Inflacja - jest to wzrost poziomu szeroko pojętych cen - towarów, usług, płac jako siły roboczej, stopy procentowej, która jest ceną kredytu, czynszów mieszkaniowych itp.. Rodzaje inflacji :
pełzająca - do 10%
galopująca - do 100%
hiperinflacja - powyżej 100%
Inflacja popytowa - związana jest z pojawieniem się w gospodarce nadmiaru pieniądza w stosunku do oferty podażowej przy określonych cenach w danym czasie.
Inflacja kosztowa - jest pchana przez koszta produkcji, np. jeśli rosną koszty surowców czy materiałów lub siły roboczej to producenci muszą podnieść ceny.
Inflacja instytucjonalna - jest skutkiem błędnej polityki gospodarczej państwa.
Inflacja strukturalna - najczęściej występuje gdy zagregowany popyt jest równy zagregowanej podaży lub struktura oferty podażowej nie odpowiada strukturze popytu zgłoszonego przez społeczeństwo.
Pieniądz - pełni funkcję środka płatniczego, jest powszechnie akceptowanym aktywem. Wyróżnia się kilka miar zasobu pieniądza, różnią się między sobą głównie stopniem płynności.
Płynność pieniądza - jest to łatwość z jaką można aktywo zmienić w inne z nieznaczną lub żadną utratą wartości. Regułą jest to że im mniej płynny jest dany pieniądz tym więcej ograniczeń się z nim wiąże, tym większy przychód on przynosi. Płynność ma swoją cenę i są nią utracone odsetki.
Agregaty stopnia płynności pieniądza :
M1 - gotówka, czeki podróżne, depozyty na podstawie, których można wystawić czeki.
M2 - zawiera w sobie agregat M1 oraz depozyty oszczędności, małe rachunki terminowe, jednodniowe umowy odkupu udziałów w spółkach
M3 - zawiera M1 i M2 plus duże rachunki terminowe, wielodniowe umowy odkupu, długoterminowe depozyty w walutach obcych
Funkcje pieniądza :
środek wymiany - ułatwia realizację wszelkiego rodzaju transakcji, pieniądz wykorzystuje się do regulowania niezależnie od tego co kupujemy lub sprzedajemy
jednostka rozrachunkowa - pełni funkcję miernika wartości, jest wspólnym mianownikiem przy pomocy którego wyrażana jest wartość innych dób i usług
środek przechowywania wartości - pieniądz umożliwia przenoszenie środków w przyszłość w celu późniejszej konsumpcji.
odroczenia płatności - pieniądz może być wykorzystywany jako miernik za pomocą którego ustala się wartość pożyczek, kredytów itp.
Bezrobocie- jest to zjawisko gospodarcze, które polega na tym, że pewna część ludzi zdolnych do pracy i poszukujących jej nie może znaleźć zatrudnienia. W zależności od przyczyn wyróżniamy :
bezrobocie frakcyjne - czasowe bezrobocie z powodu zmiany miejsca pracy lub kwalifikacji
bezrobocie strukturalne - nadmiar pracowników reprezentujących dane zawody
bezrobocie technologiczne - związane z postępem technologicznym
bezrobocie klasyczne - powstaje gdy poziom płac jest wyższy od poziomu równowagi
bezrobocie koniunkturalne - związane z cyklem koniunkturalnym
Koszty i skutki bezrobocia
Szereg negatywnych skutków bezrobocia określanych jest kosztami bezrobocia. Koszty bezrobocia można podzielić na skutki natury ekonomicznej, społeczno- psychologicznej, politycznej, a także etyczno - moralnej, obyczajowej, prawnejSkutki bezrobocia można rozpatrywać w odniesieniu do jednostki i ogółu społeczeństwa, a także z punktu widzenia zagrożeń bieżących i perspektywicznych.
Całość różnorodnych kosztów związanych z bezrobociem może być ujęta w formie modelu kosztów alternatywnych i wyrażona w wielkościach finansowych.
Ogół kosztów alternatywnych stanowi finansowo - techniczną miarę strat dobrobytu społecznego wyrażoną stratą produktu krajowego brutto. Na alternatywne koszty bezrobocia składają się :
Fiskalne koszty bezrobocia,
Indywidualne koszty bezrobocia,
Społeczne koszty bezrobocia.
Fiskalne koszty bezrobocia
Fiskalne koszty bezrobocia najogólniej można określić jako sumę wydatków i zmniejszonych przychodów (tj. utrata dochodów), powstających w budżetach publicznych z tytułu bezrobocia
Indywidualne koszty bezrobocia
Indywidualne koszty bezrobocia to koszty, które ponosi bezpośrednio osoba bezrobotna i jej rodzina
Społeczne koszty bezrobocia
Negatywne skutki bezrobocia odczuwane są nie tylko przez osoby bezrobotne, ale także przez całe społeczeństwo. Wiąże się to z ponoszonymi przez całe społeczeństwo kosztami świadczeń socjalnych, podwyższonymi podatkami, niewykorzystanym potencjałem ludzkiej pracy
Koszty bezpośrednie i pośrednie jako negatywne skutki bezrobocia
Negatywnymi oddziaływaniami bezrobocia są także jego skutki ekonomiczne. Wśród nich można wyodrębnić: koszty bezpośrednie i koszty pośrednie.
Koszty bezpośrednie są to faktyczne wydatki finansowe ponoszone w związku z występującym bezrobociem.
Koszty pośrednie nie są realnymi wydatkami, ale pośrednimi stratami gospodarczymi i społecznymi.
Na koszty bezpośredni bezrobocia w Polsce składają się następujące grupy wydatków budżetowych
PRZECIWDZIAŁANIE INFLACJI
Różne kraje stosują odmienne sposoby przeciwdziałania inflacji, wykorzystując w tym celu zarówno instrumenty polityki fiskalnej, jak i środki polityki dochodowej, w ramach której próbują bezpośrednio wpływać na wysokość płac i innych dochodów lub też czynią to pośrednio przez system podatkowy. Poza tym rządy próbują kontrolować podaż pieniądza w gospodarce przestrzegając zaplanowanych wcześniej kierunków wydatków budżetowych oraz dążąc do zmniejszenia w dłuższym okresie. Celowi utrzymania określonej podaży pieniądza krajowego na rynku jest też dziś podporządkowana polityka banków centralnych, która manipulując wysokością stopy kredytu refinansowego (procentowej) lub stopy redyskonta oraz dokonując zakupu lub sprzedaży państwowych papierów wartościowych mogą wpływać na ilość pieniądza w gospodarce
Sposoby przeciwdziałania bezrobociu.
Bezrobocie- zjawisko braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych do pracy i jej poszukujących.
Wyróżnia się bezrobocie:
- frykcyjne(przejściowe spowodowane zmiana miejsca pracy lub przekwalifikowaniem się pracowników
- strukturalne - wynikające z rozbieżności kwalifikacji bezrobotnych i potrzeb rynku pracy
- sezonowe - związane z okresowym zapotrzebowaniem na prace np. w rolnictwie.
Bezrobocie jest jednym ze skutków przekształcen systemy gospodarczego.Kobietam trudniej znaleźć prace. Bezrobotni nie pracujący dotychczas wraz z wydłuzaniem się czasu maja coraj mniejsze szanse na znalezienie pracy. Niekorzystnym elementem struktury bezrobocia jest roznąca liczba pozostających bez pracy absolwentów szkół średnich i wyższych uczelni.(rozbieżność między kierunkami kształcenia w szkołach a zapotrzebowaniem na rynku pracy).
W strukturze wykształcenia najliczniejsza grupe bezrobotnych stanowi młodzież z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym. Wyższe wykształcenie nadal stwarza większe możliwości znalezienia pracy.
Rynek pracy w Polsce jest w stanie głębokiej nierównowagi między popytem a podażą miejsc pracy.(duża liczba bezrobotnych na 1 oferte pracy)
Ograniczenie bezrobocia to ważny element polityki społecznej państwa.
Przeciwdziałanie bezrobociu:
- Sejm uchwalił ustawe „o zatrudnieniu I przeciwdziałaniu bezrobociu” z 14 grudnia 1994, co za tym idzie najwyższe organy sa obowiązane do podjecia aktywnych działan. Zajmuje się tym Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Krajowy Urząd pracy, wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy.
- przedsięwzięcia podnoszące aktywnośc regionu(budowa dróg, kanalizacji, wodociągów,oczyszczlni ścieków) w celu przyciągania inwestycji, w wyniku których powstają miejsca pracy
- organizacja szkoleń, robót publicznych(układanie chodników,koszenie trawy prace porządkowe) dla bezrobotnych
- pobudzenie i trwały wzrost rozwoju gospodarki pozwalający na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw
- rozbudowa systemu kształcenia, szkoleńi przekwalifikowanie bezrobotnych
Przeciwdziałanie bezrobociu jest trudne ze względu na brak środków finansowych w budzecie państwa.