Diagnoza pielęgniarska – główne pojęcie w pielęgniarstwie. Jedno z podstawowych zadań, mających na fundamentalne i niepodważalne znaczenie w praktyce pielęgniarskiej. 2 obszary diagnozy: teoretyczny i praktyczny – są ze sobą ściśle związane i w znacznym stopniu wyznaczają zakres i charakter czynności złożonych i faktycznie realizowanych przez pielęgniarkę. Mają też istotny wpływ na treść i program kształcenia zawodowego na wszystkich jego poziomach.
Pielęgniarstwo jako dziedzina wiedzy formułuje ogólne zasady i podstawy pielęgnowania, określa jego istotę, charakter i cele. Istotną cechą pielęgnowania jest diagnozowanie pielęgniarskie, będące obowiązkiem i prawem pielęgniarki. Obejmuje ono systematyczne gromadzenie danych i wnioskowanie, oparte na niezbędnej wiedzy medycznej i ogólnej, wiedzy o szerokiej orientacji humanistycznej i socjologicznej.
Stawiając diagnozę, pielęgniarka ma możliwość:
Sformułowania szczegółowych celów, zadań i czynności
Może zaplanować sposoby i środki niezbędne do ich realizacji
Określić udział własny i/lub innych w wykonaniu poszczególnych zadań
Praktyka pielęgniarska ma zróżnicowany charakter, może się koncentrować na:
Promocji zdrowia i profilaktyce (np. w szkole)
Pracy z osobami przewlekle chorymi i niepełnosprawnymi (np. w domu pacjenta lub w domach pomocy społecznej)
Pracy z chorymi hospitalizowanymi
Diagnoza pielęgniarska – rozpoznana lub przewidywana reakcja na aktualne lub potencjalne problemy zdrowotne/procesy życiowe, wyrażone jako ocena stanu biopsychospołecznego, zagrożeń oraz możliwości człowieka, rodziny, grupy i społeczności. Stanowi podstawę działania pielęgniarskiego (interwencji pielęgniarskiej).
Modyfikacja ze względu na samą diagnoze powinna uwzględniać:
Przedmiot diagnozy (indywidualna, grupy, rodziny, społeczności lokalnej)
Rodzaj diagnozy (np. przyczynowa, prognostyczna)
Modyfikacja ze względu na osobe diagnozowaną dotyczy:
Cech osoby diagnozowanej (np. stan zdrowia)
Sytuacji, w jakiej znajduje się osoba diagnozowana (w domu rodzinnym, na oddziale szpitalnym, w instytucji opiekuńczej)
Modyfikacja ze względu na zadania pielęgniarki powinna dać możliwość zróżnicowania diagnozy ze względu na:
Cel diagnozy (orientacja działań na profilaktykę, promocja zdrowia, współudział w terapii, opiekę środowiskową lub instytucjonalną)
Przyjętą koncepcje pielęgnowania