1. Przedstaw etapy procesu badawczego.
• Problematyka badawcza
1 • Cele badań: (poznanie, wyjaśnienie, przewidywanie)
2 • Postawienie problemów badawczych
3 • Formułowanie hipotez
4 • Dobór zmiennych i wskaźników
5 • Dobór próby badawczej i terenu badań
6 • Dobór metod i technik badawczych
7 • Przeprowadzenie badań empirycznych
8 • Analiza danych i wnioskowanie
9 • Sprawdzenie wyników, zastosowanie w praktyce
2. Wskaż motywy wyboru problematyki badawczej.
1. Motywy społeczne
2. Preferencje osobiste
3. Doskonalenie praktyki
4. Weryfikacja teorii
5. Literatura przedmiotu
3. Wymień 3 grupy celów prowadzenia badań.
opisać,
wyjaśnić,
przewidzieć.
4. Co to jest problem badawczy?
Problem badawczy to tyle, co pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie.
5. Jakie kryteria należy wziąć pod uwagę oceniając zasadność problemu badawczego?
Czy są sformułowane konkretnie, to jest czy odnoszą się do zjawisk realnie istniejących, a nie do pojęć abstrakcyjnych wieloznacznych?
Czy tworzą system spełniający wymogi klasyfikacji logicznej, to znaczy czy podjęte problemy badawcze są ze sobą właściwie powiązane?
Czy są sformułowane jednoznacznie, to jest czy użyte w nich pojęcia są na tyle ostre, że wyznaczają zakresy tych nazw bez wątpliwości?
Czy opierają się na założeniach, które uznaliśmy za prawdziwe?
Czy sformułowano odpowiednią liczbę pytań, to znaczy czy nie jest ich zbyt mało, aby udzielić odpowiedzi na problem główny, bądź za dużo?
6. Co to jest hipoteza badawcza?
to zakładana przez badacza wstępna i niesprawdzona odpowiedź na sformułowany problem, którego prawdziwość lub fałszywość chcemy potwierdzić w toku badań
7. Przedstaw 5 warunków poprawności hipotezy badawczej.
- musi poddawać się weryfikacji, aby w drodze badań empirycznych można było stwierdzić, czy wysunięte przypuszczenia są słuszne czy nie. Hipoteza, której nie można zweryfikować, nie może
pretendować do miana hipotezy naukowej
- powinna być twierdzeniem wyrażonym jednoznacznie, tak aby występujące w niej pojęcia, zmienne i związki były jasno i jednoznacznie sformułowane
- musi wnosić coś nowego do dotychczasowej wiedzy, wzbogacając dotychczasowy dorobek naukowy i wskazując na niezbadany dotąd fragment istniejącej rzeczywistości społecznej
- powinna być przypuszczeniem wysoce prawdopodobnym, mającym swoje uzasadnienie w dotychczasowym dorobku naukowym oraz w literaturze przedmiotu. Hipoteza nie powinna być
sprzeczna z udowodnionymi już twierdzeniami danej nauki
- powinna określać związki pomiędzy dającymi się zbadać zmiennymi oraz występujący między nimi kierunek dodatni lub ujemny
8. Wymień rodzaje hipotez
zerowa
robocza
wyjściowa
9. Co to jest hipoteza wyjściowa?
Formułowana jest w postaci zdania ogólnego, określającego zasadnicze tendencje dotyczące przejawiania się badanego zjawiska. Twierdzenia takie badacz może wysuwać, opierając się na literaturze przedmiotu lub odwołując się do innych badań
10. Co to jest hipoteza robocza?
Przypuszczenie jakie przyjmuje badacz w celach realizacyjnych. Różni się ona od hipotezy
wyjściowej tym, że wysunięte w niej przypuszczenie podlegać będzie sprawdzeniu w toku badań
empirycznych.
11. Co to jest hipoteza zerowa?
W przypadku, gdy istnieją trudności w określeniu stopnia prawdopodobieństwa
prawdziwości wysuniętej hipotezy roboczej, formułuje się hipotezę konkurencyjną
12. Czy w każdych badaniach należy stawiać hipotezy?
W badaniach jakościowych nie stawia się hipotez, nie narzuca się z góry przyjętych schematów, bo prowadzi to do wad badań jakościowych.
13. Wymień rodzaje zmiennych
dychotomiczna
politomiczna
14. Podaj przykład zmiennej dychotomicznej
(przyjmuje dwiewartości): kobieta/mężczyzna
15. Podaj przykład zmiennej politomicznej
(przyjmuje wiele wartości):wykształcenie - podstawowe/średnie/wyższe
16. Podaj przykład zmiennych ilościowych
czas/wiek/wzrost
17. Podaj przykład zmiennych jakościowych
wykształcenie/płeć/pochodzenie społeczne/wyznanie
18. Co to jest zmienna zależna?
jest przedmiotem badania, badacz chce je w wyniku badań wyjaśnić
19. Co to jest zmienna niezależna?
wpływają na wartości zmiennej zależnej, powodując w niej określone zmiany
20. Podaj przykład, w którym związek między zmiennymi ma kierunek dodatni
Wzrasta liczba opuszczonych godzin
Wzrasta liczb błędów w dyktandzie
21. Podaj przykład, w którym związek między zmiennymi ma kierunek ujemny
Wzrasta liczba błędów w dyktandzie
Maleje ocena ze sprawdzianu
22. Co to jest zmienna pośrednicząca?
To zmienna, która nie wpływa bezpośrednio na relacje między zmiennymi, jednak może zakłócać ich wartość i kierunek
23. Co to jest wskaźnik?
Wskaźnik nadaje znaczenie danej zmiennej poprzez wyszczególnienie jednej lub większej liczby empirycznych odniesień, charakteryzujących daną zmienną
24. Podaj przykład zmiennej i jej wskaźników
25. Co to jest pomiar bezpośredni?
polega na mierzeniu przedmiotów lub zjawisk za pomocą liczb lub pewnych symboli.
26. Co to jest pomiar pośredni?
polega na mierzeniu zjawisk nie wprost, lecz za pomoc wskaźników
27. Wymień 4 rodzaje skal pomiarowych.
• Nominalny
• Porządkowy
• Interwałowy
• Ilorazowy
28. Co to jest skala nominalna?
Polega na przyporządkowaniu przedmiotom i zjawiskom liczb lub symboli
29. Podaj przykład skali nominalnej
Płeć 1. kobieta 2. mężczyzna
30. Co to jest skala porządkowa?
Zmienne, można uporządkować ze względu na określone kryterium. Te skale pozwalają uporządkować przedmioty i zjawiska według ich ważności, rangi czy miejsca w szeregu
31. Podaj przykład skali porządkowej
wzrost; wysoki/średni/niski
32. Co to jest skala interwałowa?
umożliwia nie tylko porządkowanie zbioru w relacjach większy mniejszy, ale także ustalenie, o ile jednostek jeden przedmiot bądź zjawisko jest większe bądź mniejsze od drugiego.
33. Podaj przykład skali interwałowej
liczba punktów z testu: 10..20...30...
34. Co to jest skala ilorazowa?
jest podobna do interwałowej. Podobne są także zasady przyporządkowania liczb badanym przedmiotom lub zjawiskom. Wyjątkiem tej skali jest to, że opiera się na naturalnym punkcie zerowym, na tak zwanym zerze absolutnym.
35. Podaj przykład skali ilorazowej
czas wykonania zadania w minutach: 0...10...20...30...
36. Co to jest populacja badana?
Całkowity zbiór jednostek objętych badaniem. Populacja jest zbiorem wszystkich przypadków mających pewne wspólne cechy.
37. Co to jest próba badawcza?
Podzbiór danych pochodzących z populacji całkowitej i stanowiący podstawę do dokonania
uogólnienia
38. Co to jest parametr?
Wartość zmiennej, która charakteryzuje populację całkowitą
39. Co to jest estymator?
wartość zmiennej, która charakteryzuje próbę badawczą
40. Co to są badania pełne?
przedmiotem badania są wszystkie jednostki danej zbiorowości
41. Co to są nadania częściowe?
oparte są na części zbiorowości całkowitej, czyli na próbie badawczej
42. Wymień warunki reprezentatywności próby badawczej
Występują w niej wszystkie zmienne będące przedmiotem badań, które znajdują się w populacji generalnej.
Rozkład wartości zmiennych w próbie jest taki sam, jak rozkład wartości zmiennych w populacji, którą reprezentuje, bądź zbliżony do niego.
Za w pełni reprezentatywną należałoby uznać taką próbę, której wyniki uzyskane na podstawie przeprowadzonych z jej udziałem badań odpowiadałyby wynikom, które otrzymałby badacz, gdyby przebadał całą populację
43. Wymień sposoby doboru próby
1. Dobór celowy
2. Dobór losowy
Na podstawie ochotniczych zgłoszeń
44. Na czym polega dobór celowy?
polega na zamierzonym doborze do badań tych jednostek, które spełniają określone kryteria oraz charakteryzują się takimi, a nie innymi właściwościami, a w przypadku których dobór losowy jest niemożliwy.
45. Co to jest dobór kwotowy i na czym polega?
metoda nielosowego doboru próby badanej. Udział (liczebność, odsetek) osób w próbie ustalany jest w taki sposób, żeby był proporcjonalny do ich rzeczywistego udziału w całej populacji. Przy doborze kwotowym uwzględniana jest zwykle płeć, wiek i miejsce zamieszkania badanych osób.
46. Wymień sposoby doboru losowego
1. Dobór losowy prosty
2. Dobór systematyczny
3. Dobór warstwowy
4. Dobór grupowy
47. Na czym polega dobór losowy prosty?
Dobór losowy jednostek do badan ma miejsce wtedy gdy każda jednostka wchodząca w skład zbiorowości objętej badaniem ma taka sama szanse uczestnictwa w badaniu np. poprzez losowanie.
48. Na czym polega dobór systematyczny?
Polega na ustaleniu wielkości przedziału interwału wskazującego, co który element populacji będziemy uwzględniać w badaniu
49. Na czym polega dobór warstwowy?
Istotą doboru warstwowego jest podzielenie populacji całkowitej na rozłączne grupy zwane warstwami w taki sposób, aby elementy należące do każdej z grup były do siebie jak najbardziej
podobne.
50. Na czym polega dobór grupowy?
polega na wcześniejszym sporządzeniu listy jednostek podlegających losowaniu (listy szkół klasy, organizacji młodzieżowych, itp.), a następnie na losowaniu indywidualnym szkół, placówek
czy organizacji młodzieżowych spośród ogólnej ich liczby.
51. Czy dobór oparty na dobrowolnych uczestnikach pozwala na zebranie próby
reprezentatywnej?
Nie, ponieważ próba badawcza oparta na ochotnikach nie jest reprezentatywna
52. Przedstaw prawidłowy zapis przypisu dolnego
53. Przedstaw prawidłowy zapis bibliograficzny publikacji podanej przez prowadzącego