PRAWO W PROCESIE SPRAWOWANIA WLADZY:

-podstawowy instrument w sprawowaniu wladzy publicznej

-wyznacza cele dzialania rzadzacych

-wiele rzadzacych dzieki czemu moga osiagac zakladane efekty

-wyznacza strukture instytucji wladzy i procedury postepowan decyzyjnych

-wyznacza uprawnienia i obowiazki osob niesprawiajacych funkcji wladnych

RELACJE MIEDZY PAŃSTWEM A PRAWEM:

-Pozytywistyczne-panstwo moze byc tworca prawa,upowanione do tego

-Prawnonaturalne-zrodlem parwa stanowionego jest prawo natury,prawo stanowione przez panstwo musi byc z nim w zgodzie

-Socjologiczne i psychologiczne-spol i psych geneza prawa,w mniejszym stopniu opiera sie o zwiazki prawa z panstwem

DEMOKRACJA-doslownie wladza ludu.ustroj panstwa w ktorym obywatele maja prawnie zagwarantowany bezposredni lub posredni wplyw na podejmowane decyzje panstwowe.warynkiem istnienia demokracji jest posiadanie przez ogol obywateli praw i wolnosci gwarantujacych kazdemu obywatelowi udzial w sprawowaniu wladzy.

RODZAJE DEMOKRACJI:

1.demokracja przedstawicielska

2.demokracja bezposrednia:

-referendum(przesadzajace,konsultacyjne,ogolnonarodowe,lokalne)

-sprzeciw ludowy(veto)

-zebranie gminne

-badanie opinii publicznej

ZASADY DEMOKRACJI PUBLICZNEJ:

-suwerennosc narodu

-trojpodzial wladzy i rownowaga wladzy

-reprezentacja

-wybory jako glowne zrodlo legitymizacji

-cykliczna odpowiedzialnosc wladzy

-ochrona praw obywatelskich

-odbywanie sie cykliczne wyborow

-swoboda zrzeszania sie

-legalnosc dzialan opozycji

-swoboda w dostepie do stanowisk publicznych

-wolnosc przekonan i wypowiedzi

FALE DEMOKRATYZACJI:

-pierwsza dluga fala 1828-1926

-pierwsza fala odwrotu od demokracji 1922-1942

-druga krotka fala 1943-1962

-druga fala odwrotu 1958-1975

-trzecia fala od 1974

NARÓD-wspolnota ludzi tworzacych sie w dlugich procesach dziejowych ktora wyznaczaja jej czlonkowie majacy poczucie wspolnego pochodzenia losow historycznych,specyficznych postaw,zachowan,obyczajowosci zwykle te wspolnote postrzega sie w wymiarach etnicznych i politycznych

MNIEJSZOSC NARODOWA-zbiorowosc ludzi charakteryzujaca sie poczuciem wlasnej odrebnosci etnicznej,solidarnoscia,a takze checia zachowania i przekazania tych cech przeszlym pokoleniom.posiada ona ponad to wlasne interesy dazy do zagwarantowania i przestrzegania przyslugujacych praw

WYROZNIKI NARODOW -mowa -przestrzen geograficzna -religia -historia -dziedzictwo kulturowe -tradycja -obyczaje -symbole,emblematy,godla,znaki -swiadomosc oderebnosci etnicznej -identyfikacja z dana wspolnota

KSENOFOBIA-postawa niecheci,wrogosci wobec obcych,ujawnia sie zwykle pod wplywem negatywnych stereotypow czy tez mitow o postawach i zachowaniach spol,kulturowych,polit okreslonych wspolnot etnicznych.

SZOWINIZM-skrajna forma ksenofobii,oznacza postawe zachowania i dzialan pelne propagandy i nienawisci do innych wspolnot etnicznych oraz politycznych.postawa ta dyskrymninuje obcych a jednoczesnie w sposob bezkrytyczny skrajnie idealistyczny wynoszacy swoja wspolnote.

ETNOCENTRYZM-postawa koncentrujaca sie na wyolbrzymianiu wagi wlasnej wspolnoty.oznacza przypisywanie wlasnej wspolnocie etnicznej czy narodowej szczegolnych wlasciwosci,uzdolnien i predyspozycji przy czym koncentracja ta nie oznacza negowania wartosci i zaslug innych wspolnot

NACJONALIZM-doktryna polityczna uznajaca narod za najdoskonalsza forme zycia zbiorowego.narod w takim rozumieniu posiada niepowtarzalny charakter ktory uksztaltowal sie poprzez wlasna bardzo wyidealizowana tradycje.zaklada ze kazdy narod powinien troszczyc sie przy pomocy wszelkich mozliwych srodkow o zabezpieczenie interesow swojej wspolnoty.

ZRODLA NACJONALIZMU:

-generowanie odgorne-inspirowane przez przywodcow politycznych,religijnych i inne jednostki zdolne do manipuloacji-osoby takie staraja sie wykorzystac zachowania zbiorowe wspolnot do zdobucia wladzy

-generowanie oddolne-na skutek niezadowolenia spol zady zemsty,pdzyskania utraconej wladzy,praw wazne w tym wzgledzie sa doswiadczenia z przeszlosci

-generowanie zewnetrzne-przez oddzialywanie badz bezposrendnia ingerencje podmiotow politycznych funkcjonujach poza okreslona wspolnota,dzialania te sa zwiazane z checia uzyskania okreslonych korzysci politycznych przez sily budzace nastroje nacjonalistyczne

PRAWO-zespol norm o charakterze generalnym i abstrakcyjnym ustanowionych lub uznawanych przez panstwa ktorych realizacja zabezpieczona jest zagrozeniem uzycia przymusu.

RELACJE MIEDZY PRAWEM A POLITYKA:

-prawo jest interesem sluzacym realizacji celow rzadzacych,czyli prawo podporzadkowane jest polityce co odbiera prawu jego systemowa odrebnosc

-proces decydowania politycznego jest calkowicie uzalezniony od prawa,czyli decyzje polityczne sa jedyna realizacja norm prawnych

-polityka i prawo zostaja ze soba w relacjach zaleznosci

Zachowania polityczne, każda dająca się zaobserwować reakcja ludzi na bodźce płynące z otoczenia związane z różnymi przejawami życia politycznego. Wśród najbardziej typowych zachowań politycznych można wyróżnić: *czynne, polegające na aktywnym udziale jednostki w podejmowaniu działań o charakterze politycznym lub bierne *świadome lub nieświadome decyzje o udziale w tych działaniach *indywidualnie bądź grupowe działania *zachowania skierowane na osiągnięcie celu poprzez współpracę (zachowanie polityczne konsensualne) i zachowanie polityczne konfliktowe zmierzające do osiągnięcia zwycięstwa w drodze walki *zachowanie konformistyczne, czyli zgodne z wartościami i normami obowiązującymi w grupie społecznej oraz zachowanie nonkonformistyczne, które polega na czynnym lub biernym odrzucaniu wartości i norm akceptowanych przez grupę. Zachowania polityczne uwarunkowane są psychiką, osobowością jednostki i oddziaływaniami środowiska. Duży wpływ na zachowania polityczne mają szeroko pojęta edukacja (przyjęty podczas procesu socjalizacji system wartości) oraz standardy kultury politycznej obowiązujące w danym społeczeństwie. Przykładami zachowania politycznego są m.in. udział bądź powstrzymywanie się od głosowania w wyborach, publiczne manifestowanie poparcia dla określonego programu politycznego, zabieranie głosu w dyskusji politycznej.

Działanie polityczne, każda forma zachowania podmiotu politycznego (np. partii politycznej), którego celem jest osiągnięcie i sprawowanie władzy politycznej samodzielnie lub w koalicji. Działanie polityczne polega na wpływaniu na ośrodki decyzyjne (np. rząd, parlament), prowadzeniu starań zmierzających do umocnienia swojej pozycji politycznej i popularyzowania własnej ideologii oraz przedsięwzięć. Najczęściej działania polityczne podejmują partie polityczne, zorganizowane grupy społeczne, związki zawodowe (np. organizując demonstracje, strajki). Zamiarem działań politycznych jest zawsze osiągnięcie doraźnych bądź perspektywicznych skutków w sferze politycznej, ekonomicznej, socjalnej lub kulturowej.

Polityka, ogół działań związanych z dążeniem do zdobycia i utrzymania władzy państwowej lub lokalnej. Metody organizowania się społeczeństwa dla realizacji celów uznawanych za wspólne, a także sposób przewodzenia we wspólnych działaniach. Wieloznaczne pojęcie definiowane w politologii. Pod względem formalno-prawnym przez politykę rozumie się działalność instytucji państwowych. W podejściu behawioralnym polityka określana jest w kategoriach władzy, wpływu i konfliktów w różnych płaszczyznach życia społecznego. W orientacji funkcjonalnej polityka rozumiana jest jako funkcja systemu społecznego, zapewniająca jego rozwój poprzez: rozwiązywanie konfliktów, wytwarzanie decyzji regulujących w autorytatywny sposób rozdział dóbr, artykulację interesów, agregacje i selekcję interesów, socjalizację polityczną, komunikację polityczną. Według podejścia racjonalnego polityką jest podejmowaniem decyzji w ramach procesu sprawowania władzy i gry o władze, w którym biorą udział różnorakie podmioty. Stanowisko postbehawioralne ujmuje ją jako rozwiązywanie problemów społecznych, wynikających z deficytu dóbr i powodujących deprawację jednostek i grup społecznych, jest więc swoistą służbą społeczną, dążącą do zmniejszania ograniczeń w zaspokajaniu potrzeb ludzi.
Nieodłącznym elementem polityki jest siła: wojskowa, prestiżu, presji psychologicznej, poparcia społecznego, która służy do osiągania zamierzonych celów.
Podstawowymi zasadami funkcjonowania polityki są: określenie celu i sposobu artykulacji interesu politycznego, jednoczenie się sił politycznych przeciw wspólnemu wrogowi, instrumentalne traktowanie idei, prymat interesu danej struktury nad innymi czynnikami, realizacja racji stanu, a także - liczenie się z zasadami geopolityki (polityka zagraniczna).

Patriotyzm, szacunek i umiłowanie ojczyzny, gotowość do poświęcenia się dla niej i narodu, stawianie dobra własnego kraju ponad interesy partykularne (partykularyzm) bądź osobiste. Poczucie silnej więzi emocjonalnej i społecznej z narodem, jego kulturą i tradycją.
Patriotyzm to postawa wyrażająca się w wypełnianiu podstawowych konstytucyjnych obowiązków obywatelskich, takich jak służba wojskowa i obrona ojczyzny, wierność dla kraju, troska o wspólne dobro i dbałość o stan środowiska naturalnego, przestrzeganie prawa, gotowość do ponoszenia wszelkich ciężarów i świadczeń, w tym też płacenia podatków.
Patriotyzm łączy się z szacunkiem dla innych narodów. Rozróżnia się patriotyzm lokalny - miłość do stron rodzinnych, do miejsca urodzenia i wychowania, miejsca zamieszkania, oraz patriotyzm regionalny - przywiązanie do krainy, dzielnicy kraju. Wynaturzeniem patriotyzmu jest szowinizm.

Grupa interesu, zbiorowość społeczna składająca się z osób o podobnych przekonaniach i celach, których realizacja jest uzależniona od decyzji oraz działalności instytucji państwowych. Grupa interesu próbująca wywierać wpływ na politykę tych instytucji nabiera charakteru grupy nacisku.

Rodzaj grup interesu *ekonomiczne *podstawowe *kapitalisytczne *robotnicze *niepodstawowe *rolnicze *drobnokapitalistyczne *wolne *zawody *spółdzielnie *konsumenci *nieekonomiczne (socjalne) *organizacje o celach politycznych niepowiązane z partiami *kościoły i zrzeszenia religijne *zrzeszenia kulturowe *filantropijne i humanistyczne. (Przykładem działalności grup interesu może być również działalność związków zawodowych)

Ojczyzna - termin o dwojakim znaczeniu, odnoszącym się do przestrzeni istotnej dla pojedynczego człowieka (jednostki) bądź zbiorowości (narodu), wyznaczone zwłaszcza miejscem urodzenia tych osób, ich zamieszkiwaniem przez istotną część życia, czy miejscem pochodzenia ich przodków bądź rodziny. Na podstawie teorii Stanisława Ossowskiego wyróżnia się „ojczyznę prywatną” i „ojczyznę ideologiczną”. Pierwszą z nich jest przestrzeń wyznaczona miejscem urodzenia czy zamieszkiwania pojedynczego człowieka, druga - wspólnym terytorium narodowym.

Interes polityczny, świadome dążenie jednostek lub grup społecznych biorących udział w działalności politycznej do celów przynoszących najwyższą korzyść polityczną. Interesy polityczne mają charakter ideologiczny (związane z takimi wartościami, jak np. wolność, równość społeczna, sprawiedliwość itp.) oraz ekonomiczny. Dążenia te przybierają postać zinstytucjonalizowaną. Są przedstawiane np. na forum sejmu przez wyspecjalizowane w tym zakresie partie polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia czy organizacje społeczne. Ich celem bowiem jest wyrażanie i reprezentowanie interesów politycznych poszczególnych grup społecznych (np. górników, rolników, nauczycieli).
Ideologia polityczna jest to zespół ogólnych instrumentów odwołujący się do określonych wartości takich jak np. rodzina religia czy praca dla wszystkich mający na celu przekonanie jak największej ilości wyborców do oddania głosu na daną partię polityczną. Rozróżniamy ideologie prawicowe takie jak faszyzm nazizm- narodowy socjalizm liberalizm konserwatyzm i lewicowe takie jak komunizm socjalizm socjaldemokracja. W skrajnych przypadkach ideologia staje się ważniejsza niż jednostki dla których jest tworzona.

---