Zatrucie jadem kiełbasianym
Jad kiełbasiany, nazywany także toksyną botulinową, wywołuje botulizm. Jest to szczególnie groźna postać zatrucia, najczęściej pokarmowego, które przebiega z uszkodzeniem niektórych elementów układu nerwowego. Jad wytwarzany jest przez bakterie - laseczki jadu kiełbasianego, Clostridium botulinum, które rozpowszechnione są na całym świecie, spotykane są szczególnie w glebie i odchodach zwierzęcych. Do rozwoju bakterii i produkcji jadu niezbędne są warunki beztlenowe. Najczęściej ma to miejsce w zanieczyszczonych zarodnikami wekowanych przetworach mięsnych (pasztety), konserwach mięsnych, jarzynowych i rybnych, produktów pakowanych w próżni.
Patomechanizm zatrucia
Jad kiełbasiany uszkadza przekaźnictwo nerwowo - mięśniowe powodując objawy porażenia. Objawy zatrucia pojawiają się zwykle po kilku dniach od spożycia toksyny. W skrajnych przypadkach jednak, okres ten może skrócić się do kilku godzin, lub wydłużyć do kilku tygodni. Zwykle wkrótce po spożyciu pokarmu zawierającego jad pojawiają się nudności, wymioty, luźne stolce, co związane jest raczej z drażniącym działaniem zepsutego jedzenia, niż wpływem samego jadu. Równocześnie pojawiają się uczucie suchości w buzi i zaparcia, które są pierwszymi objawami związanymi z działaniem toksyny. Następnie pojawiają się zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, widzenie "przez mgłę"). Jest to bardzo charakterystyczna dla botulizmu triada objawów:
zaburzenia widzenia;
zaparcia;
suchość w jamie ustnej.
Czasami są to jedyne objawy, częściej jednak pojawiają się kolejne: zmiana tonu głosu, jego osłabienie, utrata głosu, zaburzenia połykania, zniesienie odruchu kaszlowego (co prowadzi do zachłyśnięć), porażenie mięśni oddechowych, Śmierć następuje z powodu porażenia oddychania i krążenia. Nie występuje gorączka. Rokowanie w przypadkach zatruć ciężkich jest zawsze bardzo poważne.
Leczenie
Postępowanie ratunkowe należy rozpocząć jak najszybciej. Polega ono na płukaniu żołądka w celu usunięcia resztek pokarmu i natychmiastowym podaniu surowicy botulinowej. Podawanie antybiotyków ma na celu uniknięcie powikłań. Poza tym niektórzy chorzy wymagają odżywiania pozajelitowego w związku z zaburzeniami połykania, oraz wspomagania oddychania, jeśli istnieje taka potrzeba.
Zapobieganie
Profilaktyka zatrucia jadem kiełbasianym polega na odpowiednim przechowywaniu i przygotowywaniu produktów spożywczych, niejadaniu i niszczeniu podejrzanych produktów, odpowiednio długim gotowaniu (ok. 20 min).
(WP)