ZŁAMANIE ZĘBA PO LECZENIU KANAŁOWYM
Niekiedy zdarza się, że ząb leczony kanałowo po pewnym czasie ulega pęknięciu lub złamaniu. Wielu pacjentów w takiej sytuacji jest przekonanych, że do powikłania doszło w efekcie błędu lekarza, który niewłaściwie przeprowadził zabieg (np. nie do końca wypełnił kanały, założył kiepskiej jakości wypełnienie lub źle odbudował zniszczoną koronę zęba). Równie często można spotkać się z opinią, że ząb od samego początku nie nadawał się do leczenia, jednak stomatolog zataił ten fakt przed pacjentem, kierując się zwykłym wyrachowaniem. Warto więc dowiedzieć się, czy ten osąd jest prawdziwy i dlaczego martwe zęby łamią się lub pękają.
Dlaczego martwe zęby są słabsze od zdrowych?
W większości przypadków ząb wymagający leczenia kanałowego jest wcześniej wielokrotnie leczony zachowawczo, tak więc już przed rozpoczęciem zabiegu stomatolog ma do czynienia z zębem osłabionym przez duże wypełnienie lub rozległy ubytek. Zdarza się też, że ząb oglądany "z zewnątrz" wygląda dość solidnie, jednak po usunięciu wszystkich wypełnień jego korona przypomina wydrążoną skorupkę. Oczywiście, pacjent nie widząc tego, co widzi dentysta, nie zdaje sobie sprawy z zakresu zniszczeń i jest przekonany, że ząb – choć aktualnie sprawia poważne problemy – w sumie znajduje się w niezłym stanie.
Tę osłabioną strukturę zęba jeszcze bardziej narusza leczenie kanałowe. W trakcie zabiegu stomatolog usuwa zakażone tkanki (zarówno miękkie, jak i twarde), to zaś sprawia, że ściany komory i korzenia stają się jeszcze cieńsze, a przez to jeszcze bardziej kruche i podatne na urazy.
Istnieje jeszcze jeden czynnik odpowiedzialny za złamania i pęknięcia przeleczonych kanałowo zębów. W miazdze zęba znajdują się receptory czuciowe, które chronią ząb przed używaniem zbyt dużego nacisku. Pozbawiony miazgi ząb jest nadmiernie narażony na działanie sił żucia (mówiąc mniej medycznym językiem – gryziemy nim ze zbyt dużą siłą), a w konsekwencji pęka lub się łamie). To niebezpieczeństwo wzrasta jeszcze bardziej, jeśli ząb jest przeciążony z powodu licznych braków zębowych.
W przypadku leczonych kanałowo zębów najczęściej dochodzi do następujących urazów:
– częściowego złamania korony zęba,
– poddziąsłowego złamania korony zęba (a więc złamania przebiegającego poniżej brzegu kości),
– pionowego pęknięcia ścian i korzenia zęba.
Jakie rokowania?
W zależności od przebiegu linii złamania stomatolog ma kilka opcji odbudowy. Jeżeli np. odłamała się część korony zęba, a korzeń, który pozostał, jest wystarczająco mocny, lekarz może w nim osadzić wkład korzeniowy stanowiący rusztowanie dla porcelanowej korony zęba. Jeżeli jednak złamanie przebiega głęboko, poniżej linii dziąsła, lub doszło do głębokiego pęknięcia korzenia – wówczas jedyną formą leczenia pozostaje ekstrakcja.
Planowanie odbudowy – ważny etap leczenia kanałowego
Dlatego w przypadku leczenia endodontycznego tak ważny jest dobór właściwej metody odbudowy zęba. Współczesna stomatologia oferuje możliwości rekonstrukcji zęba poprzez zastosowanie wkładów koronowo-korzeniowych z metalu lub włókien szklanych, korony ceramicznej na metalu lub korony pełnoceramicznej. Natomiast odbudowa bardzo zniszczonych zębów samym wypełnieniem kompozytowym zdecydowanie zwiększa ryzyko powikłań, takich jak odłamanie czy pęknięcie ścian i korzenia zęba.