METODY LICZENIA MANDATÓW

Metoda Hare'a-Niemeyera - metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi, Nazywana jest także metodą matematycznej proporcji lub największej reszty, promuje partie średnie i słabe

W Polsce tę metodę stosowano przy ustalaniu wyników w wyborach do sejmu w 1991 roku.

Mamy komitety A, B oraz C, które otrzymały kolejno 720, 300 i 480 głosów, do obsadzenia jest 8 mandatów. Według powyższego wzoru, obliczamy współczynniki dla poszczególnych komitetów:

* A - {720*8 \720+300+480}=3,84

* B - {300*8 \720+300+480}=1,6

* C - {480*8 \720+300+480}=2,56

Zgodnie z liczbami przed przecinkiem, 3 mandaty uzyskuje komitet A, jeden komitet B, a dwa komitet C. Pozostałe dwa mandaty zostają rozdzielone kolejno komitetom o najwyższej wartości po przecinku, czyli A, następnie B. Ostatecznie komitet A uzyskuje 4 mandaty, a komitety B i C po dwa.

Metoda Sainte-Laguë - metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi, promuje średnie i mniejsze

Stosowana m.in. w systemach wyborczych w Nowej Zelandii, Norwegii, Szwecji, Danii, a od 2009 roku również w Niemczech. Zastosowano ją także (w wersji zmodyfikowanej) w Polsce podczas wyborów parlamentarnych w 2001 roku oraz w wyborach do rad gmin (w gminach liczących powyżej 20 tys. mieszkańców) w 1990 i 1994 r.

Mamy komitety A, B oraz C, które otrzymały kolejno 720, 300 i 480 głosów, do obsadzenia jest 8 mandatów:

I. Obliczenie ilorazów:

DZIELNIK	KOMITET A	KOMITET B	KOMITET C
1	720 (I mandat)	300 (III)	480 (II)
3	240 (IV)	100 (VIII)	160 (V)
5	144(VI)	60	96
7	103 (VII)	43	69

II. krok: ułożenie ilorazów w kolejności malejącej (w nawiasach komitet): Cztery mandaty uzyska więc komitet A, a komitety B oraz C po dwa.

Metoda d'Hondta – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. dominacja 2-3 partii

Metodę d'Hondta stosuje się przy podziale mandatów m.in. w wyborach parlamentarnych w Austrii, Finlandii, Izraelu (nosi tam nazwę metody Bader-Ofera), Holandii i Hiszpanii. W Polsce stosowano ją m.in. w parlamentarnych ordynacjach wyborczych II Rzeczypospolitej (do 1935 r.), a także w III Rzeczypospolitej (z wyłączeniem wyborów w 1991 r. oraz wyborów w 2001 r.) przy podziale mandatów do Sejmu oraz w wyborach samorządowych (do rad gmin liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, rad powiatów oraz sejmików województw).

Mamy komitety A, B oraz C, które otrzymały kolejno 720, 300 i 480 głosów, do obsadzenia jest 8 mandatów:

I. Obliczenie ilorazów:

DZIELNIK	KOMITET A	KOMITET B	KOMITET C
1	720 (I)	300 (IV)	480 (II)
2	360 (III)	150	240 (VI)
3	240 (V)	100	160 (VIII)
4	180 (VII)	75	120
5	144	60	96

II. Ułożenie ilorazów w kolejności malejącej (w nawiasach komitet): W związku z tym, że do rozdzielenia jest 8 mandatów, 4 mandaty otrzymuje komitet A (ilorazy 720, 360, 240 i 180), 1 mandat – komitet B (iloraz 300) oraz 3 mandaty – komitet C (ilorazy 480, 240 i 160).