Psychopatologia seligman i reszta

ROZDZIAŁ 6

ZABURZENIA SOMATOFORMICZNE I DYSOCJACYJNE

• dla tych zaburzeń lęk nie jest charakterystycznym objawem jak np. w przypadku fobii( początkowo wiązano je z nim jednak teraz DSM-IV traktuje je odrębnie)

przypadek: opis mężczyzny sparaliżowanego od pasa w dół, nie wykazywał on strachu, paniki, nie znaleziono przyczyn medycznych paraliżu, ani psychiatrycznych; dociekając co takiego mogło się stać zapytali czy zna kogoś sparaliżowanego, nie znal lecz po dłuższym zastanowieniu stwierdził ze jego kolega miesiąc temu skoczył poniekąd przez niego (zapodał mu LSD) z mostu; po paru dniach wyszedł ze szpitala(ze niby o własnych silach)

opis: facet czuł się winny i przejął objawy choroby kolegi, nie przejął się faktem ze nie może chodzić,

Zaburzenia somatoformiczne	Zaburzenia dysocjacyjne
		Obejmują: -konwersję, -somatyzacje, - zaburzenia bólowe, -hipochondrię i -dysmorficzne zaburzenia ciała; polegają na: zakłóceniach funkcjonowania fizycznego, nie z powodu choroby somatycznej ale w wyniku konfliktu psych.	Obejmują: -amnezje dysocjacyjną(czł. nie pamięta kim jest) -zab. depersonalizacji -dysocjacyjne zab. tożsamości(osobowość wieloraka) polegają na :fragmentaryzacji tożsamości jednostki;

1. Zaburzenia somatoformiczne

przypadek kobiety, która przestała widzieć, ale nie martwiła się tym, badania nie wykazały podłoza neurologicznego, wysłano ją do psychiatry → są to ZABURZENIA SOMATOFORMICZNE, tzn. przybierające formę cielesną,

przy podejrzeniu tych zaburzeń uwzględniamy 5 czynników:

→ upośledzenie czynności fizycznych,

→ objawów nie można wyjaśnić żadnym znanym objawem fizycznym czy neurolog.

→ mamy dowody, że z objawami zwiazane są czynniki psyciczne,

→ pacjent jest często obojętny na swoje dolegliwości, nie odczuwa lęku

→objawy nie podlegają dowolnej kontroli

Typy zaburzeń somatoformicznych (jak w tabeli wyżej)

konwersja-polega na przekształcaniu stresu w objawy fizyczne, jak e przypadku przykładu z mężczyzną; kryteria z DSM-IV:

→ jeden lub więcej objawów czynności ruchowej lub czuciowej sugierujących schorzenie neurol.

→ związek objawów z czynnikami psych.

→ objaw nie jest wywołany celowo

→ nie można go w pełni wyjaśnić

→ powoduje kliniczne znaczące dolegliwości w obszarze społ

→ objaw nie ogranicza się do bólu czy dysfunkcji seksualnej, nie wyst tylko w trakcie trwania zab somatyzacyjnych

zaburzenia somatyzacyjne/ zespół Briqueta

→ pacjent skarży się na dolegliwości fiz. ujawniające się przed 30r.ż. Bedące przedmiotem licznych zabiegów medycznych, dolegliwości obejmują wiele narządów i ciężko to wyjaśnić przyczynami fiz., nie poddają się kontroli dowolnej; objawy bólowe dotyczyc muszą przynajmniej 4 miejsc/głowa, żołądek, problemy seks, stawy, plecy itp/

→ 25 najczęstszych objawów:zmęczenie, omdlenia, palpitacje serca, zaburzenia mieśiączkowania, mdłości, wzdęcia, niestrawność, bóle pleców, w klatce piersiowej, brzucha, głowy, seksualne probl, bezsenność, biegunki, zaparcia, trudnośći w oddychaniu;

→ różnica: konwersja-jeden objaw, somatyzacja-wiele dolegliwości

→ objawy częsciej z lewej strony ciała-zaangażowanie prawej półkuli, (lewa półkula werbalna więc w terapii skupia się na werb.)

zaburzenia bólowe/ psychalgia

→ ból w jednej lub kilku częściach ciała, powodujący wyraźne pogorszenie samopoczucia lub niepełnosprawność,

→ na pojawienie się bólu wpływ mają czynniki psych

→ nie podlegaja dowolnej kontroli

przykład:mężczyzna z silnymi bólami brzucha, brak podłoża fiz, obojętność pacjenta, decyzja leczenia operacja, zero strachu, szukanie przyczyn psych , okazuje się, że pacjent ma przykre dzieciństwo, rodzice nie okazują emo, tylko w przypadku wycięcia wyrostka czuł się zaopiekowany; teraz ból jest jego reakcją w syt kłopotliwych- zdradziła go żona

hipochondria

→ przekonanie o cierpieniu na poważną chorobę lub ciągłe obawy przed zachorowaniem, mimo dowodów i zapewnień, że są one bezpodstawne;

→ złość na lekarzy, rodzine, znajomych, rozkład równy u kobiet i mężczyzn (razem 4% leczących się na schorzenia fiz);

→ wyst we wszystkich etapach życia, szczególnie wiek młodzieńczy, średni i po 60;

→ kultura ma ogromny wpływ na rodzaj dolegliwości /chiny-lęk przed wciągnieciem penisa w brzuch/

→ rozpoznanie na drodze eliminacji: wyklucza się choroby somatyczne, podobne zab psych jak uogólniona zab lękowe, obsesyjno-kompulsywne, fobie przed chorobą, zab lęku panicznego, zab somatyzacyjne; pacjent nie może dośw złudzeń cielesnych jak w psychozie; co pozostaje to hipochondria:P

dysmorficzne zaburzenia ciała

→ skarjne zainteresowanie fizycznością z cyklu: mam za chude nogi, za grube usta, za małe uszy..; pacjent wyolbrzymia nieznaczne braki urody postrzegając je jako ogólną brzydote,

→ niezadowolenie staje się udręką, powodując unikanie towarzystwa i ciągłe rozważanie swoich wad, ta troska o wygląd staje się problemem klinicznym

→ zaczynają się w okresie młodzieńczym i mogą trwać do końca życia, wyst neico częściej u kobiet niż u mężczyzn, uwzględnia się też kontekst kulturowy-za duże stopy w chinach, za szeroka twarz w peru,

→ trzeba wykluczyć anoreksję, bulimie, depresję, zab obsesyjno-kompulsywne, fobie społ; niewiele wiadomo o przyczynach, skutkach choroby,

Diagnozowanie zaburzeń somatoformicznych

najtrudniejsze pod wzgl terfności rozpoznaia; aby je rozpoznać trzeba wykluczyć:

symulowanie- udawanie:D; tu symulant dowolnie kontroluje objawy, czerpanie korzyści ze swojego symulanctwa; (symulowanie odróżniamy od wtórnych korzyści w taki sposób, że nie udają oni objawów ale mogą je wykorzystywać)

zaburzenia psychosomatyczne- w tych wyst przyczyna fizyczna, która wyjaśnia ów objaw a somatoformicznego nie;

zaburzenia pozorowane/ zespół Munchausena- kończa się one wielokrotną hospitalizacją, bo wynikają z fizjologicznych mainpulacji pacjenta, cel jedyny to zwrócenie uwagi lekarzy,

(tabela do notatek skan nr 17)

podatność na zaburzenia somatoformiczne

→ konwersyjne nie są częste 5% nie psychotycznych, objawy od późnej adolescencji do w.średniego, u dzieci i starszych rzadko, znaczną część kobiety stanowią( m 20-40%), kultura ważna,

→ zab somatyzacyjne przed 35 r.ż., 2-10% wszystkich kobiet, rzadko u mężczyzn, u dzieci ból brzucha, a ogólnie jest to problem gównie dorosłych, istnieje zależność zachorowalności u sióst, matek, i córek kobiet z takimi zab, jest to 10 razy większe prawdopodobieństwo niż w ogóle populacji,

etiologia zaburzeń somatoformicznych tabelka nr 18 skan do notatek

terapia zaburzeń somatoformicznych

→ legenda o lekarzu, który miał leczyc nie mogącego chodzić księcia, nie znalazł przyczyn fizycznych zaburzenia, ale postanowił go leczyć, wpadł kiedys do jego łazienki i wymachując nożem groził, że zabije; książę dał dyla.. został wyleczony:D

konfrontacja- próba wymuszenia ustąpienia objawów, nieco łagodniejsza niż u ksiięcia, np. mówienie pacjentom ze ślepotą histeryczną, że otrzymali wyniki lepsze niż zdrowi, prowokacja, czasem może to doprowadzic do konfliktu psychicznego i doprowadzić do braku wiary w siebie

sugestia - przekonywanie pacjenta, że objawy ustapią, na niektórych pacjentów działa lepiej niż konfrontacja,

wgląd- rozpoznanie źródłowego konfliktu powodującego dolegliwości fizyczne jest psychoanalityczna metodą z wyboru w zab konwersyjnych i podobnych typach zaburzeń; dostrzerzenie i emocjonalne uznanie konfliktu powinien powodowac zanik objawów,

inne terapie- amitryptylina(środek antydepresyjny o właściwościach przeciwbólowych);życzliwa rada: cel terapii nie leczenie bólu, a przejęcie nad nim kontroli;

2. Zaburzenia dysocjacyjne

→ istota tych zaburzeń jest utrata pamięci, dysocjacyjne, bo polegaja na współistnieniu lub przemienności kilku procesów psych nie ma natomiast ich wzajemnej świadomości i wzajemnego oddzialywania, nastepuje oderwanie obszaru pamięci od świadomości,

→ pod względem częstego braku lęku podobne do konwersyjnych zaburzeń

→ przejawy:

amnezja- zapominamy znaczny okres życia

depersonalizacja- człowiek czuje się oddzielony od siebie,

derealizacja-nierealnym wydaje się być świat, a nie własna osoba,

pomieszanie tożsamości-pomyłka lub brak pewności co do własnej tożsamości,

zmiana tożsamości-osoba wykazuje niezwykłe umiejetności o których nie wiedziała,

→ rodzaje:

amnezja dysocjacyjna- na skutek urazu tj. śmierć dziecka itp.

zaburzenia depersonalizacji-trwałe dośw oddzielenia od własnego umysłu,

dysocjacyjne zaburzenia osobowości-dwie lub więcej odrębnych tożsamosci istnieje w tej samej osobie, a każda z nich prowadzi samodzielne życie,

• amnezja dysocjacyjna

przypadek: timmy problemy z rodzicami, słabe stopnie, dokuczanie przez kolegów, pewnego dnia wraca ze szkoły smutny rzucając ksiażki ze wstrętem na ganku, od tej chwili doznał amnezji był w wojsku.. cos go brzuch bolał i poszedł do szpitala, tam okazało się, że nie wie skąd się tam wziął i , że jego ostatnim wspomnieniem jest ganek.

Timmy przeszedł stan fugi czyli nieoczekiwane opuszczenie domu, ucieczkę (z domu do wojska lecz tego nie pamietał)

Amnezje dysocjacyjne
globalna/uogólniona	Wsteczna	pourazowa	następcza	selektywna/kategorialna
					Wszystkie wydarzenia z życia się zatarły, ma tendencje do nawrotów (40%)	Zapomina się wszystkie fakty bezpośrednio poprzedzające uraz	Utrata pamięci zdarzeń po wypadku	Najrzadsza; trudności w zapamiętywaniu nowego materiału; prawie zawsze przyczyna organiczna	Zacieraja się wspomnienia faktów zw z pewnym tematem

Dysocjacyjna a organiczna
-zazwyczaj poprzedzona jest stresem, -nie jest spowodowana uszk ukł. Nerwowego, -4 cechy utraty pamięci:utrata przeszłości zarówno bliskiej, jak i dalszej; niepamięć tożsamości, ale nie wiedzy ogólnej; brak amnezji następczej- pamiętaja to, co wydarzyło się od czasu wyst. Amnezji; często nagle się cofa;	-jest z przyczyn fizycznych -dobra pamięć odległej przeszłości -utrata wiedzy osobistej i ogólnej, -głęboka amnezja następcza jako główny objaw -stopnoiowo cofa się tylko wsteczna, następcza w pewnym stopniu, nie wraca pamięć urazu;

skłonności do amnezji dysocjacyjnej i jej przyczyny-młodsi, częściej kobiety, jako przyczyne podaje się (nie ze 100% pewnością) obronę przed lękiem;

• zaburzenia depersonalizacji

przypadek:koleś opowiad jak przeżył reanimacje, szedł tunelem, wszystko czuł, a potem się obudził;

→ człowiek czuje się odłączony od ciała i umysłu, powtarzajace się epizody depersonalizacji to wg DSM-IV zaburzenia depersonalizacji: emocje są spłaszczone, czuje się czł. Jak automat, brak poczucia kontroli,

→ osoby te łatwo poddają się hipnozie, mają wypaczone doświadczenie kształtów i wymiarów przedmiotów, zab te występują łącznie z depresja, hipochondrią, narkomania, należy je więc wykluczyc w diagnozie różnicowej,

• zaburzenia dysocjacyjne tożsamości

→ wyst dwie lub więcej tożsamości, każda z nich prowadzi własne życie i na przemian przejmują kontrole nad zachowaniem

→ główna rola amnezji: łagodzeniu nietolerowanego lęku zwiazanego z zwielokrotnienem tożsamości,

obserwuje się coraz częstsze przypadki diagnozowania osobowości wielorakiej, przyczyny: amnezja, niepamięć, niepamięć ciągu, której nie możesz przypomnieć sobie czegokolwiek; częściej się ją diagnozuje, bo jest coraz więcej psychoanalityków psychoanalityków nurcie psychodynamicznym(zaburzenia rozpoczynają się od wypieranego urazu w dzieciństwie, od tego czasu tworzymy inne tożsamości); trzeci argument na częstsze przypadki owego zaburzenia to wieksza świadomość zjawiska znęcania się nad dziecmi;(jest to często podawany arg wywołujący zaburzenia dysocjacyjne; depresja, lęk, zaburzenia odżywiania i dysfunkcje seksualne przez ruch”powrót do zdrowia” za skutek maltretowania w dzieciństwie)

opis dysocjacyjnych zaburzeń tożsamości

Eugenie Bliss pionier nowoczesnych badań nad zab osobowości wielorakiej

Przypadek: matka przyszła do psychologa z synem, który maił problemy w szkole, po kilku sesjach stwierdziła, że chce kogoś przedstawić terapeutce- były to dwie inne kobiety.. w jej ciele, jedna była pierwotna, druga stworzona w wieku 3 l, trzcia w wieku 8l, obie w skutek trudnych wydarzeń, jako środek do poradzenia sobie z problemem, każda z nich była różna; problemy nie rozwiązywalne dla jednej zostawiała drugiej sama uciekając „do środka” ; wszystkie wykazywały inne potrzeby, nie wspierały się,

Co wiadomo o zaburzeniu wielorakim? Jedna osobowość jest świadoma obecności innych, występuje tu niewyjaśniona amnezja, osobowości różnią się w wielu wymiarach(wiek, sposób mówienia, ciśnienie, EEG, charakter pisma a nawet miesiączka!! itp.),

Etiologia dysocjacyjnych zaburzeń tożsamości

Bliss opisując swoich 14 przypadków odrył pewne cechy wspólne:

zaburzenia tożsamości rozwijają się w trzech etapach:

-4-6r.z. uraz emocjonalny/np. molestowanie seksualne97%/,

-wyjątkowa wrażliwość na autohipnozę, proces, w którym człowiek siłą woli jest zdolny popadać w trans,

-odkrycie, że stworzenie nowej tożsamości na zasadzie autohipnozy uwalnia czł od napięcia emo

pacjenci byli wprowadzani w stan hipnozy i do tego uczucia porównywali swoje ucieczki do innych osobowości: trans, niedopuszczanie niczego do mysli;

Psychoterapia dysocjacyjnych zaburzeń tożsamości

Leczenie jest trudne:P obejmuje kategorie psychodynamiczne jak i „integracje taktyczną” w terapii poznawczej(terapeuta automatycznie rop myśli pacjenta, uczy dyskutować z irracjonalnymi pomysłami i przeciwstawienia się im, szuka przyczyn, które tłumaczyłyby wiarygodność tych pomysłów, stosuje hipnoze)

w psychodynamicznej: uświadamia pacjentowi problem, pod wpływem hipnozy terapeuta-jeśli pacjent nie jest świadomy- przywołuje inne tożsamości i pozwala im gadać; terapeuta uświadamia, że osobowości te to wytwory autohipnozy indukowanej we wczesnym okresie życia bezwiednie i bez złych zamiarów; uświadamia się pacjenta, że teraz jest silny i może je zwalczyc; pacjent jest jedyna prawdziwą osobą; to on decyduje, które aspekty osobowości chce zatrzymać; terapia trwa +/- 4 lata jednym znacznie pomaga, innych całkowicie integruje

Wątpliwości co do zaburzeń dysocjacyjnych tożsamości

psychoanaliza mówi, że przyczyną zaburzeń są wyparte wspomnienia o maltretowaniu, beh-poznawcza nie uznaje wyparcia i ostatecznie nie znajdując przyczyny takich zaburzeń wątpi w ich istnienie

w sądownictwie wyst tych zaburzen jako przyczyna popełnienia zbrodni wiec często pojawiają się argumenty za i przeciw

kontrowersje na temat fałszywych wspomnień,

mogą być udawane przez osobę, która zna ich objawy w celu osiągnięcia jakichś korzyści

istnieje wiec terapia skupiona na przywracaniu wspomnień o molestowaniu… no i spór na ile są one prawdziwe

Spiegel mówi o osobach poddających się hipnozie „piątego stopnia”, 5%populacji, wykazują one brak krytycyzmu, są podatne na sugestię.. maja one żywe wspomnienia ze stanów transu, bez rzeczywistych podstaw, uznaje on, że większość ludzi z zaburzeniami tożsamości należą do kategorii 5stopnia.

Lewis potwierdza częściowo, że za są skutkiem wypartych wspomnień o molestowaniu, wątpliwości pozostaja jeżeli chodzi o przywoływanie wspomnień

Powinniśmy zostać krytyczni wobec wywoływania wspomnień, być świadomi tego, że terapeuci powinni być ostrożni gdyz terapia tak jak może pomóc może również zaszkodzić,

To pisała m ja Celina.

2

---