BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA I INWESTYCYJNA

Dwustopniowy system bankowy w PL

RPP BFG KIR	NBP Zarząd NBP Prezes NBP	KNF BIK
ZBP (Związek Banków Polskich)
Banki komercyjne
Uniwersalne	Hipoteczne	Inwestycyjne

• W krajach UE kolejnym filarem są parabanki lub niebankowe instytucje finansowe,

• Przed systemem dwustopniowym był monobank,

• Największy stopień harmonizacji ma Francja (75%)

• W niemieckim i polskim systemie dominują banki uniwersalne, zbudowane piętrowo

• Organy BC- RPP, Zarząd NBP, Prezes NBP

Model segmentacji klientów banku

Segmentacja klientów – podział klientów w banku.

Bank i jego otoczenie

• Mikrootoczenie: klienci deponenci, grupy zainteresowania, klienci nabywcy, konkurencja

• Makrootoczenie: czynniki społeczne i kulturowe, demograficzne, ekonomiczne-wzrost gospodarczy, polityka prawna, technologia

Produkty bankowości korporacyjnej:

1. Rachunek bieżący – służy do przechowywania środków pieniężnych posiadacza rachunku i wykonywania rozliczeń pieniężnych w obrocie krajowym i zagranicznym, związanych z prowadzoną działalnością. Jest podstawowym produktem banku dla przedsiębiorcy oraz bazą dla innych produktów usług bankowych.

Cechy:

• Przeznaczony dla prowadzących działalność na terenie kraju podmiotów (rezydentów i nierezydentów) wykonujących działalność gospodarczą, osób prawnych, nieposiadających osobowości prawnej jednostek organizacyjnych o ile posiadają one zdolność do czynności prawnych.

• Umowa rachunku bieżącego zawierana jest standardowo na czas nieoznaczony

• Rachunek może być prowadzony w PLN lub walucie obcej

• Jest nieoprocentowany albo oprocentowany według zmiennej stopy procentowej

• W ramach umowy rachunku bieżącego możliwe jest korzystanie z obsługi kasowej (wpłaty, wypłaty), wydawanie i użytkowanie karty bankowej, do rachunku w PLN możliwe jest wydanie blankietów czekowych służących do przeprowadzania rozliczeń gotówkowych lub bezgotówkowych. W ramach umowy rachunku (lub niezależnie od niego) mogą być otwierane rachunki pomocnicze, służące do przechowywania środków pieniężnych przeznaczonych na określone cele. Mogą być one otwarte w walucie polskiej lub obcej.

• Nadwyżki środków w rachunku bieżącym lub pomocniczym mogą być lokowane na rachunku lokat terminowych otwartych w ramach umów rachunku bieżącego (na warunkach standardowych lub negocjowanych) lub po zawarciu z bankiem odrębnej umowy w formie depozytów automatycznych.

• Możliwość dostępu do rachunku poprzez systemy bankowości elektronicznej

Korzyści dla firmy:

• Rachunek bieżący jest niezbędny do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością

• Możliwość otwarcia i prowadzenia wielu rachunków pomocniczych w PLN lub walucie obcej w ramach jednej umowy rachunku

• Rachunek pomocniczy w walucie wymienialnej jest niezbędny w przypadku prowadzenia działalności związanej z importem/eksportem. Pozwala zaoszczędzić koszty związane z przewalutowaniem oraz ogranicza ryzyko kursowe.

• Uproszczona procedura otwierania rachunków lokat terminowych, w tym również na warunkach negocjowanych

• Możliwość skorzystania z innych usług i produktów o charakterze rozliczeniowym lub finansowo-inwestycyjnym

• Dla podmiotu o rozbudowanej strukturze organizacyjnej możliwość prowadzenia rachunku skonsolidowanego

• Korzystanie z wielu usług i produktów bankowych za pośrednictwem bankowości elektronicznej

• Dostęp do środków we wszystkich oddziałach banku w kraju

Funkcje produktu:

• Umowa rachunku bieżącego ma charakter kompleksowy

• W ramach umowy możliwe jest prowadzenia wielu rachunków pomocniczych, otwieranie rachunków lokat terminowych na warunkach standardowych oraz negocjowanych

• Przeprowadzanie rozliczeń krajowych i zagranicznych

• Obsługa kasowa, przyjmowanie wpłat gotówkowych (w formie otwartej lub zamkniętej), dokonywanie wypłat

1. Rachunek lokaty terminowej na warunkach negocjowanych

Funkcjonowanie produktu:

• Lokata negocjowana może zostać otwarta w dniu zawarcia transakcji, w pierwszym lub drugim dniu roboczym następującym po dniu negocjacji

• Środki pieniężne przechowywane na rachunku lokaty podlegając oprocentowaniu przez cały okres umowy według stopy procentowej określonej w umowie

• Rachunki lokat na warunkach negocjowanych najczęściej nie podlegają automatycznemu przedłużeniu

1. Negocjowana terminowa transakcja wymiany walut wymienialnych (transakcja terminowa) – jest to transakcja kupna albo sprzedaży danej waluty w określonym dniu w przyszłości po określonym kursie.

Rodzaje transakcji terminowych:

• Rzeczywiste – rozliczane przez faktyczną dostawę waluty (w dniu rozliczenia transakcji klient stawia do dyspozycji banku kwotę - waluty bazowej albo polskiej - wynikającą z zawartej transakcji)

• Nierzeczywiste – rozliczane przez zamknięcie (następuje tylko wpłata kwoty wynikającej z różnić kursowych)

Cechy produktu:

• Transakcja przeznaczona jest dla klientów chcących zabezpieczyć się przed ryzykiem walutowym, jak również dla klientów przeprowadzających transakcje o charakterze spekulacyjnym

• Może być zawarta przez wszystkich klientów banku, zarówno rynku korporacyjnego, jak i detalicznego

• Minimalna kwota transakcji terminowej ustalana jest indywidualnie przez każdy bank

• Terminy realizacji transakcji – od 3 dni do 12 mcy licząc od dnia zawarcia transakcji

• Warunki transakcji terminowej są negocjowane z dealerem telefonicznie lub elektronicznie

• Szczególny rodzaj transakcji terminowej to Average Rate Forward ARF określany też mianem Par Forward

Korzyści dla firmy:

• Możliwość zabezpieczenia otwartej pozycji eksportera, polega na sprzedaży na termin – powoduje to uniezależnienie się od zmian rynkowego kursu walutowego

• Możliwość zabezpieczenia otwartej pozycji importera, polega na kupnie waluty na termin – powoduje to uniezależnienie się od zmian rynkowego kursu walutowego

• Możliwość pomnożenia kapitału przez próbę osiągnięcia dodatniego wyniku finansowego w przypadku zmiany rynkowego kursu danej waluty (transakcje o charakterze spekulacyjnym)

• Zawierając transakcję zabezpieczającą otrzymuje się pewność zrealizowania wymiany po z góry ustalonym kursie

• Zawarcie transakcji pozwala na precyzyjne wyliczenia przychodów (eksporterzy) oraz zobowiązań (importerzy) wyrażonych w PLN

• Na mocy zawartej umowy ramowej klient Mozę przeprowadzić dowolną liczbę transakcji terminowych

• Klient może zmienić sposób rozliczenia transakcji

• Możliwość ustanowienia pełnomocnika do zawierania ww. transakcji w dowolnym czasie w trakcie trwania umowy ramowej

• Rozliczenia transakcji mogą mieć miejsce w dniu zapadalności zabezpieczonych przepływów lub w dniu kończącym okres rozliczeniowy w firmie, np. co miesiąc

• Firma (klient) oszczędza na kosztach śledzenia kursów i nabywania know-how niezbędnego do stawiania prognoz kursowych (zakup serwisu informacyjnego, zatrudnienie analityka rynkowego, zapewnienie sobie bezpośredniego dostępu do rynku finansowego)

• Ułatwione planowanie budżetowe – znany poziom kursu walutowego ułatwia tworzenie projekcji finansowych, ocenę efektywności projektów inwestycyjnych i rentowności transakcji handlowych, upraszcza bieżącą księgowość i tworzenie planów oraz niweluje zmienność wyników finansowych

• Eliminacja/redukcja ryzyka walutowego – firma prowadząca działalność niefinansową nie powinna unikać ponoszenia ryzyka finansowego (walutowego) a jedynie zarządzać nim. Ryzyko operacyjne jest tym, którego firma nie powinna ograniczać, gdyż właśnie ono jest źródłem zysku.

1. Instrument pieniądza elektronicznego - to urządzenie elekt rocznice w postaci karty elektronicznej (debetowej), będącej nośnikiem pieniądza elektronicznego, zakupionego przez klienta na rzecz osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń

Cechy produktu:

• Wypłata świadczeń jest realizowana z wykorzystaniem instrumentu pieniądza elektronicznego (IPE) zgodnie z ustawą o elektronicznych instrumentach płatniczych z dnia 12.09.2002

• Dokonywanie płatności bezgotówkowych we wszystkich placówkach handlowo-usługowych oznaczonych odpowiednimi znakami, wyłącznie na terytorium RP

• Bezprowizyjna wypłata gotówki w bankomatach w całej sieci danego banku

• Bezprowizyjna wypłata tzw. Resztówek we wskazanych oddziałach (na podstawie dowodu tożsamości)

• Sprawdzanie salda w bankomatach lub w oddziale po okazaniu przez użytkownika karty oraz wylegitymowaniu się dokumentem tożsamości

• Uzyskanie w wybranym oddziale listy ostatnich operacji po okazaniu karty oraz wylegitymowaniu się dokumentem tożsamości

PRIVATE BANKING NA RYNKU USŁUG FINANSOWYCH

(cel wykładu- zweryfikowanie hipotezy o ważnej, rosnącej roli PB we współczesnej bankowości w wykorzystaniem doświadczeń rynku europejskiego)

Definicja PB- zindywidualizowany i kompleksowy system obsługi przez bank zamożnych klientów indywidualnych (średnioroczne przychody >1 mln $, roczne przychody korporacji > 40 mln)

W rozwoju usług bankowości prywatnej bardzo istotną rolę odgrywają strategie zarządzania, a wśród nich następująca triada:

• Produkt przewodni (flagowy)

• Identyfikacja marki

• Jakość usług

Organizacja międzynarodowego rynku PB

Banki uniwersalne, inwestycyjne, specjalizujące się w PB (Noble Bank)

Rozwój PB jest imponujący, na całym świecie wszystkie instytucje finansowe tworzą wyspecjalizowane komórki oferujące zindywidualizowane produkty zamożnym klientom indywidualnym. Bankowość prywatna należy do tego segmentu usług, w którym nie wystarcza tylko stworzyć odpowiedni produkt, lecz trzeba go dostarczyć przy pomocy eksperta bankowego, który nie jest tylko wykształconym pracownikiem, lecz także bardzo doświadczonym, mającym nienaganne maniery. Głównymi państwami, które mają strategiczne znaczenie dla rynku PB w Europie są kraje UE: Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Włochy oraz pozostająca poza UE Szwajcaria. Szwajcaria oprócz posiadania statusu jednego z najważniejszych ośrodków prowadzenia działalności PB jest także głównym centrum off-shore PB. Swoje miejsce w światowej czołówce zawdzięcza wieloletniej tradycji bankowości, systematycznie wprowadzanymi innowacjami oraz działalności silnie zorientowanej na klienta.

Liczebność i zamożność grupy HNWI w 2009

Obszar	Liczba (mln)	Majątek (bln USD)
Europa	2,8	9,4
Ameryka Północna	2,9	10,2
Azja i Region Pacyfiku	2,4	7,6
Ameryka Łacińska	0,3	4,2
Bliski Wschód	0,3	1,2
Afryka	0,3	0,8
Ogółem	87	33,3

Największe banki międzynarodowe świadczące usługi PB w Europie w 2009 i zarządzane aktywa (bln USD)

UBS	1.319
Citigroup	1.310
Merrill Lynch	1.100
Credit Suisse	0.559
HSBC Group	0.348
Wachovia Corporation	0.310
Deutsche Bank	0.200

Model szwajcarskiego banku PB obsługującego klientów PB

Umiejętności inwestycyjne i zarządcze Gromadzenie aktywów Zarządzanie klientami, portfelem Zorganizowanie ze względu na region geograficzny Wsparcie przez Junior MP	Pro aktywne doradztwo dla menedżerów portfela Analizy rynków finansowych	Cotygodniowe spotkania dotyczące makroekonomicznych czynników inwestycyjnych Formułowanie wytycznych dotyczących alokacji aktywów

Głównymi czynnikami determinującymi tak wysoką pozycję bankowości szwajcarskiej są: stabilność systemu prawnego, doskonałe położenie geograficzne (centrum Europy, doskonała komunikacja z resztą świata), długa historia bankowości oraz bardzo wysoki standard świadczeń usług, pilnie strzeżona tajemnica bankowa.

Szwajcarski system bankowości prywatnej obejmuje 3 segmetny:

• Krajowy (domestic PB) klientami są rezydenci szwajcarscy

• Zagraniczny

• Off-shore PB – klientami są nierezydenci

• On-shore PB – zarządzane są aktywa nierezydentów za granicą, zazwyczaj w ich kraju ojczystym poprzez oddziały banków szwajcarskich ulokowane w tych krajach

Obecnie szwajcarski system bankowy ma dwa podstawowe rodzaje banków, które prowadzą działalność w PB w skali międzynarodowej. Są to prywatne banki wyspecjalizowane w 2 globalne uniwersalne UBS i Credit Suisse.

Model anglosaskiego banku inwestycyjnego obsługującego klientów PB

Pozyskiwanie nowych klientów Określenie celów inwestycyjnych klienta Proponowany standardowy portfel Zarządzanie oczekiwaniami klientów Kontakt z klientami Decentralizacja z jasno określoną odpowiedzialnością	Niewielki kontakt z klientami Zarządzanie nie więcej niż 100 portfelami na 1 menedżera Możliwość selekcji akcji, alokacji aktywów, charakterystyki geograficznej i walutowej Centralizacja działań	Wyznaczanie wytycznych dla zarządzających portfelami dla każdego rachunku Ogólne analizy rynków finansowych Centralizacja działań Brak kontaktu z klientem

Tempo wzrostu osób zamożnych w wybranych państwach Europy

PL 23%, Czechy 18, Wlk. Brytania 12, Irlandia, Słowacja 14, Litwa 17, Węgry 16%

Standardy obsługi klientów PB

• Standardy obsługi w polskich bankach są jeszcze dalekie od szwajcarskich wzorców. To, co sprawia że PB w polskich bankach jest jeszcze dość siermiężny mimo sporych postępów poczynionych w ostatnich latach to przede wszystkim:

• Stosunkowo mało otwarta architektura produktowa, która w dużych bankach jest wręcz zamknięta – sprzedają one niemal wyłącznie produkty swojej grupy

• Stosunkowo niskie kompetencje społeczne doradców, co po części wynika głównie ze sprzedażowego profilu ich ścieżki rozwoju zawodowego

• Utrzymanie przez lata niskich wejściowych progów kapitałowych

• Ze względów głównie systemowych (regulacyjnych), ale i operacyjnych: mało zintegrowana oferta usługowa, w szczególności utrudniona integracja systemów usług związanych z rynkiem kapitałowym i usługami bankowymi i podatkowymi.