Biochemia
laboratorium
Ćwiczenie 9:
ENZYMATYCZNA HYDROLIZA PEKTYN
Sprawozdanie poprawione 27.06.2011
grupa:
Katarzyna Kędzierska 144530
Dominika Kępska
Justyna Dabrowska
kierunek Biotechnologia
grupa dziekańska: III
semestr: IV
data wykonania ćwiczenia: 26.05.2011
data oddania sprawozdania 2.06.2011
Część teoretyczna:
Substancje pektynowe:
Substancje pektynowe są to heteropolisacharydy roślinne, pełniące funkcję strukturalną. Nazywamy je tzw. lepiszczem międzykomórkowym, gdyż są odpowiedzialne za spójność tkanek. Podstawową jednostką budulcową substancji pektynowych jest głównie reszta kwasu D - galakturonowego (w różnym stopniu zestryfikowana metanolem), rzadziej reszty innych cukrów prostych np. glukozy, galaktozy, mannozy i arabinozy.
Pektyny natomiast są to polimery kwasu galakturonowego o wyższym stopniu metoksylacji (powyżej 10%), w których poszczególne reszty tego kwasu są połączone wiązaniami 1,4 - α - glikozydowymi.
Kwas pektynowy - kwas poligalakturonowy zestryfikowany metanolem w niewielkim stopniu (do 10%), rozpuszczalny w wodzie tylko w postaci alkalicznych soli pektynianów.
Kwas pektowy - kwas poligalakturonowy nie zestryfikowany metanolem.
Pektyny można podzielić pod względem metoksylacji reszt kwasu galakturonowego na pektyny o:
niskim stopniu metoksylacji ( do 50% zestryfikowanych metanolem reszt kwasu galakturonowego)
wysokim stopniu metoksylacji ( ponad 50% zestryfikowanych metanolem reszt kwasu galakturonowego).
Enzymy pektynolityczne:
Enzymy pektynolityczne są to enzymy rozkładające substancje pektynowe. Są one wytwarzane przez rośliny i wiele drobnoustrojów. Podzielić je można na enzymy deestryfikujące i depolimeryzujące. Najważniejsze enzymy pektynolityczne to:
Pektynoesteraza (EC 3.1.1.11)
Poligalakturonaza (EC 3.2.1.15)
Egzopoligalakturonazy
Liaza pektynianowa (EC 4.2.2.10)
Liaza pektatowa (EC 4.2.2.2).
Celem ćwiczenia jest poznanie metod oznaczania najważniejszych aktywności charakteryzujących preparaty pektynolityczne:
Ogólną aktywność pektyno lityczną, wyrażaną w °PM,
Aktywność pektynoesterazy (PE),
Aktywność poligalakturonazy (PG).
Część doświadczalna.
2.1. Oznaczanie ogólnej aktywności pektynolitycznej.
Opis doświadczenia: Zadanie polega na zmierzeniu czasu wypływu przez kapilarę wiskozymetru wody destylowanej o temperaturze 20°C. W taki sam sposób mierzymy wypływ przez kapilarę wiskozymetru cieczy- przygotowanych jako próba 1 i próba 2.
Przygotowanie próby 1: Do 20ml 0,5% roztworu pektyny w 0,01M buforze octanowym o pH 3,8 , o temperaturze 20°C wprowadzamy 0,2ml wody destylowanej i dokładnie mieszamy. Do wiskozymetru wlewamy 20ml roztworu próby 1 i mierzymy czas wypływu [s].
Przygotowanie próby 2: Do 20ml 0,5% roztworu pektyny w 0,01M buforze octanowym o pH 3,8 , o temperaturze 20°C wprowadzamy 0,2ml odpowiednio rozcieńczonego tym buforem enzymu- w naszym przypadku rozcieńczenie wynosi 800x , dokładnie mieszamy i inkubujemy w temperaturze 20°C przez 30minut. Po tym czasie wlewamy do wiskozymetru 20ml roztworu próby 2 i mierzymy czas wypływu [s].
Obliczenia:
Lepkość początkową roztworu pektyny obliczamy ze wzoru:
Va= ta/ tH2O
Va- lepkość początkowa roztworu pektyny
ta- czas wypływu przez kapilarę wiskozymetru 20ml roztworu próby 1 [s]
tH2O- czas wypływu przez kapilarę wiskozymetru 20ml wody destylowanej o temperaturze 20°C [s]
Po podstawieniu do wzoru uzyskanych przez nas danych otrzymujemy:
Va=295,35s /99,70s
Va=2,962
Lepkość roztworu pektyny po określonym czasie działania enzymu obliczamy ze wzoru:
V= t/tH2O
V- lepkość roztworu pektyny po określonym czasie działania enzymu
t- czas wypływu przez kapilarę wiskozymetru 20ml roztworu próby 2 [s]
tH2O- czas wypływu przez kapilarę wiskozymetru 20ml wody destylowanej o temperaturze 20°C [s]
Po podstawieniu do wzoru uzyskanych przez nas danych otrzymujemy:
V= 228,4s /99,70s
V=2,291
Procentowy spadek lepkości pektyny, zadanej preparatem enzymatycznym obliczamy ze wzoru:
A={(Va- V)/ (Va- V0)} *100%
procentowy spadek lepkości pektyny, zadanej preparatem enzymatycznym [%]
V0- lepkość roztworu po całkowitej hydrolizie pektyny, czyli tzw. lepkość graniczna (która została nam podana podczas zajęć laboratoryjnych i wynosi= 1,1)
Po podstawieniu do wzoru uzyskanych przez nas danych otrzymujemy:
A={(2,962- 2,291)/ (2,962- 1,1)} *100%
A=36,04%
Ponieważ procentowy spadek lepkości pektyny, zadanej preparatem enzymatycznym powinien być zawarty w przedziale 50-60% konieczne jest wydłużenie reakcji enzymatycznej. W tym celu pozostawiamy mieszaninę w wiskozymetrze na kolejne 20min. Po upływie tego czasu ( sumaryczny czas reakcji wynosi 50min) mierzymy czas wypływu roztworu przez kapilarę wiskozymetru, ponownie wyliczmy V i A.
V= 202,1s /99,70s
V=2,027
A={(2,962- 2,027)/ (2,962- 1,1)} *100%
A= 50,21%
Następnie obliczamy ogólną aktywność pektynolityczną, wyrażoną w °PM ze wzoru:
°PM= 750/ {(T/A-0,0097*T) *CE}
°PM- jednostka ogólnej aktywności pektynolitycznej [°PM]
°PM- określają, w ilu litrach 0,5% roztworu pektyny nastąpi spadek lepkości o 85% w ciągu 5 godzin w temperaturze 20°C, pod działaniem 1kg preparatu pektynolitycznego.
T- czas, w którym nastąpił właściwy spadek lepkości [s]
CE- stężenie preparatu enzymatycznego w roztworze pektyny [%]
procentowy spadek lepkości pektyny, zadanej preparatem enzymatycznym [%]
Obliczamy CE:
0,2ml odpowiednio rozcieńczonego preparatu enzymatycznego- odpowiada 20ml roztworu pektyny. Przeliczając na 100ml roztworu pektyny, ilość wprowadzonego preparatu wynosi x. Zatem z proporcji:
0,2mlrozc. p. enzymatycznego- 20mlroztw. pektyny
x ml rozc. p. enzymatycznego-100mlroztw. pektyny
x= (0,2mlrozc. p. enzymatycznego* 100mlroztw. pektyny)/ 20mlroztw. pektyny
x= 1mlrozc. p. enzymatycznego
Po uwzględnieniu zastosowanego przez nas rozcieńczenia 800x otrzymujemy:
1ml 800x rozcieńczonego preparatu enzymatycznego zawiera:
1g/ 800ml= 1,25*10-3 g/ml=1,25*10-3 % preparatu enzymatycznego
Po podstawieniu do wzoru uzyskanych przez nas danych otrzymujemy:
°PM= 750/ {(3000s/50,21%-0,0097*3000s) *1,25*10-3 % }
°PM= 19576°PM
Analogiczne obliczenia przeprowadziły inne grupy dla preparatów pektynazy i pektopolu.
Zestawienie tych danych zamieszczamy w poniższej tabeli.
Tabela nr 1
Tytuł tabeli: Ogólna aktywność pektynolityczna w °PM w zależności od użytego preparatu.
Preparat
|
Ogólna aktywność pektynolityczna [°PM] |
pektopol |
10743 16739 11936 18902 |
pektynaza |
33186 19576 28846 20117 |
Wnioski:
Dane zebrane w tabeli są tego samego rzędu wielkości, co oznacza, że oba preparty zawierają enzymy pektynolityczne o zbliżonej aktywności. Różnice co do ogólnej aktywności pektynolitycznej wynikają z różnego rozcieńczenia preparatów enzymatycznych, a zatem z różnego stężenia preparatu enzymatycznego w roztworze pektyny. Różny był także czas, w którym nastąpił właściwy spadek lepkości ( 30min lub 50min). Możliwe są także niedokładności pomiarowe związane z mierzeniem czasu wypływu cieczy poprzez kapilarę wiskozymetru.
Zasada oznaczenia: Zasada oznaczenia jest związana ze spadkiem lepkości 0,5% roztworu pektyny w 0,01M buforze octanowym o pH 3,8, o temperaturze 20°C która jest wynikiem sumarycznego działania kompleksu enzymów pektynolitycznych zawartych w preparacie: pektynoesteraz, poligalakturonaz i liaz. Powyższe enzymy degradują substancje pektynowe poprzez hydrolizę wiązań estrowych i α-1,4-glikozydowych w pektynie. Dzięki hydrolizie tych wiązań następuje zmniejszenie lepkości roztworu , wzrasta szybkość i maleje czas wypływu przez kapilarę wiskozymetru badanej cieczy. I tak dla niezhydrolizowanego roztworu pektyny czas jej wypływu wynosi przez kapilarę wiskozymetru wynosi 295,35s natomiast po zajściu reakcji enzymatycznej wypływ tej samej objętości cieczy z próby 2 wynosi 202,10s. Uzależniając te dane od wypływu wody destylowanej z wiskozymetru i podstawiając do odpowiednich wzorów możemy wyliczyć ogólną aktywność pektynolityczną, co też uczyniliśmy.
2.2 Oznaczanie aktywności poligalakturonaz metodą kolorymetryczną
Zasada oznaczenia aktywności poligalakturonaz:
Aktywność enzymu określa się jako przyrost produktów w odniesieniu do czasu reakcji katalizowanej przez ten enzym.
Aktywność poligalakturonazy (PG) oznacza się na podstawie ilości grup aldehydowych uwolnionych podczas enzymatycznej hydrolizy wiązania α-1,4-glikozydowego w kwasie poligalakturonowym lub w niskozmetoksylowanej pektynie.
Opis doświadczenia:
Próba właściwa (Ew): - do 0,5 ml 0,5 % roztworu pektyny w 0,01 M buforze octanowym o pH 3,8 dodać 0,5 ml preparatu enzymatycznego Pektynazy odpowiednio rozcieńczonego 5000x i inkubować w czasie 10 minut w temperaturze 30°C. Reakcję enzymatyczną przerwać przez dodanie 1 ml roztworu DNS (kwasu 3,5 - dinitrosalicylowego). Następnie mieszaninę umieścić we wrzącej łaźni wodnej na okres 5 minut. Po ostudzeniu mieszaniny w strumieniu bieżącej wody, dodać 3 ml wody destylowanej, wymieszać i odczytać absorbancję na fotokolorymetrze przy 530 nm wobec próby kontrolnej (próba ślepa nie jest wykonywana ponieważ jej absorbancja jest równoważna absorbancji próby kontrolnej).
Próba kontrolna (Ek): - 0,5 ml 0,5 % roztworu pektyny w 0,01 M buforze octanowym o pH 3,8 dodać 1 ml roztworu DNS (kwasu 3,5 - dinitrosalicylowego) i 0,5 ml preparatu enzymatycznego Pektynazy odpowiednio rozcieńczonego 5000x. Inkubować w czasie 10 minut w temperaturze 30°C. Następnie mieszaninę umieścić we wrzącej łaźni wodnej na okres 5 minut. Po ostudzeniu mieszaniny w strumieniu bieżącej wody, dodać 3 ml wody destylowanej, wymieszać i odczytać absorbancję na fotokolorymetrze przy 530 nm.
Obliczenia:
Absorbancja A530 próby właściwej wynosi 0,195. Absorbancja A530 próby kontrolnej wynosi 0. Absorbancja A530 próby kontrolnej jest równoważna absorbancji A530 próby ślepej (dlatego próba ślepa nie jest wykonywana).
Aktywność poligalakturonazy wyliczam ze wzoru:
Gdzie:
x - odczyt z krzywej wzorcowej
R - rozcieńczenie enzymu
t - czas reakcji enzymatycznej [min]
212 - masa 1 μmola kwasu D-galakturonowego
2 - przeliczenie na 1 ml enzymu
Zależność
wynika z krzywej wzorcowej. Krzywą wzorcową w tym przypadku nazywamy przedstawioną graficznie zależność absorbancji A530 od znanego stężenia substancji wzorcowej (kwas galakturonowy [μg/ml]). Wykonanie takiego wykresu umożliwia bezpośrednie odczytywanie szukanych stężeń na podstawie zmierzonych wartości absorbancji oznaczanych prób.
Wnioski:
Uzyskana aktywność pokazuje nam, że w ciągu jednej minuty jeden ml enzymu rozłożył ok. 2024 μmoli pektyny.
Zasada oznaczenia:
Aktywność enzymu określa się jako ilościowy przyrost produktów w odniesieniu do czasu reakcji katalizowanej przez ten enzym. Za jednostkę poligalakturonaz przyjmuję się taką ilość enzymu, która w ciągu 1 minuty w temperaturze 30°C uwalnia z substratu grupy redukujące w ilości równoważnej 1 μmolowi kwasu D-galakturonowego.
2.3. Oznaczanie aktywności pektynoesterazy (ćwiczenie pokazowe):
Zasada oznaczenia:
Aktywność pektyno esterazy (PG) oznacza się na podstawie ilości grup karboksylowych uwolnionych w wyniku enzymatycznej hydrolizy wiązania estrowego w pektynie.
Różnica w objętościach 0,1 M NaOH, zużytych na odmiareczkowanie próby właściwej i ślepej, odpowiada ilości ługu potrzebnego do związania uwolnionych w czasie reakcji grup karboksylowych.
Równanie reakcji hydrolizy wiązania estrowego:
Opis doświadczenia:
Przygotowanie próby właściwej: Do zlewki o pojemności 200ml wlaliśmy 50ml roztworu pektyny w 0,1 MNaCl ogrzanej do temperatury 30°C. Przy pomocy 0,1 M NaOH doprowadziliśmy pH pektyny do 4. Dodaliśmy 50 ml wodnego roztworu preparatu pektynolitycznego podgrzanego do tej samej temperatury. Po wymieszaniu mieszaninę inkubowaliśmy na łaźni wodnej o temperaturze 30°C w czasie 30 minut. Następnie za pomocą 0,1 M roztworu NaOH doprowadziliśmy pH mieszaniny do 7,5 , notując zużycie ługu.
Przygotowanie próby ślepej: Próbę ślepą przygotowaliśmy w podobny sposób jak próbę właściwą z tą różnicą, że do roztworu pektyny dodaliśmy roztwór preparatu pektynolitycznego po uprzedniej inaktywacji przez ogrzanie we wrzącej łaźni wodnej w czasie 25 minut.
Obliczenia:
Aktywność pektynoesterazy wyraża się jako ilość mikrorównoważników wiązań estrowych, zhydrolizowanych przez 1g (lub 1ml) preparatu pektynolitycznego, w czasie 1 minuty, w temperaturze 30°C, w obecności 0,1 M NaCl
. Zarazem międzynarodowa jednostka aktywności enzymu [U] oznacza taką ilość enzymu, która katalizuje przemianę jednego µmola substratu lub określonej jego części, tj. 1 µmola odpowiednich grup chemicznych, w ciągu 1 minuty, w temperaturze 30°C i w optymalnych warunkach pH. Zwykle stężenie enzymu podaje się w jednostkach na 1 ml roztworu [U/ml], lub w jednostkach na 1 g preparatu stałego [U/g].
Wyniki miareczkowania:
V - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na miareczkowanie grup karboksylowych, uwalnianych w próbie właściwej:
V = V1+V2
gdzie:
V1 - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na doprowadzenie pH roztworu pektyny do pH=4
(w próbie właściwej) [ml],
V1=11,2ml,
V2 - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na zobojętnienie grup karboksylowych w mieszaninie (w próbie właściwej) [ml],
V2=15,8ml.
V = V1+V2= 11,2 ml + 15,8 ml = 27 [ml]
V0 - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na miareczkowanie grup karboksylowych uwalnianych w próbie ślepej:
V0 = V01+V02
gdzie:
V01 - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na doprowadzenie pH roztworu pektyny do pH=4
(w próbie ślepej) [ml],
V01=10,6ml,
V02 - ilość ml 0,1M NaOH, zużyta na zobojętnienie grup karboksylowych w mieszaninie (w próbie ślepej) [ml],
V02=0,1ml.
V0 = V01+V02= 10,6 ml + 0,1 ml = 10,7 [ml]
Aktywność pektynoesterazy wyraża się jako ilość mikrorównoważników wiązań estrowych, zhydrolizowanych przez 1g (lub 1ml) preparatu pektynolitycznego, w czasie 1 minuty, w temperaturze 30°C, w obecności 0,1 M NaCl
.
Do obliczeń aktywności pektynoesterazy stosujemy wzór:
gdzie:
U (PE) - aktywność pektynoesterazy [
],
V - ilość ml 0,1 M NaOH, zużytych na miareczkowanie grup karboksylowych uwalnianych w próbie właściwej [ml],
V0 - ilość ml 0,1 M NaOH, zużytych na miareczkowanie grup karboksylowych uwalnianych w próbie ślepej [ml],
100 - ilość mikrorównoważników wiązań estrowych, odpowiadająca 1ml 0,1 M NaOH
[
],
t - czas hydrolizy [min],
v - ilość preparatu pektyno litycznego [ml], przy czym:
gdzie:
50 - ilość preparatu pektynolitycznego użyta do oznaczenia [ml],
200 - wartośc rozcieńczenia preparatu pektynolitycznego.
dla:
V = 11,2 ml + 15,8 ml = 27 [ml]
V0 = 10,6 ml + 0,1 ml = 10,7 [ml]
t = 30 [min]
mamy:
Wnioski:
Według powyższego wyniku wyliczonej aktywności pektynoesterazy (PG) w wodnym roztworze pektynolitycznym równego 217,33 [µmolgrup karboksylowych/ml*min] wiemy, że w ciągu jednej minuty, w temperaturze 30°C, w obecności 0,1 M NaCl zostało zhydrolizowanych przez 1ml wodnego roztworu preparatu pektynolitycznego 217,33 mikrorównoważników wiązań estrowych w roztworze pektyny.