1. Teorie popytowe ( państwo opiekuńcze) - popyt globalny stymuluje tempo wzrostu, najważniejsza jest walka z bezrobociem, ingerencja państwa

Teorie podażowe (neoklasyczne) - usuwanie interwencji państwa, obrona zasad wolnego rynku, zwalczanie wpływu związków zawodowych, które poprzez żądania podwyżek przyczyniają się do wzrostu bezrobocia.

Monetaryzm, nowa ekonomia klasyczna ( teoria racjonalnych oczekiwań), nowa szkoła austriacka, ekonomiczna teoria polityki.

2. MONETARYZM - M. Friedman

-niechęć do nadmiernego ingerowania państwa w gospodarkę

- wiara w samoregulujące się mechanizmy rynkowe

- postulowaniem prowadzenia stałej i przewidywalnej polityki "mocnego" pieniądza i co za tym idzie odrzucanie koncepcji "naprawiania" gospodarki przez zmiany podstawowych stóp procentowych.

- podaż pieniądza jest podstawowym, stałym czynnikiem determinującym wzrost PKB

- płace i ceny są względnie giętkie, sektor prywatny jest stabilny

- większy nacisk na walkę z inflacją niż bezrobociem

- równowaga w długim okresie

- redukcja sektora publicznego

- eliminacja wpływu związków zawodowych

CZTERY SFERY AKTYWNOŚCI RZĄDU:

• Obrona zewnętrzna

• Obrona wewnętrzna

• Ochrona i umacnianie wolnego społeczeństwa

• Ochrona socjalna (ograniczona)

3. Nowa ekonomia klasyczna - należy do teorii podażowych

- zakłada absolutną elastyczność rynku

- zgadza się z monetarystyczną koncepcją inflacji

- państwo powinno delikatnie interweniować w gospodarkę, nie ingerować w innowacyjność - nie wskazywać dróg rozwoju

HIPOTEZA RACJONALNYCH OCZEKIWAŃ - założenie, że jednostki są racjonalne i przewidywalne, gdyż są formułowane na bazie doświadczeń, co ułatwia prowadzenie polityki gospodarczej; oczekiwania są racjonalne.

4.

5. KEYENESIZM ( ekonomia popytu) J.M. Keynes

- teoria powstała po wielkim kryzysie( lata 1929-33)

- odrzuca, że w gospodarce działają mechanizmy samoregulujące, zapewniające równowagę i że podaż stwarza sama dla siebie popyt

- ogólny poziom produkcji, zatrudnienia i dochodu uzależniony jest od inwestycji

- interwencjonizm państwowy w procesy gospodarcze, który wynika z niedociągnięć mechanizmu rynkowego, wyrażających się w wahaniach cyklu koniunkturalnego

- priorytetowym celem polityki ekonomicznej jest ograniczenie bezrobocia

- państwo powinno spełniać funkcje opiekuńcze w zakresie opieki: społecznej, zdrowotnej, emerytalnej

- produkcja jest określana przede wszystkim przez łączny zagregowany popyt, zaś czynniki podażowe odgrywają niewielką rolę

- państwo powinno prowadzić aktywna politykę ekonomiczną, opartą na działaniach dyskrecjonalnych i automatycznych stabilizatorach koniunktury (polityka fiskalna jest bardziej skuteczna niż polityka monetarna)

- podstawowym narzędziem interwencjonizmu są:

• stopy procentowe

• kursy walutowe

• instrumenty polityki budżetowej - wykorzystywane do pobudzania popytu oraz przeciwdziałania tendencjom recesyjnym.

Teoria Puszki - sektor prywatny jest niestabilny, przyczyną bezrobocia jest niedostateczny popyt, istnieje wymienialność pomiędzy inflacją a bezrobociem, celem polityki monetarnej jest pobudzenie popytu na pieniądz.

Należy w czasie kryzysu pobudzać popyt poprzez działania odwrotne do tych wynikających z teorii klasycznej. Należy zatem obniżać stopy procentowe, obniżając tym samym koszty inwestycji, stosować ulgi inwestycyjne w systemie podatkowym, ratować upadające przedsiębiorstwa, a nawet bezpośrednio "pompować" pieniądze w rynek za pomocą bezpośrednich inwestycji państwa, czyli stosować na możliwie jak najszerszą skalę rozmaite działania interwencjonistyczne.

Stymulacja popytu inwestycyjnego

• w sposób pośredni( obniżenie stóp procentowych, operacje otwartego wynku, kredyty preferencyjne)

• w sposób bezpośredni ( roboty publiczne)

6. Państwo opiekuńcze( dobrobytu- welfare state)

- współtworzy życie obywateli w każdej sferze

- troska i opieka nad obywatelami

- próba połączenia liberalizmu z państwem socjalnym

Cechy:

+ rozbudowany system ubezpieczeń społecznych

+ wielość bezpłatnych usług

+ dotowanie budownictwa mieszkaniowego

+ utrzymanie pełnego zatrudnienia bez względu na koszty ( zasiłki)

+ zachowanie dominacji gospodarki prywatnej

MANKAMENTY:

- demotywuje jednostki do pracy

- rozrost aparatu państwowego

- niekorzystne warunki dla inwestorów (skomplikowane prawo i wysokie podatki)

- duża ingerencja w rodzinę

- brak zachęcania obywateli do zysku.

8. Nauczanie Społeczne Kościoła Leon XIII „Rerum novarum”

- sprzeciw wobec kapitalizmowi

- interwencjonizm państwa

- ukierunkowanie na służbę człowiekowi

- korzyści jednostek= korzyści społeczeństwa, dobro społ.

- zabezpieczenia socjalne

- nacisk na harmonijny rozwój świata

- odpowiedzialność za słabszych

- własność prywatna nie może być oddzielona od wymiaru społecznego (Leon 13)

---