Teoria F. NIGHTINGALE
Teoria środowiskowa
Prawa pielęgniarstwa wskazują na związek pomiędzy przebiegiem procesów życiowych człowieka a jego doświadczeniami pochodzenia środowiskowego.
Wskazuje na istotne zależności pomiędzy zachowaniem zdrowia oraz procesami jego „reperacji” a czynnikami środowiskowymi człowieka / głównie sanitarnych/.
PIELĘGNIARSTWO – służba Bogu przez niesienie ulgi człowiekowi. Aktywność pielęgnowania jako sztuka pielęgnowania są ukierunkowane na zapewnienie człowiekowi czystego powietrza, światła, ciepła, czystości, spokoju, pobudzenia, aktywności, właściwego odżywiania
ŚRODOWISKO – tworzą je wszystkie czynniki otoczenia fizycznego, które mają istotne znaczenie zarówno w zapobieganiu chorobie jak i w procesie zdrowienia.
Model Virginii Henderson
Teoria Potrzeb
Pielęgniarstwo swymi korzeniami sięga do potrzeb człowieka.
Wyróżniła 14 potrzeb:9 biologicznych i 5 psychospołecznych w tym 1 duchową
Pielęgniarstwo jest niezbędne wtedy, kiedy człowiekowi brakuje siły, wiedzy i chęci do podejmowania tych aktywności w pełni samodzielnie.
Pielęgniarka asystuje w zaspakajaniu 14 fundamentalnych potrzeb człowieka:
wtedy gdy brakuje choremu koniecznej do tego siły, chęci, wiedzy by mógł czynić to sam w pełni niezależnie:
PIELĘGNIARSTWO zdefiniowane zostało jako unikatowe funkcje pielęgniarki. Unikatową funkcją pielęgniarki jest asystowanie pojedynczemu człowiekowi zdrowemu albo choremu w podejmowaniu aktywności\znaczących zarówno dla zachowania jak i przywracania zdrowia / albo dla spokojnego umierania/które mógłby on podejmować sam bez pomocy gdyby miał potrzebną do tego siłę, wolę, wiedzę. Pomoc ta jest zapewniana w taki sposób, aby mógł on odzyskiwać pełną niezależność – tak szybko jak to jest tylko możliwe.
Model D.E. OREM
TEORIA SAMOOPIEKI DEFICYTU SAMOOPIEKI
Istoty ludzkie wymagają ciągłych rozmyślnych wkładów w siebie i swoje otoczenie, aby utrzymać się przy życiu i funkcjonować zgodnie ze swoją ludzką naturą.
Pielęgniarka pomaga wtedy, gdy zapotrzebowanie na samoopiekę przerasta możliwości zarówno pod względem jakościowym jak i ilościowym.
Samoopieka - Aktywność i zachowanie człowieka jakie on sam inicjuje i realizuje, aby: zachować życie, utrzymać zdrowie/ osiągnąć dobrostan.
Przerost zapotrzebowania na samoopiekę terapeutyczną nad własną agendę samoopieki właściwości strukturalne i funkcjonalne jakimi dysponuje człowiek. Może być całkowity lub częściowy.
Jean Watson
MODEL HUMANISTYCZNEJ TROSKLIWOŚCI
Orientacja metafizyczna. Idee i założenia filozofii humanistycznej opieki dotyczą raczej zmiany niż formy, wewnętrznej wiedzy niż zewnętrznych okoliczności Rola pielęgniarki – udzielanie pomocy podopiecznym w zachowaniu lub przywracaniu harmonii UMYSŁU – CIAŁA – DUSZY. Pacjent oczekuje od pielęgniarki zarówno wykonywania zleceń lekarskich związanych z leczeniem medycznym jak i humanistycznej troskliwości.
Model MADELEINE M. LENINGER
MODEL PIELĘGNIARSTWA TRANSKULTUROWEGO
Zdaniem autorki w utrzymaniu i przywracaniu zdrowia główną rolę odgrywa troskliwość. Czynniki kulturowe stanowią znaczące determinanty stanu zdrowotnego społeczeństw oraz świadczonej opieki medyczno – pielęgniarskiej Łączy pojęcia: Zdrowia – kultury – troskliwości. Rola pielęgniarki – promowanie, utrzymanie, przywracanie zdrowia poprzez opiekuńcze czynności mające znaczenie ze względu na fizyczne, psychokulturowe i społeczne potrzeby podopiecznych
HILDEGARD PEPLAU
MODEL PSYCHODYNAMICZNEJ OPIEKI
Opieka pielęgniarska to proces wzajemnego współdziałania pielęgniarka – pacjent
Fazy współdziałania z pacjentem:
Wzajemnej orientacji
Identyfikacji
Realizacji celów
Uwalniania się ze wzajemnego związku
Cel pielęgniarstwa: poprzez zapewnienie takiej pomocy, jaka jest mu potrzebna do uświadomienia sobie problematyczności różnych wzorców psychologicznych do nabywania doświadczeń podejmowanie wysiłków zmierzających do zastępowania tych wzorców, które w nim funkcjonują wzorcami bardziej użytecznymi dla ciągłości jego własnego rozwoju
COLLISTA ROY
MODEL ADAPTACYJNY
Człowiek pozostaje w stałej interakcji ze środowiskiem
Człowiek, aby pozytywnie odpowiadał na wpływy środowiska, musi się do nich przystosować
Rola pielęgniarki:
Wspieranie procesu adaptacji poprzez podtrzymywanie i wzmacnianie mocy energetycznej pacjenta, niezbędnej dla procesu leczenia.
Zastępowanie i wyrównywanie niedomogów podopiecznego
B. Neuman
MODEL SYSTEMOWY
Człowiek to system współdziałających zmiennych fizjologicznych, psychologicznych, rozwojowych, społeczno – kulturowych i duchowych funkcjonujących trwale w odniesieniu do stresorów wewnętrznego i zewnętrznego środowiska
Rola pielęgniarki:
Utrzymanie równowagi systemu podopiecznego poprzez:
Dokładną ocenę faktycznych bądź możliwych skutków działania stresorów
Pomaganie w przystosowaniu się do nich dla uzyskania optymalnego dobrostanu
Wspieranie wew. i zew. sił podopiecznego