3ledr
Teoria kosztów absolutnych
Teorię tą opisał Smith w swoim dziele pod tytułem „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”. Teoria ta ukazuje, jaki wpływ na wydajność pracy ma specjalizacja i związany z nią podział pracy. Międzynarodowy podział pracy pozwala na lepsze spożytkowanie przez oba kraje posiadanych przez nie zasobów, co znajduje odbicie w tym, że eksportujątowary będące przedmiotem specjalizacji, a importują te, w których specjalizują się inne państwa. Kraje uczestniczące w międzynarodowej wymianie towarowej wytwarzają więcej dóbr. W teorii kosztów absolutnych przedstawione są kryteria odnośnie wyboru specjalizacji. W kryterium takim powinny być absolutne różnice w kosztach wytworzenia, lub wydajności pracy. Smith wskazuje również w swojej teorii na przyczyny, które mogą sprawić, że pomiędzy krajami występują różnice w kosztach wytworzenia. Do przyczyn tych należą różnice w wyposażeniu w zasoby naturalne, lub nabyte.
To znaczy, że jeżeli jakiś kraj posiada duże złoża węgla tak jak na przykład
Polska, to jego wydobycie jest tańsze niż w kraju, który posiada znikome złoża ( dla tego kraju byłby to duży koszt), ale za to opisany kraj ma ciepły klimat, co pozwala na tanią produkcje cytrusów, co w Polsce było by bardzo kosztowne, dlatego opisane państwa specjalizują się w danej produkcji, co pozwala na większą produkcję, przy jednoczesnej wymianie.
Teoria kosztów komparatywnych
Teoria kosztów komparatywnych został sformułowana przez Ricarda w wydanej w 1817 roku książce pod tytułem „Zasady ekonomi politycznej i opodatkowania”. Istotą teorii Ricarda jest twierdzenie, że wymiana międzynarodowa może być korzystna dla obu importujących i eksportujących ze sobą państw, także w sytuacji, gdy jeden wytwarza towary taniej niż drugi. Jest to możliwe, ponieważ do uzyskania korzyści z handlu międzynarodowego wystarczy, bowiem istnienie względnych różnic w kosztach wytwarzania (wydajności produkcji) w obu krajach. Jednak podstawą wymiany międzynarodowej nie musi być występowanie absolutnych różnic w kosztach (wydajności produkcji) takich samych towarów w dwóch krajach. Korzystna dla obu stron wymiana, może mieć miejsce także wówczas, gdy między krajami występują w tej dziedzinie różnice względne, co oznacza, że kraj wydajniejszy, czyli produkujący tańszym kosztem nie ma nad droższym, czyli produkującym drożej, jednakowej przewagi w produkcji obu dóbr.
Kraj, pomimo tego, że produkuje tańszym kosztem poświęca więcej roboczogodzin na wyprodukowanie danego produktu, niż kraj produkujący większym kosztem. Wydajniejszy kraj rezygnuje z produkcji czasochłonnego produktu na rzecz drugiego. Jest to dla państwa produkującego drożej tak zwana przewaga komparatywna.
Różnice pomiędzy tymi teoriami mogły być spowodowane zmianami, jakie nastąpiły w gospodarce światowej w okresie (rewolucji przemysłowej), który minął między wydaniem prac Smitha i Ricarda. Teorie przedstawionych ekonomistów różnią się tylko tym, że Ricard akceptując najważniejsze punkty teoretyczne z teorii, Smitha poszerzył swoją teorię tym, że oba kraje mogą otrzymywać korzyści z wymiany nawet, gdy jeden z nich produkuje taniej, gdyż do wzrostu dochodu ważne są koszt wytworzenia, przewaga komparatywna i koszty utraconych możliwości.