Oznaczenia przyrządów półprzewodnikowych

Wśród wielu systemów oznaczeń przyrządów półprzewodnikowych najbardziej powszechny - ze względu na skalę produkcji - jest amerykański system JEDEC. Został on opracowany przez EIA (Electronic Industries Association)/JEDEC JC-10 (Joint Electron Device Consils - Committee on Terms and Definitions), a jego ostatnia przejrzana wersja RS-370-B pochodzi z lutego 1982 roku i można ją znaleźć na stronach www.eia.org/jedec/download/.

W tym systemie przyrządy oznaczone są indeksem np. 2N1234, w którym pierwsza cyfra określa ilość złącz p-n, a więc: 1 - dioda, 2 - tranzystor, 3 - tetroda. Po cyfrze następuje litera N (lub C - jak Chip, jeżeli jest to nieobudowana, struktura półprzewodnikowa, czyli przyrząd bez obudowy) i numer seryjny, pod którym został zarejestrowany w EIA dany typ przyrządu. Dodatkowo, o ile jest to konieczne, indeks typu może zawierać w kolejności jedną lub kilka liter klasyfikujących typ ze względu na parametry lub charakterystyki. Jednakże cyfry numeru seryjnego nie określają rodzaju materiału półprzewodnikowego, pasma częstotliwości, mocy rozpraszanej ani obszaru zastosowań.

System amerykański stał się bardziej przejrzysty po modyfikacjach poczynionych przez Japończyków. Oznaczenie japońskie np. 2SD11976B składa się z pięciu elementów:

pierwsza cyfra oznacza typ elementu półprzewodnikowego:

0 - fotodioda, fototranzystor,

1 - dioda,

2 - tranzystor,

3 - przyrząd czterowarstwowy;

litera S - jak semiconductor, oznacza, że jest to przyrząd półprzewodnikowy;

kolejne litery A... Z określają podgrupę przyrządów, np:

A - wysokoczęstotliwościowy tranzystor p-n-p,

B - niskoczęstotliwościowy tranzystor p-n-p,

C - wysokoczęstotliwościowy tranzystor n-p-n,

D - niskoczęstotliwościowy tranzystor n-p-n,

E - przyrząd z czterowarstwową strukturą p-n-p-n,

G - przyrząd z czterowarstwową strukturą n-p-n-p,

H - tranzystor jednozłączowy ,

I - tranzystor polowy z p-kanałem,

K - tranzystor polowy z n-kanałem,

M - tyrystor symetryczny;

numer rejestrowy przyrządu zaczynający się jednak od 10 do 9999;

kolejna modyfikacja przyrządu: A - pierwsza, B - druga, itd.

Po pełnym oznaczeniu mogą także pojawiać się indeksy uzupełniające, odnoszące się do specjalnych standardów dla telekomunikacji, wojska, radia lub przemysłu.

Produkowane kiedyś w Polsce przyrządy półprzewodnikowe były oznaczane według powszechnego w Europie systemu Pro Electron (Association International Pro Electron). W tym systemie przyrządy powszechnego użytku są oznaczane dwiema literami i trzema cyframi, a przyrządy do aparatury przemysłowej i specjalnego przeznaczenia trzema literami i dwiema liczbami. W polskim systemie w oznaczeniach przyrządów powszechnych dodano ponadto literę P przed trzema cyframi oraz litery YP przed dwiema cyframi dla oznaczenia przyrządów przemysłowych, np. BUYP53. W diodach stabilizacyjnych zamiast litery Y może być Z albo X lub Z, np. BZXP21-B4V7 - przemysłowa dioda z nominalną wartością napięcia stabilizacji 4,7V*2%.Przyrządy powszechnego użytku mają liczby od 600 do 699, a przyrządy przemysłowe od 1 do 99.

Należy jednakże pamiętać, że wiele firm produkujących przyrządy i scalone układy półprzewodnikowe ma własne systemy lub tylko częściowo wykorzystuje JEDEC lub Pro Electron, dodając własne symbole i indeksy.

Oznaczenia przyrządów półprzewodnikowych

---