NOWOTWORY TKANEK MIĘKKICH => MIĘSAKI
Tk. Miękkie: tk. nienabł. pozaszkieletowe, poza tk. nerw. zrąb narządów, tk siateczkowa
Rhabdomiosarcoma embrionalne - najcz nowot. tk. miękkich wyst. u dzieci.
#tk. łączna
#tk. tłuszczowa
#tk. mięśniowa
#tk. naczyniowa ?
#tk. nerw obwodowa maziówka? miedzybłoniasta?.
Mięsaki 1% nowotworów złośliwych
rhabdomyosarcoma embrionalne => jedyny nowot., który łatwo poddaje się chemicznemu
cechy wspólne mięsakow
#wiek
dorośli, osoby starsze
dzieci:
Rhabdomyosarcoma embrionale - dzieci?
Sarkoma alveolare - młodzież?
Sarkoma synoviale - młodzież
Fibrosarcoma niekiedy u dzieci bywa nowotworem wrodzonym (typowo u starszych)
#częściej mężczyźni
#przerzuty drogą krwi*
*ale mogą być drogą naczyń chłonnych=>sarkoma synoviale, rhabdomyosarkoma
Sarkoma epithelioidales, S. clarocelulare, niektóre nowotwory naczyniowe.
Sarkoma epithelioides - rzadki
- rozcięgna syp (?) dłoniowe
- gł. u młodszych
- =guz Ensignera
- wczesne przerzuty ( drogą krwi/limfy)
Sarkoma clarocellulare
-głęboko w tk. miękkich
-w cytoplazmie kom. gromadzi się melanina => melanoma tk. miękkich
+ niektóre narządy tk. naczyniowa
#naciekanie: po powięzi, wzdłuż naczyń, wzdłuż nerwów,
#przerzuty do kości -tak, ale naciekanie kości - rzadko (oprócz rhabdomyosarkoma)
#upodabniają się nawzajem do siebie histologicznie
#30% nisko dojrzałe
6. Rokowanie cechy
- najlepsze kończyny cz. odsiebne
- st. zaawansowania S Stasing
- st. złośliwości G grading
- typ (i podtypy utkania histolog.)
- czasami: wiek (np. fibrosarcoma)
- płeć - bez znaczenia
-obecnie odchodzi się od amputacji
gł. wskazania:
>naciekanie dużych stawów
>naciekanie dużych naczyć
>naciekanie ważnych struktur nerwowych
Nowotwory histiocytarne
nowotwory łagodne
włókniak fibroma fibromatozy
może wyst wszędzie bł. Śluzowa tk. łączna
rzadkie
zazwyczaj otorebkowane
miękkie
ew. kom tłuszczowe, zmiany obrzękowe
twarde durum
dużo wł. Kolagenowych
histiocytoma
skóra pod naskórkiem kom olbrzymie z histiocytów odkłada się hemosyderyna=> przebarwienie
dermatofibroma - gdy przewaga fibroblastów
hemangioma scerosis - bo b. unaczyniony (histiocytoma) złogi hemosyderyny
n. złośliwe kom
fibrosarcoma
kom wydłużone układają się w pasma w jodełkę
wg. Anglików kościec sledziona
różne stopnie zróżnicowania
dorośli
postacie dziecięce
gł kończyny dolne
przestrzeń zaotrzewnowa
zdarza się jako guz wrodzony
pozornie dobrze odgraniczony
przerzuty drogą naczyń
dermatofibrosarkoma protuberans recidivans
skóra i tkanka podskorna
miejscowo złośliwy
3 cechy
Duża masa tkankowa uciskająca otoczenie
Zdolność naciekania i niszczenia otoczenia
Zdolność wszczepiania
nawroty b. częste - cieniutkie wypustki
wzrost guzowaty duże rozmiary
naciekanie
db unaczyniony => kolor sinawo wiśniowy
rośnie powoli mimo naciekania otoczenia nie daje przerzutów
fibroblasty i histiocyty układają się w postaci wirów wokół naczyń
jednolite utkanie
histiocytoma fibrosum malignum włókniakomięsak histiocytarny
najczęściej w tk. miękkich (też mogą być wiry ale b. duża atypia i charakter???
najgorsze rokowania - Polimorphum - wys. St. niedojrzałości
najgorsze rokowania - Gigantocelulare niedojrzały???
Inflamatorium cechy zapalenia
Myxoides mniej agresywny w cytoplazmie wakuolki z polisacharydami
angiomatodes - osoby młodsze,mniej złośliwy
ogólnie t. złośliwe (myxoides mniej)
przypomina hemangiopeticytoma
tendencja do występowania w tk głębokich konczyn lub zaotrzewnowo
większość b. złośliwa wznowy miejscowe
otorebkowane masy pozornie odgraniczone ale naciekający wzrost w obrębie mikro.????
*krwotok miąższowy - krwotok z naczyń włosowtych
*rhabdomyosarkoma - kom rakietowe z krasociemną??? cytoplazmą
bad immunohistochemicznie
alfa-1-antytrypsyna
CD-68 - 47%
P-ciało p/czynnikowi f13A
Rozpoznanie histiocytów
CD-68
Alfa-1-antytrypsyna
Alfa-2-antychymotrypsyna
Tłuszczak - lipoma łagodne
Najczęstszy nowotwór tk. miękkich
Musi być otorebkowany (=>cecha różnicująca z prawidłową tk????), by rozpoznać nowotwór gł. tk. podskórna ale mogą być wszędzie np. mięsnie, bł. śluzowe (np. jelito)
Angiolipoma
Mieszanka naczyniaka z tłuszczakiem
Może być bolesny
Może nie być otorebkowany
Angiomyolipoma
Gł. nerka
Okolica nerki najcz. Mezenchymalny guz nerki
Utkanie tłuszczaka+utkanie odp???
Mm gładkie + grube naczynia nie nowotwory
Ryzyko groźnego krwotoku z powodu pęknięcia naczynia bo jest mało elastyczne łatwo pękaja bo brak bł. elastycznej czasem obustronny
Lipoma fetale
Fibrolipoma
Hibernoma utk. tk. tł. brunatnej
Płody i noworodki utrzymuje się w okolicy nadnercza
Magazyn tł. drobne kropelki
U dorosłych w okl nadnerczy i miedzy łopatkami
Lipoblastoma u noworodków, z tk. tł. zarodkowej, wieloogniskowy ewoluuje do norm. Tłuszczaka
Lipoma intramusculare nieotorebkowany rozrasta się pomiędzy mm i powoduje zanikanie tk mm poprzez ucisk
Myelolipoma - kora nadnerczy czasami zaw utkanie zaw. Elementy szpiku
Złośliwe - Liposarcoma
Gł dół podkolanowy [najczęstszy]
Udo
Pośladek
Przestrzeń zaotrzewnowa [najrzadziej]
Nowotwory wieku starczego (z wyjątkiem liposarcoma myxoides starzy i młodzi uporczywe wznowy mimo radykalnego usunięcia)
Maturulu nie daje wznów po radykalnym usunięciu, kom. pająkowate, rośnie???…….
Myxoides mukopolisacharydy konsystencja śluzowa
Globocelulare
Polymorphulu
Nie powst na podłożu tłuszczaka
Poch.z lipoblastów tk. mezenchymalna
Zazw. duże rozmiary, miejscowe naciekanie
2 najczęstsze nowotwory tk. miękkich
-Liposarcoma myxoides
-Histiocytoma fibrosum malignum
Białko S-100 charakt. dla tk. nerw. i tł.
Guzy mm szkieletowych |
Guzy mm gładkich |
Rabdomyoma Miesniak poprzecznie komórkowy |
Leyomioma Mięśniak |
Rabdomyosarcoma mięśniakomięsak |
Leyomiosarcoma Mięśniakomięsak gładkokomórkowy |
|
Nowotwory mm gładkich o nieznacznej złośliwości? |
Rhabdomyosarcoma
Złośliwy nowotwór mezenchymalny
Zmiany obrzękowe
Głównie dzieci i młodzież (w przeciwieństwie do innych nowotworów tk miękkich)
M-ca, gdzie nie wyst. tk. mięśniowa poprz-prąż lub gdzie ich masa jest b. mała
Ukł mocz-płc głowa, szyja, ucho, zatoki, gardło
Najcz. Postać mięsaka w pop. Dziecięcej
Szczyt zachorowalności 10 lat
Postacie histologiczne
R. zarodkowy embrionalne <10 r.ż.
Głowa, szyja drogi mocz-płć, przestrzeń zaotrzewnowa, kończyny-prawie nigdy
Postać makroskopowa: Mięsak groniasty sarkoma batryoides
Gdy galaretowate masy jak kiść winogron 2-5 rż
Na pow. Śluzówek dolnych dróg moczowych
Wrasta do światła np. zatok cewki
W-a kambialna kom skupiają się tuż pod pow. śluzówki; Bad. Immunohistochem. bo???....... badanie na desminę (ew mioglobinę.
Mikroskopia
Utrwalanie w glutaradlehydzie [ale wyj!!! ale do bad. Rhabdomyosarcoma można wykorzystać materiał z formaliny bo ta najpóźniej niszczy miofibryle
Usunięcie radykalne -> chemia-> w miarę dobre przeżycie
Najb. Złośliwy???
Jedyny mięsak gdzie chemioterapia skuteczna (ale po radykalnym zabiegu???)
R. alveolare pęcherzykowy >10 rż
Kończyny, ew. przewody nosowe, zatoki (gł. szczękowa)
Łącznotk. Przegrody jak w pęch płucnych
b. złośliwy
Nie odpowiada na chemię, szybko przerzuty
Kom. mm. z pasmami tk łącznej
R. polymorphum
Dorośli
Głęboko położone tk, miękkie konczyny kości
dd: włókniakomięsak histiocytarny
b. złośliwy brak wrażliwości na chemię
rośnie szybko
duże kom miogenne często monstrualne
czasem kom rakietowe; duże jądra
????kom z poprzecznym prążkowaniem=> b.rzadkie=>trdudnosci w diagnostyce=> immunohistochemia lub m….(świerzy mat z formaliny) => niedojrzałe sarkomery (poranne sarkomery)=niteczki w kom????
Rhabdomyoma
b.rzadko
głowa; szyja; serce=>zazw. wrodzone najcz. wieloogniskowe
prążkowanie rzadko
Nowotwory z mm gładkich
Łagodne - macica, przew pok, skóra m. przywłośne - gł. worek mosznowy???
Angioleyomioma
Dość częsty, łag., otorebkowany, naczynia + mm. gładkie
Wtopione naczynia
Utk. gładkokom??? Z gwiazdkowym światłem
Bolesny zak nowotworu???
Leyomiomatosis intravenosi uteri
Wew. Naczynia żż macicy???
Mięśniaki w świetle naczyń
Nie dają przerzutów
Leyomiomatosis disseminata peritonealis
Liczne guzki w otrzewnej
Mięśniak (macicy) leyomioma
Gł podśluzówkowy ryzyko krwawienia
Gdy podsurowicówkowy - skręcanie szypuły - ciało wolne w otrzewnej???
Nie ulega zezłośliwieniu
Złośliwe gł macica, przew. pok.
Leyomiosarcoma????
Podobny do guza stromalnego przew. pok
Leyomioma/Leyomiosarcoma epithelioides
Gł. ściany żołądka, tk powłok brzusznych
Przyp. kom nabłonkowe
2 nazwy bo niezależnie od postaci histolog. mogą zachowywac się jak n. łag. lub złośliwe
Wiek- dorośli
Leyomiosarcoma angiogenes - ściany d. tętnic, b.rzadki
NN. tkanki naczyniowej
Glomangioma
B.bolesny aż do samobójstwa
Typowo pod paznokciem podskórnie
Naśladuje ukł włośniczkowy
B. dużo zakończeń nerwowych
Poch z kom mioepitelialnych zespoleń tętniczo żylnych
Hemangioendotelioma, lymphangiotelioma
Pośr złośliwe????
Angiosarcoma;Lymphangiosarcoma b. złośliwy
Hemangiopericytoma
Mięsak kaposiego
Skóra najpierw mały -> wzrost: zaczerwienienie -> blaszka guz
Mogą ulegać rozpadowi (1 się tworzy drugi zanika????)
Zgon często w wyniku krwotoków wew.
Też narządy wew - gł związek z AIDS i dzieci z plemienia Bantu
4 postacie
Przewlekła klasyczna głównie mężczyźni głównie skora kończyn dolnych???
Zw. Z AIDS rzadko
Zw. Z immunosupresją
Postransplantacyjny najczęściej przeszczepiany narząd nerka
Endemiczna plemię Bantu
B.ciężka forma zmiany w narządach wew
Niecharakt. Obraz histolog.
Grupy naczyń włosowatych + kom wrzecionowate
|
NACZYNIA KRW. |
LIMFATYCZNE |
ŁAGODNE |
Hemangioma -capillare -cavernosum |
Lymphangioma -capillare -cavernosum -cysticum |
ZŁOŚLIWE |
Hemangioendothelioma Angiosarcoma Haemangiopericytoma Kaposi |
Lymphangioepithelioma Lymphangiosarcoma |
NN z tkanki nerwowej
z pni nerowych
łagodne
nerwiak=Schwanoma=neurinoma=neurolemimoma
nerwiakowłókniak neurofibroma
tumor granulocelularis
złośliwe
neurosarcoma
tumor triton mega rzadki
ze zwojów przywspółczulnych
łagodny
ganglioneuroma
złośliwy
ganglioneuroblastoma
neuroblastoma
tk przyzwojowa
pheochromocytoma parceganglioma chromofficum przyzwojak chromochłonny
chemodectoma z kłębków przyzwojak niechromochłonny
ad.1
łagodne
Neurinoma
Z kom Schwanna
Rośnie na nerwie
Chartkt. dla n. VII
Typy
A-jądra ułożone palisadowo
B-bez takiego układu
Nie uszkadza nerwu
Może powodować krwawienia zakrzepy
Neurofibroma
Z kom schwanna + fibroblasty
Jedyny n.łag.tk.miękkich ulegający złośliwieniu
Wew i wzdłuż pnia nerwu
Chor. Recklinghausena
Wada chr 17 autosom
Zagr ze wzgl. na rozwój neurosarcoma 4% ale 50% n/sarkoma z ch. Reck-hausena
Rozwarstwia nerw->uszkadza nerw miejscowa złośliwość
W małych nerwach ->małe uszkodzenia
Często ulegają (1i2???) zmianom wstecznym krwotocznym
Skóra może wykazywać hiperpigmentację
Guz ziarnistokomórkowy
Na pocz myślano że poch z mięśni => nazwano myoblastoma
Skóra błony śluzowe
Indukcja wzrostu nabłonka który go pokrywa => imitacja rozrostu nowotworowego=hiperplasia pseudocarcinomatosa
Błędy w rozpoznaniu
Przewlekłe zapalenie (gł gruźlica - też odczynowy rozrost nabłonka)
Perły rogowe w głębokich w-wach naskórka sople naskórkowe
Złośliwe
Neurosarcoma
Dość rzdki
B. złośliwy
Często trudny do rozpoznania - może być niedojrzały
Immunohistochemia me- bardzo długie ????????????????
Wypustki kom + mat błon podst na pow (meszek)
Gł. kończyny, przestrzeń zaotrzewnowa, tylne śródpiersie
ad. 2 ze zwojów przywspółczulnych
gangioneuroma - łag
tylne śródpiersie pnie współczulne trudne do wycięcia
dojrzała postać neuroblastoma
prawie zawsze wydzielanie katecholamin
ganophoneuroblastoma
złośliwa odmiana gangioneuroma??????
neuroblastoma
złośliwy nerwiak płodowy
można zdiagnozować przez bad. moczu - HVA kwas homowanilinowy=metabolit katecholamin
nefroblastoma też może rosnąć do dużych rozmiarów bezobjawowo
b. niedojrzały komorkowo
pseudorozsiew?????? - ułatwia rozpoznanie
rdzeń nadnerczy przykręgosłupowe zwoje
ad.3 z tk trzyzwojowa
pheochromocytoma
nadnercze
wzrost poziomu katecholamin=> napadowe wzrosty ciśnienia=>wstrząsorodny
90% łagodne, 10% złośliwe => ocena tylko na podst przerzutów
Oznaczamy teraz też aktywność mitotyczną
Chemodectoma
Gł. z kłębka t. szyjnej ale też ucho????
Zazw łagodny
Gdy w rozdwojeniu t. szyjnej b. dobrze unaczyniony => Konieczność podwiązania t. szyjnej - może być zgon przez krwotok
Paraganglioma nonchromaffinicum
Chor.??? Zrazikowe utkanie??
10% złośliwy 10%obustronny 10% dzieci
nn. z międzybłonka
Międzybłoniak (łac. mesothelioma) - bardzo złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek pokrywających błony surowicze - opłucną,osierdzie i otrzewną. Do głównych czynników ryzyka jego powstawania zalicza się narażenie na azbest oraz zakażenie wirusem SV40. Mesothelioma należy do najgorzej rokujących nowotworów. Najczęstszym miejscem występowania jest opłucna.
Mesothelioma
Localisatum
Fibrosum
Epithelioides
Mixtum
Diffussum
Fibrosum
Epithelioides
Mixtum
Sarkoma synoviale
Biphasicum
Monophasicum
Fibrosum
epithelioides
Immaturum
MESOTHELIOMA
Postać ograniczona a b c - gr. jamy opłucnej
Postać rozlana a b c - czesciej w jamie otrzewnej
włóknista podobna do włókniakomięsaka
gruczołowa podobna do raka
mieszana
diag??? - immunohistochemia
wyst. cytokeratyny - element charkt. dla nabłonka
rokowanie b. złe
w opłucnej najcz. łączy się z azbestozą
SARKOMA SYNOVIALE
Złośliwy
Młodzi dorośli
W sąsiedztwie dużych stawów
Wielokrotne wznowy
Wystąpienie guza poprzedzone bólem bolesnością
NN. tk miękkich o nieustalonym pochodzeniu
Sarkoma alveolare, s. epithelioides, s. clarocellulare
BOLESNE
Angiolipoma
Angioleiomyoma
Glomangioma