PLAN-KONSPEKT JEDNOSTKI TRENINGOWEJ
Podstawowym elementem procesu treningowego jest jednostka treningowa.
Chociaż stanowi pewną odrębną i zamkniętą całość, jest jednocześnie fragmentem racjonalnie opracowanego cyklu szkoleniowego.
Niezależnie od miejsca i celu planowanej pracy, zaawansowania ćwiczących, każda jednostka treningowa powinna być oparta na powszechnie obowiązującym układzie dydaktyczno-organizacyjnym, który obejmuje części: wstępną, główną i końcową.
Celem części wstępnej jest przygotowanie organizmu ćwiczącego do wykonania zadać treningu.
Te zadania stanowią treść części głównej.
Końcowa część ma doprowadzić organizm do normy.
W oparciu o powyższy tok planuje się konspekt treningowy (szczegółowy plan zajęć treningowych):
Najpierw ustala się zadania, do nich dobiera się ćwiczenia części głównej.
Po ich ustaleniu dostosowuje się do części głównej treść części wstępnej i końcowej.
Przystępując do opracowania konspektu należy wziąć pod uwagę:
konkretne zdania zajęć, wypływających bezpośrednio z planu i programu szkolenia,
miejsce zajęć,
urządzenia, przybory i przyrządy,
warunki atmosferyczne itp.
organizację pracy.
Zadania i treść zadań treningowych muszą być dostosowane do wieku, płci, stopnia zaawansowania ćwiczących, specyfiki danej dyscypliny sportu, do okresu, w jakim odbywają się zajęcia, aktualnych potrzeb oraz istniejących warunków szkoleniowych
W zależności od wymienionych czynników zmieni się treść zajęć a co za tym idzie- charakter, zakres i intensywność pracy.
Czas trwania i natężenia zajęć zależą od bardzo wielu warunków i okoliczności. Są to głównie właściwości rozwoju fizycznego, płeć, stopień przygotowania zawodników i inne. W miarę narastania stanu wytrenowania zajęcia mogą się znacznie wydłużać. Duży wpływ na czas trwania zajęć treningowych będzie miała określona intensywność ćwiczeń. Im bardziej intensywne ćwiczenia, tym czas treningu może ulec skróceniu. Jakość jednostki treningowej nie zależy bowiem od czasu jej trwania, ale przede wszystkim od treści ćwiczeń i intensywności obciążenia.
Siła bodźców działających na organizm-zwłaszcza układ nerwowy-oznaczona jest nie tylko ich intensywnością i czasem trwania, lecz również stopniem „nowości” ćwiczeń. Nowe działanie powoduje znaczniejsze pobudzenie układu nerwowego w porównaniu do ćwiczeń znanych. Towarzyszy im bowiem reakcja orientacyjna, nasilająca pobudzenie w ośrodkach nerwowych. Nowe ćwiczenie wykonywane więc jest ze stosunkowo większym wysiłkiem mięśniowym, przy większym zużyciu energii i nasileniu funkcji fizjologicznych. Stąd też planowanie ćwiczeń w jednostce treningowej powinno dotyczyć nie tylko ich zakresu i intensywności, lecz także strony jakościowej. W planowaniu zadań treningowych należy kierować się zasadą: im bardziej intensywne obciążenie, tym zadania winny być węższe. W treningu o intensywności maksymalnej rozszerzeniu ulegają części: wstępna i końcowa. Przy mniejszej z kolei intensywności można zrealizować dwa lub trzy zadania.
Regulowanie stopnia obciążenia w jednostce treningowej nie jest bynajmniej sprawą łatwą, biorąc pod uwagę różne tempo rozwoju morfologicznych i filozoficznych właściwości biologiczne i psychiczne każdego trenującego.
Najczęściej zajęcia treningowe rozpoczyna się ćwiczeniami o umiarkowanym wysiłku, czyli tzw. ćwiczeniami przygotowawczymi. W pierwszej części treningu natężenie wzrasta stopniowo, ale dość szybko. W części głównej osiąga swój szczyt, przy czym krzywa natężenia przebiega różnie, najczęściej faliście. Pod koniec części głównej, a zwłaszcza w końcowej-natężenie wyraźnie spada, dzięki właściwie dobranym i odpowiednio dozowanym ćwiczeniom.
Konspekt treningowy stanowiący plan zajęć wynikających logicznie z generalnego planu pracy szkoleniowej pomaga trenerowi w prowadzeniu zajęć, przyzwyczaja do systematycznej i planowej pracy, ułatwia organizację ćwiczeń i pozwala na samokontrolę.
Przy opracowywaniu konspektu dla dzieci i młodzieży należy bezwzględnie wziąć pod uwagę odrębność ich organizmu i osobowości. Dzieci i młodzież nie znoszą monotonii podczas zajęć. Wymaga to stosowania różnorodnych form i metod ich wykonywania, innego charakteru treningu będzie wskazywało na zrozumienie psychicznych potrzeb młodzieżowych zawodników, zwłaszcza dzieci, stworzy warunki większej ich aktywności, przyczyni się do autentycznej akceptacji prowadzącego zajęcia trenera.