Konspekt lekcji mający na celu powtórzenie i wyćwiczenie w ropoznawania środków stylistycznych. Zastosowanie gry dydaktycznej. Uczniowie bardzo chętnie uczestniczą w lekcji i uczą się nawet o tym nie wiedząc.

autorka: Krystyna Bezubik

Temat: Powtórzenie wiadomości o środkach stylistycznych.

I. Cele lekcji:
a) wiadomości:
- powtórzenie podstawowych środków stylistycznych
b) umiejętności:
- ćwiczenie w ropoznawaniu środków stylistycznych
II. Metody i fomy pracy:
- podająca
- gra dydaktyczna
- praca w grupach
III. Śrdoki dydaktyczne:
- lista najpopularniejszych środków stylistycznych z definicjami
- plansza do gry, kostki, pionki
- karteczki z cytatami

IV.
Przebieg lekcji:
a) faza porzygotowawcza
Uczniowie przypominają jakie środki stylistyczne znają; wymieniają je
b) faza realizacji
Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z listą środków stylistycznych. Wspólnie z uczniamiją odczytuje ją
i omawia.
Następnie uczniowie dzielą się na małe grupy i rozpoczynją grę.
Opis gry:
Uczniowie rozpoczynają "bieg" na planszy do gry. Kiedy uczeń stanie na oznaczonym polu, losuje kartkę z cytatem, który odczytuje. W podanym cytacie wskazuje środki stylistyczne. Jeśli się pomyli, stoi kolejkę.
c) faza podsumowująca
Nauczyciel pyta uczniów o wrazenia z lekcji, czy forma gry ułatwiła im naukę.
V. Załączniki
a) lista środków

ŚRODKI STYLISTYCZNE

1. epitet - wyraz (najczęściej przymiotnik) pełniący funkcję określenia rzeczownika, np. ciemny sen;

2. kontrast - przeciwieństwo, np. biały - czarny, mało - dużo;

3. wyraz dźwiękonaśladowczy (onomatopeja) - wyraz naśladujący dźwięki, np. wr, miau, i jak bór dudni piorun;

4. ożywienie - nadanie przedmiotom, zjawiskom przyrody cech istot żywych, np. poruszało się duże okno wędrowało;

5. uosobienie (personifikacja) - nadanie rzeczom, zwierzętom, roślinom cech człowieka, np. Kiedy nadejdzie ten dzień / Przyniesie na wyciągniętej ręce chleb;

6. porównanie - uwydatnienie cech opisywanego przedmiotu, postaci, itd. przez wskazanie cech wspólnych z innymi przedmiotami, postaciami, itd. Zestawieniu służą następujące łączniki: jak, jakby, niby, niczym, na kształt. Np. (ptaszek) z główką jak makówka;

7. powtórzenie - dwukrotne, lub wielokrotne wystąpienie tego samego elementu, np. mokra wieś wieczna wieś;

8. przenośnia (metafora) - zaskakujące połączenie słów, tworzące nowy sens, np. fontanna łez, spajam głazy rymów;

1. zdrobnienie, np. cielątko, stołeczek, kwiatuszek;

2. zgrubienie, np. panisko, nochal;

b) cytaty do gry:

dzieciątko	o szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny i pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny	Wstąpiłem na działo/ I spojrzałem na pole; dwieście armat grzmiało	szły lipy
maluszek	Panno święta co jasnej bronisz Częstochowy	niech żywi nie tracą nadziei/ i przed narodem niech niosą oświaty kaganiec;/ a kiedy trzeba- na śmierć idą po kolei,/ jak kamienie przez boga rzucone na szaniec	nie spały lęki
domisko	Na pagórku niewielkim, we wrzozowym gaju, / Stał dwór szlachecki …	…nieraz widziałem/ garstkę naszych walczących z Moskali nawałem	dysk, niby dukat połyskliwy dzwoni
psisko	Na niebo wpływają białych chmurek żagle, / Od twojej strony płynie niebieska fregata/ Nie do mnie, nie od ciebie.	niebo wali się z trzaskiem	byłem żaglem łez nakryty
ale nie depczcie przeszłości ołtarzy	Przyszłam po kolor, ale jaki/ Dziś już twych oczu nie ma, nie ma/ Pogładzić skrzydła u twych ramion/ Zniknęły	Wybiegłam zbyt rozpromieniona/ Zniknęłam jak się znika w tłumie	Mało wzięta dyrygentka,/ Brzydka, chociaż z całkiem niezłym makijażem.
A świat jest dla samotnej miły przeokrutnie	Słońce mi gada prosto w oczy/ drżą słonecznika pestek krople	Na moim krześle usiadł kurz/ Dawno nie było tu nikogo Ja zaś na moment wpadam snu a zadowalam się podłogą	Ogrzewam ściany ciemną biel/ szeptem/ czekała na mnie cały dzień/ jestem

---