Techniki i oddziaływanie masażu
Masaż, bez względu na stosowaną metodę, wyróżnia się pewnymi wspólnymi cechami, których działanie na organizm rozpoczyna się od miejscowych zmian na poddanej zabiegowi skórze po zmiany głębsze na układ krążenia, nerwowy, hormonalny. Większość znanych metod masażu pochodzi od masażu klasycznego. Wyróżnia się w nim 8 podstawowych technik, które polegają na wykonywaniu określonych ruchów, z zachowaniem odpowiedniej kolejności, jest to bardzo ważne gdyż każda technika w inny sposób wpływa na organizm.
Głaskanie to technika, która zawsze zaczyna i kończy masaż (zależnie od potrzeby można nią przeplatać ruchy pozostałych technik), nie można jej pominąć a wręcz przeciwnie można do niej ograniczyć cały zabieg. Wynika to z tego, że zależnie od siły docisku głaskanie powoduje obniżenie lub podniesienie pobudliwości zakończeń nerwów czuciowych, przez co ma działanie uspokajające lub pobudzające na ośrodkowy układ nerwowy (długotrwałe głaskanie nawet znieczulające). Poza tym technika ta przyśpiesza usunięcie zrogowaciałego naskórka (taki lekki peeling), zwiększa napięcie skóry, dzięki czemu staje się ona gładsza, bardziej sprężysta i elastyczna, przyśpiesza gojenie ognisk zapalnych, wzmaga przemianę materii w tkankach skóry i szybsze odprowadzanie obrzęków i krwiaków.
Rozcieranie wykonuje się silniej i energiczniej niż głaskanie. Technika ta prowadzi do silnego przekrwienia masowanych części ciała, przez co ułatwia i przyśpiesza wchłanianie obrzęków, wysięków pozapalnych i krwiaków pourazowych, likwidowanie stwardnień mięśniowych, zgrubień torebek stawowych oraz blizn i zrostów. Naturalne jest, że przy intensywniejszej technice następuje rozgrzanie stawów i ścięgien, rozluźnienie mięśni, wzrasta elastyczność mięśni i ścięgien (w masażu sportowym stosuje się ją jako uzupełnienie rozgrzewki).
Wyciskanie jest odmianą głaskania głębokiego, które oddziałuje na skórę i tkanki głębiej położone. W masażu leczniczym stosuje się go w drenażu limfy, w celu zwiększenia szybkości przepływu krwi i limfy, ułatwienia dopływu do tkanek krwi utlenionej, szybszego odprowadzenia produktów przemiany materii czy wreszcie w celu pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego. Jest to technika bardzo pomocna przy wszelkich zaburzeniach przemiany materii, otyłości na tym tle czy cellulicie.
Ugniatanie jest podstawową techniką w masażu klasycznym, oddziałująca przede wszystkim na tkankę mięśniową, poświęca się jej od 40 do 60% całego zabiegu. Jej celem jest usunięcie produktów zmęczenia z mięśnia, przyśpieszenie jego ogólnej regeneracji po wysiłku czy uszkodzeniu. Intensywność techniki powoduje duże przekrwienie masowanego obszaru, co wpływa na lepsze odżywianie mięśni i zwiększa ich elastyczność. Duże znaczenie ma pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego poprzez receptory czucia głębokiego. Technika ta jest stosowana przede wszystkim w celu intensywnego pobudzenia mięsni, przywrócenia lub zwiększenia ich sprawności, a prowadzona wspólnie z innymi ćwiczeniami ruchowymi i elektrostymulacją służy w leczeniu niedowładów, porażeń i zaników mięśniowych.
Oklepywanie jest techniką bardzo silnych bodźców mechanicznych. Reakcję mięśnia na nią porównać można z reakcją na działanie impulsów prądów małej częstotliwości; krótkie, szybkie, sprężyste uderzenia w poprzek mięśnia wywołują wyraźne skurcze. Technika ta zmniejsza lub zwiększa pobudliwość nerwową, lekkie uderzenia działają uspokajająco i znieczulająco (wykorzystuje się to wleczeniu nerwic wegetatywnych i urazów), silne zaś zdecydowanie pobudzająco co wykorzystuje się w leczeniu niedowładów czy masażu przedstartowym.
Wstrząsanie jest techniką, która wprawia w łagodny, drgający ruch masowane mięśnie. Wykonywane spokojnie działa rozluźniająco zaś wykonywane energicznie pobudzająco. Jej głównym zadaniem jest poprawa rozprowadzenia krwi a szczególnie limfy, a także zmniejszenie powysiłkowego napięcia mięśniowego (stąd najczęściej jest wykorzystywany w masażu sportowym).
Wibracja polega na wykonywaniu bardzo szybkich ruchów o dużej częstotliwości ale małej amplitudzie drgań. Stosuje się ją głównie w masażu kręgosłupa oraz wzdłuż przebiegu nerwów obwodowych aby obniżyć nadmierną np. po wysiłku lub chorobową pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego i nerwów obwodowych (łącznie z efektem przeciwbólowym).
Wykonywany masaż oddziaływuje w różny sposób na wiele tkanek i narządów naszego ciała a poprzez to na jego wygląd i funkcjonowanie organizmu jako całości. Pierwszy kontakt z ręką masażysty następuje poprzez skórę. Stanowi ona naszą zewnętrzną powłokę a poprzez zakończenia nerwowe odbiera wszystkie bodźce z zewnątrz jak ciepło, zimno, dotyk i ból. Jej zdrowy wygląd, odporność na szkodliwe czynniki jak najdłuższy młodzieńczy wygląd jest przedmiotem troski nie tylko płci pięknej. Zabiegi masażu wpływają pielęgnacyjnie i leczniczo na skórę. Podczas zabiegu usuwane są obumarłe komórki naskórka, oczyszcza się on jak podczas dobrego peelingu, poprawia się czynność wydalnicza gruczołów łojowych i potowych. Rozszerzają się naczynia skórne przez co polepsza się ukrwienie i odżywienie skóry a z drugiej strony usuwane są szkodliwe produkty przemiany materii. Wygląd skóry również bardzo się poprawia gdyż zwiększa się jej napięcie, staje się ona gładsza, bardziej napięta i sprężysta.
Ale nasze ciało to nie tylko skóra, pod skórą znajdują się mięśnie, które poruszają nasze ciało, budują go nadają mu kształt. Mięśnie poprzecinane są ogromną ilością naczyń krwionośnych, dostarczających ciału krew nasyconą tlenem i substancjami odżywczymi, które budują tkankę mięśniową i służą do wytwarzania energii, dzięki której mięśnie mogą się kurczyć. Masaż powoduje, że mięśnie są lepiej zaopatrywane w tlen i substancje odżywcze a substancje szkodliwe zostają szybciej usunięte. Mięśnie uzyskują większą zdolność do pracy, szybciej się regenerują, podnosi się ich napięcie i elastyczność.
Bardzo ważna rolę odgrywa masaż w regulowaniu funkcjonowania układu, który jest odpowiedzialny za odżywianie i oczyszczanie naszego organizmu. Chodzi tu o układ krążenia, na który składają się układy krwionośny i limfatyczny. Masaż pobudza oba układy do pracy co powoduje, że nasze ciało jest nie tylko dobrze zaopatrzone w składniki odżywcze ale także zostają zlikwidowane objawy zastoju krążenia oraz wchłaniają się obrzęki. Dobry przepływ płynów tkankowych powoduje, że w ciele nie zalegają złogi i toksyny, które zatruwają nasz organizm i zaburzają pracę innych narządów. Masaż ułatwia również odpływ krwi żylnej, zmniejsza opór krwi w tętnicach, naczynia krwionośne rozszerzają się a wtedy serce ma ułatwioną pracę.
Jest jeszcze jeden układ na który masaż ma niebagatelny wpływ, chodzi tutaj o układ nerwowy. Jest to o tyle ważne, że układ ten reguluje wszystkie czynności naszego organizmu. Masaż oddziałując na obwodowy i centralny układ nerwowy, powoduje wysyłanie bodźców do mięśni, gruczołów wydzielania wewnętrznego, czy poszczególnych narządów. Głaskanie, delikatne rozcieranie, słaba wibracja działają wyciszająco i uspokajająco, natomiast ugniatanie, oklepywanie, silna wibracja stymulująco i pobudzająco. Dzięki temu masaż daje doskonały efekt w rozładowaniu napięć i stresów, łagodzeniu stanów nerwicowych czy różnego pochodzenia bólów.