Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw

Dr I. Mendryk

Wykład 1 (04.10.2011r.)

Egzamin- test + pytania otwarte

Odpowiedzialność

• Potocznie- konieczność odpowiadania za swoje postępowanie i jego skutki (nieuchronność obowiązku uwzględniania konsekwencji swoich działań)

• Teoria filozofii- odpowiedzialność to wewnętrzny przymus wynikający z wolnej woli człowieka, ma charakter uniwersalny i osobowy ( przynależny konkretnej jednostce)

Wolność odpowiedzialność- to reakcja dwustronna, tylko człowiek odpowiedzialny jest wolny i odwrotnie. Pełna wolność gwarantuje odpowiedzialność. Nie ma wolności bez odpowiedzialności.

Przedsiębiorca korzystający z wolności gospodarczej ma również obowiązek bycia odpowiedzialnym. Odpowiedzialność przedsiębiorcy jest granicą jego wolności.

Etyka biznesu- etyczna refleksja nad działalnością gospodarczą

Etyka biznesu- problemy podstawowe:

• Ochrona środowiska

• Problem odpowiedzialności przedsiębiorstwa (jako analiza stosunku do konsumentów, pracowników, kontrahentów, konkurencji i społeczności lokalnej)

• Partycypacja pracowników przy podejmowaniu decyzji

Obszary decyzji menedżerskich:

• Wybory dotyczące tego czym powinno być prawo i czy podąża za etycznością

• Wybory dotyczące gospodarczych i społecznych kwestii będących poza domeną prawa

• Wybory dotyczące priorytetu własnych interesów ponad interesami organizacji

Etyka biznesu- płaszczyzny rozważań:

• Indywidualna (dotyczy jednostki)

• Menedżerska (wiąże się z indywidualną)

• Organizacyjna (dotyczy funkcjonowania przedsiębiorstwa)

• Społeczna (to relacje przedsiębiorstwo, a otoczenie)

Przedsiębiorstwo i jego otoczenie

System i otoczenie systemu

relacje

Otoczenie przedsiębiorstwa- wyjątkowo wysoki poziom zmienności oraz złożoności

• Problemy z trafnością oceny zachodzących zmian i przystosowaniu się do nowych warunków

• Ograniczona zdolność prognozowania wątpliwości w procesach decyzyjnych

Przedsiębiorstwo

• Elastyczność

• Inteligencja

• Uczenie się

• Społeczna odpowiedzialność

Tradycyjna koncepcja przedsiębiorstwa jako jednostki ekonomiczno- technologicznej

Przedsiębiorstwo jako organizm socjo- ekonomiczno-kulturowy

Celem przedsiębiorstwa „nie jest po prostu wytwarzanie zysku, ale samo jego istnienie jako wspólnoty ludzi, którzy na różny sposób zdążają do zaspokojenia swych podstawowych potrzeb i stanowią szczególną grupę służącą całemu społeczeństwu. Zysk nie jest jedynym regulatorem życia przedsiębiorstwa obok niego należy brać pod uwagę czynniki ludzkie i moralne, które z perspektywy dłuższego czasu okazują się przynajmniej równie istotne dla życia przedsiębiorstwa. (JP II Contesimus Annus)

Etyka w działalności przedsiębiorstwa

I Refleksja etyczna nad relacjami zachodzącymi między organizacją, a grupami i instytucjami współpracującymi z nią lub zainteresowanymi jej działalnością

II Refleksja nad wewnętrzną polityką firmy

I Dylemat zobowiązania firmy wobec własnych akcjonariuszy, a zobowiązania wobec klientów czy dostawców. Problemy natury ekologicznej.

II Rozwiązywanie konfliktów; budowanie wizerunku firmy, właściwe traktowanie pracowników

Mechanizm uwalniania się od zobowiązań:

• Ignorowanie niektórych ról (eksponowanie najważniejszych dla firmy roli, przy jednoczesnym nie liczeniu się z innymi).

• Usuwanie niektórych działań z pola widzenia zainteresowanych grup (świadome maskowanie działań przed opinią publiczną).

• Delegowanie zobowiązań na inne instytucje (obarczanie innych odpowiedzialnością za negatywne konsekwencje podejmowanych działań gospodarczych, a także na obarczaniu ich obowiązkiem rozwiązania wynikających z tych działań problemów.