Grupa A
Polska: 1822(wydanie 1 tomu poezji AMickiewicza pt :ballady i romanse”) do 1864(upadek powst styczniowego)
Cechy ludzi młodych w odzie: młodość, jako szczególna wartość; zapał; twórcza wyobraźnia, kreatywność; optymizm, nadzieje; stawianie sobie wysokich celów; dobro ogółu najwyższą wartością; poczucie jedności, miłość, przyjaźń; polemika z racjonalizmem; gloryfikacja uczuć; postawa buntu; idea samodoskonalenia; poczucie siły, nieograniczonych możliwości; aktywność, dążenie do przemiany świata; pogarda dla świata starych. Obraz młodego pokolenia jest pozytywny, optymistyczny.
Starzy: brak uczuć, bezduszność; ograniczenie horyzontów, przyziemność; brak ideałów; egoizm; martwota; izolowanie się od świata; bierność, gnuśność; materializm. Obraz starego pokolenia i stworzonego prze nie świata jest krytyczny.
Ballada- gat lit popularny w okresie romantyzmu o charakt synkretycznym (łączy w sobie elem liryki, epiki i dramatu). Tematem Ballady są zwykle zdarzenia niezwykłe, zagadkowe, pojawiają się elementy fantastyki, akcja przestawiona jest w sposób dramatyczny, narrator sprawia wrażenie czł prostego, naiwnego, zdziwionego światem. Forma Ballady wyróżnia się śpiewnością wiersza, nastrojowością, tajemniczością. Np. ‘romantyczność’ i ‘świtezianka’.
Werter był uczonym i wiódł spokojne życie. Z nieszczęśliwej miłości popełnił samobójstwo nie walcząc o ukochaną; zamknął się w sobie i uciekł przed cierpieniem w śmierć. Giaur za to walczył o swoją miłość, korzystał z życia. Próbował zmienić świat i umarł śmiercią naturalną.
Werteryzm: uczuciowość, smutek, melancholia, wrażliwość, kierujący się sercem, idealista, indywidualista, samotność, wyobcowany, wyalienowany, odczuwający ból istnienia, ból egzystencjalny, marzyciel, człowiek zamykający się we własnym świecie, jest buntownikiem, bierny i słaby psychicznie, ma cechy boh sentymentalnego.
Faust: Uczony, nauczyciel, medyk. przyzywa Diabła i podpisuje cyrograf - oferuje swą duszę, a w zamian oczekuje, że Diabeł będzie mu służył przez pewien czas. Przez swoje życie stara się uszczęsliwiać ludzi lecz pod koniec dochodzi do wniosku że nic nie osiągnął dla tego nawiązuje pakt z diabłem aby ten pomógł ludziom.
Grupa B
Europa: 1789(wielka rewolucja fr) do 1848(wiosna ludów w Eu)
2) irracjonalizm, idealizm
Cechy ludzi młodych w odzie: młodość, jako szczególna wartość; zapał; twórcza wyobraźnia, kreatywność; optymizm, nadzieje; stawianie sobie wysokich celów; dobro ogółu najwyższą wartością; poczucie jedności, miłość, przyjaźń; polemika z racjonalizmem; gloryfikacja uczuć; postawa buntu; idea samodoskonalenia; poczucie siły, nieograniczonych możliwości; aktywność, dążenie do przemiany świata; pogarda dla świata starych. Obraz młodego pokolenia jest pozytywny, optymistyczny.
Starzec reprezentuje wizje oświecenia, dla kt najważniejszy jest rozum. Próbuje przekonać zebranych, iż zachowanie karusi oraz jej przeświadczenie o obecności ducha Jasią są jedynie wynikiem obłędy dziewczyny i nie popartej dowodami ludowej wiary w zabobony.
Narrator hołduje racjonalizm i empiryzm, stanowi zachowanie karusi oraz reakcje tłumu prostych ludzi, których krzyki dowodzą wiary zebranych w obcowanie żywych i umarłych. Jest on po stronie obłąkanej dziewczyny.
Cechy powieści poetyckiej: epika narracyjna, fragmentaryczność, synkretyzm, historyzm.
Werter był uczonym i wiódł spokojne życie. Z nieszczęśliwej miłości popełnił samobójstwo nie walcząc o ukochaną; zamknął się w sobie i uciekł przed cierpieniem w śmierć. Giaur za to walczył o swoją miłość, korzystał z życia. Próbował zmienić świat i umarł śmiercią naturalną.
Faustyzm oznacza dążenie człowieka do poznania tajemnicy i sensu świata, życia, dobra i zła; nieśmiertelności i zapanowania nad czasem, choćby za cenę pertraktowania z diabłem. Miarą świata są ludzkie pragnienia. Faustyzm jest nurtem, w którym panuje przekonanie bezsensowności ludzkiego poznania. Mimo szeregu przeczytanych ksiąg oraz posiadanej wiedzy, człowiek jest tylko człowiekiem, nie można więc poświęcać całego życia jedynie na jego czysto teoretyczne zrozumienie , bo inaczej to prawdziwe życie może przepłynąć między palcami, niezauważenie.
Gustaw za życia był uczniem księdza. Po śmierci jego duch przychodzi do duchownego prosząc o pomoc. Opowiada historie swojej nieszczęśliwej miłości. Gdy oznajmił ukochanej o swoich uczuciach, ta powiedziała mu ‘bądź zdrów’ i ‘zapomnij‘. Załamał się gdy ujrzał jej ś ślub i zdecydował się na odebranie sobie życia