Podział zakażenie układu nerwowego:
Pierwotne (wirusowe)
Wtórne (bakteryjne, grzybicze)
Ze względu na etiologie
Bakteryjne
Wirusowe
Grzybicze
Pasożytnicze
Prionowe
Objawy kliniczne:
Zapalenie opon m-r
Objawy oponowe
Gorączka triada oponowa
Zmiany w PMR
Bóle głowy Światłowstręt
Nudności
Wysypka
Zaburzenia świadomości
Zapalenie mózgu
Zaburzenia psychiczne
Zaburzenia świadomości triada mózgowa
Porażenia
Drżenia
Objawy ogniskowe
Objawy oponowe:
Sztywność karku
Objaw Kerniga górny i dolny -> prawie zawsze obustronny i symetryczny
Objaw Brudzińskiego krekowy, łonowy i policzkowy
Objaw Flatau górny i dolny
Objaw Hermana (karkowo – paluchowy)
Objaw Amosa
Objaw Weila-Edelmana
Badanie PMR:
bakteryjne | gruźlicze | wirusowe | Grzybicze | |
---|---|---|---|---|
Przejrzystość | Mętny, podbarwiony, gęsty (wolno wypływa) | Mętny, opalizujący, po 30 min kożuch włóknika | Prawidłowa | Prawidłowa, czasem mętny |
Pleocytoza | >1000, 100% neutrofile | >100 i <1000 Limfocytoza 60-80% |
< 1000 limfocyty | Raczej <1000 limfocyty |
Białko | często >1000mg% | >200mg% <1000mg% | Norma lub <100mg% | Norma lub |
Glukoza | < 20mg% | <10mg% lub nieobecne | Norma | Norma lub |
Badanie mikroskopowe | Obecne bakterie (barwienie MGG) | Obecne prątki (barwienie Ziehla-Neelsena) | Jałowo | Obecne grzyby (tusz indyjski->kryptokoki) |
Posiew | dodatni | dodatni | jałowo | Dodatni |
Ostre bakteryjne zapalenie:
Etiologia:
N. meningitidis
S. pneumniae
H. influenzae
Ostry początek i znaczna pleocytoza
Różnicowanie:
Krwotok podpajęczynówkowy
Guzy mózgu
Zatrucie toksynami
Leczenie -> penicylina krystaliczna (jeżeli uczulenie chloramfenikol), później antybiotykoterapia celowana. Można podać dokanałowo 1g/d karbipenicyliny.
Powikłanie:
Ropień mózgu
Uszkodzenie nerwów czaszkowych
Utrudniony przepływ PMR
Gruźlicze zapalenie opon m-r:
Wyróżniamy 3 okresy:
Zwiastunowy
Podrażnienia
Porażenia
Leczenie -> 4 leki (izoniazyd, rifampicyna, pyrazynamid, streptomycyna) przez 3 miesiące, następnie 2 leki (izoniazyd, rifampicyna) przez 6 miesięcy
Kiłowe zapalenie opon m-r:
Objawy:
Uszkodzenie nerwów czaszkowych ( zmiany lokalizują się na sklepistości mózgu i w pniu mózgu)
Zanik nerwów wzrokowych
Objaw Agryll-Robertsona ( zniesienie odruchu źrenic na światło pzr zachowanym odruchu na zbieżność)
Leczenie -> penicylina prokainowa 600mg/d 3-4x/tydz
Rozpoznanie -> dodatnie odczyny kiłowe we krwi i PMR
Powikłania:
TIA
Udar w wyniku uszkodzenia naczyń w przebiegu kiły
Poprzeczne uszkodzenie rdzenia
Wirusowe zapalenie opon m-r:
Leczenie -> gancyklowir lub acyklowir + rifampicyna
Badania diagnostyczne
EEG
PMR
TK, MR
PCR
Choroba Heinego-Medina
Objawy:
Gorączka
Bóle głowy
Nudności
Wymioty
Bóle kończyn i grzbietu
Niesymetryczne, wiotkie niedowłady (porażenie) kończyn dolnych i tułowia (skrzyżowane)
Leczenie:
Reżim łóżkowy i zero wysiłku
Później rehabilitacja najpierw bierna potem czynna
Zapobieganie -> szczepionka
Powikłania ->zespół post-polio
Grzybice OUN:
Leczenie -> amfoteryczna B + flucytozyna + flukonazol + gamma globuliny
Objawy:
Tarcza zastoinowa!!!
Limfocytoza
Uszkodzenie nerwów czaszkowych
Objawy oponowe
Ból gowy
Punkcja lędzwiowa:
Przeciwwskazania
Zakażenie skóry w miejscu wkłucia
Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego => nadciśnienie śródczaszkowe
Małopłytkowość <50000/mm3
Leczenie heparyną lub warfaryną
Powikłania:
Wklinowanie mózgu
Objawy korzeniowe (bóle korzeniowe)
Zespół popunkcyjny – > ból głowy, nudności, wymioty, ból karku, szum w uszach, 2-8 dni po punkcji, zazwyczaj w pozycji siedzącej, ustępuje po położeniu się.
Leczenie: reżim łóżkowy, nawodnienie, leki przeciwbólowe, plaster z krwi-> w okolicę wkłucia, nadtwardówkowo wstrzykujemy krew pacjenta
Zapalenie opon m-r przy guzie mózgu:
Badanie PMR:
Ciśnienia PMR (ewentualnie norma)
Pleocytoza 50-500
Stężenia białka
Glukoza w normie
Borelioza:
Stadia
Rumień wędrujący
ZOMR (Podostre lub ostre zapalenie opon m-r ) => neuroborelioza
Przewlekłe zapalenie stawów
Neurobolerioza:
Objawy:
Bóle głowy
Sztywność karku
Porażenie VII
Zapalenie korzeni nerwów => niedowłady kończyn
Poprzeczne zapalenie rdzenia
Wieloogniskowe zapalenie mózgu
Badanie PMR
Prawidłowe ciśnienie
Pleocytoza 10-100
Stężenia białka
Glukoza w normie
Prążki oligoklonalne w badaniu elektroforetycznym
Leczenie -> cefalosporyna III generacji (Ceftriakson lub Cefuroksym)
Podostre stwardniające zapalenie mózgu:
Etiologia -> wirus odry
Czynnik ryzyka < 3 r.ż.
Lokalizacja -> biegun płatów potylicznych, czasami móżdżek, nigdy nie jest zajęty rdzeń kręgowy
Objawy kliniczne
Faza -> zaburzenia: myślenia, pamięci i orientacji
Faza -> rytmiczne ruchy mimowolne
Faza -> niedowład kurczowy kończyn (sztywność pozapiramidowa
Od pierwszej fazy zaburzenia widzenia o charakterze ślepoty korowej (agnozja wzrokowa) i postępujący zanik nerwów wzrokowych
Rozpoznanie:
PMR -> miano przeciwciał przeciw wirusowi odry > 1/8 i stężenia gamma globulin
Krew -> miano przeciwciał przeciw wirusowych odry > 1/100
AIDS:
Objawy kliniczne
Zap. opon m-r
Bole dosiebnych mięśni kończyn
Polineuropatia
Zap. mózgu
Rozlany zanik mózgu
Zab. psychotyczne
Miel opatie wodniczkowi (rdzeń kręgowy)
Leukoencefalomalacja wodniczkowa
Objawy neurologiczne
Depresja
Demencja
Niedowład kk. dolnych
Encefalopatie gąbczaste:
Etiologia -> priony
Uwarunkowane genetycznie (rodzinne)
Zakaźne
Spontaniczne (mutacje)
Objawy:
Zab. Funkcji poznawczych -> szybko i nagle
Zab. Funkcji móżczkowych
Diagnostyka
Hist-pat mózgu -> biopsja
EEG -. Fale delta i tetra z przelotnym stłumieniem
MR -> objaw poduszki we wzgórzu
Leczenie ->objawowe (przeciwpsychotyczne, przeciwlękowe)