ONKOLOGIA W6 12.03.2012
„Nowotwory łagodne skóry”
Łagodne nowotwory pochodzenia naskórkowego
- rogowacenie łojotokowe
- rogowacenie stiukowe
Rogowacenie łojotokowe
- synonimy – rogowacenie starcze, brodawka łojotokowa
- objawy – częste występowanie rodzinne,
- wczesne zmiany: małe, jasnobrązowe, plamy ostro odgraniczone od powierzchni skóry,
- starsze zmiany: coraz większe, kolor brązowy/czarny, powierzchnia brodawkowata, konsystencja wosku, „jakby nałożone na skórę”,
- w badaniu dermatoskopowym charakterystyczne czopy rogowe
- łatwo ulegają podrażnieniu
- objaw Lasera-Trelata – nagły wysiew licznych brodawek łojotokowych w przebiegu toczącego się w organizmie procesu nowotworowego
- leczenie – wyłyżeczkowanie, cięcie styczne, laseroterapia (ze wskazań kosmetycznych)
Rogowacenie stiukowe (stuccokeratosis)
- najczęściej na odsiebnych częściach kończyn dolnych
- głównie u osób przewlekle narażonych na UV
- objawy – drobne plamki lub „odpryski gipsu”, blade zabarwienie, szorstka powierzchnia
- leczenie – wyłyżeczkowanie
Łagodne nowotwory włókniste/łącznotkankowe
- włókniaki
- bliznowce
Łagodne guzy mieszka włosowego
- trichoblastoma (włókniak trichoblastyczny)
- trichoepithelioma (nabłoniak włosowy)
- tchichilemmoma (guz z zewnętrznej pochewki mieszka)
- pilomatricoma (nabłoniak wapniejący)
- trichoadenoma (gruczolak włosowy)
Trichoblastoma
- najczęściej w obrębie znamion łojowych
- wolno rosnący guz w skórze i tkance podskórnej, średnicy do 2 cm
- posiada torebkę włóknistą
- w diagnostyce różnicować z BCC
Trichoepithelioma
- in. zespół Spiglera-Brooke’a (zmiany mnogie)
- liczne, małe grudki w fałdach nosowo-wargowych lub wokół oczu
- kilka mm średnicy, koloru perłowego
- układają się w grupy
Tchichilemmoma
- egzofityczne, brodawkowate grudki
- najczęściej liczne
- w fałdach nosowo-wargowych, wokół ust lub oczu
Pilomatricoma
- in guz Melherbe’a
- guz okresu dziecięcego
- szybki wzrost
- twardy, zapalny guz
- najczęściej zajmuje łuk brwiowy lub skroń
- w wywiadzie – pękanie z wydzielaniem ziaren
Trichoadenoma
- twarz lub pośladki
- 1-2 cm średnicy
- spoisty guz w kształcie klina z centralnymi torbielami rogowymi
Łagodne guzy gruczołów potowych
- oblak (Turban tumor, „guzy turbanowe”)
- torbielak potowy (Hidrocystoma)
-Gruczolak potowy (Syringioma)
Oblak
- najczęściej w obrębie owłosionej skóry głowy
- najczęściej mnogie
- miękkie guzy z obecnością teleangiektazji na powierzchni
- barwa różowa/czerwona
Torbielak potowy
- pojedyncze guzy z gruczołów apokryfowych
- zmiany wysiewne z gruczołów ekranowych (powstają pod wpływem wysokiej temperatury, wysiłku fizycznego)
- zwykle w okolicy oczodołowej
- pojedyncze – na brzegu powieki
- kilkumilimetrowa, półprzeźroczysta torbiel o niebieskim lub czarnym zabarwieniu
Gruczolak potowy
- najczęstsze guzy przydatkowe
- zwykle u młodych kobiet w okolicy oczodołowej
- zwykle liczne
- małe grudki koloru skóry lub bledsze
Łagodne guzy gruczołów łojowych
- starczy przerost gruczołów łojowych
- gruczolak łojowy (adenoma sebaceum)
- nabłoniak łojowy (sebaceoma)
Starczy przerost gruczołów łojowych
- najczęstsza zmiana na skórze łojotokowej uszkodzonej przez słońce
- często w pacjentów dializowanych
- grudka lub mały guzek z centralnym zagłębieniem otoczonym biało-żółtymi guzkami
- najczęściej czoło i policzki
- częściej u mężczyzn
Gruczolak łojowy
Nabłoniak łojowy
Łagodne nowotwory tkanki tłuszczowej:
Tłuszczak (lipoma)
- słabo odgraniczone guzy otoczone torebką, o płatowej lub guzowatej powierzchni powstającej pomiędzy skórą a powięzią
- najczęściej ramiona, w okolicy nadżebrowej, plecach, przedniej powierzchni przedramion
- łatwo przesuwalne
- bardzo duże rozmiary
- powstają często po terapii GKS
- zmiana metabolicznie nieczynna
Łagodne nowotwory naczyniowe
- naczyniaki krwionośne
- ziarniniak naczyniowy
- naczyniak starczy
- guz splotowy
Naczyniaki krwionośne
- 5-10% wszystkich noworodków
- rozwijają się w pierwszych tygodniach życia
- szybko rosną (średnica ok. 5-10 cm)
- częściej u dziewczynek i wcześniaków
- u 15-20% chorych zmiany mnogie - większe ryzyko naczyniaków narządów wewnętrznych
- najczęściej na twarzy, owłosionej skórze głowy
- 3 fazy rozwoju: wzrostu, stabilizacji, spontanicznego cofania się
Naczyniaki włośniczkowe
- powierzchowne
- jasnoczerwone, tzw. truskawkowe
Naczyniaki jamiste
- głębsze
- pokryte niezmienioną skórą
- niebieskawe
Naczyniaki mieszane
Mogą być markerem zaburzeń rozwojowych
Ziarniniak naczyniowy
- najczęściej występują na dziąsłach u kobiet ciężarnych (guz ciążowy, nadziąślak ziarninowy) lub w innej lokalizacji po przebytym urazie (palce)
- miękka, czerwona grudka lub guzek, średnicy do 1 cm
- krucha, łatwo krwawi
- często uszypułowane z bladą krezą
- zmiany na dziąsłach mogą cofać się spontanicznie
Naczyniak starczy
- inaczej punkt rubinowy
- pojawiają się w wieku dorosłym
- zwykle liczne
- średnica do kilku mm
- czasem nagle wysiew w ciąży lub z związku z powstającym nowotworem produkującym prolaktynę
Guz splotowy
- pojedyncze lub mnogie
- najczęściej na palcach, szczególnie pod płytkami paznokciowymi
- małe, niebieskofioletowe guzki, tkliwe przy dotyku
- płytka pod zmianami często ulega dystrofii