MSSF ćwiczenia

Ćwiczenia 1

02.10

2 kolokwia: 1. Po wycenie (parametry i modele wyceny), 2. Przedostatnie ćwiczenia

Każde po 50 pkt, od 27,5 zaliczenie

Ćwiczenia 2

09.10

System rachunkowości – część systemu informacyjnego przedsiębiorstwa

	System kontynentalny	System anglosaski
	Regulowany przez państwo	samorządy
Źródła finansowania działalności gospodarczej	Kredyt, niski udział kapitału własnego; kapitał dostarczany przez sektor bankowy	Finansowanie kapitałami własnymi, emisja akcji i innych papierów wartościowych; kapitał z rynku akcji
orientacja	Unikanie ryzyka	Otwarty na ryzyko
System prawny	Zdominowany przez skodyfikowane prawo, które reguluje reguły rachunkowości; Kodeks handlowy, UoR, KSR	Zdominowany przez prawo zwyczajowe, reguły rachunkowości ustalane przez organy należące do sektora prywatnego; Common Law
System fiskalny	Prawo bilansowe o podatkowe ściśle powiązane	Prawo podatkowe nie ma wpływu na rozwiązania stosowane w ramach rachunkowości finansowej
Zakres polityki rachunkowości	Określone są wzory sprawozdań; plan kont; znaczna ilość opcji w zakresie ujawniania i pomiaru	Założenia koncepcyjne; prawnie nie ma obowiązujących sformułowanych opcji dotyczących ujawniania i pomiaru
Podstawowi użytkownicy SF	Kredytodawcy, organy podatkowe, inwestorzy	inwestorzy
Zasady rachunkowości	Zasada ostrożności (nacisk na tworzenie rezerw, nie zawyżanie przychodów, zawyżanie kosztów) i wpływu systemu podatkowego na rach. finansową obniża użyteczność SF w podejmowaniu decyzji różnego typu	Rzetelne informowanie zgodnie z zasadą prawdziwego i rzetelnego obrazu
Zakres ujawnień w sprawozdaniu finansowym	Sprawozdanie jest bardzo rozbudowane, ale chodzi o to, by mniej pokazać	Więcej informacji, w notach obszerny zakres ujawnień
Ustalanie wyniku finansowego	Ostrożne liczenie wyniku: 1.zasada konserwatyzmu 2.ograniczenia w podziale zysku (prawo handlowe, zasady rachunkowości) 3.tendencja do stworzenia wyższych ukrytych rezerw	Licznie wyniku podporządkowane jest użyteczności decyzyjnej: 1.rzetelne prezentowanie wyniku 2.dominacja zasady memoriału 3.nie ma ograniczeń w podziale zysku 4.tendencja do tworzenia niższych ukrytych rezerw
Występowanie	Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, kraje skandynawskie, Polska, Czechy, Węgry, Japonia	Wlk. Brytania, USA, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, a także po części Holandia

Harmonizacja – ujednolicenie zasad; redukcja różnic

Standardy międzynarodowe – regulują wycenę i zasady sporządzania sprawozdania

Przez harmonizację zasad rachunkowości należy rozumieć proces redukowania różnic w sprawozdawczości między krajami, lub szerzej proces skierowałby na zmniejszanie ilości stosowanych praktyk rachunkowości poprzez określenie takiego ich zestawu w ramach którego przedsiębiorstwa mogą dokonywać wyboru ewentualnych rozwiązań co do określonych zasad rachunkowości. Można stwierdzić iż harmonizacja jest odpowiedzią na oczekiwania coraz to bardziej wymagających użytkowników informacji tworzonych w rachunkowości, użytkowników działających w nowych uwarunkowaniach – globalizacja rynku, co skutkuje przepływami kapitału między krajami i regionami świata.

Pojęcie standardu w rachunkowości obejmuje normę prawną w klasycznym znaczeniu, a także normy, zasady i procedury w rachunkowości, które są zabezpieczone sankcjami różnych zbiorowości, instytucji społecznych.

Istotą standaryzacji jest natomiast stosowanie dokładnie tych samych reguł; ma to miejsce wówczas, gdy wszystkie zainteresowane strony stosują identyczne lub bardzo zbliżone praktyki rachunkowości – ujednolicone zasady rachunkowości.

Harmonizację z reguły kojarzy się z ponadnarodowymi regulacjami tworzonymi w UE, natomiast standaryzację kojarzy się z Komitetem Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASC).

Dla harmonizacji i standaryzacji rachunkowości zasadnicze znaczenie mają:

- założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych

- Dyrektywy UE

- MSR, zwane aktualnie MSSF -> nadal oba funkcjonują (oddzielnie)

- Międzynarodowe Wytyczne Rewizji Finansowej

Na dzień dzisiejszy obowiązuje dyrektywa z 06.06.2013 2013/34/UE; wprowadza ona pojęcie mikroprzedsiębiorstw

Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ang. International Accounting Standards Committee, IASC) - niezależna, prywatna organizacja, założona w 1973 roku, w Londynie, na mocy porozumienia zawodowych organizacji księgowych z Australii, Francji, Holandii, Irlandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wlk. Brytanii.

Komitet zajmował się formułowaniem i publikowaniem standardów rachunkowości, a ponadto tworzył działania głównie na rzecz rozwijania i harmonizacji regulacji rachunkowości i sprawozdawczości finansowej.

Organy:

Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB)

Założenia koncepcyjne

To wytyczne pokazujące w jaki sposób sprawozdania finansowe powinny zostać sporządzone

Standardy (41) omawiają zasady pomiaru o prezentacji poszczególnych składników, zasady wyceny elementów majątku, źródeł finansowania

Interpretacje – wskazówki dotyczące kwestii spornych, w celu poprawnego stosowania MSR/MSSF

Cel sprawozdawczości finansowej

Dostarczanie informacji sprawozdawczej (w pierwszej kolejności ukierunkowane na inwestorów)

Od 2005 roku spółki giełdowe mają obowiązek sporządzać skonsolidowane sprawozdanie wg MSR/MSSF

Gdy jednostka dominująca sporządza sprawozdanie skonsolidowane wg MSR/MSSF to poszczególne jednostki też powinny

W założeniach koncepcyjnych wymienione są cechy sprawozdań finansowych:

1. Przydatność – może wpływać na decyzje użytkownika,

2. Wierna prezentacja – rzetelnie, neutralnie i bezbłędnie prezentować rzeczywistość; informacja musi być kompletna, pełna; neutralna – nie uwypuklać niczego ani nie chować

Są to fundamentalne, nadrzędne cechy

Uzupełniające cechy:

• Porównywalność – możliwość porównywania między różnymi podmiotami

• Sprawdzalność – informacja ma w sposób pewny odzwierciedlać stan faktyczny

• Terminowość – są terminy do sporządzenia sprawozdań finansowych

• Zrozumiałość – informacje prezentowane jasno, zwięźle i przejrzyście

Nadrzędne zasady rachunkowości:

1. Memoriału, - istotny jest moment powstania zobowiązania a nie moment zapłaty

2. Przewagi treści nad formą,

3. Współmierności kosztów i przychodów – rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów

4. Prawdziwego i rzetelnego obrazu,

5. Ciągłości – bilans zamknięcia jest bilansem otwarcia,

6. Kontynuacji działania – przewidywanym okresem jest 1 rok,

7. Istotności,

8. Ostrożności – rezerwy, odpisy aktualizacyjne, amortyzacja

Ćwiczenia 3

16.10

Założenia koncepcyjne

Pierwszy rozdział dotyczy celu sprawozdań finansowych

Celem sprawozdań finansowych jest zaspokojenie potrzeb szerokiego kręgu użytkowników: inwestorów (udziałowców), banków, urzędów skarbowych, urzędów statystycznych, pracowników, zarządu przedsiębiorstwa

Wg ram koncepcyjnych celem sprawozdawczości finansowej jest:

Dostarczanie informacji o jednostce gospodarczej, które są użyteczne dla obecnych i przyszłych inwestorów, pożyczkodawców i innych wierzycieli przy podejmowaniu przez nich decyzji o dostarczeniu zasobów do jednostek.

Sprawozdania finansowe sporządzane w takim celu spełniają podstawowe potrzeby większości użytkowników, ponieważ prawie wszyscy użytkownicy sprawozdań podejmują decyzje gospodarcze dotyczące:

• Kupna, utrzymania czy też sprzedaży inwestycji,

• Oceny sposobu zarządzania i ochrony majątku przez kierownictwo jednostki oraz jego odpowiedzialności,

• Oceny zdolności jednostek do wypłacenia wynagrodzeń oraz realizacji innych świadczeń na rzecz pracowników,

• Oceny zabezpieczenia udzielonych kredytów i pożyczek

• Określania polityki podatkowej

• Ustalenia wysokości zysku do podziału dywidendy

Grupy użytkowników sprawozdań finansowych i ich potrzeby informacyjne

Użytkownicy informacji	Cele i oczekiwania	Potrzeby informacyjne
Inwestorzy	Opłacalność inwestycji, przyrost wartości inwestycji	Ryzyko danej inwestycji, zwrot z inwestycji
Kredytodawcy	Zwrot wraz z prowizją	Zdolność spłaty w określonym czasie
Dostawcy i inni wierzyciele	Spłata w krótkim czasie, długi okres współpracy	Czy podmiot reguluje terminowo należności
Klienci	Produkt dobry i stosunkowo tani	Kontynuacja działalności w przyszłości – gwarancje, naprawy, części zamienne
Rządy i agendy rządowe	Będą płacić terminowo podatki, tworzą nowe miejsca pracy	Informacja dotycząca prowadzonej polityki podatkowej
pracownicy	Regulacje dotyczące zobowiązań	Kontynuacja działalności firmy

Cechy jakościowe użytecznych informacji finansowych

Użyteczność informacji ujętych w SF

Przydatność		Wierna prezentacja	Cechy fundamentalne
Wartość prognostyczna	Wartość potwierdzająca	Kompletność	Neutralność	Bezbłędność	Elementy składowe cech fundamentalnych
Porównywalność	Sprawdzalność		Terminowość	Zrozumiałość		Cechy jakościowe wzmacniające użyteczność
Istotność i koszty pozyskania informacji	Ograniczenia użyteczności i wiernego odzwierciedlenia

Definicje podstawowych kategorii:

• Odnoszące się do pomiaru pozycji finansowej

  • Aktywa

  • Zobowiązania

  • Kapitał własny

• Dotyczące pomiaru wyniku finansowego

Aktywa – to zasoby kontrolowane przez jednostkę w wyniku zdarzeń z przeszłości, z którym wg przewidywań jednostka osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne

Zobowiązania ­ to obecny obowiązek jednostki powstały w wyniku zdarzeń przeszłych, którego wypełnienie, według przewidywań spowoduje wypływ z jednostki zasobów zawierających korzyści ekonomiczne.

Kapitał własny – udziały pozostałe w aktywach jednostki po odjęciu wszystkich jej zobowiązań

Cechy aktywów

Cecha	Charakterystyka
Przynoszenie przyszłych korzyści ekonomicznych	Składnik przeznaczony na sprzedaż, zamieniany na inny składnik, wykorzystywany przez właścicieli
Postać aktywów	Rzeczowe, finansowe, niematerialne,
Kontrolowanie	Czy jest prawo własności do danego składnika majątku lub go nie ma
Forma pozyskania	Zakup, darowizna, aport, wytworzenie we własnym zakresie
Związek między aktywami a ponoszeniem wydatków	Przy darowiźnie (nie ma wydatku na zakup)

Cechy zobowiązań:

• Obowiązek wykonania – wynikający z przepisów prawa, umowy; istnieje obowiązek uregulowania zobowiązania,

• Czas powstania – różny, określony w umowie

Dochody - obejmują przychody i zysk i powodują przyrost korzyści ekonomicznych

Koszty – obejmują też koszty i straty – przyczyniają się do zmniejszenia korzyści ekonomicznych

Wycena – w rachunkowości polega na ustaleniu wartości składnika aktywów i zobowiązań oraz ich zmian w celu uzyskania informacji o poziomie kapitału własnego oraz informacji do oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i przebiegu działalności gospodarczej (określenie wartości danego przedmiotu, który wyceniamy)

Metody i parametry wyceny

Metoda	Stosowanie parametru
Koszt historyczny	Cena nabycia, koszt wytworzenia
Koszt bieżący	Wartość rynkowa, wartość godziwa
Wartość realizacji (wartość możliwa do uzyskania)	Cena sprzedaży netto, wartość końcowa
Wartość bieżąca	Zdyskontowane przepływy pieniężne, skorygowana cena nabycia

ZASADA	AKTYWA	ZOBOWIĄZANIA
Kosztu historycznego	Wartość, jaką za nie zapłacono lub wartość godziwa zapłaty niepieniężnej, dokonanej celem ich nabycia	Kwota wpływów otrzymanych w zamian za przyjęcie na siebie obowiązku, lub kwota środków pieniężnych i ich ekwiwalentów przewidywana do zapłaty
Aktualnej ceny nabycia	Kwota, jaką w chwili obecnej należałoby zapłacić w razie nabycia takiego samego lub równoważnego składnika	Niezdyskontowana kwota środków pieniężnych, wymagana w chwili obecnej do spłaty zobowiązania
Wartości możliwej do uzyskania	Kwota, jaką można by aktualnie uzyskać, zbywając dany składnik w normalnej transakcji	Zdyskontowana kwota środków pieniężnych, jaką wg przewidywań zapłaci się w celu uregulowania zobowiązań
Wartości bieżącej	Zdyskontowana wartość bieżąca przyszłych wpływów pieniężnych netto, które dana pozycja aktywów wypracuje w toku działalności gospodarczej	Zdyskontowana wartość przyszłych wypływów środków pieniężnych netto, które będą wymagane do uregulowania zobowiązań w toku działalności gospodarczej

Ćwiczenia 4

24.10

Koncepcje kapitału:

• Finansowa koncepcja kapitału i zachowania kapitału

• Rzeczowa koncepcja kapitału i zachowania kapitału

Finansowa koncepcja kapitału

• Kapitał to zainwestowane pieniądze lub zainwestowana siła nabywcza

• Kapitał to synonim aktywów netto lub kapitału własnego

Rzeczowa koncepcja kapitału:

• Kapitał to możliwości operacyjne…

Finansowa koncepcja zachowania kapitału

• Zysk osiąga się, gdy wartość finansowa (pieniężna) aktywów netto na koniec okresu obrachunkowego jest wyższa niż analogiczna wartość tych aktywów na początku tego okresu, po wyłączeniu wkładów od właścicieli oraz..

Rzeczowa koncepcja zachowania kapitału

• Zysk osiąga się gdy fizyczne zdolności produkcyjne (lub możliwości operacyjne bądź też zasady lub fundusze potrzeba…

Przykład

Bilansowa wartość początkowa 200 szt. zapasu X 1000 zł

Bilansowa wartość końcowa 210 szt. zapasu X 1100 zł

Indeks zmian ogólnego poziomu cen 10%

Koncepcja zachowania kapitału nominalnego:

• zakłada stałą i stabilną siłę nabywczą pieniądza,

• osiągnięty zysk netto oznacza realny przyrost kapitałów własnych i wynika za wzrostu kwoty nominalnej wyrażającej kapitał,

• przychody odtworzyły zużyte aktywa i muszą przewyższać koszty, aby móc osiągać zysk,

• ceny (koszty) historyczne są jednocześnie cenami rzeczywistymi, bieżącymi,

• pozwala na ustalenie wyniku działalności i jednocześnie na zachowanie majątku w ujęciu finansowym i rzeczowym,

• jeżeli mamy do czynienia z inflacyjnymi zmianami cen, omawiana metoda zachowania kapitału nie spełnia oczekiwań m. in. Z powodu sumowania nominalnych kwot o różnej sile nabywczej, istnienia pozornego zysku wynikającego z inflacyjnego wzrostu wartości

rozwiązanie wg koncepcji kapitału nominalnego

AKTYWA	PASYWA
Majątek 1 100	Kapitał podstawowy 1 000 Zysk 100
Razem 1 100	1 100

Według koncepcji zachowania kapitału realnego nie ma zysku

Koncepcja zachowania kapitału realnego

AKTYWA	PASYWA
Majątek 1 100	Kapitał podstawowy 1 100
Razem 1 100	1 100

• zakłada wzrost cen i spadek siły nabywczej pieniądza,

• nominalny zysk mógłby być stratą, gdyż jego kwota odzwierciedlała stopień zmniejszenia siły nabywczej pieniądza,

• kapitał własny zostanie odtworzony, jeżeli jego wartości z początku okresu, zwiększona o indeks ogólnego wzrostu cen jest równa wartości na koniec okresu,

• o zysku realnym można mówić dopiero wówczas, gdy suma wyżej określonego kapitału przewyższa jego skorygowaną wartość początkową jeżeli różnica jest ujemna, jest to strata realna, mimo, że firma może wykazywać zysk nominalny

Koncepcja zachowania kapitału rzeczowego

1100/210= 5,238

AKTYWA	PASYWA
Majątek 1 100	Kapitał podstawowy 1 048 Zysk 52
Razem 1 100	1 100

• zakłada, że kapitał własny jest zachowywany, jeżeli na koniec okresu jednostka dysponuje takim samym zestawem aktywów, jak na początku okresu,

• rozpatruje ona majątek firmy od strony aktywów bilansu, a głownie jego rzeczowych składników, obciążonych ewentualnymi długami,

• kapitał zostaje zachowany, jeżeli podmiot gospodarczy jest w stanie zastąpić aktywa tego samego typu lub jeżeli jest w stanie utrzymać moce produkcyjne w celu wytwarzania stałej ilości dóbr lub usług,

• przy ustalaniu zysku (straty) porównuje się przychód ze sprzedaży z kosztami zużytych do jego osiągnięcia składników wycenionych wg cen odtworzenia obowiązujących na dzień sporządzenia bilansu

MSR 1

(odnosi się do sprawozdań o ogólnym przeznaczeniu)

• określa minimalne wymogi, co do prezentacji danych w poszczególnych częściach składowych sprawozdania,

• ma zastosowanie do wszystkich jednostek, bez względu na to, czy mają obowiązek sporządzania skonsolidowanych czy jednostkowych sprawozdań finansowych,

• wymaga, aby sprawozdania były prezentowane co najmniej w cyklach rocznych

Na pełne sprawozdanie składa się:

1. bilansu – sprawozdanie z sytuacji finansowej

2. rachunku zysków i strat – sprawozdanie z całkowitych dochodów

3. zestawienia zmian w kapitale własnym,

4. rachunku przepływów pieniężnych

5. informacji dodatkowych o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości oraz innych informacji objaśniających

Sprawozdanie finansowe powinno dostarczać informacji o:

1. aktywach,

2. zobowiązaniach,

3. kapitale własnym,

4. przychodach i kosztach, łącznie z zyskami i stratami,

5. pozostałych zmianach w kapitale własnym, oraz

6. przepływach środków pieniężnych

W sprawozdaniach finansowych należy prezentować:

• nazwę jednostki sprawozdawczej lub inne dane identyfikacyjne,

• stwierdzenie czy sprawozdanie finansowe dotyczy pojedynczej jednostki czy też grupy kapitałowej,

• datę zakończenia okresu sprawozdawczego lub okresu objętego sprawozdaniem finansowym lub informacji dodatkowej,

• walutę sprawozdawczą, zdefiniowaną w MSR 21, skutki zmian kursów wymiany walut obcych

Minimalny zakres informacji wykazywany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej:

• rzeczowe aktywa trwałe,

• nieruchomości inwestycyjne,

• aktywa niematerialne,

• aktywa finansowe (z wyłączeniem pozycji)

• inwestycje ujmowane metodą praw własności,

• aktywa biologiczne

• zapasy,

• należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności,

• środki pieniężne i ich ekwiwalenty,

• aktywa sklasyfikowane jako przeznaczone od sprzedaży oraz aktywów wchodzących w skład grup przeznaczonych do sprzedaży, które zostały sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży zgodnie z MSSF 5

• wyemitowany kapitał podstawowy oraz kapitały rezerwowe przypisane udziałowcom jednostki dominującej,

• udziały niedające kontroli zaprezentowane w kapitale własnym,

• zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe aktywa

• rezerwy

• zobowiązania finansowe

• zobowiązania wchodzące w skład grup zbycia, które zostały

Prezentacja bilansu – porównanie systemu polskiego i systemu MSSF

Przedmiot różnicy	System polski	System MSSF
Zakres bilansu – obowiązkowe pozycje	Wzór bilansu narzuca pozycje obowiązkowe	Pozycje obowiązkowe zawarte w ramach minimum informacyjnego bilansu
Dodatkowe ujawnienia	Brak możliwości	Prezentowane wedle uznania jednostki – jeśli są istotne mogą zwiększyć użyteczność bilansu
Wartości niematerialne i prawne	Obowiązek amortyzowania, brak przeszacowania, wycena wg wartości historycznej	Brak amortyzacji składników o nieokreślonym okresie użytkowania, możliwe przeszacowanie
Wartość firmy	Amortyzacja 5 lat, w uzasadnionych przypadkach 20 lat	Zakaz amortyzacji, obowiązkowe testy na utratę wartości (odpisy aktualizujące)
Rzeczowe aktywa trwałe	Wycena wg wartości historycznej	Wycena wg wartości historycznej lub przeszacowanej
Należności inwestycyjne	Szczegółowe regulacje w zakresie wyceny, prezentacja w ramach inwestycji długoterminowych	Szczegółowe regulacje, prezentacja w osobnej pozycji
Zapasy	Różne metody wyceny	Nie stosuje się metody LIFO
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	Prezentacja w ramach inwestycji krótkoterminowych	Prezentacja w osobnej pozycji bilansowej
Kapitał własny	Prezentacja wielu szczegółowych pozycji	Możliwość zaprezentowania pozycji zagregowanych, np. zyski zatrzymane

Ćwiczenia 5

06.11

Metody wyceny:

1. metoda kosztu bieżącego:

   • parametr: Wartość godziwa:

     • jest kwotą, za jaką na warunkach rynkowych składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji (MSR 16. MSR, 2, MSR 32, MSR, 38, MSR39, MSR 40)

     • cena, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny (MSSF 13)

   • parametr: wartość rynkowa:

Składniki innych całkowitych dochodów to przychody lub koszty rozliczane bezpośrednio kapitałem własnym – są to:

• Zmiany w nadwyżce z przeszacowania (MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”, MSR 38 „Wartości niematerialne”)

• zyski i straty aktuarialne z tytułu programu określonych świadczeń ujęte zgodnie z § 93A MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”,

• zyski i straty wynikające z przeliczenia pozycji sprawozdania finansowego jednostki działającej za granicą (zob. MSR nr 21 „Skutki zmian kursów wymiany walut obcych”),

• zyski i straty z tytułu przeszacowania składników aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (zob. MSR nr 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”),

• efektywna część zysków i strat związanych z instrumentem zabezpieczającym w ramach zabezpieczania przepływów pieniężnych (zob. MSR 39).

Wycena wstępna i wycena bilansowa:

wartość wstępna +/- korekty = wartość bilansowa

korekty wynikają:

• z przestrzegania zasad rachunkowości; szczególnie zasady ostrożnej wyceny,

• z przyjętych zasad wyceny

Wycena aktywów i pasywów na dzień bilansowy wg MSSF/MSR

Składnik aktywów i pasywów	Metoda wyceny
1. Rzeczowe aktywa trwałe MSR 16 2. Wartości niematerialne i prawne MSR 38	- model oparty na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, - model oparty na wartości przeszacowanej (należy uwzględnić zakumulowaną amortyzację oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości)
3. Nieruchomości inwestycyjne	- model oparty na cenie nabycia - model oparty na wartości przeszacowanej
4. Inwestycje finansowe MSR 39	-wartość godziwa - skorygowana cena nabycia (zamortyzowany koszt)
5. Zapasy MSR 2	- cena nabycia lub koszt wytworzenia lub - wartość netto możliwa do uzyskania (wartość realizacji netto), w zależności od tego, która z kwot jest niższa)
6. Rezerwy MSR 37	- kwota, na którą tworzona jest rezerwa, powinna być najbardziej właściwym szacunkiem nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy
7. Udziały (akcje) własne 32	Jeżeli jednostka nabywa własne instrumenty kapitałowe, to instrumenty te (nabyte udziały/akcje własne) odejmuje się od kapitału własnego (…) Kwoty zapłacone lub otrzymane ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym

Wycena aktywów i pasywów na dzień bilansowy wg MSSF

• należności w walucie polskiej – wartość godziwa lub zamortyzowany koszt uwzględniający odpisy w tytułu utraty wartości

• zobowiązania w walucie polskiej – wartość godziwa lub zamortyzowany koszt,

• należności i zobowiązania w walucie obcej – kurs zamknięcia, czyli wg natychmiastowego kursu, kurs wymiany na dzień bilansowy,

• aktywa trwałe do zbycia MSSF 5 – w kwocie niższej, wynikającej z porównania ich wartości bilansowej z wartością godziwą pomniejszoną o koszty zbycia

Zadanie 1

Cena nabycia netto środka trwałego wynosiła 10 000, VAT podlegający odliczeniu 2 300, odpisy amortyzacyjne – 3 000, utrata wartości 1 000. Wartość godziwa ustalona przez rzeczoznawcę – 7 000. Ustalić wartość bilansową środka trwałego wg ceny nabycia i wartości godziwej.

Cena nabycia:

10 000

- 3 000

- 1 000

= 6 000

Wartość godziwa – 7 000

Zadanie 2

Nabyto akcje za 10 000 i zakwalifikowano je jako aktywa dostępne do sprzedaży. Cena rynkowa na moment bilansowy tych akcji wynosi 12 000. Ustalić wartość bilansową akcji oraz sposób ujęcia skutków tej wyceny.

Skutki wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmujemy wynikowo

Wartość bilansowa wynosi 12 000

Dekretacja:

Dt Sp. Aktywa dostępne do sprzedaży 10 000

Dt Odpisy aktualizujące wartość aktywów dostępnych do sprzedaży 2 000

Ct Kapitał z aktualizacji wyceny 2 000

Zadanie 3

W jednostce produkcyjnej X bezpośrednie koszty wytworzenia wyrobu A w ilości 100 szt. wyniosły 4 000, zmienne koszty pośrednie produkcyjne 3 000, stałe koszty pośrednie produkcyjne 2 400. Normalne (przeciętne) wykorzystanie zdolności produkcyjnej w tej jednostce wynosi 120 szt.

Bezpośrednie koszty	4 000
+ Zmienne koszty pośrednie	3 000
+ stałe koszty produkcyjne	2 400/120 *100 = 2 000
Razem	9 000

Koszty nieuzasadnione obciążające wynik danego okresu – 400 (9 400 -9 000)

Ćwiczenia 6

13.11

Rzeczowe aktywa trwałe MSR 16

MSR 16 do środków trwałych zalicza te składniki:

• które utrzymywane są przez jednostkę gospodarczą w celu wykorzystania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do używania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych,

• którym towarzyszy oczekiwanie, że będą wykorzystane przez czas dłuższy niż jeden okres

Przykładowe grupy środków trwałych według MSR 16 § 37

• grunty

• budynki i budowle

• maszyny, statki, samoloty, pojazdy mechaniczne

• meble i instalacje

• wyposażenie biurowe

• istotne części zamienne, awaryjne wyposażenie i wyposażenie związane z serwisem, jeżeli jednostka oczekuje, że będą one wykorzystywane przez okres dłuższy niż jeden rok oraz okres użytkowania tych części będzie odmienny od okresu użytkowania składnika aktywów

Wycena środków trwałych

• Wycena bieżąca do ksiąg rachunkowych

• Wycena bilansowa

Parametry wyceny środków trwałych według MSR

Sposób pozyskania środka	Parametr
Zakup, wytworzenie we własnym zakresie	Cena nabycia, koszt wytworzenia[MSR 16, par.15,16,17], na które składają się: -cena zakupu (łącznie z cłami importowymi i bezzwrotnymi podatkami) pomniejszona o upusty i rabaty -wszystkie koszty poniesione w związku z dostosowaniem składnika do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania zgodnie z zamierzeniami kierownictwa, dające się bezpośrednio przyporządkować -szacunkowy koszt demontażu i usunięcia składnika aktywów, koszty renowacji miejsca -koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych na finansowanie środka trwałego
Zamiana na inne aktywa	Wartość godziwa, jeżeli transakcja ma znaczenie handlowe
Otrzymanie w formie dotacji rządowej	Cena nabycia, koszt wytworzenia z równoległym ujęciem otrzymanej dotacji jako przychodu rozliczanego w czasie Cena nabycia, koszt wytworzenia pomniejszony o otrzymaną dotację

Przykład 1 (ustalenie wartości początkowej środka trwałego)

Jednostka gospodarcza wybudowała halę produkcyjną, na budowę której poniosła następujące koszty:

• Koszty zużytych materiałów, pracy pracowników i usług obcych 670 000 zł

• Koszty finansowania zewnętrznego, które można jednoznacznie przypisać budowanej hali 90 000 zł

Elementy kosztu wytworzenia	Wartość	Wartość
Zużycie materiałów, czasu pracy pracowników, usług obcych	670 000	670 000
Koszty finansowania zewnętrznego	- (podejście wzorcowe)	90 000
Razem	670 000	760 000

Koszty finansowania zewnętrznego można dodawać, gdy można bezpośrednio przypisać.

Jakie jednostka musi spełniać warunki, żeby koszty finansowania zewnętrznego mogłyby być aktywowane?

MSR 23

Koszty finansowania zewnętrznego są to odsetki oraz inne koszty poniesione przez jednostkę w związku z pożyczeniem środków.

Koszty finansowania zewnętrznego podlegają aktywowaniu tylko w okresie budowy lub przystosowania środka trwałego do używania, w okresie nieprzekraczającym daty oddania środka trwałego do używania.

Koszty finansowania zewnętrznego są „aktywowane”, jeśli są bezpośrednio związane z nabyciem, budową lub wytworzeniem składnika aktywów dostosowywanych

Aktywowanie kosztów finansowania zewnętrznego:

• rozpoczyna się od momentu, gdy poniesiono nakłady w związku z danym składnikiem aktywów, poniesiono koszty pożyczki oraz podjęto działania niezbędne do przygotowania składnika aktywów do użytkowania lub sprzedaży

•zawieszone zostaje w momencie długotrwałego i nieuzasadnionego względami technicznymi zaprzestania działań w zakresie przygotowania składnika aktywów do użytkowania lub sprzedaży

•kończy się w momencie zakończenia zasadniczo wszystkich działań niezbędnych do przygotowania składnika aktywów do użytkowania lub sprzedaży

Przykład 2

Jednostka nabyła i wprowadziła do użytkowania środek trwały o wartości początkowej 500 000. Na zakup tego środka otrzymała na rachunek bankowy dotację w wysokości 400 000

Rozwiązanie MSR 16 (1)

operacja	kwota	Dt	Ct
Zakup środka trwałego częściowo finansowanego dotacją
Wartość wg. Faktury	500 000	-	Rozrachunki z dostawcami
Kwota dotacji	400 000	Rachunek bieżący	-
Wartość początkowa środka	100 000	Środki trwałe	-

MSR 16 (2)

Operacja	Kwota	Dt	Ct
Zakup środka	500 000	Środki trwałe	Rozrachunki z dostawcami
Otrzymana dotacja	400 000	Rachunek bieżący	Rozliczenia międzyokresowe przychodów

Wartość początkowa środka trwałego może ulec zmianie na skutek:

• Ulepszenia

• Aktualizacji wyceny

O ulepszeniu środka trwałego można mówić wtedy, gdy nakłady poniesione z tego tytułu spełniają ogólne warunki konieczne do aktywowania, tzn. można je wiarygodnie wycenić oraz prawdopodobne jest, że przyszłe korzyści uzyskane przez jednostkę przewyższą te, które uzyskiwałaby ona bez poniesienia tych nakładów (jeżeli jakiś element podlega wymianie musi być usunięty z bilansu w nieumorzonej wartości)

Przykład 3

Jednostka nabyła i wprowadziła do użytkowania środek trwały o wartości początkowej 80 000. Ustalono, że środek trwały będzie wykorzystywany przez 10 lat. Po pięciu latach nastąpiła konieczność wymiany istotnej części środka. Wartość i koszt wymiany uszkodzonej części wynosiły 20 000.

St. am. = 100/t

Rozwiązanie

• Część wartości początkowej przypadająca na wymienianą część (część nie została jeszcze umorzona)

• 20 000- (20 000x 0,10 x5) = 10 000

• Wartość początkowa po wymianie części składowej

• 80 000-10 000+20 000 = 90 000

Amortyzacja środków trwałych

Wartość podlegająca amortyzacji to cena nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów pomniejszona o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. (wartość rezydualna podlega weryfikacji na koniec każdego roku finansowego)

Zużycie powoduje obniżenie wartości początkowej środków trwałych i jest ono jednocześnie zaliczane w koszty działalności. Wyrazem tego są dokonywane odpisy umorzeniowe i amortyzacyjne.

Metody amortyzacji wg MSSF:

• liniowa,

• degresywna (malejącego salda i sumy cyfr)

• naturalna.

Amortyzacja – to systematyczne rozłożenie wartości składników majątkowych (podlegających amortyzacji) w okresie ich użytkowania

Rozpoczęcie i zakończenie amortyzacji

• Rozpoczęcie- w momencie, w którym składnik rzeczowych aktywów trwałych jest dostępny do użytkowania

• Zakończenie – w momencie, gdy składnik aktywów został przeznaczony do sprzedaży lub włączony do grupy aktywów przeznaczonych do sprzedaży zgodnie z MSSF 5 lub usunięty z bilansu

Wysokość odpisów amortyzacyjnych jest uzależniona od:

• Wartości środka, która podlega amortyzacji,

• Wartości rezydualnej,

• Przewidywanego okresu użytkowania bądź przewidywanej wydajności środka

• Wybranej metody amortyzacji

Metody amortyzacji środków trwałych

• Czasowe – wymagają określenia przewidywane okresu użytkowania

• Naturalne- wymagają określenia wyniku produkcyjnego lub zużycia składnika aktywów

• Kosztu likwidacji lub wymiany - wartość umorzenia ustala się w momencie sprzedaży lub wymiany obiektów

Metody amortyzacji czasowe

• liniowa (odpisów równomiernych)

• degresywne (odpisów nierównomiernych, zmniejszane – metoda malejącego salda, metoda sumy cyfr)

Według MSR 16 odrębnie amortyzowane są części składowe środka trwałego, którego cena nabycia czy koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z wartością całego środka. Dla osobno amortyzowanych części ustala się indywidualne stawki amortyzacji

Metoda liniowa

• Stopa amortyzacyjna

Sa = 100/t

gdzie:

Sa – stopa procentowa rocznego odpisu zużycia środka trwałego,

t - przewidywany okres użytkowania w latach

Jeżeli uwzględnimy wartość końcową (rezydualną) środka trwałego to:

Sa = 100 – P/t

gdzie:

P – procent wartości początkowej środka trwałego, jaki będzie przedstawiać jego wartość końcowa

Amortyzacja roczna i miesięczna (metoda liniowa)

Ar = Wp x Sa/100

Am = Wp x Sa/100x12

gdzie:

Ar – amortyzacja roczna

Am - amortyzacja miesięczna

Wp – wartość początkowa środka trwałego

Przewidywana wartość rezydualna będzie uwzględniona przy wartości początkowej

Ar = (Wp – Wr) x Sa / 100

gdzie:

Wr - wartość rezydualna środka trwałego

Sa - roczna stopa amortyzacji nie uwzględniająca wartości rezydualnej

Metoda degresywna (zmniejszające się co roku kwoty amortyzacji)

• Metoda malejącego salda

• Metoda sumy cyfr

Metoda malejącego salda

bazuje na zwielokrotnionej stawce amortyzacji liniowej. Odpisy ustala się za poszczególne lata użytkowania środka od jego wartości netto. Nieumorzona wartość środka na koniec założonego okresu odpowiada jego wartości rezydualnej. Nierównomierne odpisy amortyzacyjne wynikają z zastosowanej stałej stawki amortyzacyjnej i zmiennej podstawy.

Ar = Sa x Wn / 100

gdzie:

Wn – wartość netto środka trwałego

Metoda sumy cyfr rocznych

$$\mathbf{St =}\frac{\mathbf{T + (1 - t)}}{\mathbf{T(T + 1)/2}}$$

gdzie:

St – stawka amortyzacyjna dla roku t

T – okres amortyzacji w latach

t - okres, dla którego obliczana jest stawka amortyzacji

$$\mathbf{At = W*}\frac{\mathbf{T + (1 - t)}}{\mathbf{T(T + 1)/2}}$$

Gdzie:

At – odpis amortyzacyjny dla roku t

W – wartość środka trwałego podlegająca amortyzacji

Przykład 1

Zakupiono środek trwały o wartości początkowej 20 000 i przewidywanym 5-letnim okresie użytkowania. Wyliczyć amortyzację środka trwałego według metody liniowej oraz metody degresywnej malejącego salda, przy stopie amortyzacyjnej 40% oraz sumy cyfr rocznych.

Metoda liniowa:

Sa = 100/5 = 20%

20 000 *0,2 = 4 000

Malejącego salda

Rok	Bieżąca amortyzacja	Zakumulowana amortyzacja	Wartość bieżąca
0	-	-	20 000
1	8 000	8 000	12 000
2	4 800	12 800	7 200
3	2 880	15 680	4 320
4	1 728	17 408	2 592
5	1036,8	18 444,8	1 555,2 – wartość rezydualna

Sumy cyfr

Rok	Bieżąca amortyzacja	Zakumulowana amortyzacja	Wartość bieżąca
0	-	-	20 000
1	St = [5+(1-1)]/[5*(5+1)/2]=1/3	20 000*1/3= 6 666,67	13 333,33
2	4/15	5 333,33	8 000
3	3/15	4 000	4 000
4	2/15	2 666,67	1 333,33
5	1/15	1 333,33	0

Przykład 2

Jednostka prowadząca działalność transportową posiada trzy samochody ciężarowe, dla których zaplanowano w okresie pięcioletnim następujące przebiegi:

Środek trwały	Przebieg planowany	Przebieg zrealizowany w 1 roku
A	200 000	40 000
B	400 000	60 000
C	100 000	10 000

Wartość początkowa każdego samochodu wynosi 100 000

Obliczyć amortyzację roczną dla każdego samochodu wg metody liniowej i wg metody opartej na liczbie wytworzonych produktów.

St =100/5= 20 %

100 000* 0,2 = 20 000

Przykład 3

Jednostka przekazała do użytkowania urządzenie, którego istotnym elementem jest silnik. Przewidywany okres ekonomicznej urządzenia wynosi 10 lat (stopa amortyzacji 10 %), a silnika 6 lat (stopa amortyzacja 16,7%). Wartość początkowa urządzenia wynosi 30 000, w tym silnika 18 000. Obliczyć amortyzację i ująć na kolanach.

Ćwiczenia 7

20.11

Zadanie 4

Wartość początkowa środka trwałego przed aktualizacją na moment bilansowy wynosiła 160 000, dotychczasowe umorzenie 32 000. Środek był amortyzowany przez rok stawką 20% (okres użytkowania 5 lat). Po roku wartość godziwa środka trwałego na moment przeszacowania wynosi 153 600. Wartość ta jest równa wartości określonej przez rzeczoznawców. Wyceń środek trwały według modelu wartości przeszacowane. Skutki wyceny ujmij na kontach.

160 000 – 32 000 = 128 000 – wartość środka po 1 roku

$wartosc\ poczatkowa = \frac{przeszacowana\ wartosc}{wartosc\ netto}$

Różnica z przeszacowania => kapitał z aktualizacji wyceny

Współczynnik przeszacowania= $\frac{153600}{128000} = 1,2$

różnica

160 000 * 1,2 = 192 000 32 000

32 000 * 1,2 = 38 400 6 400

I sposób

Środki trwałe		Umorzenie		Kap. z akt. wyceny
Sp. 160 000				32 000
(1) 32 000				6 400 (2)

Wartość bieżąca po przeszacowaniu: 160 000 + 32 000 – 32 000 -6 400 = 153 000

Teraz amortyzację liczymy od wartości początkowej przeszacowanej (od następnego roku)

Stawka amortyzacji = 20 %

Ar= 192 000 *20% = 38 400 - taki będzie odpis amortyzacji za kolejne lata

II sposób

Środki trwałe		Umorzenie		Kap. z akt. wyceny
Sp. 160 000	32 000		32 000	32 000 Sp.
(1) 25 600

Zadanie 8

W dniu 01.01.2007 oddano do eksploatacji środek trwały o wartości początkowej 10 000 000 i okresie użytkowania 10 lat. Właściciel środka trwałego po zakończeniu okresu użytkowania będzie musiał zdemontować środek trwały. Przewidywana wartość kosztów demontażu wynosi 1 000 000 (zastosowana stopa dyskonta do ustalenia wartości bieżącej kosztów demontażu wynosiła 8%). Środek trwały wyceniany jest zgodnie z przyjętą polityka rachunkowości według modelu wartości przeszacowanej. Wartość początkowa obejmuje cenę nabycia powiększoną o zdyskontowaną wartość kosztów demontażu. Po 3 latach eksploatacji przeszacowano wartość środka trwałego do poziomu wartości godziwej 7 420 000, równocześnie zwiększeniu uległy szacowane koszty demontażu do kwoty 1 400 000.

Dla 8 % wewnętrzna stopa zwrotu wynosi 1,259712

Sa =100/t = 100/10 = 10%

Ar = 10 000 000 * 10% = 1 000 000

Ar₁= 1 000 000

Ar₂= 1 000 000

Ar₃= 1 000 000

Wartość netto po 3 roku: 7 000 000

Współczynnik przeszacowania: 7 420 000/7 000 000 = 1,06

różnica

10 000 000 * 1,06 = 10 600 000 600 000

3 000 000 *1,06 = 3 180 000 180 000

Środki trwałe		Umorzenie		Kap. z akt. wyceny
Sp. 10 000 000				300 000 Sp.
(1) 600 000				180 000

Zobow. z tyt. demontażu

10 000 000 *1,259712 = 1 260 000 – przeszacowanie wartości początkowej demontażu

1 400 000 – 1 260 000 = 140 000 (operacja 3)

Gdyby przeszacowanie wyszło większe niż 1 400 000 to wartość powyżej tej kwoty trzeba by było odnieść na PKO

Zadanie 1 (zdjęcie)

Ujęcie skutków do noty 1 (wartości w tys.)

Grunt		Budynek		PPO
Sp. 2 500	2 500 (5a)		Sp. 5 000	5 000 (5a)

Odpisy akt. grunt		Odpisy akt. budynek		PKO
(1) 500	700 (5b)		(5b) 500	200 (2)
(3) 200				300 (4)

RB
(5c) 8 000

1. Przeszacowanie gruntu w górę na 31.12.2012 (z 2 500 do 3 000)

2. Przeszacowanie budynku w dół na 31.12.2012 (z 5 000 do 4 800)

3. Przeszacowanie gruntu w górę na 31.12.2013 (z 3 000 do 3 200)

4. Przeszacowanie budynku w dół na 31.12.2013 (z 4 800 do 4 500)

5. Sprzedaż

   1. Rozchód:

      • 2500

      • 5000

   2. Odpisy

      • 700

      • 500

   3. Przychód ze sprzedaży 8 000

Przychód ze sprzedaży: 8 000

Koszty sprzedaży: 7 700

Wynik na sprzedaży: +300 <= na wynik finansowy lub zyski zatrzymane

Wynik z przeszacowania: +200 (700 – 500)

Ujęcie skutków do noty 2: Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Wszystkie: 5 300

Przeszacowywane jest tylko 5 000, a 300 pozostają nieprzeszacowane

Przeszacowanie na Kapitał z aktualizacji wyceny

Ujęcie skutków do noty 3:

Wg MSR zapasy można wycenić tylko w cenie nabycia!

Cena nabycia: 1 500 +30 = 1 530

Ujęcie skutków do noty 4:

Z wszystkich należności wyodrębniamy te 200 + odsetki i dokonujemy na tą kwotę odpisu

Należności		Przychody		Odpis aktu.		PKO
200				10
10

Należności = 0

Na wynik finansowy: -200 (może też iść na zyski zatrzymane)

Aktywa	wartość	Pasywa	wartość
Rzeczowe aktywa trwałe	57 500	Kapitał podstawowy	85 000
Zapasy	27 000 + 1 530	Kapitał zapasowy	24 000
Należności handlowe	15 000 - 200	Kapitał z aktualizacji wyceny	600
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	5 300 + 600	Zyski zatrzymane	3 300
Rachunek bankowy	38 000	Wynik finansowy	300 -200
		Kredyty bankowe	20 000
		Zobowiązania z tyt. dostaw	10 000 + 1 530
Suma	144 730		144 730

Ćwiczenia 8

27.11

Zadanie 5

Wartość początkowa środka trwałego przed aktualizacją na moment bilansowy wynosiła 150 000, dotychczasowe umorzenie 30 000. Środek był amortyzowany przez rok stawką 20% (ustalony okres użytkowania 5 lat). Po roku wartość godziwa środka trwałego na moment przeszacowania wynosi 180 000. Wartość ta jest równa wartości określonej przez rzeczoznawców. Wyceń środek trwały według modelu wartości przeszacowane. Skutki wyceny ujmij na kontach.

150 000 – 30 000 = 120 000 – wartość środka po 1 roku

Współczynnik przeszacowania $= \ \frac{180\ 000}{120\ 000} = 1,5$

różnica

150 000 * 1,5 = 225 000 75 000

30 000 * 1,5 = 45 000 15 000

Środki trwałe		Umorzenie		Kap. z akt. wyceny
Sp. 150 000				30 000
(1) 75 000				15 000 (2)

Wartość bieżąca po przeszacowaniu: 150 000 + 75 000 – 30 000 – 15 000 = 180 000

Teraz amortyzację liczymy od wartości początkowej przeszacowanej (od następnego roku)

Stawka amortyzacji = 20 %

Ar= 225 000 *20% = 45 000 - taki będzie odpis amortyzacji za kolejne lata

Zadanie 7 Koszty finansowania budowy budynku administracyjnego (na kartce)

Zadanie 9 Wymiana części składowych środka trwałego - komponenty

Spółka X nabyła środek trwały o wartości początkowej 120 000, który oddano od używania przewidując okres użytkowania 20 lat. Po 8 latach nastąpiła konieczność wymiany istotnej części środka trwałego. Wartość wymienianej części wraz z kosztami wymiany wynosiła 36 000. W momencie oddania do używania środka trwałego spółka nie określiła wartości istotnych części środka trwałego z tego też powodu należy ustalić wartość wymienianej części bazując na bieżących cenach. Zakładany okres użytkowania wynosił 20 lat.

Sa = 100/20 = 5%

Ar = 36 000 * 5% = 1 800

1 800 * 8 = 14 400 – umorzenie części za ostatnie 8 lat

36 000 – 14 000 = 21 600 – wartość nieumorzona środka

Wartość początkowa środka po wymianie: 120 000 – 21 600 + 36 000 = 134 400

Zadanie 1

W wyniku analizy przydatności gospodarczej posiadanych środków trwałych ustalono, że jedna z maszyn trwale utraciła na wartości ze względu na brak zamówień na wytwarzanie przy jej wykorzystaniu produkty. Kierownik jednostki podjął decyzję o aktualizacji wartości maszyny o skutki trwałej utraty wartości. Maszyna ta podlegała uprzednio przeszacowaniu.

Założenia:

Wp = 50 000

Dotychczasowe umorzenie: 38 000

Różnica z przeszacowania ujęta na kapitał z aktualizacji wyceny – 3 000

Cena sprzedaży netto możliwa do uzyskania na dzień bilansowy wynosi 4 000

Środki trwałe		Umorzenie		Kapitał z akt. wyc.
Sp. 53 000				38 000

Odpisy aktualizacyjne		PKO
	3 000 (1)		(2) 8 000
	8 000 (2)

53 000 – 38 000 = 15 000

15 000 – 4 000 = 11 000 – na tą kwotę należy dokonać opisu

Ćwiczenia 9

04.12

Zadanie 2

Spółka D posiada następujące składniki majątku, z których do nieruchomości inwestycyjnych należą:

1. Nabyta działka gruntowa w celu jej szybkiej odsprzedaży innemu podmiotowi,( nie jest – zgodnie z MSR będzie to aktyw obrotowy – bo szybka sprzedaż)

2. Budowa nabytego biurowca, który spółka zamierza wynająć, (nie bo jest w budowie)

3. Nabyta działka gruntowa z budynkiem, który obecnie jest wynajmowany, ale po wygaśnięciu umowy będzie przeznaczony na cele administracyjne,( ? przeczytać w MSR 40)

4. Biurowiec, który przedsiębiorstwo X częściowo wynajmuje, a w części zajmuje na własne potrzeby,( tak, ale tylko w części, którą wynajmuje. Ale wg UoR – gdy część jest wykorzystywana na własne potrzeby to całość nie może być nieruchomością inwestycyjną)

5. Nabyta w celu uzyskania korzyści z tytułu przyrostu wartości w długim okresie działka gruntowa, która bieżąco nie jest przeznaczona do sprzedaży w ramach zwykłej działalności jednostki. (tak)

Zadanie 3

Na wybudowanie budynku jednostka poniosła koszty w wysokości 2 500 000. Budynek te w całości przeznaczyła na wynajem, przy czym podstawowym rodzajem działalności jednostki jest produkcja okien. Po roku zainstalowano klimatyzację (koszt 100 000), co znacznie podniosło standard wynajmowanych pomieszczeń, a tym samym cenę za wynajem, lecz nie wydłużyło okresu ekonomicznej użyteczności. Okres amortyzacji budynków w tej jednostce wynosi 40 lat. Wartość godziwa na I dzień bilansowy wynosi 2 580 000, a na II dzień bilansowy 2 730 000. Zakwalifikować budynek do odpowiedniej kategorii aktywów. Zaksięgować koszty klimatyzacji.

Wariant z wartością godziwą: (czyli bez amortyzacji)

Nieruchomości inwestycyjne		Odpisy aktualizujące		PPO
Sp. 2 500			(1) 80

Wartość bilansowa po I roku: 2 580

Modernizacja po I roku

Nieruchomości inwestycyjne		Nieruchomości inwestycyjne w budowie		Zobow. wobec dostawców/ RB
Sp. 2 580	2 580 (1)		(1) 2 580	2 680 (3)
(3) 2 680			(2) 100

Odpisy aktualizujące		PPO
(5) 50

Wartość bilansowa po II roku: 2 730

Wariant z ceną nabycia (pomniejsza się o odpisy umorzeniowe i odpisy z tytułu utraty wartości

Nieruchomości inwestycyjne		Umorzenie		PKO
Sp. 2 500	2 500 (2)			62,5 (1)

Sa = 100/40 = 2,5 %

Ar = 2,5% * 2 500 000 = 62, 5

Przy nieruchomościach inwestycyjnych nie ma konta amortyzacja tylko PKO!

Wartość bilansowa po I roku: 2 500 - 62,5 = 2 437,5

II rok:

Nieruchomości inwestycyjne		Nieruchomości inwestycyjne w budowie		Zobow. wobec dostawców/ RB
Sp. 2 437,5	2 437,5 (1)		(1) 2 437,5	2 537,5 (3)
(3) 2 537,5			(2) 100

Sa = 100/39 = 2,56%

Ar = 2,65% * 2537,5 = 64,96

Umorzenie		PKO
	64,96 (4)

Wartość bilansowa po II roku: 2 537,5 - 64,96 = 2472,54

Utrata wartości => odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości

Generalnie ujmowane wynikowo, chyba, że coś było w górę to na Kapitał z aktualizacji wyceny ??

Odpis aktualizujący – w pierwszej kolejności należy ustalić wartość odzyskiwalną

Zadanie 10

W dniu 31.12.200X jednostka posiadała maszynę o wartości księgowej w wysokości 200 000. Obiekt może być traktowany jako ośrodek generujący środki pieniężne. Wobec zaistnienia przesłanek wskazujących na możliwą utratę jego wartości, przeprowadzono stosowny test. Ustalono następujące wielkości: wartość godziwą maszyny 110 000, szacowane koszty sprzedaży 8 000, oczekiwane przepływy pieniężne netto w kolejnych 4 latach eksploatacji: 50 000, 40 000, 30 000, 20 000, przepływy netto ze zbycia maszyny netto ze zbycia maszyny w czwartym roku: 15 000. Stopę dyskontową wyznaczono na poziomie 15%.

1. Pomiar wartości odzyskiwalnej obiektu:

WO = WG - KS = 110 000 – 8 000 = 102 000

1. Pomiar wartości użytkowej:

WU = 50 000/1,15 + 40 000/1,15^2 + 30 000/1,15^3 + 20 000/1,15^4 + 15 000/1,15^4 = 113 460

Ustalenie kwoty odpisu: 200 000 – 113 460 = 86 540

Wartość bilansowa obiektu po korekcie: 200 000 – 86 540 = 113 460

Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości stanowi nadwyżkę wartości bilansowej danego składnika aktywów bądź ośrodka wypracowującego środki pieniężne nad jego wartością odzyskiwalną (MSR 36, par.6)

Wartość bilansowa to wartość, w jakiej dany składnik aktywów wykazywany jest w bilansie, a więc jest to jego wartość netto, uwzględniająca dotychczasowe odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Wartość odzyskiwalna z kolei to wyższa z dwóch wartości: godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży lub użytkowa danego składnika aktywów (MSR 36, par.6).

Wartością użytkową składnika aktywów stanowi bieżąca, szacunkowa wartość przyszłych przepływów pieniężnych (zdyskontowane przyszłe korzyści ekonomiczne netto), których uzyskania oczekuje się z tytułu dalszego użytkowania składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne (MSR 36, par 6)

Ćwiczenia 10

18.12

Zadanie 10 pomiar i rozliczenie odpisu aktualizującego

W dniu bilansowym 31.12.200x r. jednostka posiadała maszynę o wartości księgowej 200 000. Obiekt może być traktowany jako ośrodek generujący środki pieniężne. Wobec zaistnienia przesłanek wskazujących na możliwą utratę jego wartości, przeprowadzono stosowny test. Ustalono następujące wielkości: wartość godziwa maszyny 110 000, szacowane koszty sprzedaży 8 000, oczekiwane przepływy pieniężne netto w kolejnych 4 latach eksploatacji: 50 000, 40 000, 30 000, 20 000, przepływy netto ze zbycia maszyny w czwartym roku 15 000. Stopę dyskontową wyznaczono na poziomie 15%.

Polecenie:

Ustal kwotę odpisu aktualizującego i wartość bilansową maszyny

Zadanie 11¹

Ośrodek generujący korzyści ekonomiczne obejmuje trzy środki trwałe X, Y,Z o następującej charakterystyce:

Wyszczególnienie	X	Y	Z	Razem
Wartość bilansowa	50 000	30 000	20 000	100 000
Wartość godziwa – koszty sprzedaży	15 000	10 000	25 000	50 000

Wartość użytkowa całego ośrodka 90 000

Polecenie:

Ustal kwotę odpisu aktualizującego, rozlicz ją na poszczególne obiekty oraz ustal wartość bilansową obiektów.

MSR 2 ZAPASY

MSR 2 – materiały wycenia się w sprawozdaniu finansowym w cenie nabycia lub wartości netto możliwej do uzyskania (wartości realizacji netto), w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Wartość netto możliwa do uzyskania to różnica między szacowaną ceną sprzedaży dokonywaną w toku zwykłej działalności gospodarczej a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Przyczyny dokonania odpisu korygującego:

- uszkodzenie materiałów,

- utrata częściowej lub całkowitej ich przydatności,

- spadek cen sprzedaży.

Nie odpisuje się poniżej ceny nabycia wartości materiałów przeznaczonych do zużycia w procesie produkcji, jeśli się oczekuje, że produkty gotowe, do których wyrobu materiały będą zużyte, zostaną sprzedane po cenie równej lub wyższej niż cena nabycia lub koszt wytworzenia. W tym przypadku wartością realizacji netto jest cena sprzedaży wyrobów gotowych, które zostaną z tych materiałów wytworzone, pomniejszona o koszty przetworzenia oraz koszty sprzedaży.

Zadanie 12

Zapas materiałów (cena nabycia ) 37 500

Na dzień bilansowy jednostka dokonuje wyceny posiadanych materiałów, szacując że obecna cena sprzedaży netto tych materiałów wyniesie 32 500, a szacowane ewentualne koszty sprzedaży 2 500.

Polecenie:

Dokonać wyceny bilansowej materiałów przyjmując dwa warianty:

1. materiały wykorzystane zostaną do produkcji wyrobów gotowych, gdzie pozostałe koszty produkcji szacuje się na 20 000, a koszty sprzedaży wyrobów na 5 000. Ponadto przewidywane przychody ze sprzedaży możliwe do osiągnięcia to 70 000

2. materiały zostaną zużyte na cele ogólne

Zadanie 13

Jednostka gospodarcza dysponuje zapasem materiałów o wartości według cen nabycia 30 000. Ustalono, że obecnie cena sprzedaży tych aktywów wynosi 31 000, przy czym w związku ze sprzedażą jednostka musiałaby ponieść koszty w wysokości 2 000 (sortowanie, pakowanie, załadunek, transport)

Polecenie:

Ustalić wartość bilansową materiałów wiedząc, że jednostka nie wykorzysta tych materiałów w procesie produkcji.

Zadanie 14

Jednostka gospodarcza posiada zapas materiałów o wartości 35 000, które wykorzystuje w procesie produkcji. Pozostałe koszty, które jednostka musi ponieść w procesie produkcji w związku z wykorzystaniem materiałów szacuje się na 42 000. Koszty sprzedaży wytworzonych wyrobów powinny wynieść 1 500. Jednostka szacuje, że cena sprzedaży wyrobów wyniesie 75 000

Polecenie:

Ustalić wartość bilansową materiałów i skutki sprawozdawcze wyceny

Zadanie 15²

Dysponujesz następującymi danymi dotyczącymi kosztów poniesionych w ciągu miesiąca:

Materiały bezpośrednie na jednostkę produktu	3
Płace bezpośrednie na jednostkę produktu	2
Inne koszty bezpośrednie na jednostkę produktu	1
Stałe koszty pośrednie	600
Koszty zarządu	200
Koszty sprzedaży	300
Zapłacone odsetki od kredytu	100

Jednostka wytworzyła 250 szt. Wyrobów gotowych, produkcja w toku nie wystąpiła. Normalne zdolności produkcyjne oszacowano na 300 szt.

Polecenie:

Ustal koszt wytworzenia produktu

Zadanie 17³

W jednostce wytwarzającej drewniane elementy konstrukcyjne (tartak) ze względu na konieczność wielomiesięcznego suszenia drewna przyjęto w polityce rachunkowości rozwiązanie, zgodnie z którym do kosztu wytworzenia produktu zalicza się koszty finansowania zewnętrznego. W br. Jednostka zaciągnęła kredyt 10 000 EUR. W tabeli ujęto elementy kosztowe dotyczące produktów:

Koszty płac bezpośrednich z narzutami	60 000
Inne koszty bezpośrednie	20 000
Uzasadnione koszty pośrednie produkcji	50 000
Nieuzasadnione koszty pośrednie produkcji	10 000
Odsetki od zaciągniętego kredytu	6 150
Prowizje bankowe od kredytu	1 000
Ujemne różnice kursowe	2 000
Cena sprzedaży produktów na dzień bilansowy	150 000

Polecenie:

Dokonaj wyceny zapasu produktów:

1. Według przyjętej przez jednostkę polityki rachunkowości

2. Jeśli do kosztu wytworzenia produktów jednostka nie zalicza kosztów finansowania zewnętrznego

Zadanie 18

W jednostce produkującej suszarki do butów w styczniu zostały poniesione następujące koszty podstawowej działalności operacyjnej:

Koszty działalności podstawowej 31 900

Koszty wydziałowe (pośrednie) 32 100

Koszty zarządu 15 800

Koszty sprzedaży 8 900

W magazynie jednostka posiada także 2 000 szt. Suszarek, których rzeczywisty koszt wytworzenia wyniósł 38 zł/szt

W bm. wytworzono i przyjęto do magazynu 1 500 szt. Suszarek, które zostały wycenione po rzeczywistym koszcie ich wytworzenia. Wartość produkcji w toku wyniosła 4 000. W bm. jednostka sprzedała 2 800 szt. Suszarek po 60 zł/szt. VAT 23%.

Polecenie:

Na podstawie podanych informacji należy podać treść operacji wynikających z podanych założeń, ująć je na kontach, ustalić wynik ze sprzedaży oraz dokonać wyceny zapasu wyrobów gotowych i produkcji w toku na koniec miesiąca. Wycena rozchodu wyrobów gotowych – FIFO

Zadanie 19

W danym okresie sprawozdawczym koszty produkcji wyniosły 25 000. Jednostka przyjmuje wyroby gotowe do magazynu oraz ewidencjonuje ich rozchód według kosztu planowanego, który został ustalony na poziomie 100/szt. W bm. przyjęto do magazynu 200 szt. Wyrobów gotowych. Sprzedano 80 szt. Wyrobów gotowych: cena sprzedaży netto wynosi 150 / szt. VAT 23%. Na koniec miesiąca ustalono koszt produkcji w toku w wysokości 3 000.

Polecenie:

Ustal treść i zaksięguj operacje wynikające z podanych założeń. Ustal wartość zapasów.

Instrumenty finansowe

Zadanie 20

Jednostka nabyła 15 września 200X r. 150 sztuk certyfikatów inwestycyjnych Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych X S.A. Wartość jednostki wynosi 144. Jednostka zakwalifikowała je do kategorii aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży. Na dzień 31 grudnia 200X r. kurs zamknięcia notowań na sesji giełdowej wynosił 156. Na dzień 31 grudnia 200X+1 cena rynkowa wynosiła 141,50.

Polecenie:

Wyceń certyfikaty na kolejne dni bilansowe. Skutki wyceny ujmij na kontach

Zadanie 21

Jednostka gospodarcza nabyła w styczniu 200X r. obligacje komercyjne z terminem wykupu 5 lat. Obligacje są zaliczane do aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności i wycenia się je według zamortyzowanego kosztu. Cena emisyjna obligacji wynosi 100 000 . wartość nominalna obligacji to 150 000. Obligacja jest oprocentowana według stopy stałej 6% od ceny nominalnej rocznie. IRR wynosi 16,24%

Polecenie:

Wylicz zamortyzowany koszt na koniec kolejnych lat

Zadanie 22

Jednostka nabyła za 80 000 5-letnią obligację o cenie nominalnej 110 000. Obligacja została zakwalifikowana do kategorii aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności. Efektywna stopa procentowa ustalona przy początkowym ujęciu wynosi 6,58%. Na początku 4 roku emitent obligacji doświadcza trudności finansowych i renegocjuje warunki wykupu. Realna kwota wykupu obligacji wynosi 100 000.

Polecenie:

Wylicz zamortyzowany koszt na koniec kolejnych lat. Oszacuj wielkość odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości

Zdyskontowana wartość oczekiwana

PV= FV/(1+r)ⁿ, gdzie FV – wartość przyszła, PV wartość bieżąca, n ilość okresów, r oprocentowanie

Zadanie 23

Jednostka zakupiła 1000 sztuk 4-letnich obligacji o wartości nominalnej 100 zł każda, płacąc 80 zł za każdą obligację. Koszty prowizji wyniosły 1600 zł. Obligacje będą utrzymywane do terminu wymagalności. Efektywna stopa procentowa wynosi 5, 215%.

Polecenie:

Wylicz zamortyzowany koszt obligacji na koniec kolejnych lat.

---

1. Zad 11 i 12, J. Gierusz, Pomiar utraty wartości środków trwałych↩

2. Zad 13,14,15 – A. Kuzior↩

3. Zad 17 – M. Strojek - Filus↩