Podstawowe parametry opisujące ruch.
Prędkości i straty czasu
Natężenie ruchu
Gęstość ruchu
Pojazdy ruchu
Wywiady
Parkowanie
Komunikacja zbiorowa
Bezpieczeństwa ruchu
Czynniki środowiskowe
Energia(zużycie)
Definicja natężenia ruchu i metody jego pomiaru.
Natężenie ruchu – liczba pojazdów przejeżdżających przez przekrój, odcinek drogi w dłuższym przedziale czasu (doba, godzina)
Wykres prędkości chwilowej, profilu i linii prędkości.
Profil prędkości – wykres zmian prędkości pojazdu wzdłuż odcinka drogi, po którym porusza się pojazd
Wykres prędkości – wykres zmian prędkości pojazdu w kolejnych chwilach czasu przejazdu przez dany odcinek drogi
Definicja prędkości jazdy i podróży.
Prędkość jazdy – zwana również techniczną, jest to średnia prędkość, z jaką pojazd przejechał dany odcinek drogi z pominięciem czasu zatrzymań. Wartość tej prędkości jest ilorazem dł. odcinaka i czasu zużytego na przejazd tego odcinka – z obliczeniem czasu zatrzymań.
Prędkość podróży – jest to efektywna prędkość pojazdu na danym odcinku drogi. Wartość jej jest ilorazem długości odcinka i całkowitego czasu zużytego na przejazd tego odcinka z wliczeniem czasu zatrzymań.
Metody pomiaru prędkości jazdy i podróży.
Metoda I – metoda pojazdu testowego – polega na wielokrotnym przejeździe badanego odcinka przez pojazd testowy z prędkością zbliżoną do innych pojazdów. Obserwator zaopatrzony jest w dwuwskaźnikowy stoper, prowadzi obserwacja zapisując je w formularzu.
Metoda II – metoda obserwacji odcinka – z dogodnego punktu – metoda ta jest zbliżona do MI ale obserwację prowadzi się ze stanowiska o dobrej widoczności całego badanego odcinka.
Metoda III – metoda ruchomego obserwatora (pomiar dynamiczny) pozwala na określenie czasu podróży i natężenia ruchu na badanym odcinku z następujących wzorów:
Wielkości opisujące proces parkowania.
Badania parkowania dostarczają danych o:
- Chłonności parkingowej rejonu
- wykorzystaniu istniejących powierzchni parkingowych
- potrzeb w zakresie parkowania
Charakterystyki wykorzystania parkingów:
- wskaźnik wykorzystania pow. parkingowej w danym okresie Wp[%], określony procentem miejsca parkingowych, zajętych przez parkujące w danym okresie pojazdy Pp, w danym rejonie lub na parkingu. Mp-całkowita liczba miejsc parkingowych
- wskaźnik rotacji Wr – czyli średnia liczba parkujących pojazdów, które w danym okresie (najczesniej doba lub godzina) korzystają z jednego stanowiska
Ppn-całkowita liczba pojazdów, korzystających z danego parkingu w okresie analizy
- akumulacja – liczba pojazdów parkujących równocześnie na analizowanym parkingu lub w rejonie
- natężenie parkowania – l. pojazdów – godzin parkowania na analizowanym parkingu w danej porze dnia [Ph]
- czas parkowania t.p [h]
Rodzaje automatycznych detektorów ruchu.
a) detektory dotykowe (przyciskowe)
-przycisk guzikowy i belkowy
-pneumatyczny przycisk belkowy
-rurki pneumatyczne
-kontaktowy
-włącznik szynowy i zwrotnicowy
b) zasada Dopplera; zmiana dlugosci fal
-ultradzwiekowy ciągły i pulsujacy
c) pole magnetyczne i elektromagnetyczne
-magnetyczny, magnefonetryczny
-indukcyjny, petlowy
d) zasada Dopplera; elektromagnetyczne promieniowanie świetlne (jakiestam i laserowe)
-radarowy
-optyczny
e)obraz telewizyjny: wideo
Prędkość projektowa, miarodajna, prędkość w ruchu swobodnym.
Prędkość projektowa: prędkość, która na etapie projektowania przyjmuje się umownie dla ustalenia minimalnych względnie max. Dopuszczalnych wartości elementów geometrycznych dróg. Zapewnia ona bezpieczna jazdę pojedynczemu pojazdowi w realnych warunkach ruchu z wyjątkiem gołoledzi. Prędkość proj. Ma aspekt gospodarczy i wywodzi się przewidywanej funkcji drogi w układzie sieci drogowej z zapewnieniem zadanej jakości przebiegu ruchu.
Prędkość miarodajna – kwantyl prędkości rzeczywistych V85 samochodów osobistych w ruchu swobodnym na czystej i mokrej nawierzchni. Prędkość V85 może przekraczać wartości prędkości projektowej nie więcej niż 10 – 20 km/h w zależności od typu przekroju poprzecznego, krętości drogi i szerokości jezdni. Prędkość miarodajna wprowadza się w przypadku drogi klasy G i wyższej.
Prędkość pojazdu w ruchu swobodnym – prędkość, która rozwijają pojedyncze pojazdy, poruszające się po suchej nawierzchni bez przeszkód ze strony innych użytkowników, przy możliwości wyboru swobodnego sposobu jazdy. Aby to było możliwe musza w strumieniu ruchu podążającego w tym samym kierunku zaistnieć odpowiednie luki czasowe, które wg źródeł niemieckich powinny wynosić min 7 s przed pojazdem i 4 s za pojazdem.
Procedura postępowania przy wyznaczaniu prędkości miarodajnej.
Wartości prędkości miarodajnej określa się w następujący sposób:
Na dwujezdniowej drodze poza terenem zabudowy
Vm=Vp+10 km/h przy Vp>100km/h
Vm=Vp+20km/h przy Vp<80km/h
Na drodze na terenie zabudowy
Vm=V0+20km/h jeśli jezdnia nie jest ograniczona krawężnikiem
Vm= V0+10km/h jeśli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z dwóch stron krawężnikiem
V0- największa dopuszczalna prędkość samochodów osobowych na drodze, ograniczona znakiem lub dopuszczona przepisami
Czynniki mające wpływ na wartość prędkości w ruchu swobodnym.
- krętość drogi
- wartości promieni lukow poziomych
- Katy zwrotu kierunkow trasy
- szerokosc jezdni
- pochylenia niwelety i ich długości
- widoczność
Oprocz czynnikow drogowych na prędkośc indywidualnego pojazdu maja wpływ:
- natężenie ruchu
- moc silnika
-stopien otwarcia przepustnicy
- rodzaj przekładni
-przepisy ruchu drogowego i dyscyplina jazdy
- umiejętności kierowcy
- warunki atmosferyczne
Definicja przepustowości.
Przepustowość – największa liczba jednostek (pojazdów lub pieszych) , która może przepuścić przekrój drogi (ulicy, wlot na skrzyżowanie, przejście dla pieszych, ścieżka rowerowa itp.) w jednostce czasu. Definicja mówi nie o warunkach i bezpieczeństwie ruchu na drodze obciążonej ruchem o natężeniu równym przepustowości.
Przepustowość w HCM – największa liczba pojazdów rzeczywistych, która może przejechać w jednostce czasu przez badany przekrój jezdni drogowej, bez stawiania jakichkolwiek wymogów co do jakości warunków ruchu.
Poziom swobody ruchu i krytyczne natężenie ruchu.
Krytyczne natężenie ruchu – związane jest z poziomem swobody ruchu. Po jego przekroczeniu warunki ruchu będą gorsze od ustalonych dla danego poziomu
Poziomy swobody ruchu:
A – ruch swobodny, duża swoboda wyboru prędkości i nawracania
B – ruch równomierny, kierowca zaczyna odczuwać obecność innych pojazdów; niemal pełna swoboda wyboru prędkości jazdy, natomiast swoboda nawracania nieco zmniejszona niż przy A
C – ruch równomierny ale na sposób jazdy istotny wpływ wywierają inne pojazdy; wybór prędkości wyraźnie ograniczony, zaś manewry wymagają dużej uwagi ze względu na obecność innych pojazdów
D – ruch równomierny , ale przy dużej gęstości wybór prędkości i manewrowania SA bardzo ograniczone, komfort jazdy niski, chwilowe wzrosty natężenia ruchu powodują zakłócenia ruchu
E- natężenie ruchu bliskie lub równe przepustowości i prędkość ustabilizowana na stosunkowo Niskiem poziomie, skrajnie utrudnione manewrowanie, które odbywać się może jedynie na zasadzie wymuszania; złe warunki ruchu powodują frustracje kierowców, nawet niewielki wzrost natężenia lub chwilowe zatrzymania ruchu prowadza do poważnych zakłóceń
F - ruch wymuszony, takie warunki ruchu występują w przypadkach, kiedy natężenie ruchu dopływającego do danego przekroju jezdni przewyższają jej przepustowość, na dojeździe do przeciążonego odcinka (przekroju) tworzy się kolejka pojazdów, poruszających się skokowo