Narodziny kina: twórczość L. i A. Lumiere`ów, T.A. Edisona i G. Meliesa.
Za prekursorskie wobec kinematografu możemy uznać:
Camera obscura (z łac. ciemna komnata) – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz, pierwowzór aparatu fotograficznego, nazywany również kamerą otworkową (XVI/XVII w.)
Latarnia magiczna, latarnia czarnoksięska (z łac. laterna magica) - najprostszy aparat projekcyjny rzutujący obraz ze szklanych przezroczy(malowane na płytach obrazki często układające się w pewien ciąg fabularny) . Składał się z soczewki (często tylko samego szkła z namalowanym obrazem) oraz źródła światła. (XVII w.)
Od XIX w. latarnie magiczne produkowano fabrycznie.
Stroboskop (efekt stroboskopowy)- bardzo szybko zmieniające się przed oczami statyczne obrazy, utrwalające kolejne fazy ruchu, mogą w efekcie dać złudzenie płynnego zapisu tego ruchu
Zootrop, Bioscop, Taumatrop (tzw. „ptaszek w klatce”) i in.
wynalezienie taśmy celuloidowej, która pozwalała na robienie zdjęć w ciągłym, szybkim tempie (1877 r.)
AUGUSTE I LUDWIK LUMIERE
Za symboliczną datę powstania nowej sztuki- Kina- uważa się 28 grudnia 1895r. Tego dnia bracia Auguste i Ludwik Lumiere zaprezentowali publiczności, zgromadzonej w paryskiej Grand Cafe, pokaz dziewięciu krótkich filmów (niespełna jednominutowych) stworzonych za pomocą ich wynalazku- kinematografu. Na pokazie przedstawiono bardzo proste filmy, składające się z jednego ujęcia, nakręcone statyczną kamerą w planie pełnym. Wyglądało to jakby uchwycono jedynie przypadkowo wybrany fragment rzeczywistości- kawałek peronu dworcowego („Wjazd pociągu na stację w La Ciotat”) lub bramę fabryki („Wyjście robotników z fabryki”). Jednak po raz pierwszy widzowie zobaczyli prawdziwy zapis ruchu, maksymalnie wierne, pełne odbicie rzeczywistości, świat ożywiony na ekranie. Kinematograf braci Lumiere dopełnił więc poszukiwań prowadzonych przez wynalazców od lat- marzenie o wynalezieniu sposobu na oddanie wiernego obrazu świata. Lumière’owie traktowali swój wynalazek głównie jako osiągnięcie natury technicznej. Dopiero duże zainteresowanie publiczności kinematograficznymi seansami uświadomiło im skalę społecznej fascynacji, siłę oddziaływania nowego zjawiska. W konsekwencji Lumière’owie zatrudnili szereg operatorów, którzy pokazywali ich filmy i realizowali nowe w różnych miastach wielu krajów. W sumie w firmie Lumière’ów powstało około 1200 filmów.
Najważniejsze filmy:
„Wjazd pociągu na stację w La Ciotat”
„Wyjście robotników z fabryki”
„Oblany ogrodnik” (pierwszy film inscenizowany, fabularny)
THOMAS A. EDISON
Bezpośrednim poprzednikiem braci Lumiere był amerykański wynalazca Thomas Alva Edison, który już w 1893 r. opatentował urządzenie zwane kinetoskopem, który został zaprezentowany publicznie w 1894 r. Kinetoskop służył do wyświetlania ruchomych obrazów. Przeznaczony był jednak dla jednego widza na zasadzie fotoplastykonu. Wkrótce pojawiły się miejsca, gdzie ustawiono pudła, w których można było oglądać ruchome obrazki przez wizjer, obrazki wyświetlane z taśmy filmowej. Na początku nazywano je "arcade peepshows", a później nickelodeonami (bilet na pokaz kosztował 5 centów- nickel). Pierwszy film nakręcony w 1894 do kinetoskopów to „Fred Ott's sneeze”. Miał 5 sekund i był chroniony patentem Edisona.
Edison wynalazł również kinetograf(1891 r.), aparat do wykonywania zdjęć filmowych (pierwsza kamera filmowa na świecie) oraz kinetofon (1898 r.) - aparat do odtwarzania ruchomych obrazów z dźwiękiem (kinetoskop + gramofon).
W 1893 Edison Laboratories zbudowało pierwsze studio filmowe w West Orange w New Jersey.
GEORGES MELIES
Mélièsa zwano „czarodziejem ekranu”. Fascynowały go sztuki magiczne i przez wiele lat prowadził teatr iluzji. W filmie głównie widział możliwość tworzenia atrakcyjnych widowisk otwartych na świat wyobraźni, pełnych niezwykłych efektów i atrakcji. Stał się wynalazcą setek trików filmowych opartych na wypraktykowanej w teatrze mechanice, zastosowaniu makiet i na właściwościach fotografii (znikanie postaci, podwójna ekspozycja, maskowanie tła itp.,). Był w kinie pionierem fantastyki: baśniowej, science-fiction, przygodowej i opartej na grozie. Uważany nawet za ojca kina fabularnego, gdyż rozwinął ten rodzaj sztuki filmowej i jego narrację; od krótkich scenek z trikami po kilkunastominutowe pełne widowiskowości historie – zwane feeriami – składające się z wielu scen.
Méliès był artystą rzemieślnikiem. Przy realizacji swych filmów spełniał wiele ról – wybierał tematy, pisał scenariusze, projektował scenografię i kostiumy, obmyślał triki, reżyserował i występował w głównych rolach. W jego kinie dominowała atmosfera niezwykłości i baśniowości w połączeniu z ironią i żartem rodem z bulwarowego teatru. Zrealizował ponad 500 filmów.
Najważniejsze filmy:
„Podróż na Księżyc” (1902)
„Pan baron”
„Fantastyczny wachlarz”