Rynek walutowy
jeden z najbardziej płynnych środków - środki na rachunku bankowym a vista
rozliczenie nie w gotówce lecz na rachunkach a wista.
Podmiot obrotu: instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności , denominowane w jednostkach pieniężnych 2 krajów ( głównie depozyty a vista )
Rynek walutowy :
miejsce w którym spotyka się popyt i podaż w/w instrumentów ( definicja klasyczna : sens ekonomiczny ),
zespół reguł wg których zawierane są transakcje walutowe ( sposób funkcjonowania rynku) ,
ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawarcia tych transakcji ( strona techniczna)
Cechy rynku walutowego:
duże rozproszenia (decentralizacja) rynek OTL, brak fizycznego centrum przeprowadzania transakcji .
firmy brokerskie i dealerskie połączone za pomocom telefonu , radia i łączności komputerowej.
Nie bankowe instytucje finansowe
Niektóre korporacje przemysłowe
Kantory walutowe, kasy walutowe itp.
Międzynarodowy (globalny) charakter i ciągłość przeprowadzania transakcji :
pracuje 24 h na dobę
kilka najważniejszych walut rezerwowych jest przedmiotem transakcji we wszystkich ważniejszych ośrodkach.
Rynek scentralizowany = rynek pap wartościowych
OTC-over the counter
Brak konieczności posiadania przedmiotu transakcji w momencie jej zawarcia ( dopiero w momencie rozliczenia a czasami nawet wtedy nie jest to konieczne )
Jednorodność przedmiotu transakcji
broker - tylko transakcje obce na zlecenie klientów
dealer - ma prawo do zawierania transakcji własnych
obrót na rynku walutowym odbywa się produktem standardowym, ujednoliconym ; walutą (nie ma ona odmian)
RDMS - Reuters Monitoring Dealing System - najbardziej znany i najczęściej wykorzystywany system komputerowy w transakcjach z dealeremi w innych krajach.
IEP - funt irlandzki
GRD - drahma grecka
BEF - frank belgijski
SGD - dinar/ dolar singapurski
OMR - dinar kuwejtski
Obrót na rynku dokonuje się głównie w dolarach i euro.
BIS - Bank Rozrachunków Międzynarodowych w Bazylei sporządza co 3 lata raport o obrotach walutowych - w 2001r. Średnie dzienne obroty - 1,3 bln $
Wielka Brytania - 504 mld$
USA - 254 mld $
W krajach sfery euro - spadek obrotów brak transakcji walutowych w walutach wewnętrznych.
Obroty rosną na rynkach rozwijających się.
Ma rynku walutowym istnieje kilka segmentów.
Cechy / segment |
Rynek międzybankowy (interbank market) |
Rynek transakcji z klientami (customer market) |
Rynek detaliczny
|
Udział w całości obrotów |
75- 80% |
20 - 25% |
Ok.1 % |
Uczestnicy
|
Organizatorzy i klicenci : -tradycyjni - banki handlowe - banki centralne - banki Inwestycje - firmy brokerskie - domy pap wartości. - Towarzystwa budowlane - Korporacje przemysłowe
|
Organizatorzy: - Podmioty rynku międzybankowego Klienci: - Inni niż osoby fizyczne (głownie przedsiębiorstwa, ale ostatnio także fundusze powiernicze, emerytalne |
Organizatorzy: - Podmioty rynku międzybankowego - kasy dewizowe - biura wymiany Klienci: - osoby fizyczne |
Przedmiot obrotu |
Transakcje zawierane miedzy uczestnikami rynku |
Transakcje: -„podmiot rynku międzybankowego - klient”. - „klient - klient” ( z wyjątkiem osób fizycznych) |
Transakcje: Przedmiotem są zagraniczne środki płatnicze (waluty) oraz czeki, karty płatnicze. |
Transakcje zawierane na rynku walutowym ( transakcje walutowe wg. Profesora Pietrzaka)
→ I generacja (tradycyjne)
transakcje natychmiastowe SPOT - maja miejsce na rynku kasowym
transakcje terminowe rzeczywiste FORWARD
transakcje SWAP (zamienne; zwrotne wymiany waluty; różniczkowe)
→II generacji - transakcje:
opcje OPTIONS
terminowe nierzeczywiste FUTURES przyszłosciowe
→IIIgeneracji - transakcje pochodne:
kombinacje OPCJI i FUTURES
modyfikacje OPCJI i FUTURES
D transakcji pochodnych zalicza się czasem również II generacji lecz jest to błędne.
Derywaty (derywatywy; derioatives)- transakcje pochodne
Transakcje zawierane na rynku walutowym ( transakcje walutowe wg. Profesora Pietrzaka)
→ I generacja (tradycyjne)
transakcje natychmiastowe SPOT - maja miejsce na rynku kasowym
- Wykonywane 2 dni robocze od momentu zawarcia transakcji SPOT DATE.
funkcjonuje w Polsce jako data waluty
jeśli wypada się to transakcja się wydłuża
przy transakcji zawieranych na koniec miesiąca musi być rozliczone w tym miesiącu
nie przenosi się rozliczeń na następny miesiąc.
b) transakcje terminowe rzeczywiste FORWARD
termin realizacji przypada w przyszłości, dla obliczeń termin realizacji obliczamy DATE SPOT + dodać termin.
Transakcje musza być rozliczone w miesiącu na który przypada dostawa( przy transakcjach miesięcznych w następnym miesiącu, w transakcjach 3 m-ce to za 3 m-ce)
Dodatek OPTION FORWARD terminowo wiążąca innowacja polega na tym ze możemy sobie wybrać dowolny dzień realizacji transakcji w przeciągu pewnego okresu czasu)
c) transakcje SWAP (zamienne; zwrotne wymiany waluty; różniczkowe)
to są 2 transakcje dwa w jednym. Transakcje podwójna ale obydwie transakcji dotyczą tej samej waluty ,tej samej ilosci bazowej i są przeciwne (w przeciwnym kierunku)
z reguły: 1- transakcja kasowa spot, 2- transakcja terminowa forward
Funkcje : do zarządzania płynnością; ochrona przed ryzykiem walutowym.
Jest tańsza i mamy gwarancje ze uda nam się zawrzeć 2 transakcje w tym samym czasie i na te samą kwotę.
→II generacji - transakcje:
- istniej już od 70 lat od 1972r. Maj na giełdzie Chicago
a) opcje OPTIONS
umowa zawarta miedzy sprzedawca a nabywcą która daje nabywcy prawo kupna i/lub sprzedaż określonej ilości waluty z dostawą po określonym koszcie w określonym momencie w przyszłości lub wcześniej
i/ lub bo:
opcja kupna pojedyncza - CALL
opcja kupna sprzedaży - PUT
opcje podwójne - stelarzowe - STRADDLE
w określonym momencie lub wcześniej - bo istniej 2 typy opcji opcja amerykańska i europejska tu odnosi się to do europejskiej
nabywca - zyski potencjalne nieograniczone, straty ograniczone
sprzedawca - zyski stałe i ograniczone , straty nieograniczone
Ograniczoność wynika z cech opcji jest premia która płacimy w czasie transakcji
Sposób realizacji transakcji :
wynika ze specyfiki opcji można ich nie realizować opcji i opcje wygasną jeśli skorzystam z realizacji
fizyczna dostawa waluty jeśli nie giełdowy
niefizyczna bo cześć wyrównuje z izba dearlingowa - przy giełdowych
terminowe nierzeczywiste FUTURES przyszłościowe
cele: zabezpieczające i spekulacyjne
chęć ograniczenia ryzyka walutowego
zabezpieczenie kursu (zarabianie na kursie)
transakcje wyłącznie giełdowe
giełda futures
FUTURES |
FORWARD |
|
|
W każdej transakcji walutowej w momencie zawarcia umowy transakcje ustalmy :
(dotyczy wszystkich transakcji powyżej z wyjątkiem opcyjnej)
ilość waluty bazowej ( 2 walute) kurs który zostanie do rozliczenia transakcji i termin realizacji (dotyczy omawianych transakcji) .
To czy to jest opłacalne dowiadujemy się przy rozliczeniu kursu danej transakcji który kształtuje się na rynku i kurs który kształtuje się na danym rynku.
→III generacji - transakcje pochodne:
kombinacje OPCJI i FUTURES
modyfikacje OPCJI i FUTURES
Kurs walutowy-relacja wymienna dwóch walut.Cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie.
Notowanie proste( bezpośrednie) - ile jednostek waluty krajowej płacimy za 1,100, 1000 jednostek waluty obcej
Notowanie odwrotne ( pośrednie) - ile jednostek waluty obcej płacimy za 1,100, 1000 jednostek waluty krajowej ( funt brytyjski jest wielkością niezmienna - nie maja systemu dziesiętnego.
Pośrednie
Ilość jednostek waluty zagranicznej
1,100,1000 jednostek waluty krajowej
Bezpośrednie
Ilość jednostek waluty krajowej
1,100,100 jednostek waluty zagranicznej
Funkcje kursu walutowego :
informacyjna- informuje o jej wartości i rzadkości.( pozwala na porównanie cen krajowych i tych które są zagranica)
porównanie :
cena zagraniczna
kurs walutowy
normy podziału i ochrony ( np. cło podatki importowe ; ochrona kraju przed konkurencja z zewnątrz poziom i ich wprowadzanie musi być przemyślany ; im bardziej tak grupa się rozszerza tym mniejsze znaczenie ma kurs walutowy)
cena krajowa
stymulacyjna- określony poziom kursu zachęca nas do importu lub eksportu, przepływów kapitałowych która może być osłabiona przez normy podziału i ochrony.
Dzięki kursowi walutowemu możemy rozliczać- jest elementem rozliczeń z zagranicą.
Podział kursu walutowego:
Rodzaj kursów walutowych
ze względu na zakres ograniczeń dewizowych
-kurs waluty wymienialnej - ustalony na rynku walutowym
-kurs waluty niewymienialnej -ustalony administracyjnie ; kurs czarnorynkowy
2) Ze względu na możliwość wahań
-sztywny ( oficjalny)
-stały
-zmienny ( płynny ) czysty lub kierowany
3) według zakresu stosowania
-jednolity
-zróżnicowany
4) według warunków transakcji
-kursowy( spot)
-terminowy( forward)
Ad 2.Ze względu na możliwość wahań(sztywny; stały;zmienny)
Sztywny - jego poziom nie zmienia się w dłuższym czasie a wtedy kiedy zmiany następują to są one dokonywane przez władze administracyjne które ustalają poziom kursu .
(charakterystyczny dla krajów gdzie waluty są niewymienialne panuje duża restrykcja )
Aby go wyznaczyć w uproszczeniu oblicza się ilość niezbędnego importu
(na podstawie minimalnego eksportu i importu )
Trudności w administrowaniu i kształtowaniu .
Stały , zmienny - charakterystyczny dla państw gdzie waluta jest wymienialna
Stały -sugeruje ze poziom kursu jest stabilizowany czyli jego poziom nie powinien się wąchać w krótkim czasie.
-jest ustalony na rynku walutowym
-mechanizm stabilizacji polega na tym ze istnieją 2 rodzaj kursów :
1.centralny(bazowy)- wyznaczony przez BC
2.bierzacy (rynkowy)- kształtujący się na rynku walutowym
odchyleni kursu bieżącego od centralnego musza mieścić się w granicach wahań
granice odchyleń
kurs centralny
interwencja jeśli kurs przekroczy granice wahań. .Gdy wahania kursu bieżącego wykroczą pozna granice wahań państwo ma obowiązek interwencji w tym systemie.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy w lipcu 1944r.
System kursów parytetowych -polega na tym ze wyrażamy każdą wartość waluty w złocie
Ile jednostek walutowych złota odpowiada jednostce waluty
Np. 1USD=0,888671 g
1PLN=0,222168 g
był kursem bazowym, a kurs rynkowy mógł się wahać się wokół kursu parytetowego + - 1 %
kurs parytetowy istniał do połowy lat 70 .Po tych latach niemożliwe było utrzymanie tego gdyż był kryzys paliwowy, dolar tracił, wymiane na złoto bank pomału zawieszał. Przeszło się na wahania + - 2,5 %.
Ostatecznie zlikwidowano wymienialność na złoto. System kursów parytetowych został zawieszony. System stały tez był trudny do utrzymania dlatego nastąpił masowe przechodzenie na kurs płynny.
(+)Zalety kursu stałego.
-zmniejszenie ryzyka walutowego w transakcji z odroczona płatnością (import eksport wiedzą czego się spodziewać)
-kurs sprzyja utrzymaniu dyscypliny monetarnej w polityce wewnętrznej.
(-)wady systemu kursu stałego
-konieczność posiadania stosunkowo wysokich rezerw dewizowych
-łatwość przerzucania trudności wewnętrznych innych krajów na kraj stosujący kurs stały
-konieczność wyboru miedzy stabilizacja kursu walutowego a stabilizacja cen
kurs stały = fixed rate
kurs płynny =floating rate
kurs zmienny (płynny)
Kształtuje się swobodnie pod wpływem podaży i popytu
-można lub nie ingerować w jego kształtowanie
* jeśli władza integruje w jego kształtowanie- dirty(manager) floating
* jeśli władza nie ingeruje w jego kształtowanie - clean floating
(+) zalety systemu kursu zmiennego(płynnego)
-kurs neutralny z punktu widzenia opłacalności wymiany ( z punktu konkurencyjności cenowej)
-pokrywa się z kursem rzeczywistym (rynkowy = rzeczywisty)dobry informator dla przedsiębiorstw i pozwala maksymalizować korzyści z wymiany
-nie trzeba mieć dużo rezerw walutowych
-swoboda prowadzenia polityki wewnętrznej
-lepsza ochrona gospodarki przed zaburzeniami koniunkturalnymi zagranica i lepsza jej adaptacyjność do zachodzących zmian.
(-) wady systemu kursu zmiennego
- duża zmian ryzyka walutowego w transakcjach z odroczona płatnością
-większa płatność podatność kursu zmiennego na spekulacyjne ruchy walut
Kursy zmienne sa łatwiejsze do stosowania i dające w większe korzyści gospodarcze .
Kurs sztywny -kurs walut niewymienialnych - ustalony administracyjnie( typowe kształtowanie się czarnego rynku : kupno waluty nielegalnie ; istniej reglamentacje dewizowe zakazujące posiadani walut obcych).
Kurs zmienny ( czysty , brudny) i kurs stały- kurs walut wymienialnych- ustalony na rynku pod wpływem popytu i podaży.
Ad 3.Według zakresu stosowania (jednolity; zróżnicowany)
Jednolity- 1 kurs- co nie oznacza jednego poziomu kursu we wszystkich transakcjach ( transakcjach różnych kantorach kursy się trochę różnią)
-nie dokonuje się sztucznego zróżnicowania kursu,
-kształtuje się na rynku , neutralnie się zmienia na rynku,
-ustalony według jednolitych zasad,
-charakterystyczny dla krajów gdzie waluty są wymienialne.
( w Polsce kurs zmienny jednolity)
Zróżnicowany -
- charakterystyczny dla krajów gdzie waluty są nie wymienialne,
-ustal się go w stosunku do eksportu i importu do danych kursów (np. odpowiedni do położenia geograficznego)
-skomplikowany niejasny i uznawany za protekcjonistyczny (negatywnie odbierany przez partnerów w wymianie międzynarodowej; negatywnie odbierany prze partnerów.)
Ad 4.Według warunków transakcji (kursowy terminowy)
Na rynku walutowym są zawierane transakcje natychmiastowe i terminowe(stosowany jest kurs terminowy )
Zmiany w kształtowaniu kursu w Polsce.
-1989-zmiana prawa dewizowego
-lata80/90-crawling peg -zaczęto odchodzić od administracyjnych zasad kształtowania kursu.
System ten nazywany jest systemem kursu pełzającego (odmian kursu ustalonego administracyjnie, ale nie jest to kurs sztywny)
- założenie-utrzymanie konkurencyjności eksportu-tempo zmian kursu pełzającego było uzależnione od zmian cen (tempa inflacji)
-pełzanie polegało na dostosowaniu tempa i poziomu cen do zmian kursu walutowego.
Wartość kursu ustalano codziennie na podstawie miesięcznego wskaźnika zwanego- wskaźnikiem kraczącej (pełzającej) dewaluacji .Zmiany zachodziły w różnych mechanizmach :
•mechanizm kursowy 1991r.-w tym pierwszym okresie wartość złota była odnoszona do dolara.
•maj 19995 -upłynnienie kursu złotego (do tej pory kurs złotego był odnoszony do dolara i ustalany według miesięcznego wskaźnika).
Od maja zaczęto odnosić złotego nie do dolara lecz do koszyka 5 walut :
►dolar
►marka
►funt brytyjski
►frank szwajcarski
►frank francuski
-utrzymywano dalej mechanizm kroczącej dewaluacji -element nierynkowy
-ustalono ze kurs relacji do koszyka 5 walut będzie kursem bazowym
-ustalono ze odchylenia od kursu bazowego mogą wynosić + - 7%
-na poziom kursu centralnego oprócz wartości koszyka i kroczącej dewaluacji wpływało notowanie rynkowe walut na międzynarodowych rynkach walutowych.(wybranie fixingu walutowego)
-następnie granice odchyleń zwiększały się aż do + - 15%
-stopa miesięcznej kroczącej dewaluacji =0,3w skali miesiąca przetrwała do czerwca 2000r i została wprowadzona płynna zmienna.
-zmian koszyka 5 walut na koszyk 2 walut jest to spowodowane wprowadzeniem euro
-2001siła złotówki nie wynikła z siły państwowej gospodarki, ponieważ stopy procentowe były wysokie, wysoki popyt na złotówkę (kupno bonów skarbowych przez zagranice - atrakcyjność bonów skarbowych spadała wraz z niższym oprocentowaniem).
Istniej ścisłe powiązanie kursu walutowego z wysokością stóp%.
Jeśli wejdziemy do Unii i wymienimy złotówki na euro będziemy musieli wrócić do kursu stałego, utrzymać kurs centralny do kursu rynkowego + - 15 % przez 2 lata i dopiero będziemy mogli przejść na euro.
WYMIENIALNOŚĆ WALUT
Kantor-legalny punkt wymiany walut.
Prawo dewizowe - reguły co wolno a czego nie w wymienianiu walut i tam jest określony zakres wymienialności walut, punkty w których można sprzedawać i kupować (banki kantory).
■ Wymienialność- prawo do wymiany jednej waluty na druga
■ (pełna)wymienialność waluty - jest poprawnie zagwarantowana posiadaczowi danej waluty (i faktycznie istniejącą)możliwość wymiany, według jego woli i na jego żądanie, na inna walutę.
■ Niepełna wymienialność -gdy np. w kantorach nie mogą dokonywać zakupu walut firmy.
Rodzaje wymienialności
1.pełna- nie istniej żadne ograniczenia w wymianie
2.ograniczona -jest wymienialność ale ograniczona
a)według zakresu ograniczeń podmiotowych ;
-wewnętrzna-prawo do wymiany maja tylko rezydenci
-zewnętrzna-prawo do wymiany maja tylko nierezydenci
wynikaj z przepisów prawa dewizowego .W każdym prawie znajdziemy osobę rezydenta i nierezydenta
Rezydent to:
-Osoba fizyczna mieszkająca w kraju
-Osoba prawna mająca siedzibę w kraju
Nierezydent to:
-Osoba fizyczna nie mieszkająca w kraju
-Osoba prawna nie mająca siedzibę w kraju
b) według zakresu ograniczeń przedmiotowych
-wymienialność według standardów MFV(art. VIII statusu MFV)
ograniczenia dotyczą rodzaju transakcji
standard MFV -wymienialność w zakresie obrotów bieżących
Bilans płatniczy składa się z:
Obroty bieżące Np. eksport towarów i usług |
Obroty kapitałowe Np. .inwestycje bezpośrednie |
o. wyrównawcze |
Nie wolno wprowadzać ograniczeń w obrotach bieżących natomiast można w obrotach kapitałowych.
Według artykułu VIII standardy wymienialności :
- musi mieć jednolity kur walutowy
- nie może stosować ograniczeń walutowych dotyczących obrotów bieżących
-niestosowanie dyskryminacyjnych praktyk walutowych (równe traktowanie wszystkich walut)
Najbardziej rozpowszechniony standard wymienialności MFV
-ponad 100 walut spełnia te warunki,w połowie roku 95 standardy te spełniła złotówka
Międzynarodowe przepływy pieniądza i kapitału
Międzynarodowy przepływy kapitałowe -mamy na myśli przepływy pieniężne i kapitałowe
Międzynarodowy przepływy pieniężne i kapitałowe- mamy na myśli pieniądz krótkoterminowy i kapitał długoterminowy
Jednolity rynek bazuje na przepływach:
-towaru
-usług
-ludzi
-kapitału
-myśl techniczna technologia
Przepływy finansowe mogą mieć charakter:
-mogą to być przepływy kapitałowe, którym nie towarzyszy inny przepływ - charakter samodzielny
-mogą być przepływy kapitałowe, którym towarzyszy przepływ np. towaru usług.
Możemy zaobserwować rynki finansowe:
-r. papierów wartościowych
-r. walutowy
-r. pieniężny
na tych rynkach znajduje odzwierciedlenie międzynarodowy przepływ pieniądza i kapitału ( oprócz wewnętrznych przepływów)
(przepływy odzwierciedlane są również na rachunkach bankowych)
w Polsce
- r. pieniężny - obraca się instrumentami do jednego roku
-r. papierów wartościowych - obraca się instrumentami powyżej jednego roku
np. w Niemczech
- r. pieniężny - obraca się instrumentami do 3,4 lat
-r. papierów wartościowych - obraca się instrumentami powyżej 3,4 lat
Formy Międzynarodowe przepływy pieniądza i kapitału
1.Eksport kapitału prywatnego.
■ inwestycje bezpośrednie - bezpieczne lokaty kapitałowe. Polega na dokonywaniu długoterminowych nakładów kapitałowych w przedsiębiorstwie innego kraju w celu sprawowania nad nim efektywnej kontroli i w celu osiągnięcia zysku.
Podstawowy cel- zysk osiągnięty poprzez zarządzanie tą firmą .
Inwestycje typu greenfield -np. opel w Gliwicach inwestycja od podstaw a nie przejęcie firmy.
■ inwestycje portfelowe- inwestycje krótkoterminowe. Polega na zakupie zagranicznych papierów wartościowych.
(możemy kupować zagraniczne papiery wartościowe za pośrednictwem upoważnionych biur maklerskich)
Korzystniejsze z punktu widzenia gospodarki są inwestycje bezpośrednie gdyz napływa kapitał.
2.Krótkookresowe przepływy kapitału
Są widoczne na rynku pieniężnym i kapitałowym.
Hot money - pieniądz stymulacyjny
Kapitał krótkoterminowy przepływa do danego kraju gdy:
-stopy % wyższe na danym rynku niż na własnym
-zmienność kursu walutowego.
Napływ kapitału krótkoterminowego nie jest korzystny dla danego kraju ponieważ nie możemy korzystać z kapitału który odpływa i przypływa w krótkich okresach czasu - jest to pieniądz nie stabilny.
3. Międzynarodowy przepływ pieniądza gotówkowego
-kredyt udzielany na warunkach rynkowych
-pożyczki pajace charakter pomocy gospodarczej -niższe oprocentowanie ( bank światowy)
-kredyty organizacji międzynarodowych -bank światowy, MFW, europejski bank rozwoju i odbudowy
-kredyty międzypaństwowe-(średnio, długoterminowe) służą najczęściej do finansowania zawartych umów międzypaństwowych.
-kredyty bankowe w walutach obcych (reguluje je prawo dewizowe) wyłącznie na transakcje międzynarodowe.
- kredyt kupiecki - sprzedawca udziel go nabywcy , odroczony termin płatności
-kredyt euro walutowy-funkcjonuje na odrębnym rynku. Rynek denominowany w walucie innej niż waluta remitenta.
Motywy dokonywania inwestycji bezpośrednich:
- tania siła robocza
-korzyści podatkowe
- korzystna lokalizacja -np. tani grunt, grunt na którym jest potencjalny rynek zbytu
- wyższa stopa zysku od tej, która byśmy osiągnęli w kraju
- chęć wykorzystania lepszej wiedzy technologicznej nad krajem, w którym tą inwestycje lokujemy
- chęć ominięcia opłat celnych
- dostęp do źródeł surowców - traci to już na znaczeniu było to ważne w okresie zakładani kolonii
Motywy dokonywania inwestycji portfelowych:
- chęć osiągnięcia wyższej stopy procentowej od wolnych kapitałów
- dążenie do zapewnienia lepszej struktury lokaty kapitałowej i do zapewnienia płynności
- dążenie do lokowania kapitałów w krajach ustabilizowanych ekonomicznie i politycznie .
Co daj napływ inwestycji?
Korzyści skutki dla kraju, który przyjmuje kapitał:
■ dla takiego kraju korzystne są bardziej inwestycje bezpośrednie np. można zmniejszyć bezrobocie budując nowy zakład. Jeśli kapitał jest lokowany w dziedziny techniczne to efektem jest unowocześnienie gospodarki. Inwestorzy zagraniczny przenoszą na ten kraj np. know-how , rozwiązania dotyczące organizacji pracy.
Skutki dal kraju eksportującego kapitał:
■ są inne skutki gdy :
►w danym kraju jest niższe bezrobocie i wysoki stopień wykorzystania potencjału produkcyjnego to odpływ pieniądza nie ma negatywnych skutków, gdyż nie da się już kapitału wykorzystać w kraju.
► w danym kraju jest wyższe bezrobocie i niski stopień wykorzystania potencjału produkcyjnego to eksport kapitału ma negatywne skutki dla kraju.
Historia
■ do I WŚ -głównymi eksporterami kapitału były kraje kolonialne : Wielka Brytania, Francja , Niemcy
■ 1913 r - mowa o różnicach kapitałowych
eksport kapitału z W. Brytanii - 18 mld $ kierunek eksportu: Kanada Australia Nowa Zelandia
eksport kapitału z francjii - 9 mld $ kierunek eksportu: Rosja kraje europy wschodniej
eksport kapitału Niemiec - 6 mld $ kierunek eksportu: Rosja Austrowegry
Głównie były to inwestycje bezpośrednie
Motywem eksportu kapitału był dostęp do źródeł surowców a także dostęp do nowych rynków zbytu.
Masowa migracja z krajów które eksportował do tych które zostały przejęte.
■ okres międzywojenny - pierwszy kryzys -przemysł podporządkowany wojnie kapitał dla celów wojennych a potem na odbudowe kraju .
Niesprzyjający okres inwestycyjny -wielki kryzys przełomu lat 20 i 30 XIX w hiperinflacja , to również okres przewlekłej depresji
■ II WŚ - dalsze obniżanie przepływów walutowych a także zmian w strukturze przepływów
■ do początku lat 60 -restrykcje w handlu międzynarodowego i obrotu kapitałem były duże. Wysoka inflacja. Waluty niewymienialne. A większość kapitału zaangażowana w odbudowe.
■ pod koniec lat 50 do początku 70 - okres względnej stabilizacji , stopniowa liberalizacja handlu i obrotu kapitałem.
■ początek lat 70 -najgłębszy kryzys ekonomiczny kryzys naftowy
Od tego czasu wzrosły restrykcje w przepływach kapitałowych (wyjątek w ramach ugrupowań )
Motywy inwestycji bezpośrednich sa inne od czasu gdy :
-nie ma koloni motyw surowcowy ( ropa ten motyw bo to surowiec strategiczny chociaż stany się do tego nie przyznają)
-pojawia się motyw związany z rozwojem gospodarki
-wymienialność walut
-rozwój działalności gwarancyjnej -udzielanie gwarancji spłat kredytu
-zmian struktury międzynarodowej
Zmiany w strukturze:
■Do I WŚ -inwestycje bezpośrednie
■Okres międzywojenny- rozwinęły się inwestycje portfelowe związane z rozwojem rynku finansowego
■Po II WŚ - znowu dominuje inwestycje bezpośrednie.
Przepływ Kapitału:
■Do I WŚ - przepływ z krajów wysoko rozwiniętych do nisko rozwiniętych
■Po II WŚ -kapitał coraz częściej lokowany w krajach wysoko rozwiniętych lub przynajmniej dobrze.
Po II WŚ
■Eksport kapitału państwowego- kredyty międzynarodowe,plam Marschala - plan pożyczek powojennych dla państw które ucierpiały.
■Eksport kapitału międzynarodowego instytucji finansowych.
■Eksport kapitału z niektórych krajów mało rozwijających się do krajów u uprzemysłowionych (kraje naftowe)
Kraje które były wcześniej eksporterami ( Niemcy W Brytania itd.)utraciły swoja pozycje na rzecz USA.
Duża dynamika wzrostu inwestycji-fuzje i przejścia napędzają statystyki zawyżając je gdyż są zaliczane do inwestycji bezpośrednich.(powstaje nowa fabryka ale z 2 starych )
Inwestycje portfelowe- stanowią dużą część napływu kapitału do polski w ostatnich latach.
Obecnie się zmniejszają ponieważ oprocentowanie pap. wartościowych się zmniejszyło i obecnie jest odpływ kapitału z polski.
Tradycyjny rynek walutowy
1.podział waluty na waluty bazowe i notowane (kwotowane)
Waluty bazowe:
waluta która jest kupowana albo sprzedawana,
występuje w notowaniach jako wielkość stała (1,100 lub 1000 jednostek)
Waluta notowana (kwotowa)
waluta za która kupuje się lub sprzedaje inna walutę bazową
jest wielkością notowaniu.
2.Rodzaj notowań
notowanie proste (bezpośrednie ,direct quotation)- podaje ile jednostek waluty krajowej płacimy za 1,100 lub 1000 jednostek waluty obcej a wiec:
waluta zagraniczna jest waluta bazową,
waluta krajowa jest waluta kwotową.
1USD= 4,4875PLN
notowanie odwrotne (pośrednie, indirect quotation)- podje ile jednostek waluty obcej płacimy za 1,100 lub 1000 jednostek waluty krajowej a wiec:
waluta krajowa jest waluta bazową,
waluta zagraniczna jest walutą kwotową.
3. Rozróżnienie kraju zawarcia transakcji.(dealing center)od kraju jej rozliczania.
4. Sposób podawania cen
ceny widełkowe( two-way price) - ceny na rynku walutowym są zwykle wyrażone dwiema liczbami z których pierwsza oznacza kurs kupna a druga kurs sprzedaży waluty bazowej
1USD= 1,7155-1,7162CHF
1USD=1,7155/62CHF
1USD=1,7155-62CHF
5. Zasady pięciu cyfr
Notowanie kursu walutowego składa się zwykle z 5 cyfr
1E=O,9549
95- figury (figures)
49- pestki (pips)
6. Wielkość transakcji.
Nie jest standardowa jak na rynku transakcji nowych ale często istnieją dolne limity zawierania transakcji:
rynek międzybankowych - 1 mln USD (zwykle transakcje od 2 do 10 mln USD)
rynek transakcji z klientami - znacznie mniejszy rozmiar transakcji i znacznie wiesze zróżnicowanie kwoty podjętych transakcji (średnio od 50 tyś. USD do 1 min USD)
rynek detaliczny - brak limitu
7. Konieczność stosowania kursów krzyżowych w bezpośrednim handlu walutami innym niż USD(cross- Curency trading )
Przykład: obliczanie kursu krzyżowego.
Obliczanie kursu krzyżowego (krosowy) euro do franka szwajcarskiego przy założeniu ze euro jest walutą bazową
Dane:
1USD=1,7162/62 CHF
1USD=1,1050/60 EURO
transakcje takie występują głównie na rynku klientowskim dlatego przyjmujemy punkt widzenia banku.
Obliczanie kursu sprzedaży.
otrzymanie od klienta CHF bank sprzedaje USD na rynku międzybankowym po kursie kupna CHF, będącym równocześnie kursem sprzedaży USD tj. po 1,7162 za 1USD.
Za zakupione USD bank kupuje EURO na rynku międzybankowym po kursie sprzedaży EUR, będąc jednoczenie kursem kupna USD tj. po 1,1050.
Zakup 1 EUR za CHF na rynku międzybankowym kosztował ten bank:
1EUR=1,7162:1,1050 CHF czyli 1 EUR=1,5531 CHF
Obliczanie kursu kupna.
Bank sprzedaje EURO za USD na rynku międzybankowym po kursie kupna EUR. , będąc jednocześnie kursem sprzedaży USD tj. po 1,1060 EUR za1 USD.
Bank kupuje CHF za USD na rynku międzybankowym po kursie sprzedaży 1 CHF będący zarówno kursem kupna USD tj. po 1,17155 CHF za 1 USD
Sprzedaż 1 EUR za CHF na rynku - międzybankowym kosztowała bank :
1EUR=1,17155: 1,1060 CHF czyli 1 EUR=1,5511 CHF
Zasady obliczania kursów parytetowych.
Waluta |
Kwotowanie
|
Jedno kowotowanie bezpośrednie 2 pośrednie |
|
|
bezpośrednie |
pośrednie |
|
Kwotowanie |
podzielić przez
1USD=1,8110/20DEM |
1CAD=0,8950/53USD
podzielić przez
1GBP=2,2530/40USD |
1GBP=2,2530/40USD
pomnożyć przez
1USD=1,8110/20DEM |
Przykład:
1000000USD
2000000CHF
%USD=4% p.a.
%CHF=8% p.a.
1000000USD
20000 (po 6 m-ce)
1020000
20000= 1000000*2%(połowa 4% bo 6 m-ce)
2000000CHF
80000(6 m-ce)
2080000
kurs terminowy:
2080000CHF
Kt= 1020000 = 2,0392
1USD=2,0392CHF
obliczenie za pomocą wzoru:
ks*(p1-p2) *t
M= T
ks-kurs spot
p1-oprocentowanie 1 waluty
p2-oprocentowanie 2 waluty
T- liczba dni w roku 360
t- liczba dni na która zawarto transakcje
2,0* (8%-4%)*180
M= 360 =0,04
Budowa kursu terminowego:
Kurs terminowy:
natychmiast x
wysokość stopy% waluty A
wysokość stopu % waluty B
Premia i dyskonto w walutach transakcji terminowych :
|
|
Wyższe oprocentowanie musimy waluta o niższym oprocentowaniu
mieć niższy k. terminowy musimy mieć wyższy k. terminowy
Pozycja walutowa- to zestawienia należności i zobowiązań w walutach obcych bezwzgledu na termin ich realizacji (jeśli chndlujemy w wielu krajach to do kazdego z nich obliczamy pozycje walutową)
Mogą być sytuacje:
Pozycja walut zamknięta N=Z
pozycja walutowa otwarta N nie=Z
długa N>Z- nadmiar waluty w stosunku do tego co potrzebujemy
krótka N<Z - niedomiar chcemy kupić walutę