L臋k w chorobie afektywnej dwubiegunowej
Prawdopodobie艅stwo wsp贸艂wyst臋powania innych zaburze艅 psychicznych w przebiegu CHAD jest dwa razy wy偶sze, ni偶 wyst臋powanie czystej CHAD.
Stosowanie substancji psychoaktywnych, zaburzenia l臋kowe i zaburzenia od偶ywiania wyst臋puj膮 znacznie cz臋艣ciej u os贸b z CHAD, ni偶 w populacji og贸lnej.
L臋k cz臋sto jest objawem towarzysz膮cym chorobie afektywnej dwubiegunowej
Diagnozuj膮c chorob臋 afektywn膮 dwubiegunow膮 powinno si臋 wzi膮膰 pod uwag臋 mo偶liwo艣膰 wyst膮pienia zaburze艅 l臋kowych
Diagnozuj膮c i lecz膮c zaburzenia l臋kowe powinno si臋 rozwa偶y膰 mo偶liwo艣膰 wyst膮pienia zaburze艅 nastroju i choroby afektywnej dwubiegunowej
Wsp贸艂wyst臋powanie zaburze艅 l臋kowych u pacjent贸w z CHAD mie艣ci si臋
w granicach 30 - 79%.
Podawana w literaturze cz臋sto艣膰 zaburze艅 l臋kowych wsp贸艂istniej膮cych z CHAD:
fobia 2,4 - 62%
fobia spo艂eczna 5 - 47,2%
GAD 3 -31,6%
Wsp贸艂istnienie zaburze艅 l臋kowych i CHAD
Wed艂ug National Comorbidity Survey a偶 u 92% pacjent贸w z chorob膮 afektywn膮 dwubiegunow膮 stwierdzono zaburzenia l臋kowe
Istniej膮 doniesienia wskazuj膮ce na wy偶sz膮 wsp贸艂wyst臋powalno艣膰 zaburze艅 l臋kowych z CHAD ni偶 z chorob膮 afektywn膮 jednobiegunow膮
Wykazano, 偶e z 316 os贸b z rozpoznaniem manii lub stanu mieszanego (wg DSM III - R) a偶 u 39% wyst臋powa艂y zaburzenia l臋kowe
U pacjent贸w z CHAD wsp贸艂istnie膰 mo偶e jednocze艣nie wi臋cej ni偶 jedno zaburzenie l臋kowe
Obecno艣膰 zaburzenia panicznego podwy偶sza膰 mo偶e u nich prawdopodobie艅stwo wyst臋powania innych zaburze艅 l臋kowych
Zidentyfikowanie charakterystycznych wzorc贸w wsp贸艂chorobowo艣ci mo偶e da膰 istotne informacje co do istnienia bardziej homogennych podtyp贸w klinicznych zaburze艅 afektywnych z punktu widzenia r贸偶nic genetycznych, charakterologicznych i terapeutycznych
Wsp贸艂chorobowo艣膰 zaburze艅 l臋kowych i zaburzenia afektywnego dwubiegunowego dotyczy膰 mo偶e w szczeg贸lno艣ci typu II CHAD
Tradycyjne pojmowanie wsp贸艂chorobowo艣ci l臋ku i zaburze艅 nastroju opieraj膮ce si臋 na zwi膮zku mi臋dzy l臋kiem a stanami depresyjnymi nale偶y rozszerzy膰 na spektrum zaburze艅 dwubiegunowych
cz臋sto艣膰 zab l臋kowych jest znacznie wy偶sza u os贸b z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym (zw艂aszcza typem II).
Pacjenci z wieloma zaburzeniami l臋kowymi mieli wy偶sze prawdopodobie艅stwo wyst臋powania powa偶niejszych objaw贸w psychopatologicznych oraz nadu偶ywania 艣rodk贸w psychoaktywnych, w por贸wnaniu z pacjentami bez wsp贸艂chorobowo艣ci.
Wyniki wielu bada艅 podkre艣laj膮 wag臋 wykrywania specyficznych, z艂o偶onych asocjacji zaburze艅 l臋kowych u pacjent贸w z ci臋偶kimi zaburzeniami nastroju. Nierozpoznanie takiego wsp贸艂istnienia mo偶e negatywnie wp艂yn膮膰 na fenomenologi臋 zaburzenia nastroju lub powodowa膰, 偶e pacjent pr贸bowa膰 b臋dzie u偶ywa膰 substancji psychoaktywnych celem samoleczenia, co dalej utrudnia膰 b臋dzie adekwatne leczenie.
Wsp贸艂wyst臋powanie zaburze艅 l臋kowych w przebiegu CHAD jest zwi膮zane z:
wcze艣niejszym pocz膮tkiem,
ci臋偶szym przebiegiem choroby,
wyst臋powaniem raczej stan贸w mieszanych lub dysforycznych, ni偶 czystej manii,
wy偶szym ryzykiem samob贸jstwa,
s艂absz膮 odpowiedzi膮 na lit,
uzale偶nieniem od 艣rodk贸w psychoaktywnych,
Kindling jako pod艂o偶e:
Padaczki
L臋ku napadowego
Nawracaj膮cych chor贸b afektywnych
Uzale偶nienia od alkoholu
?
„... pocz膮tek mo偶e mie膰 miejsce pod wp艂ywem jakiego艣 czynnika zewn臋trznego, ale je艣li cykle trwaj膮 lub przytrafiaj膮 si臋 coraz cz臋艣ciej, w spos贸b nie kontrolowany, m贸zg uwra偶liwia si臋 - patologiczna droga w obr臋bie CUN ulega wzmocnieniu, a epizody depresji, hipomanii i manii przytrafiaj膮 si臋 coraz cz臋艣ciej i cz臋艣ciej.”
Dimitri i Janice Papolos
Za efekt kindlingu odpowiedzialny jest uk艂ad wt贸rnych przeka藕nik贸w, odpowiadaj膮cy za przenoszenie informacji z synapsy do wn臋trza kom贸rki - g艂贸wn膮 rol臋 odgrywa tu bia艂ko G.
Kindling a uzale偶nienie od alkoholu
Kolejne powtarzaj膮ce si臋 Epizody abstynencyjne u alkoholik贸w kindling struktur podkorowych (limbiczne j膮dro wzg贸rza i podwzg贸rza).
Objawy zespo艂u abstynencyjnego (od lekkiego dr偶enia i niepokoju majaczenia) zale偶膮 od kumuluj膮cych si臋 zmian fizjologicznych towarzysz膮cych kindlingowi.
Zwi膮zek pomi臋dzy zale偶no艣ci膮 do alkoholu a napadami paniki
Mechanizmem 艂膮cz膮cym oba zaburzenia jest KINDLING
Stan nadwra偶liwo艣ci OUN jako skutek wielokrotnych abstynencji po alkoholu jest pod艂o偶em wzmo偶onego l臋ku a nast臋pnie napad贸w paniki.
Z biegiem czasu wzrasta ilo艣膰 „uwra偶liwionych” kom贸rek nerwowych w m贸zgu.
Konieczne jest wczesne i aktywne leczenie CHAD w celu prewencji przed ci膮g艂膮 sensytyzacj膮 nowych kom贸rek nerwowych, a co za tym idzie pogarszaniem si臋 stanu chorego, dalszym rozwojem choroby, szybk膮 zmian膮 faz i oporno艣ci膮 na leczenie.
Z powodu z艂o偶ono艣ci syndromologicznej i zr贸偶nicowania skuteczno艣ci lek贸w konieczne jest stosowanie kombinacji lek贸w psychotropowych.
Nale偶a艂oby leczy膰 wi臋c zaburzenia l臋kowe wsp贸艂istniej膮ce z CHAD przy zastosowaniu lek贸w stabilizuj膮cych nastr贸j i lek贸w o dzia艂aniu przeciwl臋kowym /leki przeciwdepresyjne, leki uspakajaj膮ce (?)/
Pacjenci psychotyczni ze wsp贸艂chorobowo艣ci膮 z zaburzeniami l臋kowymi maj膮 bardziej nasilone objawy, ich hospitalizacje s膮 d艂u偶sze z ni偶szym odsetkiem wyzdrowienia przy wypisie oraz gorzej reaguj膮 na leczenie biologiczne w por贸wnaniu z pacjentami bez wsp贸艂istniej膮cych zaburze艅 l臋kowych.
Wsp贸艂praca w leczeniu pacjent贸w z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym
Concordance (zgodno艣膰) - Stopie艅 zgodno艣ci ocen lekarza i pacjenta co do optymalnego sposobu leczenia
Adherence (adherencja) - Stopie艅, co do kt贸rego uzgodniony plan leczenia przestrzegany jest zar贸wno przez pacjenta jak i lekarza
Podsumowanie
Pacjenci z niepowik艂an膮 CHAD, szczeg贸lnie dzieci, adolescenci, m艂odzi doro艣li powinni by膰 obserwowani pod k膮tem mo偶liwego rozwoju innych chor贸b psychicznych, a tak偶e poinformowani o mo偶liwo艣ci ich wyst膮pienia.
U pacjent贸w z CHAD wsp贸艂wyst臋powa膰 mo偶e wi臋cej ni偶 jedno zaburzenie l臋kowe.
M艂odzi ludzie z CHAD w rodzinie, z nag艂ym wczesnym pocz膮tkiem zaburze艅 l臋kowych, przyjmuj膮cy substancje psychoaktywne, z zaburzeniami od偶ywiania powinni mie膰 na uwadze czynniki spustowe i objway prodromalne CHAD.