Rośliny sezonowe w zieleni miejskiej
W strefie klimatu umiarkowanego – trzy zmiany na kwietniku sezonowym:
Wiosenna – zmieniana po ostatnich wiosennych przymrozkach („zimni ogrodnicy”) – rośliny dwuletnie, cebulowe oraz niektóre byliny o krótkim i tanim cyklu produkcji.
Letnia – najdłuższa (3 – 4 miesiące) i „najbogatsza” – rośliny jednoroczne, uprawiane jako jednoroczne i byliny nie zimujące w gruncie.
Jesienna – trwająca do pierwszych jesiennych przymrozków – rośliny dwuletnie, chryzantemy, popielniki („mrozy”), ozdobne kapusty ; sadzona przeważnie we wrześniu
UWAGA: na kwietniki sezonowe nie sadzi się bylin (z niewielkimi wyjątkami).
Kwietnik, rabata – wyjaśnione na poprzednim wykładzie.
Rodzaje miejskich kwietników i rabat sezonowych:
jedno i wielogatunkowe (odmianowe)
formalne/nieformalne
mozaikowe
dywanowe – najczęściej w wielu typach uzdrowiskach. Rośliny muszą być wyrównane pod względem wzrostu.
Obrazkowe – logo np. EURO
kompozycje wertykalne/figuralne – wertykalne – w pionie, lub konstrukcje szkielety - figuralne
zagony wzniesione – jak przy cebulowych (tulipanach) jest na pewnej wysokości w obramowaniu, bliżej człowieka.
pojemniki (stojące/wiszące) – nie potrzebują ogródka, występują nawet na latarniach
nasadzenia mieszane (z bylinami lub krzewami) – sadzone obok bylin, żeby cały czas coś rosło (bo byliny nie kwitną cały czas)
wiosenna zmiana kwietnika sezonowego
bratki – jedne z najcenniejszych i ważnych ekonomicznie roślin sezonowych.
Viola tricolor dziki gatunek który wszedł w skład mieszanek np viola x …
Laki – pachnące z rodziny kapustnych, najczęściej w barwach ciepłych, ale też brąz, fiolet.
Stokrotki (do egzaminu!!!) – bardzo przydatna na zmianę wiosenną i jesienną. Odmiany są różnobarwne, również wielkokwiatowe. Mogą być wspaniałym tłem dla roślin cebulowych.
Tulipany – ciemne fioletowe są fajne . Tulipanom sprzyja wiosna długa i chłodna.
Niezapominajka – kolena na pierwszą sezonową zmianę kwietnika. Może być jako tło lub jako samoistna roślina. Np. z wysokimi tulipanami, żeby zasłonić ich liście, stosuje się właśnie jakieś rośliny na tło
Narcyzy – raczej w zachodniej części polski, gdzie jest cieplej.
Plac zbawiciela piękne nasadzenie tulipanów
Letnia zmiana rabat i kwietników sezonowych
Należy wybrać do cienia(niecierpek, niektóre begodnie) oraz na miejsce słoneczne.
Koleus – może być rozmnażany z nasion i wegetatywnie. Kwiatostany się usuwa bo brzydko wyglądają.
Kompozycja wertykalna:
Petargonia, czasami petunia dobrze kolorystycznie zestawione
O zwisłych pędach, pokroju poduszeczkowatym
Kompozycje figuralne
Pojemniki różne pelargonia, sanwitalja, scewola,
Pojemniki stojące stabilne powinny być.
Kapusty ozdobne znoszą kilkustopniowe mrozy
Proporcje do pojemnika, najlepiej zastosować jakiś element wysoki i mniejsze
Bardzo dobrze klimat letni znoszą petunie.
Pelargonia petunia, tagetes są dobre na upalne lata
Surfinia jest petunią, jest to pewna grupa roślin chyba przez Chińczyków wyhodowaną, jest mieszańcem po to aby uzyskać zwisłe pędy. Jest też Ursynia, Kaskadia. Million Bells drobne kwiaty o zwisłych pędach.
Bluszczyk, pilea?, żurawka
Fuksja i niecierpek w jednej kompozycji
Kanna, - sadzi się tak, żeby wykiełkowały po 15 maja lub w szklarni ogarnia.
Trawy – jako element nadający lekkości, przełamujący mocny efekt kolorystyczny. Trawy są przyszłością, coraz częściej stosowane są jako przerywnik
Dalia – kolejna bylina niezimująca w gruncie. Odmiany karłowe są. Wysiewa się nasiona w lutym lub przez bulwy.
Lobelia, pelargonia, sanwitalia.
Lobularia maritima – tania i łatwa w uprawie.
Kanna z patunią, i aksamitką
Fuksja!!!
Do rośliny można dobrać efekt jej ekspozycji, lub do doniczki roślinę
Plectrantus?
Rośliny uprawiane w oranżeriach donicach.kubłach wynoszone na lato na zewn
Agawa kwitnie po mniej więcej 20 latach – późneij zakwita i zamiera po wydaniu nasion
Bieluń drzewiasty –
Wawrzyn szlachetny – laurus (laur), belgia słynie z produkcji wawrzyna dobrze znoszą cięcie i łatwo się przycinają
Oleandry – trudno się rozkrzewiają
Fuksja
Pelargonia bluszczolistna – same się oczyszczają, (wiatr zdmuchnie przekwiatające się kwiaty, a nie leżą i gniją)
Asparagusy
Szwajcaria, austria , bawaria – surfinia, bluszczolistne pelargonie często to sa rośliny eksponowane w tych krajach.
(Przerywnik: Strzyżony bukszpan, Rośliny podkreślone wysypanym żwirkiem)
Kwietniki/rabaty miejskie i parkowe
Jednogatunkowe nasadzenie: tagetes,
Cyklameny, pierwiosnki, tagetes, salcia, petunia, senecio cineraria?, chlorophytum comosum?
Stałym elementem jałowiec; reszta się wymienia.
Pansemony, malwy roczne (ślazówka roczna), ostróżki
Rozplenica japońska
Rudbekia bicolor
Nawłoć, heliotrop
Kwietniki formalne
Kwietnik dywanowy – np. w tonacji kolorów zimnych
W Ciechocinku – ładne dywany
Przypołudnik kryształkowy
Begonia,
Heliotrop i kalceolaria – retro bo powróciły
Eszewerja – zostawiona w gruncie, będzie jednoroczna bo zmarznie przy przymroznach
Begonia – odmiany wysokie poduchowate oraz niższe
Wszystkie rośliny na kwietniki można wysadzić dopiero po 15 maja (po zimnych ogrodnikach
Impatiens balsamina
Często pojawiają się warzywa jak buraki kolorowe, bazylie szałwie , jarmuże, są stosowane jako element dekoracyjny.
Jesienna zmiana kwietnika sezonowego
Pacioreczniki – czyli kanny
Irezyny
Popielnik- ładgodne zimy może przezimować
Begonie – nawet przez cały październik
Astry
Dalie
Bratki – dwuletnie
Chryzantemy
Chryzantemy również w pojemniki(na nowym świecie były kiedyś), są drogie tylko na ekspozycje reprezentacyjne
Lantana camarra
Lampranthus zamyka się w dni pochmurne i deszczowe
Srebrzeń – Argyranthemum frutescens
Cleome spinosa wspaniałe kwiatostany, kwiaty pająkowate dzięki długim pręcikom
Cebula Galtonia candicans
Zakładaniem kwietników
Trzeba wiedzieć jak rośliny się rozrastają, żeby nie rozsadzić za rzadko lub za gęsto
Rośliny cebulowe– geofity
Rośliny cebulowe – ponad 800 rodzajów
Największe znaczenie – 7: - Tulipa, Lilium, Narcissus, Gladiolus, Hyacinthus, Crocus, Iris (90% produkcji)
W 2005r:
16 krajów produkowano 15 rdza ZDJ
ROŚLINY cebulowe na rynku światowym
Zdj. Liczb nie pisać bo się zmniły, tylko kraje co robią
Południowa Afryka -
Lachenalia