Wojciszke teoria schematów poznawczych


Bogdan Wojciszke „Teoria schematów poznawczych”

JEDNOSTOKOWA WIEDZA SPOŁECZNA - względnie trwała, poznawcza reprezentacja społecznego otoczenia jednostki, sytuacji społecznej, ludzi, ich działań i własności, zdarzeń, w których uczestniczą. Jest rezultatem aktywności poznającego podmiotu, jest subiektywna, bo uwzględnia emocje, nastroje i oceny.

Emocje, wartości i motywy wpływają na efekty poznania przez kształtowanie ich przebiegu

„Gorąca” kategoryzacja - przeżywany stan emocjonalny wywiera decydujący wpływ na treść myśli, sądów i zachowania podmiotu

Reprezentacja świata społecznego:

  1. semantyczna - ogólna wiedza o świecie społecznym; pamięć semantyczna oderwana jest od autobiografii podmiotu, obejmuje fakty wyabstrahowane z czasu i przestrzeni, ważne jest znaczenie bodźca - uogólniona wiedza praktyczna [abstrakcyjna]

  2. epizodyczna - pamięć konkretnych faktów, które miały miejsce w życiu jednostki, ma charakter autobiograficzny, umiejscowienie w czasie i przestrzeni, odzwierciedlenie bodźca - percepcja, charakter pozawerbalny [konkretna - im więcej cech istotnych, tym bardziej konkretne jest pojęcie]

Najczęściej odwołujemy się do pamięci semantycznej. Doświadczenia [epizody] mogą odwoływać się do pamięci semantycznej.

Semantyczność-Epizodyczność reprezentacji jest własnością ciągłą, wiele jest reprezentacji o właściwościach mieszanych

SCHEMAT POZNAWCZY - podstawowy element strukturalny i funkcjonalny wiedzy semantycznej

SCHEMAT - jest posiadaną przez podmiot wiedzą na temat określonego wycinka rzeczywistości, jest semantyczną reprezentacją określonego rodzaju treści, zawiera wszystkie wiadomości podmiotu dotyczące danego fragmentu rzeczywistości, lecz jedynie wiedzą uogólnioną, wyabstrahowaną z konkretnych doświadczeń

Reprezentacja semantyczna - schemat

Reprezentacja epizodyczna - reprezentacja egzemplarzy schematów

Wiedza o schemacie - deskryptywna informacja o obiektach spełniających schemat, a także wiedza o własnych reakcjach podmiotu na te obiekty (emocje) - wiedza obiektywna, praktyczna i afektywna

Rodzaje schematów:

  1. schematy przedmiotowe - ich egzemplarze mają ogólną własność „rozciągłości w przestrzeni”, treści zawarte w nich stanowią zapis właściwości charakterystycznych dla przedmiotów składających się na zbiór egzemplarzy (jednostkowe - jeden egz., kategorialne - wiele egz.)

  2. skrypty - ich egzemplarze mają ogólną własność „rozciągłości w czasie”; treści zawarte w skrypcie stanowią uogólniony zapis charakterystycznych dla swoich egzemplarzy:

Skrypt jest strukturą poznawczą, wykształconą dzięki wielokrotnemu powtarzaniu określonej sekwencji zdarzeń i ich kontekstu, może mieć postać liniową i hierarchiczną.

  1. schematy atrybutywne - odzwierciedlają jedynie pewien rodzaj zmienności fragmentów świata, są „zagnieżdżony” w przedmiotach lub zdarzeniach, ale nie występuje w oderwaniu od nich, samodzielnie., ich egzemplarzami/ucieleśnieniami są wszystkie te przedmioty lub zdarzenia, którym przysługuje dana cecha, ale tylko w aspekcie tej cechy

Cecha może mieć charakter deskryptywny - opis zachowania, wyglądu itp., albo oceniający - opis reakcji emocjonalno-oceniającej, zależny od indywidualnej charakterystyki obserwatora. Oba znaczenia zmieniają się w zależności od kontekstu.

4) metaschematy- ogólniejsze struktury wiedzy o charakterze metaschematów (zawierające w sobie schematy) - tematy, czy też metatematy, no: „matka”, „dziecko”, wizyta rodzinna - tworzą metaschematy życia rodzinnego

DANE SENSORYCZNE - stanowią wierne i dokładne odzwierciedlenie konfiguracji bodźców dostępnych aktualnej percepcji, prawdopodobnie oddzielnie dla każdego ze zmysłów

DANE OEPRACYJNE - stanowią system danych aktualnie wykorzystywanych przez podmiot w przebiegu jego procesów psychicznych i zachowania; reprezentacja cech podmiotu oraz rezultatów wszystkich operacji wykonywanych aktualnie przez podmiot, zawiera nie tylko bierne odzwierciedlenie otoczenia, ale i pewne wnioski podmiotu, czyli rezultaty operacji poznawczych przeprowadzonych przez podmiot na danych dotyczących otoczenia.

DANE LATENTNE - stanowią trwały zapis indywidualnego doświadczenia podmiotu oraz pewną indywidualna wersję doświadczenia społecznego, przejętego przez podmiot w procesie socjalizacji i w trakcie dojrzałej już, społecznej jego egzystencji. Na system danych latentnych składają się reprezentacje epizodyczne i semantyczne.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
poz ! teoria schematów społecznych Wojciszke
Teoria Becka (dysf schematy poznawcze)
B P 03 Teoria Becka (dysf schematy poznawcze)
wZ 2 Budowa wiedzy społecznej teoria schematów
poznawczo behawioralne schematy poznawcze
TEORIA PIAGETA (poznawcza), Różne Spr(1)(4)
Psychologia społeczna, 13b, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
Psychologia społeczna, 6b, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
materska, tyszka - 2 schematy poznawcze (2), Psychologia i poznanie Materska Tyszka - r2
Zajęcia nr 7 - Piagetowska teoria rozwoju poznawczego
Zajęcia nr 7 - Piagetowska teoria rozwoju poznawczego
Psychologia społeczna, 9c, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
Psychologia społeczna, 11a, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka, OLIGOFRENOPEDAGOGIKA i NIE TYLKO
Psychologia społeczna, 12c, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
Psychologia społeczna, 8a, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:
Psychologia społeczna, 6a, TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO W WERSJI ORYGINALNEJ:

więcej podobnych podstron