ZARZĄDZANIE WYKŁADY DO 13 MARCA

MODELE I ISTOTA ORGANIZACJI

Istota organizacji- taka całość, której składniki współprzyczyniają się do powodzenia całości (Kotarbiński)

Definicja prakseologiczna organizacji- każda organizacja jest autonomiczną całością, składa się z części, które współdziałają ze sobą w celu współprzyczynienia się do powodzenia całości, np. rodzina, samochód. Organizacją nie jest kreda, klocki.

Pojęcia- znaczenia:

• Rzeczowe- przedmiot istniejący w czasie i w przestrzeni, który posiada cechy organizacji: (AE, UE)

• Atrybutowe- cecha przysługująca jakiemuś przedmiotowi (TPSA jest dobrze zorganizowana)

• Czynnościowe- proces polegający na nadawaniu jakiemuś przedmiotowi cech zorganizowanych (np. tworzenie przedsiębiorstwa, zawarcie małżeństwa)

Jak funkcjonują organizacje społeczne?

Jest to system, którego uporządkowanie polega na tym, że funkcjonalnie zróżnicowane działania ludzkie wykorzystują, przekształcają i zespalają w sposób celowy zasoby kapitałowe, ideowe i naturalne, pozostając we wzajemnym oddziaływaniu innymi systemami działalności ludziej i zasobami otoczenia.

Rys. model organizacji społecznej Leantt'a

Zmiana w jednym elemencie wywołuje konieczność zmiany innych, nie uwzględnia członu kierowniczego.

1. Otoczenie społeczno- kulturalne- silnie wpływa na system celów i wartości ->różny system w podkręgach kulturowych

2. Obejmuje jednostki ludzkie i grupy ludzkie pod wpływem kawlifikacji

3. Stworzony przez wiedzę i technologię, wykorzystywany przez firmę i deterministyczny

4. Pełni rolę łącznika między technologią a psychospołeczną, globalistyczna równowaga

5. Scalenie I łączenie wszystkich podsystemów organizacji zapewnia równowagę między organizacjami z otoczenia I poszczególnymi systemami

Cechy organizacji opisywanej jako system:

• Systemy otwarte (prowadzą wymianę z otoczeniem- energii, informacji, materii)

• Tworzone są przez człowieka na mocy decyzji organu założycielskiego

• Działają w nich ludzie oraz funkcjonują w nich rzeczy

• Powoływane do realizacji określonych celów (systemy celowe, celowo- zorientowane)

• Systemy ustrukturyzowane, hierarchiczne

• Występuje w nich człon kierowniczy (system sterujący)

• Charakteryzuje je ekwifidalność(?) (są zdolne do osiągania celów w różny sposób)

• Systemy samodoskonaląc się (zwiększanie sprawności firmy)

Model 7S Petersa i Watermana:

Strategie- układ długookresowych celów i zasobów niezbędnych do realizacji tych celów

Systemy -formalne i nieformalne procedury umożliwiające funkcjonowanie organizacji

Struktura- odpowiada za porządek w organizacji, całokształt elementów i relacji jakie występują w organizacji

Pracownicy- skuteczne organizacje traktują ludzi jako cenny zasób

Kompetencje- działania, które organizacja wykonuje najlepiej

Style kierowania- sposób oddziaływania kierownika na podwładnych

Wartości- przewodnie cele, koncepcje

Model Mintzberga

Technostruktura- zespoły analityków, doradców

Poziom operacyjny- przekształcanie zasobów w wyniki

Jednostki pomocnicze- wspomagają działanie organizacji (jednostki badawczo-rozwojowe- kancelaria, przychodnia zakładowa)

Outsort- koncentrowanie się na działalności podstawowej firmy

Metafora- transfer, analogia

-organizacja jako:

• Maszyna

• Organizm

• Mózg

• Kultura

• System polityczny

Organizacja jako maszyna:

Maszyny wywierają wpływ na wszelkie aspekty naszego życia,

- źródłosłów „organizacja” (oraganon- narzędzie z gr.)

-mechanistyczny sposób myślenia

-charakter deterministyczny, niezmienny, niezależny od otoczenia

-jest oparta na świadomym projekcie np. McDonald

Organizacja jako organizm:

- z łac. Organella (wyspecjalizowana część komórki biologicznej)

-traktowana jako żywy organizm (organiczny sposób myślenia)

-jest zależna od otoczenia, zmienna

-jest systemem otwartym

-realizacja zadań innowacyjnych (twórcze myślenie)

Organizacja jako mózg:

- organizacja jest systemem samoorganizującym się

- jest źródłem tożsamości

- narząd przetwarzający informacje z otoczenia, tworzący idee i koncepcje

Organizacja jako kultura:

-jest zjawiskiem kulturowym

-uwarunkowana społecznie na szczeblu grup społecznych, więzi, komunikacji a także wartości, norm i wzorów społecznych

Organizacja jako system polityczny:

-jest systemem politycznym

-cechami takich organizacji są: dystrybucja władzy, konflikt, gra interesów i sił w systemie politycznym

Zasoby organizacji

-kapitałowe (środki pieniężne)

-menedżerskie (doświadczenie)

-pracy wykonawczej

-wiedzy

-naturalne

-sprawowanie stosunków handlowych, międzyludzkich, prawnych, politycznych

Cechy zasobów:

-rzadkość

-poliwalencja (wykorzystywanie zasobów w różny sposób)

-kumulatywność (niektóre z zasobów zaczynają przynosić profity, gdy posiadają przynajmniej minimalną wielkość)

Efekt organizacyjny:

Synergia-zestawienie dwóch lub więcej elementów, by ich oddziaływanie dawało skutek większy niż suma skutków wywołanych przez każdy element z osobna

1+1+1+1=5

Dyssyneria- ujemny efekt synergiczny 1+1+1+1=3

Efekt organizacyjny- szczególny przypadek efektu synergicznego występującego w organizacji

Efekt audytorium, widowni

Efekt facilitacyjny- kiedy inni wykonują takie same bądź podobne czynności

Efekt koedukacyjny- grupy mieszane bardziej efektywne

Wytyczne sprawnego działania:

Instrukcja, zalecenie odnoszące się do celów i sposobów przyszłego działania

CELE

LUDZIE

STRUKTURA

TECHNOLOGIA

Misja

Cele

Działania

Podział pracy

Hierarchia

konfiguracja

Motywacje

Wartości

Kwalifikacje

Wyposażenie

Maszyny

Budynki

OTOCZENIE

Elementy społeczne

Elementy społeczne

1.

PODSYSTEM CELÓW, WARTOŚCI

2.

PODSYSTEM PSYCHOSPOŁECZNY

3.

PODSYSTEM TECHNICZNY

4.

PODSTSTEM STRUKTURALNY

PODSYSTEM ZARZĄDZANIA

OTOCZENIE

wejście

wyjście

STRATEGIA

STYLE

KOMPETENCJE

WARTOŚCI

STRUKTURA

SYSTEMY

PRACOWNICY

NACZELNE KIEROWNICTWO

KIEROWNICTWO POŚREDNIE

TECHNOSTRUKTURA

JEDNOSTKI POMOCNICZE

POZIOM OPERACYJNY

---