Rozwijanie Samodzielności i kreatywności ucznia na lekcjach wychowania fizycznego

Rozwijanie kompetencji kluczowych (umiejętności i wartości uniwersalnych niezbędnych w życiu współczesnego człowieka) ucznia jest obowiązkiem każdego nauczyciela, więc i również nauczyciela wychowania fizycznego.

Świetnym sposobem rozwijania kreatywności lekcji wychowania fizycznego jest stosowanie metod twórczych, jednak nauczyciele rzadko je stosują.

Gdy stosujemy tę metodę w czasie lekcji należy pamiętać o podstawowych zasadach:

1. Nauczyciel pozostawia uczniowi swobodę wyboru wykonania zadania ruchowego.

2. Nauczyciel wyjaśnia ćwiczącym co mają robić, ale nie narzuca im sposobu wykonania ćwiczenia. W ten sposób rozwija się inwencja twórcza i pomysłowość.

3. Pokaz ćwiczenia nie jest konieczny. Można pomóc uczniom jeśli grupa nie radzi sobie z zadaniem albo gdy wyręcza się zdolniejszymi uczniami.

4. Najlepszą formą ustawienia grupy jest rozsypka. Należy zwrócić uwagę na maksymalne wykorzystanie powierzchni na której odbywają się zajęcia.

5. Ćwiczenia i pozycje wyjściowe powinny odbywać się na różnych poziomach niskim, średnim i wysokim.

6. Doskonałym urozmaiceniem zajęć jest muzyka (zróżnicowana pod względem tempa i dynamiki) oraz typowe i nietypowe przybory ( woreczki, talerzyki, balony, piłki, wiaderka itp.)

Przykładowe zabawy integracyjne:

Poznajmy się: Siad skrzyżny w kole. Prowadzący wywołuje określone osoby np. "Witamy wszystkich: urodzonych w czerwcu, w czerwonych koszulkach, z blond włosami itp. Ci którzy weszli do koła nagradzani są brawami.

Zapamiętaj swoje imię: Ustawienie w kole. Uczestnicy po kolei podają swoje imię oraz np. przymiotnik zaczynający się na pierwszą literę ich imienia, owoc, warzywo, zwierzę, przedmiot itp.

Zabawy rozwijające świadomość przestrzeni:

Wypełnianie wolnej przestrzeni: przy dynamicznej muzyce chód po sali w różnych kierunkach - przodem, tyłem, bokiem, po prostej, po łuku, slalomem itp. W ten sposób rysując np. różne figury geometryczne, litery, cyfry itp. długimi lub krótkimi krokami itp.

Zabawy rozwijające świadomość ciała, przestrzeni i kształtu ruchu:

Wypełnianie przestrzeni: Poruszanie się po sali w różnych kierunkach w różnych formach ruchu takich jak bieg, podskoki, chód, tupanie, czołganie się itp.

Akademia śmiesznych ruchów: W rzędzie przez przekątną sali uczestnicy przechodzą naśladując ruchem np. krasnoludków, wielkoluda, kosmonautę w przestworzach, robota itp.

Zabawy rozwijające świadomość izolowanych akcji ruchowych i kształt ruchu:

Swobodny taniec RR, NN, RR i NN przy muzyce z różnicowaniem kształtu ruchu: taniec np. gwałtowny-zwolniony, mocny-słaby, akcentowany-płynny, symetryczny-asymetryczny, ruchy są wykonywane na różnych poziomach (wysokim, średnim, niskim).

Zabawy rozwijające świadomość czasu-tempo i rytm:

Poruszanie się po sali w różnym tempie: wolno, szybko, bardzo szybko, (rower, pociąg samolot) itp.

Marsz w rytmie: cztery kroki szybkie dwa wolne, przodem i tyłem do kierunku ruchu.

Współdziałanie z partnerem:

Dialog ruchowy: jedna osoba wymyśla pewien ruch, druga osoba ją naśladuje

Marionetki: Jeden ćwiczący jest marionetką, drugi aktorem w teatrze lalek. Aktor mocuje sznurki do części ciała marionetki. Aktor stara się podnieść marionetkę z pozycji leżenia tyłem do pozycji stojącej. Należy pamiętać o trzymaniu wszystkich sznurków w jednej ręce, w przeciwnym razie marionetka się przewróci. Następnie po udanej próbie zmiana ról.

Współdziałanie w grupie:

Tworzenie figur geometrycznych: tworzone figury są jedno płaszczyznowe bądź przestrzenne. Figury układane są z ciał ćwiczących grup kilkuosobowych.

Ćwiczenia oddechowe:

W rozsypce: ćwiczący przybierają różne pozycje wyjściowe, np. leżenie tyłem, przodem, siad skrzyżny. Na polecenie prowadzącego uczniowie rozmawiają: szeptem, głośno, krzyczą, śmieją sie, cisza.

Interpretacja ruchowa: Twoje ciało to napompowana ogromna piłka, z której zaczyna uchodzić powietrze.

Metodę tą można wprowadzić we fragmentach lekcji, co w ten sposób podniesie atrakcyjność lekcji. Można również wprowadzić ją w części wstępnej lekcji zamiast ćwiczeń kształtujących lub jako osobną jednostkę lekcyjna. Obserwacja uczniów ich rozwiązania ćwiczeń są niespodziewane i pobudzają również kreatywność nauczycieli.