JASPERS:

1. stosunek Jaspersa do nauki

2. czy poglądy Jaspersa są redukcjonistyczne?

3. jakie są kompetencje nauki wg Jaspersa?

4. scjentyzm(Jaspers uniwersalny ideał wychowania

5. Jaspers Założenia epistemologiczne

Ad.1 (od razu pyt.3)

Nauki zajmujące się człowiekiem to: biologia, socjologia, psychologia.

Jaspers uważa jednak, że badając człowieka, każda nauka ogranicza jego wolność, ponieważ jest ona (nauka) cząstkowa, parcjalna, a co za tym idzie zdobyta wiedza nie koncentruje się na jednostce.

Prawda naukowa powstaje na drodze konkretnej metodologii, a więc można się jej wyuczyć - a człowieka nie. Każdy człowiek to odrębna, indywidualna jednostka. Jaspers mówi, że zostaliśmy obdarowani wolnością, a więc rezygnacja z wolności jest równoznaczna z rezygnacją z człowieczeństwa.

Tak więc Jaspers ma krytyczny stosunek do nauki

A to jeszcze z notatek z wykładów wcześniejszych roczników:

Niewystarczalność poznania naukowego w pedagogice - stanowisko K. Jaspersa. Nauka - opisuje to co materialne. Jaspers - nie zaprzecza materialności, ale jest czymś więcej niż to - prawda filozoficzna.

• Myślenie o wychowaniu może być naukowe;

• Myślenie o wychowaniu może być filozoficzne;

• Myślenie o wychowaniu może być religijne;

• Myślenie o wychowaniu może być potoczne;

• Myślenie o wychowaniu może być mityczne (utopijne).

Ad.2

Redukcjonizm - tendencja do sprowadzania zjawisk i procesów złożonych bądź skomplikowanych do prostszych , schematycznych a nawet elementarnych. w rozdziale zatytułowanym „Człowiek”, Jaspers dokonuje całościowego spojrzenia na problemy ludzkiej egzystencji: wolność, świadomość jednostkowa, indywidualna tożsamość, jedność ze światem, czyli wzajemne zależności i przenikanie się człowieka, otaczającej go rzeczywistości oraz kosmosu i Boga. „O człowieku myśli się jako o mikrokosmosie, w którym zawarte jest wszystko, co mieści w sobie świat - makrokosmos”

Jaspers zadaje sobie głównie pytanie czym jest człowiek i na wszelkie sposoby próbuje na nie odpowiedzieć. Traktuje człowieka jako ogrom, przywołuje pogląd Pascala jakoby człowiek był monstrum. Uważam jednak, że poglądy Jaspersa nazwać możemy redukcjonistycznymi, ponieważ wciąż skupia się wokół człowieka, cały ten mikrokosmos stara się sprowadzić do jednej, konkretnej odpowiedzi na pytanie. Istotne może być tutaj też zdanie: Ku człowiekowi prowadzą dwie drogi ujmujące go jako przedmiot badań lub jako wolność.

Ad. 4

Scjentyzm - jeżeli hasło tego poglądu brzmi „Wiedza to potęga”, więc pogląd Jaspersa jest temu przeciwny, jest tego totalnym zaprzeczeniem.

Uniwersalny ideał wychowania:

Sama nie wiem. Ale Jaspers jest jednym z przedstawicieli egzystencjalizmu. A egzystencjalizm mówi:

• poczucie wiecznej niedoskonałości natury ludzkiej

• poczucie tragicznej samotności człowieka wobec Boga lub ogromu czasu i przestrzeni

• problematyka metafizyczna - dążenie do zbawienia, lub osiągnięcia całkowitej wolności poprzez spokój wewnętrzny. czy można wychować człowieka do wolności?! Bo człowieczeństwo to bycie wolnym i to jest najważniejsze założenie Jaspersa.

Zdaniem J., świadomość nieusuwalnych ograniczeń ludzkiego bytu wyzwolić w nas może rodzaj aktywności, oparty nie tyle na wiedzy, co raczej na wierze. Aktywność ta polega na gotowości dopuszczenia stawania się w nas możliwej egzystencji -osoby zdolnej odnosić się do samej siebie i określać swój byt.

[znalezione w Internecie]

Ad.5

Założenia epistemologiczne!

Wydaje mi się, że najważniejsze jest tutaj to, że (jak już pisałam) Jaspers to egzystencjalista:

Egzystencjalizm - współczesny kierunek filozoficzny według którego przedmiotem badań filozofii są indywidualne losy jednostki ludzkiej, wolnej ("skazanej na wolność") i odpowiedzialnej, co stwarza poczucie "lęku i beznadziei istnienia".

Egzystencjalizm istnieje w wersji teistycznej oraz ateistycznej. W obu przypadkach jego ideą jest przekonanie, że człowiek, jako jedyny z wszystkich bytów sam, ustawicznie tworzy się tym, czym jest, dokonując własnych wewnętrznych wyborów, w których wyraża swoją wolność. Wg egzystencjalizmu ludzie są na tę wolność wręcz skazani, jest ona atrybutem człowieczeństwa. Istnienie ludzkie jest zawieszone między przyszłością a przeszłością, dlatego towarzyszy mu poczucie przemijalności, braku, niespełnienia. Wolność wewnętrzna jest ciągle zagrożona urzeczowieniem i utratą autentyczności. Powoduje to wewnętrzne rozdarcie i podatność na lęki egzystencjalne, np. przed osamotnieniem.

---