejscach
Jest względna i wieloznaczna co powoduje, że może być różnie interpretowana przez różne osoby
Jest dynamiczna - uchwycenie jej wycinka może prowadzić do diametralnego jej przyrostu oraz ma zdolność do przyrostu w trakcie jej stosowania
Ma zdolność do szybkiej dezaktualizacji (starzenia się)
Potrafi obniżyć poziom niepewności w ryzykownych przedsięwzięciach
Potrafi się materializować czyli uzewnętrznia siew produktach i usługach co powoduje, że jest imitowalna (jednak o różnym stopniu trudności)
Implementuje się także w praktykach, strukturach i procesach organizacyjnych
Dzięki procesowi kodyfikacji strukturyzuje się w determinacji technologicznej, dokumentacji organizacyjnej i bazach danych
Wiedza jako sama Mozę stanowić produkt
Typy wiedzy:
Jeden z najpopularniejszych podziałów wiedzy pozostał zaproponowany przez Savage. Wyróżnił on sześć typów wiedzy:
Wiedzieć jak to znawstwo, kwalifikacje, znajomość procedur działania
Wiedzieć kto to znajomość osób, które mogą pomóc znaleźć odpowiedź na pytanie lub pomóc wykonać zadanie
Wiedzieć co to wiedza strukturalna włączająca modele
Wiedzieć dlaczego to głębszy rodzaj wiedzy umożliwiający zrozumienie szerszego kontekstu działania
Wiedzieć kiedy to czasowy, rytmiczny sens działania
Wiedzieć gdzie to sens miejsca, gdzie najlepiej jest wykonać działanie
Kategorie wiedzy:
Know - how (umiejętności, ludzi i zespołów, procedury)
Know - who ( dostęp do różnych źródeł i nośników wiedzy)
Know - what (wiedza strukturalna, wzory, najbardziej zbliżona do informacji)
Know - why (wyższy poziom wiedzy związany z interpretacją informacji w szerokim kontekście)
Know - when (poziom czasu, określone sposoby, rytm przekazywania informacji)
Know - where (poziom miejsca, określone miejsca, przekazywania informacji)
W literaturze przedmiotu najczęściej odwołania dotyczą podziału wiedzy autorstwa Polaryi, a spopularyzowanego przez Nonaka i Techeuchi, identyfikującego dwa jej rodzaje ukryta (cicha ) i dostępna (formalna, jawna)
WIEDZA UKRYTA jest indywidualna, specyficzno-kontekstowa, trudna do sformalizowana i zakomunikowania oraz wymaga specyficznych umiejętności uczenia się.
Obejmuje ona elementy poznawcze i techniczne:
Elementy poznawcze - łączą się z „modelami mentalnymi”, czyli schematami, paradygmatami, perspektywami, przekonaniami, przy użyciu których ludzie tworzą obrazy świata, operujące w swoich umysłach analogiami.
Elementy techniczne - wiedzy ukrytej zawierają zaś konkretną znajomość rzeczy, umiejętności, kwalifikacje.
Wiedza cicha może obejmować zatem to wszystko, co człowiek wie, a nie jest w stanie wyrazić w postaci słów, gdyż jak ujął M. Polnyi „wiemy więcej, niż potrafimy powiedzieć”
WIEDZA JAWNA (dostępna, skodyfikowana), może być wyrażona w słowach i liczbach, dlatego nadaję się so przekazywania przy pomocy formalnego i usystematyzowanego języka/
Może więc mieć postać dokumentów, instrukcji, procedur, regulaminów czy poleceń.
Wiedza skodyfikowana - zapisana w każdy sposób.
Cztery typy aktywów wiedzy:
Doświadczalne aktywa wiedzy Wiedza cicha podzielana przez wspólne doświadczenia: - umiejętności i know-how indywidualnych osób - troska, miłość, zaufanie i poczucie bezpieczeństwa - energia, pasja i napięcie |
Konceptualne aktywa wiedzy: Wiedza jawna artykułowana przez obrazy, symbole i język: - koncepcje produktu - Projekt - marka |
Rutynowe aktywa wiedzy Wiedza cicha osadzona w działaniu i praktyce organizacyjnej: - know-how codziennych operacji - rutyny organizacyjne - kultura organizacyjna |
Syntetyczne aktywa wiedzy Usystematyzowana i upakowana wiedza jawna: - dokumenty, specyfikacje, podręczniki - baza danych - patenty i licencje |
Opierając się na podziale wiedzy na jawną i ukrytą Japończycy wyróżniaj atypy aktywów wiedzy i dzielą je na cztery grupy:
Wiedzę doświadczalną
Wiedzę konceptualną
Wiedzę syntetyczną
Wiedzę rutynową
Wykład 5: 19.03.2012
Nie było mnie załatwić notatki!!!!
Wykład 6: 26.03.2012
Zarządzanie wiedzą w znaczeniu instytucjonalnym:
Obejmuje system stanowisk i zespołów pracowniczych (poziomu strategicznego i operacyjnego organizacji, organizacji formalnej i nieformalnej), które realizują funkcje i zadania z zakresu zarządzania wiedzą organizacji.
Cele zarządzania wiedzą:
Jednym z najogólniejszych celów zastosowania zarządzania wiedzą w organizacji jest ułatwienie kadrze menedżerskiej uznania wiedzy za zasób i zainspirowanie jej do poszukiwania praktycznych zastosowań tych zasobów.
Patrząc na zarządzanie wiedzą bardziej analitycznie można je uznać za:
Podstawowe narzędzie zarządzania przyszłością
Szansę na radykalną reorganizację w sposobach myślenia
Narzędzie skutecznego i efektywnego doskonalenia jakości
Zbiór doświadczeń i intuicji które tworzą płaszczyznę do kreowania i wchłaniania nowych doświadczeń i informacji
Szanse na ujawnienie istniejących obszarów niewiedzy
Cele zarządzania wiedzą (wg. R. Maier'a):
Przejrzystość władzy
Wprowadzenie dokumentowania wiedzy
Zmiana kultury organizacyjnej
Ulepszenie komunikacji i kooperacji
Przekształcenie wiedzy ukrytej w wiedzę jawną (eksternalizacja)
Udoskonalenie procesów edukacyjnych treningu i tworzenia sieci nowo zwerbowanych pracowników
Udoskonalenie procesu rozwoju pracowników
Ulepszenie zachowywania wiedzy (pamięć organizacji)
Udoskonalenie dostępu do istniejącej wiedzy
Doskonalenie dystrybucji wiedzy
Poprawia zarządzania innowacjami
Redukcja kosztów
Sprzedaż wiedzy
Cele zarządzania wiedzą (wg. Deloitte&Touche):
Zwiększenie wewnętrznej skuteczności => popularyzacja w przedsiębiorstwie najlepszych praktyk, koncepcji i doświadczeń,
Zwiększenie lojalności => nawiązywanie i wzmocnienie trwałych więzi z klientami, pracowniami, udziałowcami i dostawcami,
Polepszenie szans na przyszły sukces => innowacje w zakresie produktów, skrócenie czasu realizacji i unowocześnienie oferty
Tworzenie kultury opartej o paradygmat wartości => kształtowanie postaw umiejętności i doświadczeń sprzyjających poszerzeniu podstawowych kompetencji i generowania wartości,
Zwiększenie skuteczności decyzyjnej => podejmowanie trafionych decyzji dzięki odpowiednim informacjom dostarczonym odpowiednim osobom w odpowiednim czasie.
Cele biznesowe (wg. Maier'a):
Redukcja kosztów
Polepszenie produktywności
Zwiększenie szybkości procesów innowacyjnych
Rozwój nowych dziedzin działalności gospodarczej lub przedmiotów
Redukcja ryzyka w biznesie
Poprawa motywacji i satysfakcji pracowników
Poprawa rozwoju organizacji
Doskonalenie jakości produktów
Poprawa satysfakcji klienta i/lub jakość usług
Poprawa planowania, poprawa wydajności/czasu działania udoskonalenie dotrzymywania terminów.
Jedną z zasadniczych ról zarządzania wiedzą to zintegrowanie funkcjonowania wszystkich podsystemów zarządzania organizacji na wszystkich poziomach i we wszystkich obszarach działalności, aby lepiej wykorzystać posiadane zasoby wiedzy i przyśpieszyć ich rozwój. Ma to na celu zwiększenie zdolności adaptacyjnych organizacji, sprawniejsze wyłapywanie szan rozwojowych i unikanie płynących z otoczenia zagrożeń.
Wykład 7: 02.04.2012
Strategiczne zarządzanie wiedzą -
to proces informacyjno - decyzyjny wspomagany przez realizację cyklicznych i ciągłych funkcji zarządzania wiedzą którego zadanie m jest dokonanie podstawowych rozstrzygnięć co do kierunków rozwoju i sposobów wykorzystania zasobów wiedzy, przy uwzględnieniu zmian w zasobach wiedzy otoczenia, prognoz ich rozwoju i kierunków zastosowań oraz własnych zasobów wiedzy, zdolności ich rozwoju i wykorzystania.
Proces ten jest dla organizacji oparty na wiedzy komponentem strategicznego zarządzania organizacją.
Decyzje podejmowane w ramach strategicznego zarządzania wiedzą dotyczą czterech zasadniczych obszarów:
Rozwoju zasobów wiedzy zdolności ich wykorzystania i posunięć konkurencyjnych dotyczących wiedzy
Określenia nowych kierunków i zakresu wykorzystania zasobów wiedzy organizacji
Rozwoju systemów organizacyjnych umożliwiających spraną realizację funkcji, zadań i procesów związanych z wiedzą a więc właściwe ukształtowanie elementów składowych płaszczyzn zarządzania wiedzą (samoorganizacji, klimatu organizacyjnego, generowania i wykorzystania wiedzy)
Kształtowania zasobów wiedzy otoczenia przedsiębiorstwa (w tym partnerów, klientów, konkurentów)
Do zasadniczych zadań z zakresu strategicznego zarządzania wiedzą można więc zaliczyć:
ugruntowanie orientacji na wiedzę w misji i wizji organizacji
Strategiczną analizę środowiska wewnętrznego przedsiębiorstwa, w tym monitorowanie, analizowanie ocenianie i raportowanie jego zasobów wiedzy spersonalizowanej, skodyfikowanej i ugruntowanej oraz sieci relacji wewnątrzorganizacyjnej między jego częściami składowymi, poziomu samoorganizacji, klimatu organizacyjnego
Strategiczną analizę otoczenia zewnętrznego (bliższego i dalszego), na podstawie ciągle gromadzonych informacji, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy otoczenia (firm partnerskich, konkurentów i organizacji nie będących konkurentami, w tym instytutów badawczo-rozwojowych, firm konsultingowych, uniwersytetów) i sieci relacji w otoczeniu, ocenianie zdobytych informacji i raportowanie
Tworzenie wizji wiedzy (obrazu zasobu wiedzy, który organizacja zamierza posiąść w przyszłości dla zrealizowania swoich celów strategicznych
Formułowanie strategii wiedzy
Ustalenie luk wiedzy i relacji
Ustalenie barier zapełnienia luk wiedzy i relacji
Wybór podstawowej i wspomagających strategii zarządzania wiedzą dla koniecznych do zapełnienia luk wiedzy oraz sposobów kształtowania pożądanych relacji
Dobór metod i narzędzi oraz ludzi do realizacji strategii zarządzania wiedzą, określenie niezbędnych środków finansowych i warunków organizacyjnych
Okres lnie dominującego podejścia determinującego budowę i działanie systemu zarządzania wiedzą (społecznego lub technicznego), wsparcie strategii zarządzania wiedzą kształtowaniem relacji z otoczeniem, przeprojektowaniem zadań zarządzania wiedzą, struktury organizacji, ról, procesów i infrastruktury informacyjno - komunikacyjnej
Tworzenie modelu klimatu i kultury organizacyjnej zorientowanych na wiedzę
Ocenę poziomu osiągnięcia założonych celów i poprawności podjętych działań w stosunków do zasobów wiedzy
Ekonomiczną ocenę wiedzy, kapitału intelektualnego i prowadzonych działań z zakresu zarządzania wiedzą
Strategie wiedzy
Jako zaangażowanie procesów związanych z wiedzą do istniejących lub nowych obszarów wiedzy dla osiągania celów strategicznych
Zack definiuje strategię wiedzy jako równoważenie zasobów wiedzy organizacyjnej i zdolności do wiedzy pozwalającej wprowadzić (i oczywiście utrzymać) produkty lub usługi wśród konkurencyjne. Innymi słowy strategia wiedzy opisuje główne podejście organizacji zamierzającej uzyskać wyrównanie w zasobach wiedzy i umiejętnościach do pożądanych przez strategię przedsiębiorstwa.
Strategia wiedzy jest uszczegółowieniem strategii przedsiębiorstwa o wymagania w stosunku do zasobu wiedzy jaki powinien być w posiadaniu organizacji, aby zrealizować założone cele.
Strategia wiedzy organizacji |
Opis |
Przykład |
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa |
Koncentrująca się na kreacji, zdobywaniu, organizowaniu, odnawianiu, dzieleniu się i wykorzystaniu wiedzy |
Tego typu kompleksowe strategię stosują przykładowo duże firmy konsultingowe, które na bieżąco analizują najnowszą wiedzę pojawiająca siew otoczeniu, kreują rozwiązania dla klientów, dzielą się z nami swoją wiedzą podczas doradztwa i szkoleń, wykorzystują absorbowaną i kreowaną wiedzę w swoim rozwoju i w tworzeniu projektów dla klientów |
Strategia zarządzania aktywami intelektualnymi |
Koncentrująca się na określonych aktywach intelektualnych, jak patenty, technologie, operacje i praktyki zarządzania, relacje z klientami, strukturze organizacyjnej i na innych aktywach strukturalnych |
Przedsiębiorstwo opiera swoją działalność na wybranych zasobach niematerialnych i dąży do powiększania ich wartości, pozyskuje i wykorzystuje patenty, prawa autorskie, licencje lub franchising, albo tworzy i wzmacnia swój wizerunek i marki wyrobów opierając na nich swój sukces, np. Coca Cola, wydawnictwa publikacji książkowych |
Strategia wiedzy personalnej |
Koncentrująca się na odpowiedzialności personelu za inwestycje związane z wiedzą, odnawianiu wiedzy i dzieleniu się z innymi |
Działalność organizacji bazuje na kapitale ludzkim np. kancelaria prawna, biuro doradztwa podatkowego, niektóre uczelnie wyższe skoncentrowane jedynie na realizacji procesu dydaktycznego (bez badań i rozwoju własnych kadr) |
Strategia transferu wiedzy |
Skoncentrowana na systematycznym podejściu do transferu wiedzy, tzn. uzyskaniu, organizowaniu, restrukturyzacji, magazynowaniu albo zapamiętywaniu i ponownym „odpakowaniu” wiedzy dla dalszego rozwoju lub wykorzystania |
Przykładem są firmy tworzące skomputeryzowane banki danych, zbierając informacje w celu ich odpłatnego udostępniania instytucjom lub osobom fizycznym, agencje badania opinii publicznej, wywiadownie gospodarcze |
Strategia tworzenia wiedzy |
Skupiona na uczeniu się organizacji, badaniach i rozwoju oraz motywacji pracowników do uzyskiwania nowej wiedzy |
Przykładem są instytucje badawczo - rozwojowe |
Biorąc pod uwagę ogólne warunki zakłócające równowagę funkcjonalną, określiła cztery modelowe sytuacje pozwalające zidentyfikować konkretną strategię wiedzy:
A - brak turbulencji wewnętrznej - brak turbulencji zewnętrznej
B - występuje turbulencja wewnętrzna - brak turbulencji zewnętrznej
C - brak turbulencji wewnętrznej - występują turbulencje zewnętrzne
D - występują turbulencje wewnętrzne - występują turbulencje zewnętrzne
Sytuacja A - zastosowanie znajduje strategia koncentracji, oznaczająca koncentrowanie się na zasobach wiedzy będących w posiadaniu przedsiębiorstwa. Przewiduje także gromadzenie nowej wiedzy, a ponieważ warunki otoczenia są stabilne i przewidywalne, istnieje łatwość jej określenia
Sytuacja B - wysoka turbulencja wewnętrzna organizacji może mieć różne przyczyny - walka o wiedzę, przejęcie własnościowe, zmiany organizacyjne itp. Tego typu sytuacje powodować mogą niestabilność personelu i prawdopodobieństwo utraty wiedzy spersonalizowanej. W sytuacji tej proponowana jest strategia kodyfikacji polegająca na dążeniu do przekształcenia wiedzy spersonalizowanej w jak największym zakresie w wiedze skodyfikowaną (np. w bazach danych, projektach, dokumentacji)
Sytuacja C - proponuje się realizację strategii „nowej wiedzy”. Polega ona głównie na absorpcji nowej wiedzy pojawiającej się w otoczeniu i tworzeniu zdolności do jej wykorzystywania.
Sytuacja D - przyporządkowana jest jej strategia dywersyfikacji wiedzy, która przewiduje formalizację wiedzy podobnie jak w sytuacji B oraz tworzenie nowej wiedzy i jej aplikacji.
Wykład 8: 16.04.2012
Nie było wykładu bo spotkanie o specjalizacjach.
Wykład 9: 23.04.2012
STRATEGIA ZARZĄDZANI WIEDZĄ
Strategie niższe poziomu jako strategie funkcjonalne
Formuły mówiące o tym w jaki sposób organizacja zamierza posiąść wykorzystać wiedzę dla zrealizowania zamierzeń organizacji
TRZY TYPY STRATEGII ZARZĄDZANIA WIEDZĄ:
Strategie dotyczące budowy systemu ZW (strategia kodyfikacji, strategia personalizacji)
Strategie służące do zapełnienia luk wiedzy
Kreacji przez współdziałanie
Kreacji wewnętrznej
Absorpcji
Rozszerzenia / rozpowszechniania wewnętrznego
Strategie kształtowania zasobów wiedzy otoczenia (strategie wspomagające)
Protekcji
Rozpowszechniania
Ad. 1
Strategia kodyfikacji = „ludzie do dokumentów” - polega na tym że system ZW zdominowany jest wykorzystywaniem techniki komputerowej (pozyskiwanie informacji, ich rozpowszechnianie - informacje jako element wiedzy, dzielenie się nią, zapisywana jest w bazach danych i tam przechowywana )
Strategia personalizacji = „ludzie do ludzi” - system ZW oparty jest na bezpośrednich relacjach między ludźmi, zespołowe kreowania wiedzy ( w przeciwieństwie do strategii kodyfikacji gdzie kreowanie jst ograniczone) i wykorzystywana technika komputerowa jednak jako element wspomagającej dominuje nieformalna komunikacja.
Jeśli jest produkt standardowy to zalecana jest strategia kodyfikacji. Jeśli produkt jest o wysokim stopniu uklientowienia (wysoki stopień złożoności, wymaga pomocy doradcy np. telekomunikacja) wtedy zalecana jest strategia personalizacji.
Jeśli otoczenie jest spokojne, nie wymaga walki z konkurentem - strategia kodyfikacji
Jeśli otoczenie burzliwe, nastawione na nowe rozwiązania - strategia personalizacji
Jeśli do rozwiązania problemów stosuje się wiedzę utartą to strategia personalizacji
Jeśli do rozwiązania problemów stosuje się wiedzę jawną to - strategia kodyfikacji
Wykład 10: 7.05.2012
Wykład 11: 14.05.2012
Metodyka E. Tabaszewskiej - wprowadzenie do organizacji zarządzania wiedzą:
Poinformowanie załogi o projekcie
Nawiązanie współpracy z konsultantem
Analiza bieżącej sytuacji (strategii, celów, struktury zatrudnienia, obsługiwanych rynków itp.)
Powołanie zespołu ZW
Przeprowadzenie cyklu szkoleń i warsztatów
Wyznaczanie celów ZW i powiązanie ich z celami strategicznymi
Wybór modelu ZW
Przeprowadzanie badań dotyczących m. In. Kultury organizacyjnej i stylu zarządzania
Opracowanie diagnozy stanu ZW
Poinformowanie pracowników o wynikach diagnozy
Stworzenie propozycji działań usprawniających
Modyfikacja systemu motywacji i ocen pracowniczych
Ponowne badania w celu określenia efektów wprowadzonych zmian
Pomiar skuteczności i efektywności realizacji projektu
Poinformowanie pracowników o zakończeniu projektu
Wyznaczenie celów ZW na następny okres.
Strategie zarządzania wiedzą dotyczące budowy systemu zarządzania wiedzą:
Autorzy wyróżnionych strategii zarządzania wiedzą |
Typy strategii zarządzania wiedzą |
Charakterystyka strategii ZW |
Hansen, Nohria, Tiemcy |
Strategia kodyfikacji |
Ludzie do dokumentów - narzędziem pozyskiwania, przesyłania i składowania wiedzy jest technika komputerowa, na której opiera się system zarządzania wiedzą. Uwaga skupia się głównie na kodyfikacji wiedzy w bazach danych, skąd następnie informacje udostępniane są ich użytkownikom |
|
Strategia personalizacji |
Człowiek do człowieka - tworzenie Sieci powiązań między ludźmi, umożliwienie i wspieranie procesów komunikacyjnych, w trakcie których wiedza jest rozpowszechniana i tworzona jest nowa. |
Strategia kodyfikacji -
Rozwój oprogramowania i sieci komputerowych budowanie banku danych, w którym gromadzone są informacje, a następnie udostępnienie ich pracownikom
Podejście obiektowe
Scentralizowany system zarządzania wiedzą
Strategia personalizacji -
Umożliwianie kontaktu ludziom, którzy poprzez prowadzone rozmowy przekazują sobie wiedzę
Podejście procesowe
Zdecentralizowany system zarządzania wiedzą
Systemy komputerowe jako:
Narządzani gromadzenia, przechowywania i dystrybucji informacji - s. kodyfikacji
Narzędzia komunikacji między ludźmi - s. personalizacji
Przykład małej firmy technologicznej Datera, która wdrożyła i wykorzystuje między innymi:
Grupy meilowe - (oparte na serwerze poczty elektronicznej ) - pozwalają kierować korespondencję do określonych grup pracowników np. do działu technologicznego, co w znaczny sposób ułatwia przekazywanie informacji i zmniejsza ryzyko, ze do niektórych pracowników informacja nie dotrze
Wewnętrzny komunikator firmowy - (jabber - oprogramowanie opec-source na wewnętrznym serwerze) - pozwala wszystkim pracownikom komunikować się w sposób szybki i bezpieczny (szyfrowanie wiadomości), skracając ścieżkę służbową, tam gdzie jest to możliwe i dozwolone (np. w trakcie rozwiązywania już zgłoszonego problemu i testowania rozwiązań).
Wewnętrzną bazę wiedzy - (Wiki - oprogramowanie open - Skurce na wewnętrznym serwerze, interfejs WWW, oparte na mechanizmie Wikipedii) - pozwala w sposób bezpieczny i wygodny gromadzić dane, informacje i wiedze, które powinny być szybko dostępne dla innych np. najlepsze praktyki, stosowane procedury, kontakty do osób podejmujących decyzję itp. W tworzeniu tego narzędzia uczestniczą wszyscy pracownicy firmy, co pozwala zwiększyć jakość i aktualność danych
System do zarządzania zgłoszeniami użytkowników (OTRS - oprogramowanie open- Skurce na wewnętrznym serwerze, interfejs WWW) - to rozwiązanie wspomagające zarządzanie wiedzą na styku z klientami, które porządkuje zgłoszenia, nadaje im numery, pozwala przypisywać do konkretnych pracowników i nadawać statusy. W ramach sytemu powstaje baza najczęściej występujących zgłoszeń, która pomaga optymalizować i automatyzować procesy obsługi klientów.
Forum użytkowników (PhpBB - oprogramowanie open- Skurce na wewnętrznym serwerze, interfejs WWW) - pozwala użytkownikom wymieniać między sobą informacje, co zwiększa zaangażowanie pracowników firmy w obsługę klientów. Wiedza na forum pozostaje i jest dostępna dla nowych użytkowników
Otwarta baza wiedzy o technologii - VolPedia (Wiki - oprogramowanie open-source na wewnętrznym serwerze, interfejs WWW, oparte na mechanizmie Wikipedii)) - przeznaczona dla wszystkich internautów, w tym również klientów firmy. Pozwala dzielić się wiedzą użytkownikom i pracownikom firmy z wszystkimi w Internecie Jest społecznie redagowana i społecznie nadzorowana. Buduje również prestiż firmy.
Uwarunkowania wprowadzenia ZW:
Im większe zatrudnienie, większa firma, przedsiębiorstwo, im bardziej rozrzucone jest w terenie, tym większa jest potrzeba wykorzystania narzędzi ZW opartych o technologie informacyjną. Poziom wykorzystania wyrafinowanej technologii informacyjnej zależy od możliwości finansowych organizacji.
Im większa zmienność otoczenia tym bardzie potrzebna jest komórka do pozyskiwania wiedzy.
Warianty wzajemnych zależności w stosowaniu strategii wiedzy i strategii zarządzania wiedzą:
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa
Personalizacja wariant pośredni kodyfikacja
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa
lub
PERSONALIZACJA KODYFIKACJA
Najistotniejsze są zdolności twórcze i umiejętności komunikacji interpersonalnej |
selekcja |
Najistotniejsze są umiejętności wykorzystania techniki komputerowej |
Dominuje mentoring i couching |
Szkolenia |
Dominuje grupowy e-leraning |
Najistotniejsze kryteria : wyniki kreacji i dzielenia się wiedzą |
Ocenianie |
Główne kryteria kodyfikacja wiedzy i jej wykorzystanie |
Za kreowanie wiedzy i dzielenie się wiedzą |
Wynagradzanie |
Za wnoszenie wkładu do baz danych i ich wykorzystanie |
Zespołowa |
Praca |
Grupowa |
Bezpośrednia |
Komunikacja |
Wsparta wykorzystywaniem techniki komputerowej |
Ludzi o niskim poziomie kreatywności i wiedzy |
zwalnianie |
Ludzi nie radzących sobie z techniką komputerową |
Sześć podstawowych strategii zarządzania
|
Strategia kreacji wewnętrznej |
Strategia kreacji przez współdziałanie |
Wiedza istniejąca |
Proces związany z wiedzą
transfer |
Wiedza nie będąca w posiadaniu organizacji: - wiedza nieistniejąca w otoczeniu - wiedza istniejąca w otoczeniu niemożliwa do pozyskania |
Wiedza nieistniejąca: - wiedza, której w powstanie jest przewidziane - wiedza, której powstania nikt się nie spodziewa |
|
|
Wiedza będąca w posiadaniu organizacji: - tylko naszej - także innych - ogólnie dostępna |
Wiedza istniejąca w otoczeniu organizacji, nie będąca w jej posiadaniu, o której organizacja: - wie - nie wie |
|
|
Strategia rozszerzenia |
Strategia absorpcji |
|
|
|
|
W przeciwieństwie do wskazanych wcześniej typologii na strategie zarządzania wiedzą spojrzeć można nieco inaczej, biorąc pod uwagę trzy kryteria ich różnicowania:
Głównego procesu związanego z wiedzą - tworzenie lub transferu wiedzy
Podstawowego źródła wiedzy
Dominującego obszaru wiedzy ……………
Typ strategii |
Charakterystyka |
Kreacja wiedzy przez współdziałanie |
Aktywna współpraca z instytucjami zewnętrznymi i prowadzenie prac badawczych e celu stworzenia wiedzy nowej, innowacyjnej. Ewentualny zakup wiedzy wytworzonej w instytucji B+R |
Kreacja wewnętrzna |
Prowadzenie procesów kreowania wiedzy wewnątrz organizacji mające na celu wytworzenie wiedzy nowej lub uzyskanie nowej jakości wiedzy, którą organizacja posiadała przez absorpcję lub kreację przez współdziałanie. Podstawową jednostką tworzenia wiedzy jest zespół |
Absorpcji |
Ma na celu pozyskanie wiedzy nowej istniejącej w otoczeniu poprzez jej transfer przy wykorzystaniu odpowiednio dobranych stosownie do sytuacji metod |
Rozpowszechnianie wewnątrz (rozszerzanie) |
Koncentrujące Siena transferze wiedzy wewnątrz organizacji, między jej różnymi obszarami działalności i częściami. Podstawą jej prowadzenia jest system odpowiedniej rejestracji wiedzy, którą organizacja posiada. |
Kreowanie
Proces związany z wiedzą
transfer |
Strategia kreacji wewnętrznej |
Strategia kreacji przez współdziałanie |
Wiedzy nowej
Obszar
Wiedzy istniejącej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strategia rozpowszechniania wewnętrznego |
Strategia absorpcji |
|
|
|
|
|
Strategie uzupełniające realizacje podstawowych strategii zarządzania wiedza, które mogą być stosowane równolegle do nich to:
Strategia protekcji wiedzy
Strategia udostępniania wiedzy
Protekcja wiedzy ma między innymi na celu:
Ochronę przez imitacją innowacji, produktu lub usługi
Utrzymanie przewagi konkurencyjnej
Nie dopuszczenie do nowych wejść (czyli ochronie może podlegać wiedzy kluczowej)
Udostępnianie wiedzy na zewnątrz to między innymi narzędzie:
Przyciągania i utrzymania klientów
Budowania satysfakcji klientów, dostawców i innych interesariuszy
Przeciągania potencjalnych partnerów
Tworzenia wizerunku przedsiębiorstwa i umacniania marki
Przyciągania utalentowanych pracowników
Przyspieszające rozwój wiedzy
Wykład 12: 21.05.2012
Wykorzystując podejście planowe i koncepcję luk strategicznych oraz luk wiedzy, proces wybporu systemu zarządzania wiedzą sprowadzić można do następujących celów:
Identyfikacja (lub formowanie ) strategii przedsiębiorstwa i SW
Tworzenie wizji wiedzy
Analiza środowiska wewnętrznego przedsiębiorstwa (której efektem jest między innymi stworzenienie mapy aktywów wiedzy firmy)
Analiza zewnętrznego środowiska wiedzy firmy (w tym wiedzy i sieci relacji)
Analiza porównawcza i ustalenie istniejących luk wiedzy i relacji
Stworzenie dla każdej z luk wiedzy wariantów StZW oraz ustalenie niezbędnych do zapełnienia luk relacji, ich analiza i ocena
Wybór dla każdej z luk wiedzy strategii podstawowej i wspomagających oraz okrełśenie ich zakresów i czasu wykorzystania
|
CO firma musi robić? |
Jakie relacje firma musi posiadać?
|
|
LUKA STRATEGICZNA |
LUKA RELACJI
|
Co firma wie? |
Co firma może robić? |
Jakie relacje firma posiada? |
Charakterystyka podstawowych procesów z udziałem wiedzy (operacyjnych zadań zarządzania wiedza)
Proces z udziałem wiedzy |
Charakterystyka |
Identyfikacja |
Lokalizowanie wiedzy wewnątrz i na zewnątrz organizacji |
Transfer |
W jego ramach wyróżnić można: - pozyskiwanie wiedzy - zdobywanie wiedzy z różnych źródeł (wewnętrznych i zewnętrznych) - udostępnianie wiedzy czyli przekazywanie wiedzy skierowane na konkretne osoby - rozpowszechnianie wiedzy - rozwinięta forma udostępniania wiedzy mająca na celu stworzenie z danej wiedzy zasobu ogólnie dostępnego - dzielenie się wiedzą - wzajemne przekazywanie sobie przez ludzi wiedzy w procesie komunikacji |
Gromadzenie |
Systematyczne zbieranie wiedzy w postaci skodyfikowanej i (lub) ugruntowanej |
Selekcjonowanie |
Selekcja zgromadzonych lub pozyskanych zbiorów wiedzy z punktu widzenia ich użyteczności |
Kreowanie |
Proces tworzenia nowej wiedzy |
Łączenie |
Scalanie zbiorów wiedzy |
Zapisywanie |
Polega głównie na rejestracji wiedzy w formie skodyfikowanej, ale wiedza spersonalizowana jest zapamiętywana przez ludzi, a wiedza ugruntowana osadza się w wytworach ludzkiej działalności |
Przechowywanie |
Głównie magazynowanie nośników wiedzy (np. drukowanych, elektronicznych, audiowizualnych, produktów). Wiedza spersonalizowana przechowywana jest w głowach ludzi. |
Ocenianie |
Badania użyteczności wiedzy |
Stosowanie |
Wiedza wykorzystywana jest w każdej chwili funkcjonowania organizacji. Ważne jest więc, aby znalazła się i została użyta w odpowiednim miejscu i czasie. Główne kierunki stosowania wiedzy to: tworzenie wizji i koncepcji działania organizacji, produktów i usług, technologii i jej wykorzystywanie, rozwiązywanie codziennie pojawiających się problemów i realizowanie bieżących zadań. |
Metoda/ Technika |
Pozyskiwanie wiedzy |
Udostępnianie wiedzy |
Rozpowszechnianie wiedzy |
Dzielenie się wiedzą |
Analiza reklamacji |
X |
|
|
|
Analiza ewidencji transakcji |
X |
|
|
|
Badania marketingowe |
X |
|
|
|
Analiza zawartości prasy specjalistycznej |
X |
|
|
|
Publikacje specjalistyczne na temat organizacji i prowadzonych przez nią działań |
|
|
X |
|
Wystąpienia na seminariach, sympozjach, konferencjach…. |
X |
|
X |
X |
Udostępnianie dokumentacji technicznej punktom serwisowym |
|
X |
|
|
Instrukcje obsługi produktów |
|
X |
|
X |
Zebrania i odprawy |
|
X |
|
X |
Instruktaż w miejscu pracy |
X |
X |
|
|
Wykład konwencjonalny i problemowy |
X |
|
|
|
Wykład konwersacyjny |
X |
|
|
X |
Prezentacja |
X |
|
|
|
Demonstracja i pokaz |
X |
|
|
|
Trening pracy grupowe |
X |
|
|
X |
Mentoring |
X |
|
|
X |
Coaching |
X |
|
|
X |
E-learning |
X |
|
|
|
Benchmarking |
X |
|
|
|
Informacja na ogólnodostępnych stronach internetowych organizacji |
|
|
X |
|
Reklama produktów i organizacji |
|
|
X |
|
Analiza informacji zawartych na stronach internetowych konkurencji |
X |
|
|
|
Zarządzanie wiedzą w organizacji opartej na wiedzy
|
Zastosowanie wiedzy |
Gromadzenie wiedzy |
Klimat organizacyjny |
Kultura organizacji |
Produkty/ usługi |
|
Zarządzanie wiedzą |
|
Kapitał ludzki |
Technologie |
|
|
|
Sieci powiązań między ludźmi |
Rozwiązywanie problemów |
|
Samoorganizacja |
|
Zaufanie |
Struktura sieci system motywacji
Infrastruktura/ bazy danych
Strategia
Cele wiedzy (sprzężenie zwrotne) pomiar wiedzy
Identyfikowanie wiedzy filtrowanie, użycie selektywne, usunięcie z pamięci
Zdobywanie wiedzy zachowywanie wiedzy
…………………………………………
PROCES SECI (Nonaka, Toyama)
|
cicha |
cicha |
|
cicha |
Socjalizacja Osadzanie |
Ekstermalizacja Artykułowanie
|
jawna |
cicha |
Uosobienie Internalizacja |
Łącznie Kombinacja |
jawna |
|
jawna |
jawna |
|
Etapy:
Upowszechnianie wiedzy ukrytej
Tworzenie koncepcji
Potwierdzanie koncepcji
Filtrowanie wiedzy
Tworzenie nowej wiedzy
Typ interakcji
Indywidualna kolektywna
„twarzą w twarz” MEDIA wirtualne |
BA inicjujące |
BA dialogowe |
|
BA ćwiczące |
BA systematyzujące |
BA SECI
Moderowanie w z
Budowanie AKTYWA WIEDZY Kierowanie SECI
i pobudzanie ba motywowanie
Rozwój przedefiniowanie aktywów wiedzy
Wizja wiedzy
Synchronizacja Kierowanie
Pożądane warunki ukierunkowujące zachowania ludzi w procesie uczenia wg, Nonaka:
Intencje - ujęte jako dążenie firmy do zrealizowania celów przybierają one w firmie postać strategii, Jej szczególnie ważnym elementem jest wskazanie, jaki rodzaj wiedzy powinien być rozwijany
Autonomia - powiększa ona szanse odnalezienia cennych informacji i motywuje członków organizacji do kreowania nowej wiedzy. Chodzi więc o tworzenie warunków do samodzielnego działania pojedynczym pracownikom, ale większe znaczenie wydaje się mieć wykorzystywanie w ramach struktur organizacyjnych…..
Niestabilność i twórczy chaos - pobudzą interakcję między organizacją a jej zewnętrznym otoczeniem, przy czym niestabilność różni się od całkowitego nieładu i oznacza niepowtarzalny porządek, który jednak trudno określić.
Redundancja - nadmiar, chodzi o nadmiar informacji wykraczający bieżące, operacyjne potrzeby,
Wymagana różnorodność - takie zróżnicowanie wewnętrzne organizacji ale było ono adekwatne do zróżnicowania panującego w otoczeniu. Ważnym elementem tego warunku jest szeroki dostęp wszystkich pracowników do zróżnicowanych informacji będących w posiadaniu organizacji
Miłość, troska, zaufanie i zobowiązania - to elementy będące podstawą realizacji procesu kreowania wiedzy oraz przekazywania sobie przez pracowników wiedzy ukrytej. Elementy te pozwalają stworzyć w organizacji atmosferę sprzyjającą dzieleniu się wiedzą i przeciwdziałającą monopolizowaniu informacji
Promocja procesu SECI - realizowana przez liderów organizacji, a szczególne znaczenie ma tutaj komunikowanie wizji wiedzy, do osiągnięcia której dąży
Wykład 13:
ZARZĄDZANIE WIEDZĄ
22
Organizacja zdrowa
Organizacja zhumanizowana
- Menadżerowie -przywódcy, pracownicy
- Wyspecjalizowani kierownicy i robotnicy
- Przedsiębiorca właściciel, mistrzowie, robotnicy
Pracownicy wiedzy
Liderzy zmian i telepracownicy
Niski Poziom turbulencji wewnątrz organizacji wysoki
Wysoki
Poziom turbulencji otoczenia
niski
Sytuacja C Sytuacja D
Stratega nowej wiedzy strategia dywersyfikacji wiedzy
Strategia A Strategia B
Strategia koncentracji strategia kodyfikacji wiedzy
Strategia wiedzy personalnej strategia tworzenia wiedzy
Strategia transferu wiedzy strategia zarządzania aktywami intelektualnymi
Strategia kreacji przez współdziałanie strategia kreacji wewnętrznej
Strategia absorpcji strategia rozszerzenia wewnętrznego
Strategia transferu wiedzy strategia zarządzania aktywami intelektualnymi
Strategia wiedzy personalnej strategia tworzenia wiedzy