OCENA PRACOWNIKÓW

FUNKCJE OCENY

• ewaluacyjna (ocena dotychczasowej i obecnej pracy jako podstawa przyjęcia do pracy, ustalenia wynagrodzenia, zmiany stanowiska pracy)

• rozwojowa (ocena pod kątem rozwoju, przyszłych zadań)

RODZAJE OCEN

• permanentne (ciągłe, niesformalizowane)

• okresowe (sformalizowane, z konkretnymi kryteriami, ukierunkowane na badanie pewnych zjawisk)

PROCEDURA OCENY PRACOWNICZEJ

1. cel oceny (dlaczego oceniamy)

2. podmiot oceny (kto podlega ocenie)

3. przedmiot oceny - co ma być oceniane: cechy, czynności, wyniki

i według jakich kryteriów:

• osobowościowych

• behawioralnych

• kwalifikacyjnych

• efektywnościowych

4. dobór metody oceny

4. wybór podmiotu oceniającego

5. harmonogram i organizacja oceny

6. przeprowadzenie oceny

7. omówienie wyników oceny z ocenianymi

8. wyciągnięcia wniosków z oceny

9. ocena systemu ocen

TECHNIKI OCENY PRACOWNIKÓW

Ocena absolutna	Ocena relatywna
ranking prosty ranking ważony ranking indywidualny ranking grupowy porównywanie parami metoda rozkładu normalnego	ocena opisowa skale ocen: punktowe, przymiotnikowe, mieszane skale behavioralne: system BARS (Behavioral Anchored Rating System), system BOS (Behavioral Observation Scale) technika zdarzeń krytycznych standardy pracy: czasowe i ilościowe metoda WPaR (Work Planning and Review) - planowanie i analiza pracy testy wyboru 360 stopni portfolio personalne

PROBLEMY OCENY PRACOWNICZEJ

I. Problemy merytoryczne

1) błędy techniczne:

• niezrozumienie celów, zasad i procedury oceniania

• pomyłki w procedurze

• brak obiektywnych i porównywalnych kryteriów oceny

• nieprzygotowanie psychologiczne, merytoryczne i organizacyjne ocenianych i oceniających

2) błędy w sztuce oceniania

• efekt „halo” („aureoli”)

• efekt hierarchii

• efekt Barnuma

• efekt kontaktu

• mechanizm projekcji

• mechanizm kontrastu

• mechanizm atrybucji

• tendencje centralne

• perswazja oceny

• tendencyjność i emocjonalność oceny, uleganie naciskom

• uleganie stereotypom

• intuicyjne podejmowanie decyzji

2. Problemy etyczne

1. stopień subiektywizmu systemu ocen

2. błędy ocen i ich korygowanie lub świadome wykorzystywanie

3. wykorzystywanie wyników oceny

3. Problemy prawne

1. ochrona dóbr osobistych

2. ochrona danych osobowych

WARUNKI POPRAWNEGO SYSTEMU OCEN

• jasno określone cele oceny

• odpowiednio dobrane kryteria oceny:

• elastyczne i adekwatne, zróżnicowane w zależności od grup zawodowych

• jednolite, pozwalające na standaryzację i porównywanie w czasie w poszczególnych grupach

• konkretne, jednoznacznie określone, niezbyt rozbudowane

• powszechność - wszyscy pracownicy podlegają ocenie

• jawność oceny co do:

• zasad i wymogów oceniania

• wyników oceny

• procedury odwoławczej

• sposobu dokumentowania

• sposobu wykorzystywania wyników

• przedstawianie wyników oceny w sposób taktowny, dostosowany do osobowości ocenianego

• cykliczność i systematyczność ocen

• oceniany powinien mieć możliwość przedstawienia swojego punktu widzenia

• prostota systemu ocen

---