Podaj najbardziej ogólną definicję wychowania;
W zakres pojęcia wchodzi:
wychowanie naturalne pod wpływem środowiska w którym jednostka funkcjonuje – rodzina, kontakty społeczne, obyczaje, religia
wychowanie instytucjonalne – celowe, planowe oddziaływanie instytucji wychowujących takich jak: przedszkola, szkoły, internaty, domy dziecka
Wychowanie ma wpływ na stosunek jednostki do otaczającego świata, kształtowanie się systemu wartości, norm, celu życia.
Wychowanie przekazuje jednostkom dziedzictwo kulturowe, wzory zachowań - utrzymuje ciągłość kulturową społeczeństw, a jednocześnie przygotowuje do uczestnictwa i przekształcania rzeczywistości społecznej.
Naczelnym celem wychowania jest ukształtowanie osobowości wolnej, która kierując się własną wolą, dokonywać będzie wyborów zgodnych z moralnymi zasadami oraz funkcjonować w środowisku, którego jest ogniwem.
Wychowanie jest różnie określane, ponieważ jest przedmiotem analizy pedagogów w celu osiągnięcia większej jego precyzji, uwzględniającej korelacje między wychowaniem a współczesnym postępem społecznym, nauki i techniki.
Jeśli chodzi o uściślenie pojęcia „wychowanie” istnieją dwa stanowiska. Jedni naukowcy przypisują mu szerokie znaczenie, inni starają się je określić w węższym zakresie.
Bogdan Suchodolski mówi, że „ rzeczą najważniejszą w wychowaniu współczesnym jest kształtować ludzi tak, aby umieli oni żyć w warunkach współczesnej cywilizacji, aby potrafili podołać zadaniom, które im stawia, aby korzystali z możliwości kulturalnego rozwoju, którego im dostarcza, aby wiedzieli ku czemu i jak dążyć, z jakich źródeł czerpać radość życia „. Wychowanie jest więc przygotowaniem człowieka do zadań, jakie powstają w wyniku rozwoju współczesnej cywilizacji. Jest ono zarazem przysposobieniem jednostki do życia. Suchodolski pisze: „ Wychowanie człowieka na miarę cywilizacji nowoczesnej jest w tym rozumieniu wychowaniem go na miarę zadań, jakie muszą być przez ludzi podejmowane i rozwiązywane, aby dalszy rozwój cywilizacji spełniał coraz lepiej słuszne postulaty humanizmu „
Inne definicje wychowania ujmują to zjawisko jako całokształt procesów, w toku których jednostka rozwija swe zdolności, postawy, kształtuje formy zachowania mające pozytywną wartość dla społeczeństwa, w którym żyje.
Wychowanie określane jest także jako proces społeczny, w toku którego jednostka zostaje poddana świadomym i celowym wpływom zorganizowanego środowiska, tak aby mogła ona być przygotowana do życia i aby mogła osiągnąć rozwój osobowości.
Definicja Heliodora Muszyńskiego, ujmuje wychowanie jako „ szczególny rodzaj ludzkiej działalności, który polega na zamierzonym wywołaniu określonych zmian w osobowości człowieka. ”
Wyjaśnia, do jakich cech osobowości odnosi się wychowanie.
Wychowanie w wąskim znaczeniu: zamierzone kształtowanie u jednostki tego zespołu cech, które składają się na uczuciowo-wolicjonalną stronę osobowości, a więc formowanie postaw i przekonań, uznawanych wartości, celów oraz ideałów. (cechy kierunkowe. Kształtowanie cech instrumentalnych ( inteligencja jednostki, jej wiedza, umiejętności, doświadczenia, nawyki) nazywa nauczaniem.
Wspólne dla większości przedstawianych tu poglądów jest pojmowanie wychowania jako przygotowanie człowieka do życia i jako kształtowanie jego osobowości.
Zbierając wszystko, można wyprowadzić definicję wychowania:
„ Przez definicję wychowania rozumie się całość wpływów i oddziaływań, kształtujących rozwój człowieka oraz przygotowujących go do życia w społeczeństwie. ”