1.Podstawowe akty prawne:
a. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
b. Ustawa z dnia 21 listopada 1967r o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
c. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r o stanie klęski żywiołowej
d. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002r o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej
e. Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r o stanie wyjątkowym.
f. Ustawa o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007r.
g. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r o samorządzie województwa.
h. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r o samorządzie powiatowym.
i. Ustawa z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym.
Poziom bezpieczeństwa i porządku publicznego determinowany jest występującymi zagrożeniami.
Zagrożenie, to inaczej szkodliwość albo niebezpieczeństwo.
Zagrożeniem będą negatywne czynniki oddziałujące na określoną chronioną wartość czy układ.
Zagrożenie wewnętrzne(publiczne)jako stan w państwie, który uniemożliwia organom władzy utrzymywanie porządku publicznego oraz zachowanie życia i mienia ludności, a także korzystanie z praw i swobód obywatelskich zagwarantowanych konstytucją i innymi przepisami prawa.
Zagrożenia to taki rodzaj zagrożeń, w wyniku którego powstaje prawdopodobieństwo zmniejszenia się zdolności organów władzy do utrzymania porządku publicznego na obszarze państwa.
Ocena zagrożeń obejmuje dwa aspekty: proces zagrożenia i jego skutki
Badanie procesu zagrożenia obejmuje wszystkie czynniki zagrożenia i ich potencjalny wpływ na określony układ. Badanie skutków obejmuje te wszystkie negatywne i niepożądane zmiany w danym układzie, które wystąpiły po zaistnieniu zdarzenia.
ocena skutków zagrożeń będzie inspirowała władze państwowe, w tym administrację publiczną do podejmowania przedsięwzięć zapobiegawczych i ochronnych.
Każdy czynnik zagrażający chronionym wartościom takim jak: życie człowieka, jego zdrowie, mienie i środowisko winien być indywidualizowany poprzez określenie jego negatywnych parametrów o dostosowanie odpowiednich działań zapobiegawczych.
Źródła i rodzaje zagrożeń
Zagrożenia, których źródłem jest człowiek,
Zagrożenia pochodzące od świata zwierząt,
Zagrożenie pochodzące ze świata roślin i bakterii,
Zagrożenia związane z siłami przyrody,
Zagrożenia wywoływane przez wytwory człowieka.Zagrożenia cywilizacyjne; związane z działalnością człowieka .
Są one następstwem niedoskonałości urządzeń technicznych, błędów człowieka, naruszenia przez niego równowagi biologicznej, a także celowego działania na szkodę innych. Do tej grupy możemy zaliczyć:
Katastrofy w transporcie drogowym, kolejowym, morskim i lotniczym oraz katastrofy górnicze;
Budowlane(zawalenie budynków);
Awarie maszyn i urządzeń w zakładach oraz infrastruktury technicznej;
Awarie chemiczne instalacji w zakładach, a także podczas magazynowania i transportu;
Awarie i wypadki radiacyjne;
Skażenia środowiska naturalnego środkami chemicznymi;
Katastrofalne zatopienia spowodowane awariami obiektów hydrotechnicznych i powodziami;
Choroby cywilizacyjne;
Akty terroru (celowe spowodowanie katastrofy technicznej, skażenia lub zakażenia, podłożenia ładunków wybuchowych);
Zorganizowana przestępczość, wzrost narkomanii i aktów przemocy;
Duże zapasy broni chemicznej i biologicznej, głównie w państwach o nieustabiliozowanej sytuacji politycznej i gospodarczej;
Nieskuteczna kontrola przepływu technologii i broni masowego rażenia oraz komponentów do jej wytworzenia w tym materiałów promieniotwórczych;
Duża liczba konfliktów lokalnych o zróżnicowanym podłożu;
Duża wrażliwość na zniszczenie istotnych do funkcjonowania państwa systemów i sieci teleinformatycznych;
Starzejący się arsenał jądrowy;
Zawodność systemów ostrzegania;
ZAGROŻENIA
Katastrofy komunikacyjne, budowlane:
Zawalenia się budynków i wybuchy gazu;
Ekologiczne;
Morskie;
Kolejowe, lotnicze i drogowe;
Podczas zgromadzeń dużej liczby osób;Terrorystyczne:
Awarie obiektów technicznych;
Skażenia promieniotwórcze;
Skażenia toksycznym i środkami przemysłowymi (TŚP);
Katastrofalne zatopienia;Działania sił przyrody:
Pożary;
Powodzie;
Huragany;
Śnieżyce;
Epidemie;
Trzęsienia ziemi;Zagrożenie spowodowane działalnością człowieka:
- zagrożenia cywilizacyjne:
Choroby;
Epidemie;
Imprezy masowe;
Rewolucje;
- zagrożenia związane z działalnością destrukcyjna:
Terroryzm;
Sabotaż;
Przestępczość;
Blokady dróg;
- zagrożenia z działalnością człowieka:
Zagrożenia radiacyjne;
Zagrożenia chemiczne;
Zagrożenia powodziowe;
Zagrożenia pożarowe;Na gruncie dyscyplin wojskowych klasyfikacji zagrożeń ze względu na źródło obejmuje:
Zagrożenia naturalne w postaci suszy, mrozów, powodzi, pożarów, wiatrów, trzęsień ziemi, opadów i lawin;
Zagrożenia społeczne w postaci patologii społecznych, zaburzeń psychicznych;
Zagrożenia techniczne w postaci katastrof ekologicznych, komunikacyjnych, technologicznych, budowlanych i komunalnych;
Zagrożenia militarne związane z działalnością sił zbrojnych i stosowaniem przez nie konwencjonalnych i niekonwencjonalnych środków rażenia;
„Katastrofa naturalna jest to zdarzenie związane z działaniem sił natury w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady, atmosferyczne, długotrwałe występowania ekstremalnych temperatur, obsuwania ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób ludzi lub zwierzą albo chorób zakaźnych ludzi albo tez działanie innego żywiołu.”
Katastrofy głównie możemy podzielić na trzy rodzaje: naturalne, przemysłowe, oraz techniczne.
Katastrofy naturalne: Powodzie, trzęsienia ziemi, zaspy i oblodzenia, burze i huragany, anomalie pogodowe, susza, obsuwiska ziemi lub kamieni.
Katastrofy przemysłowe: Wybuchy przemysłowe, pożary przemysłowe, skażenia przemysłowe, transport toksycznych substancji, awarie elektryczne.
Katastrofy techniczne: Pożary, awarie chemiczne, komunikacyjne, budowlane.
POWODZIE
Powodzie: rozumiemy chwilowe zatopienia, podtopienie obszaru lądu, spowodowane obfitymi deszczami, szybkim topnieniem śniegu, krą, która uniemożliwia swobodne spłynięcie wód, co powoduje spiętrzanie wód i jej nagłe niekontrolowane wylanie.TRZĘSIENIA ZIEMII
Trzęsienia ziemi są jednym z najgorszych, najbardziej niebezpiecznymi i niszczycielskim żywiołem, jaki występuje na naszej planecie. Ich siłę określa się w skali Richtera. Trzęsienia ziemi powyżej sześciu stopni Richtera są na tyle silne, że dochodzi do naruszenia spójności gruntu, a co za tym idzie naruszenia konstrukcji budynków. Trzęsienia ziemi występujące na oceanach powodują ogromne fale tsunami, które w momencie zetknięcia się z lądem zatapiają wszystko, co jest w ich zasięgu.ZASPY I OBLODZENIA
Zaspy są spowodowane długotrwałym opadem śniegu oraz silnym wiatrem,. Towarzyszące im ujemne temperatury powodują utrudnienia w komunikacji, dostawach energii elektrycznej, a to z kolei powoduje przestoje w produkcji, brak dostępu do odciętych od świata osad, wsi, miast.KSWSIA- Krajowy system wykrywania skażeń i alarmowania – jego celem jest zapewnienie współdziałania systemów realizujących zadania w zakresie wykrywania i monitorowania skażeń oraz alarmowania o skażeniu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej przez osiągnięcie jednolitości funkcjonowania. Jednocześnie KSWSIA jest źródłem informacji o skażeniach w ramach systemu zarządzania kryzysowego. Odbiorcą informacji jest tworzone na podstawia ustawy o zarządzaniu kryzysowym Rządowe Centrum Bezpieczeństwa.
KCKRiOL- Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
CZK – Centrum Zarządzania Kryzysowego
DSO SM- Dyżurna Służba Operacyjna Systemu Medycznego
WOMP- Wojskowy Ośrodek Medycyny Prewencyjnej
PIS- Państwowa Inspekcja Sanitarna
DSO MZ – Departament Spraw Obronnych Ministerstwa ZdrowiaStruktura zarządzania kryzysowego w Polsce:
Prezes rady ministrów, rada ministrów, wojewoda, starosta, wójt burmistrz prezydent
Fazy sytuacji kryzysowej: faza przedkryzysowa, kryzys, faza pokryzysowa